Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 sierpnia 2016r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu w III Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący : SSO Tomasz Kaszyca

Ławnicy: Joanna Bela, Bogdan Chmielak

Protokolant: Agata Herman

w obecności Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Oławie Jakuba Dłubacza

po rozpoznaniu sprawy:

E. K., syna Z. i B. z domu W., urodzonego w dniu (...) w O.,

oskarżonego o to że :

w dniu 01.12.2015 roku w O. w punkcie pożyczkowo kredytowym „dobra pożyczka", używając przemocy w postaci złapania i przytrzymania za ramię i groźby użycia przemocy poprzez przystawienie noża, którym się posługiwał, do tułowia pokrzywdzonej na wysokości żeber, zmusił pokrzywdzoną K. D. do wskazania miejsca przechowywania pieniędzy, a następnie wyprowadziwszy pokrzywdzoną na zaplecze lokalu i zamknąwszy za nią drzwi, zabrał w celu przywłaszczenia należące do firmy (...) sp. z o.o. pieniądze w kwocie 4000 zł, przy czym zarzucanego mu czynu dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu kary co najmniej roku pozbawienia wolności za czyn podobny, za który został skazany w warunkach art. 64§ 2 kk, tj. w okresie od 12 lipca 2008r. do 11 września 2015r. kary łącznej 7 lat pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 29 lipca 2010r. – sygn. akt IIIK 179/10, obejmującego czyny z art. 280§2 kk i art. 157§2 kk w zw. z art. 11§2 kk w zw. z art. 64§2 kk oraz czyn z art. 279§1 kk w zw. z art. 64§2 kk,

tj. o czyn z art. 280§2 kk w zw. z art. 64§2 kk

*******

I.  uznaje oskarżonego E. K. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu tj. czynu z art. 280§2 kk w zw. z art. 64§2 kk i za to na podstawie art. 280§2 kk w zw. z art. 64§2 kk wymierza mu karę 4 (czterech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 46§1 kk orzeka od oskarżonego na rzecz (...) sp. z o.o. w O. kwotę 4000zł tytułem naprawienia szkody;

III.  zasądza od Skarbu Państwa (kasa tut. Sądu) na rzecz adw. L. K. kwotę 2214 zł (w tym podatek VAT) tytułem nie opłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu;

IV.  zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów postępowania, w tym i opłaty w sprawie.

Joanna Bela Tomasz Kaszyca Bogdan Chmielak

Sygn. akt III K 145/16

UZASADNIENIE

Zgodnie z treścią art. 424 § 3 k.p.k. oraz wnioskiem obrońcy oskarżonego Sąd ograniczył zakres uzasadnienia do rozstrzygnięcia
o karze i innych konsekwencjach prawnych czynu.

Sąd uznał oskarżonego E. K. winnym tego, iż
w dniu 1 grudnia 2015 roku w O. w punkcie pożyczkowo-kredytowym „dobra pożyczka", używając przemocy w postaci złapania i przytrzymania za ramię i groźby użycia przemocy poprzez przystawienie noża, którym się posługiwał, do tułowia pokrzywdzonej na wysokości żeber zmusił pokrzywdzoną K. D. do wskazania miejsca przechowywania pieniędzy, a następnie wyprowadziwszy pokrzywdzoną na zaplecze lokalu
i zamknąwszy za nią drzwi, zabrał w celu przywłaszczenia należące do firmy (...) sp. z o.o. pieniądze w kwocie 4000 zł, przy czym zarzucanego mu czynu dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu kary co najmniej roku pozbawienia wolności za czyn podobny, za który został skazany w warunkach art. 64 § 2 k.k., tj. w okresie od 12 lipca 2008r. do 11 września 2015 r. kary łącznej 7 lat pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 29 lipca 2010 r. – sygn. akt III K 179/10, obejmującego czyny z art. 280 § 2 k.k. i art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. oraz czyn z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. i skazał go za czyn z art. 280 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k.

Przestępstwo z art. 280 § 1 k.k. polega na kradzieży, czyli na zaborze cudzej rzeczy ruchomej w celu przywłaszczenia, to znaczy na wyjęciu rzeczy ruchomej spod władztwa osoby uprawnionej we władanie sprawcy, przy czym sprawca, realizując znamię przywłaszczenia, musi działać w celu włączenia rzeczy do swego majątku, objęcia w posiadanie lub postępowania jak z rzeczą własną. Aby wypełnić wszystkie opisane w art. 280 § 1 k.k. znamiona przestępstwa rozboju, sprawca dokonując kradzieży musi ponadto użyć enumeratywnie wymienionych w tym przepisie szczególnych sposobów zachowania skierowanych na osobę, a polegających na użyciu bądź przemocy, bądź groźby jej natychmiastowego użycia albo też na doprowadzeniu człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności. Od strony podmiotowej sprawca musi działać z zamiarem bezpośrednim, kierunkowym, a więc w celu przywłaszczenia.

