Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Cz 262/16

POSTANOWIENIE

K., dnia 14 czerwca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu, II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: S. S.O. Wojciech Vogt

Sędziowie: S.S.O. Barbara Mokras – spr.

S.S.O. Janusz Roszewski

po rozpoznaniu w dniu 14 czerwca 2016 r. w Kaliszu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z urzędu

z udziałem uczestników postępowania A. M., małoletniej K. M., M. M. (1), T. M., M. M. (2)

o sporządzenie spisu inwentarza po S. M. zmarłym 24 grudnia 2014 r.

w przedmiocie zażalenia uczestników postępowania

na postanowienie Sądu Rejonowego w Kaliszu

z dnia 20 listopada 2015 r., sygn. akt I Ns 990/15

postanawia:

zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że nadać mu następujące brzmienie: „nakazać pobrać z majątku spadkowego na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Kaliszu kwotę 5.686,25 zł (pięć tysięcy sześćset osiemdziesiąt sześć złotych 25/100) tytułem nie uiszczonych kosztów sporządzenia inwentarza po S. M. zmarłym 24 grudnia 2014 r., dokonanego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym
w K. J. K., w tym 50 zł tytułem opłaty od wniosku
o sporządzenie spisu inwentarza.”.

S.S.O. Barbara Mokras S. S.O. Wojciech Vogt S.S.O. Janusz Roszewski

Sygn. akt II Cz 262/16

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 20 listopada 2015 r. Sąd Rejonowy w Kaliszu nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w Kaliszu) od uczestniczki postępowania A. M. kwotę 1.434,06 zł a od pozostałych uczestników postępowania po 1.075,55 zł tytułem nie uiszczonych kosztów sporządzenia inwentarza po S. M. zmarłym 24 grudnia 2014 r., dokonanego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kaliszu J. K., w tym 50 zł tytułem opłaty od wniosku
o sporządzenie spisu inwentarza.

Jako podstawę prawną tego rozstrzygnięcia Sąd Rejonowy wskazał art. 520 § 1 i § 2 k.p.c. oraz art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Zażalenie na powyższe orzeczenie wnieśli uczestnicy postępowania zaskarżając
je w całości i podnosząc, że nie posiadają środków na pokrycie kosztów sporządzenia spisu inwentarza.

Sąd Okręgowy, zważył co następuje:

Zażalenie zasługuje na uwzględnienie.

Analizując materiał zebrany w aktach niniejszej sprawy zauważenia wymaga,
że rozstrzygnięcie o kosztach sporządzenia spisu inwentarza znajduje swoją podstawę
w § 5 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 października 1991 r.
w sprawie szczegółowego trybu postępowania przy zabezpieczaniu spadku i sporządzaniu spisu inwentarza
(Dz.U. Nr 92, poz. 411). Wprawdzie rozporządzenie to uchylone zostało mocą art. 2 ust. 12 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 539), jednak zgodnie z dyspozycją art. 7 tej ustawy do postępowań w przedmiocie zabezpieczenia spadku i sporządzenia spisu inwentarza, wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej, a zatem przed dniem 18 października 2015 r., stosuje się przepisy dotychczasowe. Regulacja dotycząca przepisów intertemporalnych ma zastosowanie również do zmienionych we wspomnianej ustawie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego.

Z tej przyczyny nie ulega wątpliwości, iż w niniejszej sprawie spis inwentarza sporządzony został z urzędu a nie na wniosek. Zgodnie bowiem z treścią art. 637 § 2 k.p.c.,
w brzmieniu sprzed nowelizacji z dnia 20 marca 2015 r., postanowienie o spisaniu inwentarza wydaje się z urzędu w wypadkach przewidzianych w ustawie. Ustawa przewidywała wówczas wydanie z urzędu postanowienia o spisaniu inwentarza m.in. jeżeli spadkobierca złożył oświadczenie o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza, a inwentarz nie był przedtem sporządzony (art. 644 k.p.c. w brzmieniu sprzed nowelizacji).

Niniejsza sprawa o sporządzenie spisu inwentarza wszczęta została zatem z urzędu
w dniu 27 kwietnia 2015 r. Z tej przyczyny, z uwagi na regulację zawartą w § 5 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 października 1991 r. w sprawie szczegółowego trybu postępowania przy zabezpieczaniu spadku i sporządzaniu spisu inwentarza należało zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że nakazać ściągnąć koszty sporządzenia spisu inwentarza z majątku spadkowego.

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

S.S.O. Barbara Mokras S. S.O. Wojciech Vogt S.S.O. Janusz Roszewski