Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 października 2015 r. (znak (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił R. W. prawa do emerytury na tej podstawie, iż do dnia 1 stycznia 1999 r. nie udowodnił on wymaganych 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Organ rentowy nie uznał jako pracy w szczególnych warunkach zatrudnienia wnioskodawcy od 9 października 1973 r. do 24 kwietnia 1975 r. oraz od 2 maja 1977 r. do 30 września 1985 r., gdyż stanowisko pracy wykazane w świadectwie pracy z dnia 27 września 2001 r., tj. ślusarz wykonujący obróbkę surowców włókienniczych i ich przędzenie, nie jest zgodne ze stanowiskiem wykazanym w wykazie A Zarządzenia nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 r., Dział VII, poz. 1 pkt 12, na które powołuje się zakład pracy, tj. konserwator maszyn i urządzeń.

Organ rentowy wskazał, że na dzień 1 stycznia 1999 r. wnioskodawca legitymuje się ogólnym stażem pracy w wymiarze 25 lat 2 miesiące i 1 dzień, w tym 24 lata, 10 miesięcy i 8 dni okresów składkowych oraz 3 miesiące i 23 dni okresów nieskładkowych. /decyzja – k. 47-48 w aktach ZUS dotyczących wnioskodawcy/

Odwołanie od decyzji ZUS w dniu 10 listopada 2015 r. złożył wnioskodawca kwestionując zawarte w niej rozstrzygnięcie i podnosząc, mimo wskazania w świadectwie pracy z dnia 27 września 2001 r., że pracował on na stanowisku ślusarza, faktycznie od 2 maja 1977 do 1 stycznia 1999 r., w pełnym wymiarze czasu pracy, pracował na stanowisku konserwatora maszyn i urządzeń. Na potwierdzenie powyższej okoliczności skarżący wniósł o dopuszczenie dowodu z zeznań dwóch świadków. / odwołanie k. 2./

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie argumentując jak w zaskarżonej decyzji. / odpowiedź na odwołanie k. 3-3 odwrót/.

W toku dalszego procesu wnioskodawca poparł odwołanie a pełnomocnik ZUS wniósł o jego oddalenie. /protokół rozprawy z 03.03.2016 r – k. 8 – 9 odwrót/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca R. W., urodzony (...), w dniu 14 kwietnia 2015 r. złożył wniosek o emeryturę.

/ wniosek k. 1 akt ZUS dotyczących wnioskodawcy/

Ogólny staż ubezpieczeniowy wnioskodawcy na dzień 1 stycznia 1999 r. wyniósł 25 lat, 2 miesiące i 1 dzień okresów składkowych i nieskładkowych /bezsporne/

W okresie od 9 października 1973 r. do 27 września 2001 r. wnioskodawca był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowo-Usługowym (...) S.A. w upadłości z siedzibą w Ł..

W okresie od 9 października 1973 r. do 24 kwietnia 1975 r. wnioskodawcy powierzono wykonywanie obowiązków na stanowisku: ślusarz.

/świadectwo pracy – k. 1 akt osobowych wnioskodawcy – koperta k. 25/

Od 25 kwietnia 1975 r. do 4 kwietnia 1977 r. wnioskodawca odbywał zasadniczą służbę wojskową.

/ świadectwo pracy – k. 1 akt osobowych wnioskodawcy; odpis z dnia 28.03.1975 r. karty powołania do odbycia zasadniczej służby wojskowej – k. 108 akt osobowych wnioskodawcy; karta obiegowa – k. 90 akt osobowych wnioskodawcy – koperta k. 25/

Po odbyciu zasadniczej służby wojskowej wnioskodawca od dnia 2 maja 1977 r. kontynuował zatrudnienie w PPHU (...) S.A. w upadłości w Ł. na stanowisku ślusarz.

/świadectwo pracy – k. 1 akt osobowych wnioskodawcy; karta obiegowa – k. 88 akt osobowych wnioskodawcy – koperta k. 25; angaże – k. 81-87 akt osobowych wnioskodawcy – koperta k. 25 /

W okresie od 1 października 1985 r. do 31 grudnia 2000 r. wnioskodawcy powierzono wykonywanie obowiązków na stanowisku: konserwator maszyn i urządzeń.

/świadectwo pracy – k. 1 akt osobowych wnioskodawcy oraz angaże – koperta k. 25/

W okresie od 1 stycznia 2001 r. do 27 września 2001 r. wnioskodawcy powierzono wykonywanie obowiązków na stanowisku: formowacz.

/świadectwo pracy – k. 1 akt osobowych wnioskodawcy; angaż i karta obiegowa – k. 25-26 akt osobowych wnioskodawcy – koperta k. 25/

Wnioskodawca w okresie od 18 stycznia 2000 r. do od 18 stycznia 2005 r. legitymował się Zaświadczeniem Kwalifikacyjnym (...) uprawniającym do zajmowania się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci na stanowisku eksploatacji.

/kopia zaświadczenia – k.66 akt osobowych wnioskodawcy – koperta k. 25/

Zatrudnienie wnioskodawcy w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowo-Usługowym (...) S.A. w upadłości z siedzibą w Ł. ustało w dniu
27 września 2001 r. W dacie ustania stosunku pracy wnioskodawca wykonywał pracę na stanowisku formowacz.

