Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 października 2015 roku

Sąd Rejonowy w Łęczycy , II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący – SSR Agnieszka Grzegorczyk-Kucharska

Protokolant - stażysta Agata Antosiak,

st.sekr.sąd. Renata Gąsiorowska

przy udziale Prokuratora Roberta Podlasiaka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 lutego 2015 r. i 8 października 2015 r.

sprawy J. S. (1) , syna L. i K. z domu W., urodzonego (...) w K.

oskarżonego o to, że: w dniu 18 września 2014 r. w D. woj. (...) prowadził rower po drodze publicznej, czym nie zastosował się do orzeczonego prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Łęczycy sygn. akt IIK 399/08 zakazu prowadzenia rowerów po drogach publicznych na okres 10 lat,

tj. o czyn z art. 244 kk

1.  w miejsce zarzucanego czynu uznaje oskarżonego J. S. (1) za winnego tego, że w dniu 18 września 2014 roku w D. woj. (...) prowadził rower w lądowej strefie ruchu, przez co nie zastosował się do orzeczonego prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Łęczycy z dnia 24 lipca 2008 r. w sprawie sygn. akt II K 399/08 zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów rowerowych w lądowej strefie ruchu na okres 10 lat, czym wypełnił dyspozycję art. 244 kk w zw. z art. 4§1 kk i za to na podstawie art. 244 kk wymierza mu karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności,

2.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. P. kwotę 531,36 zł (pięćset trzydzieści jeden złotych 36/100) tytułem kosztów obrony udzielonej z urzędu,

3.  zwalnia oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych, w tym opłaty.

Sygn. akt II K 111/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Łęczycy z dnia 24 lipca 2008 r. w sprawie sygn. akt II K 399/08 J. S. (1) został skazany za czyn z art. 178a§2 kk na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zwieszeniem jej wykonania na okres 2 lat próby. Ponadto Sąd oddał oskarżonego pod dozór kuratora w okresie próby, zobowiązując go do powstrzymywania się od nadużywania alkoholu, a także orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych i rowerowych w lądowej strefie ruchu na okres 10 lat. Wyrok powyższy uprawomocnił się w dniu 31 lipca 2008 r. (dowód: odpis wyroku k. 19).

W dniu 18 września 2014 r. J. S. (1) wracał z miejscowości M., z pracy do swego miejsca zamieszkania, które położone jest w miejscowości D., ul. (...). Oskarżony jechał rowerem. Dojeżdżał on w tym okresie rowerem do pracy. Miejsce, gdzie J. S. (1) wykonywał pracę znajdowało się w odległości 5 km od jego miejsca zamieszkania. Około godziny 19.00 w D. przy ul. (...), w pobliżu miejsca swego zamieszkania, poruszając się ulicą stanowiącą drogę publiczną oskarżony został zatrzymany do kontroli drogowej przez patrol Policji. Z uwagi na wyczuwalną od niego woń alkoholu, funkcjonariusze Policji poddali go badaniu zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu. O godzinie 19.06 zawartość alkoholu w wydychanym przez J. S. (1) powietrzu wynosiła 0,91 mg/dm ³, a o godzinie 19.22 – 0,90 mg/dm ³. Po przeprowadzeniu czynności oskarżony został zwolniony (dowód: wyjaśnienia oskarżonego J. S. k. 72, zeznania świadka D. W. k. 20-verte, k. 43, protokół użycia urządzenia kontrolno – pomiarowego do ilościowego oznaczania alkoholu w wydychanym powietrzu k. 2).

U J. S. (1) nie stwierdzono objawów choroby psychicznej, ani cech upośledzenia umysłowego. Stwierdzono u niego uzależnienie od alkoholu. W chwili popełnienia zarzucanego mu czynu oskarżony mógł rozpoznać jego znaczenie i pokierować swoim postępowaniem. Powinien on podjąć terapię odwykową od alkoholu w systemie stacjonarnym (dowód: opinia sądowo – psychiatryczna k. 61 – 62).

