Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 czerwca 2016 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Marcin Graczyk

Sędziowie: SSO Renata Gąsior

SSO Zbigniew Szczuka (spr.)

Protokolant: protokolant Emilia Poddębniak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 czerwca 2016 r. w W.

sprawy z wniosku Ośrodek Pomocy (...) w W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o zasiłek pogrzebowy

na skutek apelacji wniesionej przez pozwanego Zakład Ubezpieczeń Społecznych

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 11 lutego 2016 roku sygn. akt VI U 298/15

zmienia zaskarżony wyrok i poprzedzającą go decyzję w ten sposób, że przyznaje Ośrodkowi Pomocy (...) w W. prawo do wypłaty zasiłku pogrzebowego w wysokości 2260 zł ( dwa tysiące dwieście sześćdziesiąt złotych ).

SSO Zbigniew Szczuka SSO Marcin Graczyk SSO Renata Gąsior

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 11 lutego 2016 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Południe
w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie z odwołania Ośrodka Pomocy (...) w W. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w L. o zasiłek pogrzebowy zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że zobowiązał Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. do wypłaty odwołującemu Ośrodkowi Pomocy (...) w W. zasiłku pogrzebowego w wysokości 2300,00 złotych stanowiącego wyrównanie zasiłku w pełnej wysokości. W ocenie Sądu I instancji bezspornym było, że zmarły Z. S. posiadał uprawnienia do pobierania świadczenia emerytalnego, nie był osobą bezdomną i nigdy nie korzystał ze świadczeń z pomocy finansowej oraz, że Ośrodek Pomocy (...) w W. poniósł koszty pogrzebu
w udokumentowanej wysokości 3960,00 złotych. Sąd Rejonowy powołując się na artykuły 77, 78, 79 i 80 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zważył, że zasiłek pogrzebowy przysługuje min. domowi pomocy społecznej w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu, nie wyższej jednak niż 4000,00 złotych, czemu dał wyraz w rozstrzygnięciu niniejszej sprawy.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. w dniu 23 marca 2016 r. wywiódł apelację od wyroku z dnia 11 lutego 2016 r. zaskarżając go w całości i zarzucając mu:

- naruszenie prawa materialnego poprzez niewłaściwe zastosowanie art. 79 ust. 1 i art. 80 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przez uznanie, że wnioskodawcy przysługuje prawo do zasiłku pogrzebowego po zmarłym Z. S. w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu;

- naruszenie prawa procesowego, tj. art. 321 § 1 k.p.c. przez wyrokowanie co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem wnioskodawcy.

W związku z powyższym organ rentowy wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i ustalenie dla wnioskodawcy prawa do zasiłku pogrzebowego w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu Z. S.. W uzasadnieniu apelacji organ rentowy wskazał,
że Sąd przy orzekaniu wyszedł poza zakres żądania wnioskodawcy ustalając dla niego wysokość zasiłku pogrzebowego w kwocie 4000,00 złotych, pomimo żądania odwołującego ustalenia wysokości zasiłku zgodnie z udokumentowanymi kosztami pogrzebu w kwocie 3960,00 złotych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się być zasadna w całości.

Na wstępie należy wskazać, że postępowanie apelacyjne ma merytoryczny charakter
i jest dalszym ciągiem postępowania rozpoczętego przed Sądem I instancji. Zgodnie z treścią art. 378 § 1 k.p.c., Sąd Okręgowy rozpoznaje sprawę w granicach apelacji a w granicach zaskarżenia bierze również z urzędu pod uwagę nieważność postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, iż zarzuty apelacyjne organu rentowego koncentrowały się wokół nieprawidłowego zastosowania przez Sąd Rejonowy przepisów prawa materialnego, tj. art. 79 ust. 1 i 80 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz naruszenia przepisów prawa procesowego, tj. art. 321 § 1 k.p.c.

Na podstawie zarzutów apelacyjnych Sąd Okręgowy zbadał zasadność wydania wyroku przez Sąd I instancji w przedmiocie zobowiązania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. do wypłaty odwołującemu się zasiłku pogrzebowego
w wysokości 2300,00 złotych stanowiącego wyrównanie zasiłku w pełnej wysokości po zmarłym Z. S..

