Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 2922/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 10 grudnia 2015 r. Prokura Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą we W. wniósł o zasądzenie od J. D. kwoty 190,08 zł z odsetkami ustawowymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty. Uzasadniając swoje żądanie, wskazał że w dniu 26 listopada 1996 r. pozwany zawarł z (...) Bank Spółką Akcyjną we W. umowę bankową o numerze (...), na podstawie której otrzymał określoną w niej kwotę pieniężną, zobowiązując się do jej zwrotu na warunkach precyzyjnie określonych w tej umowie. Pozwany nie wywiązał się z przyjętego na siebie zobowiązania, w związku z czym niespłacona kwota należności głównej wraz z odsetkami za opóźnienie stała się wymagalna. Wierzytelność
z powyższego tytułu została 22 września 2006 r. przeniesiona na powoda. Na zadłużenie pozwanego składają się: należność główna w kwocie 5 zł oraz obliczone od niej skapitalizowane odsetki w wysokości 185,08 zł (pozew – k. 1 – 2, k. 17).

Pozwany nie wdał się w spór w niniejszej sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 22 września 2006 r. (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą we W. jako zbywca zawarł z powodem jako nabywcą umowę przelewu wierzytelności. W świetle § 2 ust. 1 tej umowy wierzytelności stanowiące jej przedmiot miały być szczegółowo opisane
w załączniku nr 4 do niej (dowód: umowa przelewu wierzytelności – k. 7 – 9).

Ustalając stan faktyczny niniejszej sprawy, Sąd dał wiarę wymienionemu wyżej dowodowi, którego autentyczność nie budziła jego wątpliwości, jak również nie była kwestionowana przez strony.

W ocenie Sądu należało natomiast odmówić mocy dowodowej przedstawionej przez stronę powodową, niepoświadczonej za zgodność z oryginałem kserokopii wezwania do zapłaty (k. 11 – 12). Kserokopie dokumentów nie mają bowiem żadnej mocy dowodowej i nie można ich traktować jako środka dowodowego. Jest rzeczą oczywistą, że strona wnioskująca o przeprowadzenie dowodu z dokumentu winna go złożyć do akt. Brak środka dowodowego skutkuje brakiem możliwości przeprowadzenia postępowania dowodowego co do jego treści, zaś wyjątkiem od powyższej reguły są sytuacje, gdy taki dokument znajduje się w posiadaniu osoby trzeciej, która na żądanie Sądu winna go przedstawić (art. 248 kpc), ewentualnie zastąpienie dokumentu jego odpisem, pod warunkiem poświadczenia jego zgodności
z oryginałem przez pełnomocnika strony będącego adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym lub radcą Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa (art. 129 § 2 kpc).

Sąd stoi na stanowisku, że kserokopie nie mogą być również zaliczone do kategorii innych dowodów w rozumieniu art. 308 kpc. Przyjęcie stanowiska odmiennego prowadziłoby do obejścia przepisów o dowodzie z dokumentu. Wymienione w art. 308 kpc środki dowodowe ustawodawca zaliczył do „przyrządów utrwalających albo przenoszących obrazy lub dźwięki”. Oznacza to, że powyższe środki, w tym także fotokopie, mają przedstawiać rzeczywistość przez zawarte w nich obrazy lub dźwięki, a nie przez opisy wyrażane pismem (zob. m. in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 2007 r., II CSK 401/06, LEX nr 453727; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 24 listopada 2010 r., I ACa 831/10, LEX nr 898656; wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 14 kwietnia 2014 r., I ACa 1812/13, LEX nr 1496118). Dla uznania kserokopii za dokument niezbędne jest oświadczenie o istnieniu oryginału o treści i formie odwzorowanej kserokopią. Takim oświadczeniem będzie umieszczone na kserokopii i zaopatrzone podpisem poświadczenie zgodności kserokopii z oryginałem. Dopiero wtedy można uznać kserokopię za dokument świadczący
o istnieniu oryginału. Bez wspomnianego poświadczenia kserokopia nie może więc być uznana za dokument i nie ma mocy dowodowej (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia
16 czerwca 2000 r., IV CKN 59/00, LEX nr 533122).

Należy również podkreślić, że nawet jeśli przyjąć możliwość zaliczenia kserokopii do innych środków dowodowych, to i tak nie miałoby to znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Wniosek zgłoszony przez powoda dotyczył bowiem dowodu z wymienionego wyżej wezwania do zapłaty, a nie jego kserokopii.

