Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 14 października 2013 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy

Wydział X Cywilny Rodzinny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Katarzyna Chajęcka

Sędziowie: SSO Hanna Nowak (sprawozdawca)

SSO Anna Pochylczuk

po rozpoznaniu w dniu 14 października 2013 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa A. P.

przeciwko małoletniej J. P. (1) reprezentowanej przez matkę J. P. (2)

o obniżenie alimentów

na skutek zażalenia powoda na postanowienie Sądu Rejonowego w Bydgoszczy V Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia 22 sierpnia 2013 r., wydane w sprawie sygn. akt V RC 662/13 w przedmiocie zabezpieczenia

postanawia:

oddalić zależenie

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 22 sierpnia 2013 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy oddalił wniosek w przedmiocie zabezpieczenia powództwa o obniżenie alimentów ustalonych na rzecz małoletniej pozwanej J. P. (1).

W uzasadnieniu Sąd Rejonowy wskazał, że powód nie uprawdopodobnił dochodzonego przez niego roszczenia, co uniemożliwiło szczegółowe rozpoznanie sytuacji materialnej i majątkowej pozwanej i jej usprawiedliwionych potrzeb.

Powyższe postanowienie zaskarżył zażaleniem powód wskazując, że nie wiedział o tym, że trzeba osobno umotywować wniosek w przedmiocie zabezpieczenia. W konsekwencji wniósł o zmianę postanowienia poprzez obniżenie na czas trwania postępowania alimentów zasądzonych na rzecz małoletniej córki.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje:

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Na wstępie rozważań wskazać należy, że w niniejszej sprawie powód wniósł o obniżenie renty alimentacyjnej zasądzonej wyrokiem Sądu Okręgowego X Wydziału Cywilnego Rodzinnego w B. z dnia 16 marca 2012 r. Sąd Rejonowy uznał, że wbrew dyspozycji art. 730 ¹ § 1 i 2 k.p.c. powód nie uprawdopodobnił roszczenia, dlatego też jego wniosek w przedmiocie zabezpieczenia nie zasługiwał na uwzględnienie.

Wniesienie zażalenia skutkować musiało dokonaniem przez Sąd Okręgowy analizy charakteru sprawy w przedmiocie obniżenia renty alimentacyjnej. Przede wszystkim na uwagę zasługuje fakt, że nie należy ona do kategorii tzw. „spraw o alimenty”, o których mowa w art. 753 k.p.c. w konsekwencji uznać należało, że powyższy przepis nie ma zastosowania w sprawach o obniżenie renty alimentacyjnej z dwóch zasadniczych względów.

Po pierwsze, sposób zabezpieczenia określony w omawianym przepisie jako wyjątkowy może zostać zastosowany jedynie do zabezpieczenia roszczeń wyraźnie wskazanych w ustawie. Dochodzone w niniejszej sprawie roszczenie nie jest jednak ani sprawą o alimenty ani jedną ze spraw wymienionych w art. 753 ¹ k.p.c., do których art. 753 stosuje się odpowiednio. Sprawami o alimenty w rozumieniu art. 753 k.p.c. są bowiem jedynie sprawy, w których dochodzone są roszczenia alimentacyjne. Jak podkreślił Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 23 lutego 1982 r. (III CZP 3/82, OSNC 1982, nr 7, poz. 100), na gruncie art. 753 k.p.c. pojęcie "sprawy o alimenty" należy rozumieć jako sprawy o zasądzenie alimentów. Wynika to nie tylko z jednoznacznego brzmienia pojęcia „sprawa o alimenty”, ale również z konstrukcji dalszej części tego przepisu, w którym mowa jest jedynie o zobowiązaniu obowiązanego do zapłaty uprawnionemu określonej kwoty pieniężnej. W toku postępowania o zabezpieczenie roszczenia o obniżenie renty alimentacyjnej uprawnionym z punktu widzenia przepisów o postępowaniu zabezpieczającym jest osoba żądająca obniżenia. W konsekwencji, w takiej sytuacji nie istnieje możliwość zabezpieczenia roszczenia poprzez zobowiązanie obowiązanego (czyli pozwanego w sprawie o obniżenie renty alimentacyjne) do zapłaty uprawnionemu czyli powoda) określonej kwoty pieniężnej.

