Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 czerwca 2016 roku

Sąd Rejonowy w Starogardzie Gdańskim III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodnicząca Sędzia Sądu Rejonowego Agata Gronkiewicz

Protokolant sekretarz Kinga Kamińska-Niedziela

po rozpoznaniu w dniu 02.06.2016 roku w Starogardzie Gd.

sprawy z powództwa K. W.

przeciwko M. W.

o podwyższenie alimentów

I. Zasądza od pozwanej M. W. na rzecz powódki K. W. tytułem wyrównania podwyższonych alimentów za okres od dnia 01.10.2015r. do dnia 31.05.2016r. kwotę po 50/pięćdziesiąt/zł miesięcznie tj. łącznie 400 /czterysta/ zł, płatną do rąk K. W., w miejsce alimentów ustalonych ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w (...) z dnia (...)w sprawie (...).

II. Alimenty ustalone ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w(...) z dnia (...). w sprawie (...)od pozwanej M. W. na rzecz powódki K. W. podwyższa z dniem 01.06.2016r. z kwoty po 400 zł miesięcznie do kwoty po 600 \sześćset\zł miesięcznie, płatnej do rąk K. W. do dnia 10-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności każdej raty.

III. Oddala powództwo w pozostałym zakresie.

IV. Odstępuje od obciążania pozwanej M. W. kosztami sądowymi i odstępuje od obciążania powódki K. W. kosztami procesu strony przeciwnej.

V. Wyrokowi w pkt I i II nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

UZASADNIENIE

Pozwem skierowanym przeciwko M. W., powódka K. W., domagała się podwyższenia alimentów ustalonych ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w(...) z dnia(...) w sprawie o sygnaturze akt(...)z kwoty po 400 zł miesięcznie do kwoty po 1.300 zł miesięcznie, poczynając od dnia 01.09.2015 r. wskazując, że alimenty zostały zasądzone kilka lat wcześniej, a od tego czasu znacznie wzrosły koszty jej utrzymania- ukończyła liceum, planuje rozpocząć studia.

Kolejno, pismem z dnia 07.09.2015 r. powódka wniosła o zabezpieczenie roszczenia na czas trwania postępowania poprzez zobowiązanie pozwanej do uiszczania na jej rzecz tytułem alimentów kwoty po 800 zł miesięcznie.

Postanowieniem tut. Sądu z dnia (...) udzielono zabezpieczenia na czas trwania postępowania, w ten sposób, że zobowiązano pozwaną do uiszczania tytułem alimentów na rzecz powódki kwoty po 550 zł miesięcznie, oddalając wniosek o zabezpieczenie w pozostałym zakresie (k. 40)

Ostatecznie na rozprawie w dniu(...) K. W. ograniczyła swoje żądanie alimentów do kwoty po 650 zł miesięcznie, poczynając od 01.09.2015 r. i cofnęła pozew w pozostałym zakresie (k. 94).

Pozwana nie wyraziła zgody na cofnięcie pozwu (k. 100).

M. W. (1) w toku postępowania ostatecznie uznała powództwo do kwoty 550 zł (k. 99) i wniosła o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie.

Sąd ustalił i zważył co następuje:

K. W. ur. (...) jest córką M. i M. W..

Ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w (...)w dniu (...) w sprawie o sygnaturze akt (...) M. W. (1) zobowiązała się do łożenia na utrzymanie małoletniej wówczas powódki tytułem alimentów kwoty po 400 zł miesięcznie, płatnej do rąk ojca M. W. (2) do dnia 15-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności każdej raty, poczynając od dnia 1 kwietnia 2014 r.

W chwili orzekania o obowiązku alimentacyjnym w 2014 r. powódka K. W. miała niespełna 18 lat, była uczennicą II klasy Liceum Ogólnokształcącego, zamieszkiwała wraz z ojcem M. W. (2) u dziadków. Powódka uczęszczała na wizyty do ortodonty, których koszt wynosił 150 zł miesięcznie.

Ojciec małoletniej pracował wówczas w (...), którego właścicielem była jego matka i otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 628 zł netto miesięcznie. M. W. (2) dokładał kwoty 500 zł - 600 zł miesięcznie rodzicom do opłat mieszkaniowych.