J. S. (1) ma 42 lata. Zdobył on wykształcenie zawodowe, uzyskując zawód murarza. Oskarżony przebywa obecnie w Zakładzie Karnym w Ł., gdzie odbywa kare pozbawienia wolności orzeczoną w innej sprawie. Nie jest on odpłatnie zatrudniony i nie uzyskuje żadnych dochodów. Przed osadzeniem w zakładzie karnym oskarżony pracował dorywczo w gospodarstwie rolnym. Oskarżony nie posiada żadnego majątku. Jest on kawalerem i ojcem syna w wieku 13 lat. J. S. (1) zobowiązany jest płacić na rzecz dziecka alimenty w kwocie 500 zł miesięcznie, ale nie realizuje tego obowiązku. Był on wielokrotnie karany, w tym również za przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości (dowód: dane osobopoznawcze k. 71-verte, pismo k. 10, dane o karalności k. 12 - 13, odpisy wyroków k. 5 – 6, k. 15, k. 19).

W toku postępowania przygotowawczego J. S. (1) nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i odmówił złożenia wyjaśnień oraz odpowiedzi na pytania. Przesłuchany na rozprawie oskarżony przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i wyjaśnił, iż dojeżdża on rowerem do pracy, a w jedną stronę ma do pokonania 5 km. Oskarżony podał, że w dniu wskazanym w zarzucie wracał z M. z pracy i został zatrzymany przez policję na ul. (...).

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom, jakie J. S. (1) złożył na rozprawie. W tej części bowiem były one szczere, spójne, logiczne i racjonalne, a ponadto korespondowały one z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie w postaci zeznań świadka D. W. (2), a także dokumentów, a w szczególności odpisu wyroku w sprawie sygn. akt II K 399 /08. Oskarżony spontanicznie opisał wówczas okoliczności zdarzenia, nie kryjąc nawet takich szczegółów, które przemawiały na jego niekorzyść, jak choćby fakt, że permanentnie jeździł rowerem, bo był to dla niego środek transportu do pracy, którą wykonywał w miejscowości odległej od jego miejsca zamieszkania o 5 km.

W ocenie Sądu wyjaśnienia złożone przez oskarżonego w toku dochodzenia nie zasługiwały na wiarę, albowiem były one lakoniczne, a także sprzeczne z wyjaśnieniami, jakie złożył on później na rozprawie oraz treścią zeznań świadka D. W. (2). Podczas przesłuchania w toku postępowania przygotowawczego J. S. (1) jedynie oświadczył, że nie przyznaje się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Zdaniem Sądu wyjaśnienia te stanowiły jedynie realizację przyjętej przez oskarżonego linii obrony mającej na celu uniknięcie grożącej mu odpowiedzialności karnej.

W ocenie Sądu zeznania świadka D. W. (2) nie zasługiwały na wiarę jedynie w tym zakresie, w jakim podczas przesłuchania na rozprawie twierdził on, że w dniu zdarzenia oskarżony został zatrzymany do kontroli drogowej krótko po tym, jak wyjechał ze swojej posesji, po przejechaniu około 100 m stamtąd. W tym zakresie pozostawały one w sprzeczności z wyjaśnieniami złożonymi przez J. S. (1) na rozprawie. Należy przy tym zauważyć, iż zakwestionowane stwierdzenia D. W. (2) zostały przez niego wyartykułowane na rozprawie po tym, jak oświadczył on, że w ogóle nie przypomina sobie zdarzenia, ani też nie zna J. S. (1), co wynika z upływu dłuższego czasu, a także z ilości podobnych zdarzeń, z którymi ma styczność z racji wykonywanego zawodu. Podkreślenia w tym kontekście wymaga fakt, że świadek do tego stopnia nie pamiętał zdarzenia objętego zarzutem, że konieczne było odczytanie w zasadzie w całości zeznań złożonych przez niego w toku postępowania przygotowawczego. Tymczasem składając wyjaśnienia na rozprawie J. S. (1) opisał trasę swego przejazdu konkretnie, nie zatajając okoliczności dla niego niekorzystnej, tj. odległości faktycznie pokonanej przez niego rowerem bezpośrednio przed zatrzymaniem do kontroli drogowej.

W pozostałym zakresie zeznania świadka D. W. (2) zasługiwały na wiarę, ponieważ były konkretne, konsekwentne, rzeczowe, spójne, logiczne i racjonalne. Należy im przypisać walor bezstronności, ponieważ świadek powziął wiedzę o relacjonowanych faktach wykonując czynności służbowe i nie był w jakikolwiek sposób osobiście zainteresowany uzyskaniem wpływu na wynik sprawy.

Stan poczytalności oskarżonego ustalono w oparciu o opinię biegłych lekarzy psychiatrów. Opinia ta była bowiem pełna, jasna i niesprzeczna, a ponadto wydana została przez profesjonalistów dysponujących fachową wiedzą w swojej dziedzinie.