W świadectwie pracy pracodawca wskazał, że w okresie zatrudnienia wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze na podstawie wykazu A Zarządzenia nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 r., przy czym:

- od 9 października 1973 r. do 24 kwietnia 1975 r. oraz od 2 maja 1977 r. do 31 grudnia 2000 r. na stanowisku wymienionym w Dziale VII poz. 1 pkt 12, (konserwator maszyn i urządzeń),

- 1 stycznia 2001 r. do 27 września 2001 r. na stanowisku wymienionym w Dziale VII poz. 4 pkt 32 (formowacz),

/świadectwo pracy – k. 1 akt osobowych wnioskodawcy – koperta k. 25//

Przez cały okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowo-Usługowym (...) S.A. w upadłości z siedzibą w Ł. wnioskodawca stale (bez przestojów) i w pełnym wymiarze czasu pracy (co najmniej 8 godzin dziennie) pracował na halach produkcyjnych. Panował tam hałas (na hali znajdowało się kilkadziesiąt maszyn i urządzeń), zapylenie i wysoka temperatura. Podczas pracy trzeba było stosować ochronniki słuchu i nosić ubranie robocze (spodnie, koszula, buty ochronne). Zadaniem wnioskodawcy było zapewnienie utrzymania maszyn i urządzeń produkcyjnych w ciągłym ruchu. Zakład pracy pracował w ruchu ciągłym – produkowano w nim rajstopy, skarpety oraz przędzę na potrzeby własne i na sprzedaż. Praca wnioskodawcy polegała na konserwacji maszyn i urządzeń produkcyjnych oraz usuwaniu ich awarii. Praca wnioskodawcy była wykonywana w systemie dwuzmianowym brygadowym pod kierownictwem mistrza, który rozdysponowywał zadania oraz wydawał części zamienne do maszyn. Wnioskodawca miał takie same obowiązki i wykonywał takie same czynności zarówno w okresie, gdy zatrudniony był na stanowisku ślusarz, jak i wtedy, gdy był zatrudniony jako konserwator maszyn i urządzeń. Wnioskodawca nie był kierowany do wykonywania innych prac, np. biurowych, czy porządkowych

/ zeznania świadka S. B. – protokół z rozprawy z 03.03.2016 r. – k. 8 odwrót – 9; zeznania świadka M. S. - protokół z rozprawy z 03.03.2016 r. – k. 9; zeznania wnioskodawcy– protokół z rozprawy z 03.03.2016 r. – k. 9 odwrót w zw. z e-protokołem z rozprawy z 23.06.2016 r., czas nagrania: 00:02:18 – 00:11:41 – płyta CD k. 30/

Decyzją z dnia 30 października 2015 r. (znak (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił R. W. prawa do emerytury wskazując, że do dnia 1 stycznia 1999 r. nie udowodnił on wymaganych 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Organ rentowy nie uznał jako pracy w szczególnych warunkach zatrudnienia wnioskodawcy od 9 października 1973 r. do 24 kwietnia 1975 r. oraz od 2 maja 1977 r. do 30 września 1985 r. na stanowisku: ślusarz.

/decyzja – k. 47-48 w aktach ZUS dotyczących wnioskodawcy/

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego i zważył, co następuje:

Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j. Dz. U z 2015 r. poz. 748 z późn. zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

W myśl ust. 2 art. 184 emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Z przepisu art. 32 wynika, że możliwe jest wcześniejsze przejście na emeryturę przez pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Zasady przechodzenia na wcześniejsze emerytury oraz wykazy stanowisk do tego uprawniających określa Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r., nr 8, poz. 43 z późn. zm).

Według treści § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn;

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Powołany wykaz wskazuje wszystkie te prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego. Dodatkowo § 1 ust. 2 rozporządzenia stanowi, iż właściwi ministrowie, kierownicy urzędów centralnych ustalają w podległych i nadzorowanych zakładach pracy stanowiska pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazach A i B.

Analiza treści wykazu A, stanowiącego załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r., wskazuje, że do prac wykonywanych w warunkach szczególnych należy wymieniona w Dziale VII (zatytułowanym „ W przemyśle lekkim”) „Obróbka surowców włókienniczych i ich przędzenie” (poz. 1).

Do prac tego rodzaju należą, wymienione w Dziale VII poz. 1 Wykazu A, stanowiącego załącznik nr 1 do Zarządzenia nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 r. (Dz.Urz. MG 1987.4.7) prace na stanowisku konserwator maszyn i urządzeń (pkt 12).

Stosownie zaś do treści § 2 ust. 1 rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach w nim określonych są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest - w myśl § 2 ust. 2 - świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach wystawione według określonego wzoru lub świadectwo pracy, w którym zakład pracy stwierdza charakter i stanowisko pracy w poszczególnych okresach oraz inne okoliczności, od których jest uzależnione przyznanie emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach.