Pozwana zatrudniona była wówczas w (...)w G. na stanowisku(...) i otrzymywała wynagrodzenie w wysokości 2.099 zł netto miesięcznie. M. W. (1) zamieszkiwała w domu jednorodzinnym stanowiącym współwłasność jej i byłego męża.

M. W. (1) i M. W. (2) posiadają jeszcze syna, na rzecz którego pozwana przekazywała wówczas dobrowolnie kwoty po 250 zł miesięcznie tytułem alimentów, gdyż syn studiował.

dowód: akta (...) tut. Sądu - pozew k. 2-3, akt urodzenia k. 7, zaświadczenie o zarobkach k. 25-26, 30, ugoda k. 45

Obecnie K. W. ma 20 lat, w maju 2015 r. zdała egzamin dojrzałości i od października 2015 r. rozpoczęła studia stacjonarne na U. (...). Powódka nie otrzymuje stypendium, mieszka w G. na stancji. K. W. uczęszcza na zajęcia w poniedziałki od 8.00 do 16.00, wtorki od 10.00 do 14.00, czwartki od 8.00 do 10.00 oraz 12.00 do 16.00 oraz piątek od 8.00 do 16.00.

Miesięczny, usprawiedliwiony i uśredniony koszt utrzymania powódki wynosi około 1.200 zł. Na powyższe składa się: koszt jej wyżywienia - 425 zł, zakupu odzieży -150 zł, środków czystości - 50 zł, koszt transportu - 100 zł, mieszkania (akademika) - 385 zł, wizyt u ortodonty- 33 zł, leków- 30 zł, wizyt u lekarza dermatologa- 40 zł.

Powódka otrzymuje od ojca kwotę 900 zł miesięcznie, natomiast przed wytoczeniem przedmiotowego powództwa do października 2015r. małoletnia otrzymywała od pozwanej kwotę 400 zł miesięcznie. Po wydaniu przez tut. Sąd postanowienia w przedmiocie zabezpieczenia tj. od października 2015 r. do maja 2016 r. włącznie, M. W. (1) uiszczała na rzecz córki kwotę 550 zł miesięcznie tytułem alimentów.

Ojciec małoletniej nadal pracuje na pół etatu w(...) i otrzymuje wynagrodzenie w wysokości około 700 zł miesięcznie. M. W. (2) pracuje również dorywczo i z tego tytułu osiąga wynagrodzenie w wysokości około 1.300 zł miesięcznie. Na miesięczny koszt utrzymania ojca pow ódki składają się: wyżywienie- 200 zł, środki higieny- 20 zł, paliwo- 50 zł, ubezpieczenie AC/OC - 166 zł, witaminy- 20 zł. M. W. (2) posiada samochód osobowy V. rocznik 2007 o wartości 17.000 zł, którego współwłaścicielem jest pozwana.

M. W. (1) w dalszym ciągu zatrudniona jest w (...)w G. i otrzymuje średnie miesięczne wynagrodzenia w wysokości ok. 2.600 zł netto . Pozwana w wyniku doznanego w 1998 r. wypadku uczęszcza na rehabilitację. Miesięczne wydatki pozwanej na opłaty za media (woda, prąd, internet, gaz, podatek, wywóz śmieci, ubezpieczenie domu) oraz na dojazdy pozwanej do pracy wynoszą średnio 840 zł. Nadto, pozwana spłaca pożyczkę zaciągniętą w zakładzie pracy w kwocie 222 zł miesięcznie oraz ponosi koszty leczenia- ok. 150 zł miesięcznie. Po opłaceniu alimentów na córkę pozostałą kwotę M. W. (1) przeznacza na swoje wyżywienie, zakup ubrań, środków higieny.

Powódka nadal mieszka sama w domu jednorodzinnym stanowiącym własność jej oraz byłego męża- M. W. (2). Od czerwca 2015 r. pozwana nie płaci już na utrzymanie syna kwot w wysokości 250 zł, gdyż ukończył on studia. Pozwana opiekuje się swoimi rodzicami- ojciec jest po wszczepieniu bajpasów, matka ma kłopoty z poruszaniem się, chodzi o kulach albo przy balkoniku.