Kwalifikowanym typem rozboju opisanym w art. 280 § 2 k.k. jest posługiwanie się przez sprawcę przy jego popełnieniu bronią palną, nożem lub innym podobnie niebezpiecznym przedmiotem lub środkiem obezwładniającym albo działanie w inny sposób bezpośrednio zagrażający życiu lub wspólnie z inną osobą, która posługuje się taką bronią, przedmiotem, środkiem lub sposobem.

O przyjęciu kwalifikowanej postaci rozboju z art. 280 § 2 k.k. przesądza sam fakt posługiwania się przez sprawcę nożem. Posłużenie się niebezpiecznym przedmiotem, jakim jest nóż, nie musi polegać na zadawaniu nim ciosów. Dla przyjęcia użycia przez sprawcę noża wystarczające jest jedynie jego okazanie, zmierzające do oddziaływania na pokrzywdzonego w celu wzbudzenia u niego określonego stanu związanego ze świadomością, że sprawca takim przedmiotem dysponuje i może go użyć
w konkretnych okolicznościach ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 31.01.2013 r., sygn. akt II AKa 404/12). Każda forma demonstrowania noża w celu dokonania zaboru mienia, zmierzająca do spotęgowania gwałtu dla wywołania większej obawy i poczucia zagrożenia, może być uznana za posługiwanie się niebezpiecznym narzędziem ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 23.01.2013r., sygn. akt
II AKa 3/13).

W toku postępowania ustalono, iż w dniu 1 grudnia 2015 r. oskarżony podszedł do pokrzywdzonej K. D., złapał ją za ramię i przyłożył nóż do ciała w okolicach żeber, po czym wymusił na pokrzywdzonej będącej
w stanie silnego strachu i lęku wskazanie miejsca przechowywania pieniędzy. Następnie wyprowadził pokrzywdzoną na zaplecze pomieszczenia
i zamknął za nią drzwi. Tym samym uznać należy, iż czynność sprawcza oskarżonego bez wątpienia wyczerpywała sprecyzowane w orzecznictwie
i przytoczone powyżej pojęcie „posługiwania się”. Stosowanie przez oskarżonego przemocy oraz groźby jej użycia poprzez przystawienie do ciała pokrzywdzonej noża od początku miało jeden tylko cel – objęcie w posiadanie mienia w postaci nienależących do oskarżonego pieniędzy i włączenie ich
w sposób trwały do swojego majątku. Takie zachowanie oskarżonego bez wątpienia wypełniło znamiona czynu stypizowanego w art. 280 § 2 k.k.

Zgodnie zaś z treścią art. 64 § 2 k.k. jeżeli sprawca uprzednio skazany w warunkach określonych w art. 64 § 1 k.k., który odbył łącznie co najmniej rok kary pozbawienia wolności i w ciągu 5 lat po odbyciu w całości lub części ostatniej kary popełnia ponownie umyślne przestępstwo przeciwko życiu lub zdrowiu, przestępstwo zgwałcenia, rozboju, kradzieży z włamaniem lub inne przestępstwo przeciwko mieniu popełnione z użyciem przemocy lub groźbą jej użycia, Sąd wymierza karę pozbawienia wolności przewidzianą za przypisane przestępstwo w wysokości powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia, a może ją wymierzyć do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę. W toku postępowania ustalono, iż w okresie od 12 lipca 2008 r. do 11 września 2015 r. oskarżony odbywał karę łączną 7 lat pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 29 lipca 2010 r. w sprawie o sygn. III K 179/10.

Na mocy powyższego wyroku Sąd Okręgowy połączył kary orzeczone odpowiednio:

a)  wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 18 listopada 2008 r., sygn. akt III K 282/08 za czyny z art. 280 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. oraz z art. 280 § 2 k.k. i art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.
i art. 64 § 2 k.k.

b)  wyrokiem Sądu Rejonowego w Oławie z dnia 12 marca 2010 r., sygn. akt II K 890/09 za czyn z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k.

Przestępstwo przypisane oskarżonemu w niniejszym postępowaniu zostało popełnione przez niego 1 grudnia 2015 r., a zatem w przeciągu 5 lat po odbyciu przez niego w całości kary łącznej orzeczonej wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 29 lipca 2010 r., sygn. akt III K 179/10, co uzasadnia przyjęcie łącznej kwalifikacji z art. 64 § 2 k.k.

Przy ocenie zachowania oskarżonego Sąd nie doszukał się żadnych okoliczności wyłączających bezprawność czynu lub winę oskarżonego. E. K. jest osobą dorosłą i poczytalną, świadomą konsekwencji swoich zachowań, a karalność przypisanego mu czynu jest powszechnie znana.