W rozpoznawanej sprawie wnioskodawca spełnił warunki do uzyskania emerytury w zakresie wymaganego wieku (ukończone 60 lat) oraz ogólnego stażu pracy (co najmniej 25 lat). Spór dotyczył natomiast okresu zatrudnienia wnioskodawcy na stanowisku ślusarza w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowo-Usługowym (...) S.A. w upadłości z siedzibą w Ł. od 9 października 1973 r. do 24 kwietnia 1975 r. oraz od 2 maja 1977 r. do 30 września 1985 r. Odmowa uwzględnienia przez organ rentowy wymienionego okresu wynikała nieprawidłowego, zdaniem organu rentowego, przyporządkowania rodzaju wykonywanych prac oraz zajmowanego stanowiska do zarządzenia resortowego, a mianowicie z tego, iż stanowisko pracy wykazane w wystawionym dla wnioskodawcy świadectwie pracy z dnia 27 września 2001 r., tj. ślusarz wykonujący pracę przy obróbce surowców włókienniczych i ich przędzeniu, nie jest zgodne ze stanowiskiem wykazanym w wykazie A Zarządzenia nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 r., Dział VII, poz. 1 pkt 12, na które powołuje się zakład pracy, tj. konserwator maszyn i urządzeń.

Odnosząc się do powyższej spornej kwestii w pierwszej kolejności zwrócić należy uwagę, iż regulacja § 2, statuująca ograniczenia dowodowe i obowiązująca w postępowaniu przed organem rentowym, nie ma zastosowania w postępowaniu odwoławczym przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji okoliczność i okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach sąd uprawniony jest ustalać także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia zakładu pracy, w tym nawet zeznaniami świadków / por. uchwała Sądu Najwyższego z 27 maja 1985 r. III UZP 5/85; uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984 r. III UZP 6/84; wyrok Sądu Najwyższego z 30 marca 2000 r. II UKN 446/99, opubl. OSNAPiUS 2001, nr 18, poz. 562/. Dlatego też Sąd na okoliczność prac wykonywanych przez wnioskodawcę dopuścił dowód z dokumentacji pracowniczej wnioskodawcy oraz z zeznań świadków.

Z analizy dokumentów znajdujących się w aktach osobowych wnioskodawcy (tj. świadectwa pracy wystawionego przez pracodawcę w dniu 27 września 2001 r., angaży i dokumentów kadrowo-płacowych) wynika, iż przez cały okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowo-Usługowym (...) S.A. w upadłości z siedzibą w Ł. (tj. od 9 października 1973 r. do 24 kwietnia 1975 r. i od 2 maja 1977 r. 27 września 2001 r. wnioskodawca wykonywał pracę na w pełnym wymiarze czasu pracy.

Na podstawie zeznań świadków S. B. i M. S. Sąd poczynił ustalenia, iż wnioskodawca miał takie same obowiązki i wykonywał takie same czynności zarówno w okresie, gdy zatrudniony był na stanowisku ślusarz, jak i wtedy, gdy był zatrudniony jako konserwator maszyn i urządzeń. Polegały one na konserwacji maszyn i urządzeń produkcyjnych oraz usuwaniu ich awarii. Oceniając zeznania ww. świadków Sąd uznał je za w pełni wiarygodne, gdyż są spójne i konsekwentne oraz znajdują potwierdzenie zarówno w zgromadzonej w toku postępowania dokumentacji, jak i w zeznaniach wnioskodawcy. Świadkowie ci pracowali z wnioskodawcą w spornym okresie czasu jako jego współpracownicy. Tym samym nie można oceniać ich zeznań jako opartych na przypuszczeniach lub relacjach innych osób. Świadkowie ci szczegółowo opisali czym zajmował się wnioskodawca w okresie spornym.

Zdaniem Sądu Okręgowego zebrany w sprawie materiał dowodowy dał dostateczne podstawy do uznania, że praca świadczona przez odwołującego się w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowo-Usługowym (...) S.A. w upadłości z siedzibą w Ł. w spornym okresie od 9 października 1973 r. do 24 kwietnia 1975 r. oraz od 2 maja 1977 r. do 30 września 1985 r. na stanowisku ślusarz była pracą wykonywaną w warunkach szczególnych. Wykonywane przez wnioskodawcę w ramach tego zatrudnienia czynności swoim rodzajem odpowiadały bowiem pracy na stanowisku konserwatora maszyn i urządzeń wymienionm w Dziale VII poz. 1 pkt 12 wykazu A stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 r., co potwierdza również treść wystawionego przez pracodawcę świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

Reasumując, z zebranego materiału dowodowego wynika jasno, iż wnioskodawca legitymuje się ponad 15-letnim okresem pracy w warunkach szczególnych uprawniającym do wcześniejszej ze względu na wiek emerytury.

Na podstawie art. 100 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych prawo do emerytury powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do jej nabycia.

Zgodnie z art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury od dnia 25 maja 2015 r., to jest od dnia ukończenia 60-go roku życia.

ZARZĄDZENIE

Wyrok z uzasadnieniem doręczyć peł. ZUS z pouczeniem oraz wypożyczyć akta rentowe

1.09.2016