Dowód: kosztorys k. 4, faktura k. 19-26,k. 28, decyzja k. 27,zestawienie wydatków k. 32, k. 74, k. 83-84, k. 96, zaświadczenie k. 33,k. 85 zeznania K. W. k. 34-35,k. 94,k. 97-98, zeznania M. W. k. 35-36,k. 98-99, pismo k. 54, zarządzenie k. 55-57, regulamin k. 58-72,pismo k. 81,oświadczenie k. 86-87, historia choroby k. 88-91, zeznania świadka M. W. (2) k. 92-93, zestawienie wynagrodzenia pozwanej k. 106, 112

Urząd Pracy w G., T., G. i S. dysponował ofertami pracy dla osób bez kwalifikacji z wynagrodzeniem rzędu 622 zł brutto do 6.000 zł brutto oraz w zawodzie sprzedawcy z wynagrodzeniem w granicach 1.750 zł brutto do 6.000 zł brutto.

Dowód: informacje z Urzędów Pracy k. 50, 51, 52, 53

Powyższy stan faktyczny Sąd oparł na dowodach z dokumentów prywatnych przedstawionych przez strony w toku niniejszego postępowania (faktury, paragony, zaświadczenie o zarobkach) oraz dokumentach znajdujących się w aktach sprawy (...)tut. Sądu. Dokumenty nie były wzajemnie przez strony kwestionowane, jak również nie wzbudziły wątpliwości Sądu co do zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy.

Za wiarygodne w całości Sąd uznał zeznania świadka M. W. (2) na okoliczność sytuacji materialnej i bytowej świadka oraz powódki K. W.. Świadek zeznawał w sposób spójny i logiczny. Ponadto jego zeznania w pełni korespondowały z zeznaniami K. W. oraz przedłożonymi do akt sprawy dokumentami, tworząc jedną, wzajemnie uzupełniającą się całość.

Sąd dał także zeznaniom powódki, w których opisała swoją sytuacje materialną i bytową. Sąd zweryfikował jednak opisane przez powódkę koszty jej utrzymania na studiach dziennych uznając za nieuzasadniony wydatek rzędu 700 zł tytułem opłaty za stancję. Jak wynika bowiem z informacji pozyskanej z D. Studenckich Spraw Socjalnych U. (...), w chwili obecnej U. (...) posiada wolne miejsca w Domach Studenckich, których miesięczny koszt wynosi od 340 zł do 430 zł (tj. średnio - 385 zł) . Mając na uwadze fakt, iż powódka ma możliwość ubiegania się o miejsce w (...) (...), Sąd uznał za usprawiedliwioną średnią kwotę w wysokości 385 zł tytułem miesięcznego kosztu zamieszkania w akademiku, co znacznie zmniejszyłoby wydatki powódki. Z urzędu Sądowi znany jest fakt, iż w domach studenckich znajdują się pomieszczenia przeznaczone tylko do nauki, a nadto, w tym celu korzystać można także np. z czytelni. Niezrozumiałe są zatem argumenty powódki, iż nie mogłaby mieszkać w akademiku, gdyż panuje tam hałas i nie mogłaby się uczyć. Z drugiej strony niezasadne były argumenty podnoszone przez stronę pozwaną, jakoby powódka mogła codziennie dojeżdżać na uczelnię. Zdaniem Sądu, uwzględniając rozkład zajęć powódki, byłoby to nadmiernym dla niej obciążeniem i znaczną część dnia spędzałaby ona w podróży z domu na uczelnię i z powrotem. W pozostałym zakresie Sąd uwzględnił opisywane przez powódkę jej koszty utrzymania, opisane przez nią oraz zawarte w zestawieniu (k. 74), a dotyczące wydatków na jedzenie, przejazdy, środki higieny, zakup ubrań i leków, wizyty u ortodonty, gdyż były to wydatki usprawiedliwione i adekwatne do potrzeb powódki. Sama K. W. podała, że opisane przez nią wydatki z dwóch miesięcy w kolejnych miesiącach utrzymują się na takim samym poziomie. Odnośnie kosztu badań dermatologicznych na które powódka wydała kwotę 470 zł, Sąd rozliczył jako wydatek roczny, co dało miesięczny koszt ok. 40 zł (470 zł :12).