Sąd Okręgowy za bezsporny uznał ustalony przez Sąd Rejonowy stan faktyczny, który nie został zaskarżony w żadnej mierze przez apelującego. Z. S. zmarły
w dniu 7 grudnia 2014 r. miał ustalone prawo do emerytury i nie korzystał ze świadczeń
z pomocy społecznej. Koszty pochówku opłacił Ośrodek Pomocy (...) w W. w wysokości 3960,00 złotych. Natomiast organ rentowy wydając zaskarżoną decyzję uznał, że zasiłek pogrzebowy z tytułu pokrycia kosztów pogrzebu zmarłego Z. S. przez odwołującego przysługuje w kwocie 1700,00 złotych.

Sąd Okręgowy doszedł do wniosku, że dla wydania prawidłowego rozstrzygnięcia
w niniejszej sprawie należało dokonać rozważań prawnych w oparciu o przepisy ustawy
z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
( Dz. U. z 2015 r., poz. 748 j. t.), zwanej dalej ,,ustawą’’.

Zgodnie z art. 77 ust. 1 ustawy, zasiłek pogrzebowy przysługuje w razie śmierci:

1)ubezpieczonego;

2)osoby pobierającej emeryturę lub rentę;

3)osoby, która w dniu śmierci nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty, lecz spełniała warunki do jej uzyskania i pobierania;

4)członka rodziny osoby wymienionej w pkt 1 i 2.

W myśl art. 78 ust. 2 ustawy, zasiłek pogrzebowy przysługuje również pracodawcy, domowi pomocy społecznej, gminie, powiatowi, osobie prawnej kościoła lub związku wyznaniowego, jeżeli pokryły koszty pogrzebu.

W świetle art. 79 ust. 1 ustawy, w razie poniesienia kosztów pogrzebu przez inną osobę niż wymieniona w art. 77 ust. 1 pkt 4, pracodawcę, dom pomocy społecznej, gminę, powiat, osobę prawną kościoła lub związku wyznaniowego, zasiłek pogrzebowy przysługuje w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu, nie wyższej jednak niż określona
w art. 80.

Jak stanowi art. 80 ustawy, zasiłek pogrzebowy przysługuje w wysokości 4000 złotych.

Na mocy art. 77 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 78 ust. 2 odwołujący był uprawniony do pobrania zasiłku pogrzebowego, gdyż Z. S. w dniu śmierci spełniał warunki do uzyskania i pobierania emerytury. W niniejszej sprawie Ośrodek Pomocy (...)
w W. mógł rościć od organu rentowego maksymalnie 4000,00 złotych zgodnie z art. 80 ustawy. Jednakże udokumentowane koszty pogrzebu wyniosły 3960,00 złotych, co stanowiło maksymalną kwotę roszczenia mając na względzie art. 79 ust. 1 ustawy.

Sąd Okręgowy uznał apelację organu rentowego za zasadną. Ogólną i zarazem jedną z naczelnych zasad Kodeksu postępowania cywilnego jest zakaz orzekania przez sąd ponad żądanie strony. Zgodnie z art. 321 § 1 k.p.c. sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, ani zasądzać ponad żądanie. Sąd II instancji ustalił, iż Ośrodek Pomocy (...) w W. składając odwołanie w dniu 29 czerwca 2015 r. od zaskarżonej decyzji organu rentowego wniósł o wypłatę zasiłku pogrzebowego w pełnej udokumentowanej kwocie w wysokości 3960,00 złotych. Sąd Rejonowy zasądzając kwotę 4000,00 złotych wyszedł ponad przedmiot sporu, co w oparciu o przepisy kodeksowe było działaniem bezprawnym. Dlatego też Sąd II instancji uznał apelację organu rentowego za zasadną w całości, która zmierzała do zmiany zaskarżonego wyroku poprzez przyznanie prawa Ośrodkowi Pomocy (...) w W. do zasiłku pogrzebowego w wysokości 2260,00 złotych. Mając na uwadze fakt, iż wypłacono odwołującemu przedmiotowe świadczenie w wysokości 1700,00 złotych, należało zasądzić brakującą kwotę będącą uzupełnieniem udokumentowanych kosztów pogrzebu zmarłego Z. S..

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. orzekł, jak w sentencji.

SSO Zbigniew Szczuka (spr.) SSO Marcin Graczyk SSO Renata Gąsior

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)