Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 września 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił wnioskodawcy T. D. prawa do emerytury. W uzasadnieniu wskazano ,iż wnioskodawca nie wykazał 15 -letniego okresu pracy w warunkach szczególnych. Nie uwzględniono okresu zatrudnienia w Odlewni (...) na stanowisku frezera bowiem stanowisko to nie jest wskazane w zarządzeniu Nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30.03.1985 w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach ./ decyzja w aktach ZUS/.

W dniu 9 października 2015 roku wnioskodawca odwołał się od powyższej decyzji. Wskazał ,iż w okresie od dnia 10.04.1978 r do 31 .08.1995 roku pracował w Odlewni (...) na stanowisku frezera i przedstawił na tą okoliczność świadectwo pracy oraz świadectwo wykonywania na nim pracy w warunkach szczególnych. Zawód frezera uzyskał w (...) Szkole Zawodowej a następnie wykonywał go w odlewni w całym okresie zatrudnienia. Frezer jest operatorem maszyn skrawających – frezarek / odpowiedź na odwołania k- 2-3/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Podtrzymano argumentację wskazaną w zaskarżonej decyzji. Wskazano ,iż organ rentowy przyjął okres zatrudnienia w warunkach szczególnych w wymiarze 3 lat i 2 dni. Nie zaliczono jako zatrudnienia w warunkach szczególnych okresów od dnia 10.04.1978 r do 31.08.95 roku na stanowisku frezer w Odlewni (...) z przyczyn wskazanych w decyzji./ odpowiedź na odwołanie k- 4-5/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

Wnioskodawca T. D. urodził się w dniu (...) , nie jest członkiem OFE. W dniu 15.09.2015 roku wnioskodawca złożył wniosek o przyznanie mu emerytury. Organ rentowy ustalił ,iż wnioskodawca legitymuje się na dzień 1.01.1999 roku stażem ubezpieczeniowy w łącznym wymiarze 25 lat i 7 dni okresów składkowych i 5 miesięcy i 11 dni okresów nieskładkowych. Organ rentowy zaliczył wnioskodawcy do pracy w warunkach szczególnych okres zatrudnienia w okresie od dnia 7.09.1995 roku do 30.06.1996 roku , od 8.07.1996 r do 30.09.1996 r w Odlewni (...) oraz okres od dnia 1.10.1996 r do 31.12.1998 r w M. K. na stanowisku modelarz w metalu , pomniejszając powyższy okres od 3 miesiące i 20 dni okresu zwolnienia lekarskiego / okoliczności niesporne/.

Wnioskodawca był zatrudniony w Odlewni (...) w okresie od dnia 10.04.1978 r do 31.04.1995 roku na stanowisku frezera , w pełnym wymiarze czasu pracy . W powyższym okresie czasu wnioskodawca w angażach miał wskazywane stanowisko frezera / świadectwo pracy i angaże w aktach osobowych koperta k- 22/

W dniu 30.09.1996 roku wnioskodawca otrzymał od Odlewni (...) świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze , w którym wskazano ,iż w okresie od dnia 10.04.1978 roku do dnia 31.08.1985 roku wykonywał powyższe prace na stanowisku frezera , które sa wymienione w dziale III poz.23 pkt 3 załącznika nr 1 oraz zarządzenia nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 3.03.1985 roku w sprawie stanowisk pracy , na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.Urz. (...) nr 1-3 poz.1) , w załączniku do Rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983 wykaz A dział III pkt 3 .