Sąd dał także w całości wiarę zeznaniom pozwanej, w których opisała koszty swego utrzymania. M. W. (1) przedstawiła szereg dokumentów w postaci faktur VAT, decyzji i zaświadczeń. Zeznania pozwanej w pełni odpowiadają przedstawionym dokumentom. Koszty podane przez pozwaną są zatem w sposób pełny udokumentowane. Natomiast dochody pozwanej Sąd ustalił w oparciu o nadesłane z jej zakłady pracy zaświadczenie (k. 106) z którego wynikało, że pozwana zarabia średnio 2.600 zł netto (bez potrącenia raty pożyczki), a nie 2.200 zł netto, jak wskazywała M. W. (1).

Roszczenie powódki jest zasadne i jako takie zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

Na podstawie art.133 § 1 krio - rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka stanowi uszczegółowienie ogólnego obowiązku "troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka" i należytego przygotowania go, odpowiednio do jego uzdolnień, do pracy zawodowej (art. 96 k.r. i o.). Obowiązek ten nie jest ograniczony przez żaden sztywny termin, a w szczególności - przez termin dojścia osoby uprawnionej do pełnoletności. Obowiązek alimentacyjny względem dziecka nie jest powiązany z posiadaniem lub też brakiem władzy rodzicielskiej wobec dziecka. Ponadto zgodnie z treścią art.133 § 3 krio rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Natomiast zgodnie z treścią art. 135 § 1 krio zakres świadczeń alimentacyjnych zależy w każdym przypadku od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Ustawa uzależnia zatem zakres świadczeń alimentacyjnych nie tylko od rzeczywiście osiąganych dochodów, ale od takiej ich skali, jaką mógłby zobowiązany osiągnąć przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swych sił i możliwości.

W przedmiotowej sprawie podkreślenia wymaga fakt, iż powódka ukończyła Liceum Ogólnokształcące i w październiku 2015 r. rozpoczęła studia na U. (...) w systemie dziennym. Zajęcia K. W. odbywają się w poniedziałki od 8.00 do 16.00, wtorki od 10.00 do 14.00, czwartki od 8.00 do 10.00 oraz 12.00 do 16.00 oraz piątek od 8.00 do 16.00. Wybrany przez powódkę kierunek jest bardzo wymagające, konieczna jest systematyczna nauka. W ocenie Sądu, wskazany wyżej system nauki nie pozwala K. W. na podjęcie zatrudnienia, które umożliwiałoby całkowite zaspokojenie jej usprawiedliwionych potrzeb. Bezspornym jest, iż powódka nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie bez pomocy rodziców. Nadto, nie sposób wymagać od powódki by w czasie wolnym od zajęć, poza systematyczną nauką podejmowała ona jakiekolwiek prace dorywcze, zwłaszcza, że uczęszcza ona dopiero na pierwszy (a nie przykładowo ostatni) rok studiów.

Zauważyć zresztą należy, że pozwana co do zasady nie kwestionowała istnienia w dalszym ciągu swego obowiązku alimentacyjnego wobec córki, spór pomiędzy stronami sprowadzał się do określenia kwoty należnych alimentów.

W tym miejscu podkreślenia wymaga fakt, iż zgodnie z treścią art. 138 krio zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego można żądać tylko wtedy gdy nastąpiła zmiana stosunków. Zamiana ta musi dotyczyć okoliczności, od których zależy zakres obowiązku alimentacyjnego, który związany jest z jednej strony usprawiedliwionymi potrzebami uprawnionego, z drugiej zaś - z zarobkowymi i majątkowymi możliwościami zobowiązanego (art. 135 § 1 krio). Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez rodziców zaspokajane wyznacza treść art. 96 krio, według którego rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie - odpowiednio do jego uzdolnień - do pracy dla dobra społeczeństwa. Stosownie do tej dyrektywy rodzice w zależności od swych możliwości są zobowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, leczenia) jak i duchowych (kulturalnych), a także środki wychowania (kształcenia ogólnego, zawodowego), dostarczania rozrywek, wypoczynku.