W opinii Sądu zasługują na wiarę wszystkie dowody z dokumentów, albowiem są one kompletne i jasne, a ich treść i sposób pozyskania nie były kwestionowane.

Oskarżonemu można przypisać winę, albowiem nie nastąpiła żadna okoliczność winę tę wyłączająca.

J. S. (1) w dniu 18 września 2014 r. kierując rowerem i wyjeżdżając nim na drogę łączącą miejscowości M. i D. obejmował swą świadomością zarówno rodzaj podjętych przez niego czynności, jak również fakt, że obowiązywał wówczas w stosunku do niego zakaz prowadzenia pojazdów rowerowych w lądowej strefie ruchu. Należy zatem uznać, że działał on umyślnie, z zamiarem bezpośrednim, albowiem chciał popełnienia przypisanego mu czynu zabronionego i go popełnił.

W dniu 18 września 2014 r. kierując rowerem po drodze wiodącej z miejscowości M. do miejscowości D., która w rejonie ul. (...) w D. stanowiła drogę publiczną, a zatem poruszając się w lądowej strefie ruchu, J. S. (1) nie zastosował się do zakazu prowadzenia pojazdów rowerowych w lądowej strefie ruchu orzeczonego w stosunku do niego wyrokiem Sądu Rejonowego w Łęczycy z dnia 24 lipca 2008 r. w sprawie sygn. akt II K 399/08. Powyższy środek karny, który został orzeczony na okres 10 lat – zgodnie z treścią art. 43§2 kk – obowiązywał od dnia 31 lipca 2008 r. , tj. od daty uprawomocnienia się powyższego wyroku. Nie można oczywiście pominąć, iż zakaz prowadzenia pojazdów rowerowych w ruchu lądowym, który oskarżony naruszył orzeczony został w związku ze skazaniem go za czyn z art. 178a§2 kk, który obecnie, zgodnie z treścią art. 2 pkt 3 a ustawy z dnia 27 września 2013r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r. poz. 1247) stanowi wykroczenie z art. 87§1a kw. Niemniej jednak stosownie do treści art. 50 ust. 3 powołanej wyżej ustawy w takiej sytuacji orzeczone środki karne podlegają wykonaniu na podstawie przepisów dotychczasowych.

Zachowanie oskarżonego wypełniło dyspozycję art. 244 k.k.

Należy zauważyć, iż w czasie od popełnienia zarzucanego czynu do chwili wyrokowania kilkukrotnie doszło do zmiany stanu prawnego, co wynikało z kolejnych nowelizacji ustawy Kodeks karny. Dokonana z tej perspektywy analiza niniejszej sprawy prowadzi do wniosku, że zgodnie z treścią art. 4§1 kk przy jej rozstrzygnięciu znajduje zastosowanie ustawa Kodeks karny w brzmieniu nadanym mu ustawą z dnia 4 kwietnia 2014 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2014 r., poz. 538), a zatem obowiązującym w chwili popełnienia zarzucanego czynu jako względniejsza dla oskarżonego. Obowiązujący w chwili orzekania stan prawny ukonstytuowany ustawą Kodeks karny w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustaw – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 396) jest dla oskarżonego mniej korzystny z uwagi na zmiany, jakie powołana nowelizacja wprowadziła w części ogólnej Kodeksu karnego w zakresie zasad wymiaru kary. O ile bez znaczenia dla oskarżonego pozostawało rozszerzenie znamion art. 244 kk wprowadzone ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, to już wprowadzona tą samą ustawą zmiana zasad stosowania instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary pogorszyła sytuację oskarżonego w stosunku do stanu prawnego, który obowiązywał w chwili popełnienia zarzucanego czynu. Art. 69§1 kk w brzmieniu nadanym mu powołaną wyżej ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw stanowi, że warunkowe zawieszenie wykonania kary jest możliwe jedynie w odniesieniu do kary pozbawienia wolności w wymiarze nieprzekraczającym roku, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa nie był skazany na karę pozbawienia wolności i jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec niego celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. W przypadku oskarżonego, który w przeszłości kilkukrotnie był skazywany na kary pozbawienia wolności możliwość warunkowego zawieszenia wykonania kary byłaby wyłączona bez względu na ocenę prognozy kryminologicznej dokonaną przez sąd przez pryzmat okoliczności określonych w art. 69§2 kk. Tymczasem przepis art. 69§1 kk w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 4 kwietnia 2014 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2014 r., poz. 538) nie przewidywał warunku braku uprzedniego w stosunku do czasu popełnienia zarzucanego czynu skazania na karę pozbawienia wolności i w tym sensie był dla oskarżonego względniejszy. Należy wprawdzie zauważyć, iż w niniejszej sprawie Sąd nie zastosował wobec oskarżonego dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kary, ale wymierzając karę pozbawienia wolności taką możliwość rozważał, uwzględniając wnioski obrony.