W okresie od dnia 10.04.1978 r do 31.04.1995 roku wnioskodawca pracował w pełnym wymiarze czasu pracy w Odlewni (...) wyłącznie na stanowisku frezera. Wnioskodawca obsługiwał frezarki i strugarki. Było na nich obrabiane wyroby żeliwne. Na strugarkach i frezarkach ma miejsce obróbka wiórowa. Na jednej hali pracowało kilka tych maszyn oraz inne do innej obróbki odlewów. Panował kurz i hałas oraz zapylenie w związku z czym pracownicy obsługujący frezarki i strugarki mieli obowiązek pracy w kombinezonach ochronnych i okularach ochronnych. Wnioskodawca też używał powyższych środków ochrony osobistej. Praca odbywała się na zmiany, razem z wnioskodawcą frezarki obsługiwało jeszcze pięciu frezerów. Wnioskodawca nie był kierowany do innych prac niż obróbka wiórowa. W związku z warunkami pracy wnioskodawca otrzymywał posiłki regeneracyjne oraz był mu wypłacany dodatek za pracę w warunkach szczególnych. Dodatek ten nie był wypłacany regularnie. / zeznania wnioskodawcy 00:02:36 w zw z 00:28:17 , zeznania świadka G. 00:11:47 , K. 00:19:46 CD k- 31, dokumentacja płacowa w aktach osobowych koperta k-22 /.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o materiał dowodowy zebrany w sprawie opierając się na dokumentach zawartych w aktach sprawy w tym aktach osobowych wnioskodawcy z okresu zatrudnienia w Odlewni (...) i aktach ZUS oraz zeznaniach świadków G. i K. oraz zeznaniach wnioskodawcy. W ocenie Sądu zeznania świadków i wnioskodawcy są w pełni wiarygodne i zasługują na uwzględnienie. Świadkowie pracowali razem z wnioskodawcą i mieli z nim bezpośredni kontakt a zatem w pełni są w stanie potwierdzić co wnioskodawca faktycznie robił na swoim stanowisku pracy. Zarówno w dokumentach wnioskodawcy jak i w zeznaniach świadków stanowisko i czynności jakie wykonywał w pracy wnioskodawca to czynności frezera. Nie budzi wątpliwości Sądu ,iż właśnie pracę frezera wykonywał wnioskodawca w spornym okresie czasu obsługując frezarki czyli maszyny do obróbki skrawaniem . Zakład przy również w taki sposób określił stanowisko wnioskodawcy w świadectwie wykonywania pracy w warunkach szczególnych jakie wydał po zakończeniu jego zatrudnienia. Sąd nie dopatrzył się żadnych okoliczności pozwalających na zdyskredytowanie zeznań świadków i wnioskodawcy.

Sąd zważył , co następuje :

Odwołanie wnioskodawcy jest zasadne i podlega uwzględnieniu.

W myśl art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2015 roku Nr 748), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy tj. w dniu 1 stycznia 1999 roku (art. 196 ustawy) osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz,

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Zaś ust. 2 w/w przepisu (wg stanu prawnego do dnia 31 grudnia 2012 roku) stanowił, że emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.

Od dnia 1 stycznia 2013 roku ust. 2 w/w przepisu uległ zmianie poprzez rezygnację ustawodawcy z warunku rozwiązania stosunku pracy (ustawa z dnia 11 maja 2012 roku o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw – art. 1 – Dz. U. z 2012r., poz. 637)

Zgodnie z art. 27 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki: osiągnęli wiek emerytalny wynoszący co najmniej 65 lat (dla mężczyzn), oraz mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat (dla mężczyzn).

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2 – 3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1.

Według treści § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.) za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudniania” uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn;

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Powołany wykaz wskazuje wszystkie te prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

W świetle § 2 ust. 1 tegoż rozporządzenia oraz zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy, przy czym powyższe okoliczności pracownik jest obowiązany udowodnić (por. wyrok Sądu Najwyższego z 15 grudnia 1997 r. II UKN 417/97 – (...)
i US (...) i wyrok Sądu Najwyższego z 15 listopada 2000 r. II UKN 39/00 Prok.
i Prawo (...)).

Stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia okresy takiej pracy stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według określonego wzoru, lub świadectwie pracy.

W przedmiotowym stanie faktycznym nie budzi wątpliwości fakt, iż wnioskodawca spełnia przesłanki ustawowe co do: wieku – wnioskodawca ukończył 60 lat w dniu 18 października 2015 roku , braku członkostwa w otwartym funduszu emerytalnym oraz wymaganych na dzień 1 stycznia 1999 roku okresów składkowych i nieskładkowych. W ocenie Sądu wnioskodawca spełnia również warunek, co do posiadania 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Regulacja § 2, statuująca ograniczenia dowodowe i obowiązująca w postępowaniu przed organem rentowym, nie ma zastosowania w postępowaniu odwoławczym przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji okoliczność i okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach Sąd uprawniony jest ustalać także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia zakładu pracy, w tym zeznaniami świadków (por. uchwała Sądu Najwyższego z 27 maja 1985 r. sygn. III UZP 5/85 – LEX 14635, uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984 r. III UZP 6/84 – LEX 14625).

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na okoliczność pracy wykonywanej przez wnioskodawcę w szczególnych warunkach dopuścił dowód z zeznań świadków i z przesłuchania wnioskodawcy oraz przeprowadził dowód z dokumentacji osobowej ze spornego okresu zatrudnienia.

Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wnioskodawca w spornym okresie czasu tj w okresie od dnia 10.04.1978 r do 31 .08.1995 roku pracował w Odlewni (...) na stanowisku frezera. Jak zasadnie podnosił wnioskodawca przedłożone przez niego świadectwo pracy w warunkach szczególnych za powyższy okres potwierdza wykonywanie pracy na stanowisku operatora maszyn skrawających obróbki wiórowej bowiem jest to pojęcie tożsame ze stanowiskiem frezera.

Przyczyną nieuwzględnienia przez organ rentowy tego okresu do stażu pracy
w warunkach szczególnych był fakt nie przedłożenia świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach , w którym byłoby wskazane ,iż pracował on na stanowisku operatora maszyn skrawających do obróbki wiórowej bowiem pracodawca wskazał stanowisko frezer , które nie jest wymienione w treści załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.) ani w zarządzeniu resortowym. W tym miejscu należy wskazać ,iż dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy i jej wykonywanie w warunkach określonych w § 2 ust. 1 rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43), a więc stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy). Przy ustalaniu okresów pracy w szczególnych warunkach, wymaganych do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym, nie jest dopuszczalne zaliczanie innych równocześnie wykonywanych prac w ramach dobowej miary czasu pracy, które nie oddziaływały szkodliwie na organizm pracownika w stopniu powodującym wcześniejszą utratę zdolności do zatrudnienia i nie zostały wymienione w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 2014 roku, II UK 395/13, Lex Nr 1455235).

Z zeznań świadków, którzy byli zatrudnieni w Odlewni (...) jednoznacznie wynika ,iż wnioskodawca pracował wyłącznie , w spornym okresie jako frezer. Nie budzi również wątpliwości Sądu, iż maszyna frezująca służy do obróbki skrawaniem. A zatem należy przyjąć ,iż wnioskodawca w spornym okresie czasu pracując jako frezer był operatorem maszyny skrawającej frezarki do obróbki wiórowej odlewów żeliwnych . W miejscu , gdzie wnioskodawca wykonywał prace panowały warunki szkodliwe w postaci hałasu i zapylenia. Oprócz wnioskodawcy inne maszyny skrawające obsługiwali inni pracownicy. Wnioskodawca pracował w pełnym wymiarze czasu pracy, co najmniej 8 godzin dziennie. W czasie zatrudnienia na stanowisku frezera wnioskodawcy nie powierzano wykonywania żadnych innych prac , w zakładzie nie było przestojów. Tak więc należy stwierdzić ponad wszelką wątpliwość ,iż w okresie od dnia 10.04.1978 r do 31.08.1995 roku pracując w Odlewni (...) na stanowisku frezera obsługującego frezarkę wnioskodawca pracował w warunkach szczególnych. Stanowisko frezera jest pracą wykonywaną na stanowisku operatora maszyn skrawających i stanowi to obróbkę wiórową. Stanowisko jakie zajmował wnioskodawca jest wymienione w w załączniku do Rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983 wykaz A dział III pkt 3 – wybijanie oczyszczanie i wykańczanie odlewów oraz zarządzeniu resortowy tj. dziale III poz.23 pkt 3 załącznika nr 1 oraz zarządzenia nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 3.03.1985 roku w sprawie stanowisk pracy , na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.Urz. (...) nr 1-3 poz.1)- wybijanie , oczyszczanie i wykańczanie odlewów- operator maszyn do obróbki wiórowej odlewów żeliwnych .

Na podstawie powyższych ustaleń, w ocenie Sądu należy zaliczyć okres od dnia 10.04.1978 r do 31.08.1995 roku do stażu pracy wnioskodawcy w warunkach szczególnych, uznając, że wnioskodawca udowodnił ponad 15 letni okres takiego zatrudnienia.

Reasumując Sąd przyjął, iż wnioskodawca posiada okres zatrudnienia w warunkach szczególnych w wymiarze przekraczającym 15 lat oraz spełnia pozostałe przesłanki do nabycia prawa do emerytury w obniżonym wieku.

Na mocy art. 129 ust. 1 ustawy świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu. Wnioskodawca złożył wniosek o emeryturę w dniu 15 września 2015 roku, wiek 60 lat ukończył w dniu 18 października 2015 roku, a zatem prawo do emerytury należało wnioskodawcy przyznać od dnia 18 października 2015 tj. od miesiąca, w którym ukończył wymagany prawem wiek.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzje i orzekł jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi organu rentowego wraz z aktami rentowymi.

6.07. 2016