Sąd uwzględnił wskazania wynikające z art. 53 § 1 k.k. i miał na uwadze, aby z jednej strony orzeczona kara efektywnie spełniła związane
z nią cele społeczne, z drugiej zaś strony - aby była ona karą zindywidualizowaną, to jest taką, która w odniesieniu do konkretnego sprawcy popełniającego czyn przestępny będzie zgodna z zasadami zapisanymi przez ustawodawcę w cyt. art. 53 k.k. Kara winna stanowić sprawiedliwościową odpłatę, która spełniać będzie (gdy jest to niezbędne) funkcję zabezpieczającą, funkcję właściwego kształtowania prawnej świadomości społeczeństwa, funkcję wychowawczą i funkcje prewencyjne,
a zarazem jej rodzaj i stopień surowości będzie uwzględniał rozmiar winy sprawcy czynu zabronionego i stopień społecznej szkodliwości czynu mu przypisanego - ocenianej przez pryzmat wskazań zawartych w art. 115 § 2 k.k. Przy orzekaniu w zakresie karze Sąd ma powinność uwzględniania również tzw. ogólnoustrojowych zasad odnoszących się do sądowego wymiaru kary, a w szczególności zasady sprawiedliwości społecznej i zasady równości wobec prawa. Sąd wymierzył oskarżonemu karę według swego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekroczyła stopnia winy sprawcy.

Sąd uznał, że zarówno stopień winy, jak też stopień społecznej szkodliwości czynu popełnionego przez oskarżonego E. K. jest znaczny.

Na oczywisty stopień znacznej społecznej szkodliwości popełnionego przez oskarżonego czynu wskazują niskie, czysto ekonomiczne pobudki, jakimi kierował się podczas działania przestępczego i dążenie do uzyskania nienależnego mu przysporzenia majątkowego bez baczenia na świadomość krzywdy wyrządzanej pokrzywdzonym, jak i łatwość w podjęciu decyzji
o naruszeniu cudzego prawa własności. Oskarżony, działając z chęci osiągnięcia korzyści majątkowej, dopuścił się czynu zasługującego na społeczny sprzeciw i napiętnowanie. O wysokim stopniu społecznej szkodliwości czynu świadczy też fakt, że oskarżony swoim zachowaniem godził w niezwykle istotne dobra chronione prawem, jakimi jest wolność
i nietykalność cielesna człowieka oraz mienie, posługując się przy tym przedmiotem niebezpiecznym w postaci noża.

Jako okoliczność obciążającą Sąd wziął również pod uwagę uprzednią, wielokrotną karalność oskarżonego, w tym popełnienie przypisanego mu
w tym postępowaniu czynu w warunkach określonej w art. 64 § 2 k.k. recydywy wielokrotnej, co świadczy o tym, iż oskarżony jest osobą niepoprawną, nie potrafiącą wyciągnąć wniosków i skorygować swojego zachowania w ten sposób, aby nie wchodzić w kolizję z obowiązującymi normami prawnymi. Potwierdzeniem powyższego w realiach niniejszej sprawy jest także spontaniczny sposób jego działania i łatwość w podjęciu decyzji
o dopuszczeniu się czynu zabronionego. Sąd wziął również pod uwagę informację wynikające z kwestionariusza wywiadu środowiskowego przedstawiające oskarżonego jako osobę wysoce zdemoralizowaną, która
w lokalnej społeczności ma negatywną opinię i prowadzi życie, któremu nie przyświecają żadne wyższe wartości.

Za okoliczność łagodzącą Sąd uznał przyznanie się oskarżonego do winy, przybliżenie okoliczności popełnienia czynu i przeproszenie pokrzywdzonych.

Przyjmując zatem jako podstawę wymiaru kary wobec oskarżonego E. K. przepisy art. 280 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. Sąd w punkcie I części dyspozytywnej wyroku wymierzył oskarżonemu karę 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, uznając, iż brak jest podstaw do orzeczenia kary w niższym wymiarze. Jak wskazano powyżej, oskarżony wykazał już po raz kolejny lekceważący stosunek do porządku prawnego,
a orzeczone wobec niego uprzednio kary nie powstrzymały go od ponownego wejścia na drogę przestępstwa. Pozostaje mieć jedynie nadzieję, iż pozostawanie oskarżonego w warunkach izolacji przez orzeczony okres tym razem unaoczni mu konsekwencje dopuszczania się czynów zabronionych
i pozwoli na rozpoczęcie procesu resocjalizacji.

W punkcie II części dyspozytywnej wyroku Sąd na podstawie art. 46 § 1 k.k. nałożył na oskarżonego obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę na rzecz (...) sp. z o.o.
w O. kwoty 4000 zł.

O kosztach obrony z urzędu orzeczono na podstawie § 11 ust. 1 pkt 2
i ust. 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U.
z 2015, poz. 1800), zasądzając od Skarbu Państwa na rzecz adwokata L. K. z Kancelarii Adwokackiej we W. kwotę 2400 zł (w tym VAT).

W punkcie IV części dyspozytywnej wyroku, Sąd, mając na względzie sytuację majątkową i osobistą oskarżonego na podstawie art. 624 k.p.k. zwolnił go od ponoszenia kosztów sądowych i opłaty.