Po drugie, jak wynika z systematyki kodeksu, przepis art. 753 k.p.c. znajduje zastosowanie jedynie do zabezpieczenia roszczeń pieniężnych, tj. roszczeń o zapłatę określonej kwoty pieniężnej. Z kolei roszczenie o obniżenie renty alimentacyjnej, choć niewątpliwie ma charakter majątkowy, bez wątpienia jest roszczeniem o charakterze niepieniężnym.

Reasumując stwierdzić należy, że przepis art. 753 k.p.c. nie znajduje zastosowania do zabezpieczenia roszczeń o obniżenie renty alimentacyjnej. W konsekwencji, dla uzyskania zabezpieczenia tego roszczenia wymagane jest nie tylko uprawdopodobnienie jego istnienia, ale również uprawdopodobnienie, że brak zabezpieczenia pozbawiłby wierzyciela zaspokojenia lub też je poważnie utrudnił (art. 730 ¹ § 1 k.p.c.). Tymczasem jak zasadnie ustalił Sąd pierwszej powód nie uprawdopodobnił w należyty sposób istnienia roszczenia. W tym miejscu wskazać należy, że uprawdopodobnienie, jako instytucja kodeksowa, odnosi się do sytuacji, w których ustawa procesowa nie wymaga ustalenia twierdzeń o faktach przy pomocy dowodów, lecz zadawala się mniejszym stopniem pewności – uprawdopodobnieniem tych twierdzeń. Uprawdopodobnienie może być przeprowadzone przez sąd przy użyciu środków, które uzna za właściwe, nie wyłączając środków dowodowych. Wykazanie prawdopodobieństwa roszczenia może być przeprowadzone za pomocą takich niesformalizowanych środków, jak: pisemne oświadczenia osób trzecich czy dokumenty ( por. Komentarz do postępowania cywilnego pod red. Tadeusza Erecińskiego. Część I. Postępowanie rozpoznawcze, t. II, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis). Tymczasem w niniejszej sprawie niemożliwym było ustalenie aktualnej sytuacji majątkowej powoda ale i małoletniej pozwanej. W art. 730 ¹ § 2 k.p.c. kojarzy się interes prawny z celem postępowania. Celem postępowania zabezpieczającego jest niewątpliwie także umożliwienie wykonania zapadłego w sprawie orzeczenia.

Co do możliwych sposobów zabezpieczenia roszczenia o obniżenie renty alimentacyjnej, to odnieść należy się do art. 755 § 1 k.p.c. Przedmiotem zabezpieczenia na podstawie w/w przepisu są roszczenia niepieniężne. Przy zabezpieczeniu roszczeń niepieniężnych zastosowanie znajdują podstawy zabezpieczenia wskazane w art. 730 ¹ § 1 k.p.c. Uprawniony musi w związku z tym uprawdopodobnić istnienie roszczenia oraz to, że roszczenie jemu właśnie przysługuje. Innymi słowy musi wykazać wiarygodność roszczenia. Wnioskodawca zobowiązany jest zatem do przytoczenia takich okoliczności, z których wynikać będzie, że roszczenie jemu przysługuje, a okoliczności te będą przez niego uprawdopodobnione. Uprawdopodobnienie może być przeprowadzone przez sąd przy użyciu środków, które uzna za właściwe, nie wyłączając środków dowodowych. W ocenie Sądu Odwoławczego Sąd pierwszej instancji słusznie przyjął, że powód nie uprawdopodobnił roszczenia, konsekwencją czego było oddalenie wniosku w przedmiocie zabezpieczenia.

Mając powyższe na względzie, na podstawie art. 13 § 2 k.p.c. w zw. z art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c., Sąd Okręgowy zażalenie oddalił.