Rozstrzygnięcie o żądaniu podwyższenia alimentów w niniejszej sprawie wymagało zatem ustalenia czy zaszła istotna i trwała zmiana stosunków pomiędzy stronami, która uzasadniałaby ustalenie, iż wzrosły koszty utrzymania powódki lub zwiększyły się możliwości zarobkowe pozwanej.

Analizując aktualne usprawiedliwione koszty utrzymania powódki stwierdzić trzeba, że wynoszą one obecnie ok. 1.200 zł miesięcznie. W związku z rozpoczęciem edukacji na studiach wyższych pojawiły się nowe wydatki takie jak koszt zamieszkania na terenie T., koszty dojazdów do domu, koszty przejazdów na terenie G.. Wcześniej ww. kosztów powódka nie ponosiła. Zatem, stwierdzić trzeba, że wzrósł usprawiedliwiony koszt utrzymania K. W. o wydatki związane ze studiami. Wobec powyższego, jej żądanie podwyższenia alimentów od matki było uzasadnione co do zasady. Odnosząc się natomiast do kwoty o jaką należało ww. alimenty podwyższyć, Sąd miał na względzie przede wszystkim fakt, iż skoro miesięczny aktualny i usprawiedliwiony koszt utrzymania powódki wynosi ok. 1.200 zł, a zarówno matka, jak i ojciec powódki mają zbliżone możliwości zarobkowe, to winni oni w równym stopniu (po połowie) ponosić koszt utrzymania córki. Tym samym, Sąd doszedł do przekonania, iż alimenty od pozwanej na rzecz powódki należało podwyższyć z kwoty po 400 zł miesięcznie do kwoty po 600 zł miesięcznie, poczynając od 01.10.2015 r. albowiem powódka wykazała, że dopiero z tą chwilą jej koszty utrzymania zwiększyły się w wcześniej wymienione wydatki związane z rozpoczęciem studiów w G.. Zdaniem Sądu ww. kwota jest uzasadniona także z uwagi na możliwości zarobkowe pozwanej, której po uiszczeniu wszystkich opłat, rat pożyczki itp. pozostaje do dyspozycji kwota rzędu 1.500 zł. Po odjęciu z ww. kwoty tytułem alimentów kwoty 600 zł, nadal pozostaje pozwanej suma ok. 950 zł, którą może ona przeznaczyć na zakup wyżywienia, środków higieny, ubrań czy leków. Zatem, w ocenie Sądu pozwana jest w stanie partycypować w kosztach utrzymania pełnoletniej, uczącej się córki w ww. kwocie, zwłaszcza, że aktualnie nie ma ona nikogo innego na utrzymaniu, gdyż nie uiszcza już na dorosłego syna alimentów w kwocie 250 zł miesięcznie.

Mając zatem na względzie fakt, iż w toku postępowania pozwana uiszczała na rzecz córki, poczynając od października 2015 r. alimenty po 550 zł miesięcznie, za każdy miesiąc (od października 2015 r. do maja 2016 r. tj. za 8 miesięcy) - Sąd zasądził "brakujące" do kwoty 600 zł - po 50 zł za każdy miesiąc tj. łącznie 400 zł za cały ww. okres, o czym orzeczono w pkt I wyroku.

W pkt II wyroku, zasądzono za okres poczynając od 01.06.2016 r. tytułem alimentów kwotę po 600 zł miesięcznie, w miejsce alimentów ustalonych ugodą na kwotę 400 zł.

W pkt III wyroku oddalono powództwo w pozostałym zakresie tj. zarówno do kwoty 50 zł nieuwzględnionego przez Sąd roszczenia oraz w zakresie cofniętego powództwa albowiem strona pozwana nie wyraziła zgody na cofnięcie pozwu ponad kwotę 650 zł, które to cofnięcie nastąpiło po rozpoczęciu rozprawy i bez zrzeczenia się roszczenia, zatem, w myśl przepisu art. 203 § 1 kpc - powództwo w tym zakresie także należało oddalić.

O kosztach orzeczono na mocy art. 102 kpc i odstąpiono od obciążania nimi pozwanej oraz odstąpiono od obciążania powódki kosztami zastępstwa procesowego strony przeciwnej w zakresie przegranego sporu, z uwagi na jej trudną sytuację materialną i brak własnych dochodów i majątku.