Sąd zmienił opis czynu, ale zmiana ta miała charakter wyłącznie redakcyjny. Precyzyjnie należało określić zakres zakazu, który został naruszony.

Oskarżony swym działaniem godził w dobro wymiaru sprawiedliwości. Uwzględniając przede wszystkim fakt, że czynił to publicznie, w ciągu dnia okazując w ten sposób lekceważenie dla obwiązującego porządku prawnego należy uznać, iż czyn J. S. (1) cechuje więcej niż znikomy stopień społecznej szkodliwości.

Wymierzając oskarżonemu karę jako okoliczność obciążającą Sąd potraktował uprzednią wielokrotną karalność oskarżonego. Podkreślić przy tym należy, że oskarżony w przeszłości trzykrotnie karany był za przestępstwa z art. 244 kk, przy czym ostatnie skazanie za tego typu przestępstwo miało miejsce niespełna półtora miesiąca przed datą popełnienia zarzucanego czynu. Wskazuje to na niepoprawność oskarżonego, wysoki stopień demoralizacji oraz znaczne natężenie złej woli po jego stronie. Z wyjaśnień oskarżonego wynikało wprost, że regularnie zdarza mu się kierować rowerem w lądowej strefie ruchu, a zatem naruszać wciąż obowiązujący go zakaz prowadzenia pojazdów orzeczony w sprawie sygn. akt II K 399/08. Ponadto na niekorzyść oskarżonego przemawia fakt, że dopuścił się on zarzucanego mu czynu publicznie, okazując w ten sposób rażące lekceważenie dla porządku prawnego. Działanie oskarżonego nie tylko wyczerpało dyspozycję art. 244 kk, ale także znamiona wykroczenia z art. 87§1a kw, ponieważ oskarżony kierował rowerem, podczas gdy zawartość alkoholu w wydychanym przez niego powietrzu wynosiła 0,91 mg/dm ³, a zatem znajdując się w stanie nietrzeźwości.

Na korzyść oskarżonego należało potraktować fakt, że przyznał się on do popełnienia zarzucanego mu czynu.

W ocenie Sądu kara 3 miesięcy pozbawienia wolności jest adekwatna, a jej dolegliwość nie przekracza stopnia winy. Należy uznać, iż spełni ona funkcje wychowawcze, jak i stawiane przed nią cele prewencyjne.

Sąd rozważając okoliczności niniejszej sprawy w kontekście przepisu art. 58§1 kk uznał, iż brak jest podstaw do skorzystania wobec oskarżonego z warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności. J. S. (1) był w przeszłości wielokrotnie karany, w tym za przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, co wskazuje na jego niepoprawność. Wcześniej orzekane wobec niego kary łagodniejszego rodzaju oraz kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania okazały się wobec niego nieskuteczne. W tej sytuacji należy wnioskować, iż jedynie kara pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania spełni stawiane przed nią cele. Z podobnych względów Sąd nie zastosował wobec oskarżonego możliwości orzeczenia kary łagodniejszego rodzaju zamiast kary pozbawienia wolności przewidzianej przez przepis art. 58§3 kk w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 4 kwietnia 2014 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2014 r., poz. 538).

Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. P. kwotę 531,36 zł tytułem kosztów obrony udzielonej z urzędu, ustalając jej wysokość zgodnie z treścią §14 ust. ust. 2 pkt 1, §16 i §2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jednolity Dz.U. z 2013 r. poz. 461 z pózn. zm.)

Biorąc pod uwagę złą sytuację materialną oskarżonego, który obecnie przebywa w zakładzie karnym, gdzie nie jest odpłatnie zatrudniony i wobec którego orzeczono bezwzględną karę pozbawienia wolności, Sąd uznał, iż uiszczenie kosztów sądowych byłoby dla niego zbyt uciążliwe i na podstawie art. 624§1 kpk zwolnił go od ich zapłaty.