Z przyczyn, o których będzie mowa w dalszej części niniejszego uzasadnienia, pominięto natomiast – jako pozbawione znaczenia dla rozstrzygnięcia – dowody
w postaci wyciągu z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego i ewidencji analitycznej (k. 6) oraz wyciągu z elektronicznego załącznika do umowy cesji (k. 10).

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Pozwany mimo prawidłowego powiadomienia nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę, jak również nie wniósł o przeprowadzenie jej w swojej nieobecności i nie składał żadnych wyjaśnień. Stanowiło to podstawę do wydania wyroku zaocznego (art. 339 § 1 kpc w zw. z art. 340 kpc).

Stosownie do art. 339 § 2 kpc przy wydawaniu wyroku zaocznego przyjmuje się za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

Zdaniem Sądu twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych
w pozwie budzą uzasadnione wątpliwości. Strona powodowa nie wskazała bowiem kiedy,
w jakiej wysokości i na jakiej podstawie umownej powstawały należności, których suma stanowi kwotę roszczenia głównego oraz roszczeń ubocznych. Niezwykle lakoniczne uzasadnienie pozwu nie zawiera żadnych twierdzeń pozwalających na weryfikację wysokości kwot dochodzonych pozwem. Nie są też znane sumy ewentualnie zapłacone przez pozwanego tytułem wykonania umowy, którą miał on zawrzeć z poprzednikiem prawnym powoda.

W opisywanej sytuacji nie było możliwe oparcie ustaleń faktycznych w sprawie na twierdzeniach strony powodowej. Zaoferowany przez nią materiał dowodowy nie pozwala natomiast na przyjęcie, że została wykazana zasadność powództwa.

Stosownie do art. 509 § 1 kc wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew tej wierzytelności powinien być również pismem stwierdzony (art. 511 kc). Wierzytelność będąca przedmiotem cesji musi być zindywidualizowana co do wysokości oraz stosunku prawnego, z którego wynika, a w szczególności wskazywać dłużnika, wobec którego przysługuje.

Zgodnie z art. 6 kc ciężar udowodnienia faktu, spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. W myśl natomiast przepisu art. 232 kpc strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. (...) udowodnienia faktu rozumieć należy z jednej strony jako obarczenie strony procesu obowiązkiem przekonania sądu dowodami o słuszności swoich twierdzeń, a z drugiej konsekwencjami poniechania realizacji tego obowiązku, lub jego nieskuteczności. Tą konsekwencją jest zazwyczaj niekorzystny dla strony wynik procesu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2007 r., II CSK 293/07, LEX nr 487510).

W rozpoznawanej sprawie ciężar udowodnienia istnienia dochodzonych wierzytelności, jak i przejścia tych wierzytelności na Prokura Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą we W. spoczywał na powodzie, który z powyższych faktów wywodził skutki prawne. Zdaniem Sądu strona powodowa nie sprostała powyższemu obowiązkowi.

Należy podnieść, że umowa przelewu nie stanowi dowodu istnienia objętych nią wierzytelności, a tym bardziej ich wysokości. Nie wynika z niej również, jakie konkretnie wierzytelności, tj. wobec kogo i w jakiej wysokości, zostały zbyte. Jej treść odsyła do wykazu wierzytelności stanowiącego załącznik nr 4, który to załącznik nie został przedstawiony. Powód złożył natomiast dokument w postaci wyciągu z elektronicznego załącznika do umowy cesji wierzytelności. Nie został on jednak w żaden sposób uwierzytelniony; znajduje się pod nim tylko podpis pełnomocnika powoda. W istocie więc przedmiotowy wyciąg nie jest niczym innym jak twierdzeniem powoda o okolicznościach faktycznych, tyle że zawartym nie w pozwie, a w sporządzonym przez niego dokumencie prywatnym – nota bene niekorzystającym z domniemania prawdziwości objętych nim treści (art. 245 kpc).

Analogiczne względy przemawiały za pominięciem złożonego przez powoda wyciągu z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego, który z mocy art. 245 kc w zw. z art. 194 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r., poz. 157, z późn. zm.) jest jedynie – jako dokument prywatny - dowodem tego, że osoba, która go podpisała, złożyła zawarte w nim oświadczenie.

Z powyższych względów orzeczono jak w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

- odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda.