III CZ 39/15
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:10-09-2015
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III CZ 39/15
POSTANOWIENIE
Dnia 27 sierpnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący)
SSN Anna Owczarek
SSN Maria Szulc (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa B. W.
przeciwko J. K.
o zapłatę,
oraz z powództwa J. K.
przeciwko B. W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 27 sierpnia 2015 r.,
zażalenia pozwanej (powódki wzajemnej)
na postanowienie Sądu Okręgowego w K.
z dnia 17 marca 2015 r.,
oddala zażalenie.
2
UZASADNIENIE
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w K. odrzucił apelację
pozwanej od wyroku Sądu Rejonowego w K. z dnia 7 lutego 2013 r. uznając za
wadliwe - po dokonaniu kontroli w trybie art. 373 k.p.c. - postanowienie tego Sądu
z dnia 28 stycznia 2014 r. w przedmiocie przywrócenia pozwanej terminu do
wniesienia apelacji. W ocenie Sądu drugiej instancji, wniosek pozwanej o
przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia i do
złożenia apelacji nie zasługiwał, w świetle art. 168 § 1 k.p.c., na uwzględnienie, bo
zaniedbanie przez pełnomocnika dokonania czynności procesowej obciąża stronę.
Zaniedbanie pracownika kancelarii polegające na niepoinformowaniu pełnomocnika
o terminie rozprawy poprzedzającej wydanie wyroku obciąża natomiast
pełnomocnika, zwłaszcza że możliwość przywrócenia terminu wyłączają nawet
takie zachowania, którym można przypisać charakter lekkiego niedbalstwa.
W zażaleniu na powyższe postanowienie pozwana wniosła o jego uchylenie
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu oraz
o dokonanie na podstawie art. 380 w zw. z 39821
i 3941
§ 3 k.p.c. kontroli
prawidłowości odmowy uwzględnienia wniosku z dnia 27 marca 2013 r.
o przywrócenie terminu. Zarzuciła naruszenie art. 168 § 1 w zw. z 373 k.p.c.,
art. 233 § 1 w zw. z art. 169 § 1 k.p.c. i art. 373 w zw. z art. 380 w zw. z art. 168 § 1
k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Pozwana prezentuje pogląd, że pełnomocnik, który dołożył należytej
staranności w zakresie organizacji pracy kancelarii, nie ponosi winy w niedokonaniu
w terminie czynności procesowej, jeżeli uchybienie to jest wynikiem rażącego
uchybienia regulaminowi i zasadom pracy przez wykwalifikowanego pracownika
(aplikant radcowski) i nie pozostaje w związku przyczynowym z działaniami
pełnomocnika w zakresie organizacji pracy.
Warunkiem zasadności wniosku o przywrócenie terminu do dokonania
czynności procesowej jest uprawdopodobnienie przez stronę, że mimo zachowania
staranności, nie mogła tego uczynić w terminie z przyczyny od niej niezależnej.
3
Jest to więc przyczyna obiektywna, która wyklucza zachowanie terminu
procesowego, a ocena jej zaistnienia wymaga uwzględnienia obiektywnego
miernika staranności, przy czym od zawodowego pełnomocnika jest wymagany jej
wyższy stopień. Pełnomocnika obciążają zaniechania osób, którymi się posługuje,
w tym również pracowników wykwalifikowanych, od której można wymagać
staranności większej. Formalnie prawidłowa organizacja pracy na odcinku
przyjmowania korespondencji i powiadamiania pełnomocnika o terminach rozpraw
nie uwalnia go od następstw wadliwego wykonania czynności przez pracownika.
Jak wielokrotnie wskazywał Sąd Najwyższy, przeszkoda, uzasadniająca przyjęcie
uprawdopodobnienia braku winy, zachodzi wówczas, gdy dokonanie czynności
w ogóle (w sensie obiektywnym) było niemożliwe albo nie można było oczekiwać
od strony, że w danych okolicznościach zachowa dany termin procesowy
(postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 2004 r., II CZ 86/04, z dnia
26 stycznia 2011 r., I UZ 165/10, z dnia 28 września 2011 r., I CZ 81/11, z dnia
18 grudnia 2013 r., I CZ 92/13 - nie publ.). Takiej kwalifikacji nie podlega sytuacja,
w której pracownik kancelarii pełnomocnika, zastępujący pracownika zajmującego
się odbiorem korespondencji, wadliwie wykona wewnętrzne procedury dotyczące
odnotowania terminu rozprawy. Zważywszy na powyższe kontrola dokonana przez
Sąd drugiej instancji nie nastąpiła z uchybieniem art. 373 k.p.c., a ocena przesłanek
dopuszczalności przywrócenia terminu nie narusza art. 233 § 1 i 168 § 1 k.p.c.
Chybiony jest zarzut naruszenia art. 373 w zw. z 380 w z art. 168 § 1 k.p.c.
oparty na twierdzeniu, że Sąd Okręgowy nie wydał postanowienia w przedmiocie
uchylenia postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 28 stycznia 2014 r. i oddalenia
wniosku o przywrócenie terminu. Sąd drugiej instancji, po dokonaniu kontroli na
podstawie art. 373 k.p.c., nie musi uchylać zakwestionowanego postanowienia
o przywróceniu terminu, bo postanowienie o odrzuceniu apelacji je pochłania.
Powołane przez skarżącą postanowienie z dnia 27 marca 2013 r., I UZ 13/06
(OSN Zb. Urz. Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z 2007 r.,
nr 15 - 16, poz. 238) nie uzasadnia tezy skarżącej, bo Sąd Najwyższy wyraził
pogląd, że orzeczenie o odrzuceniu apelacji jest w istocie równoznaczne
z oddaleniem wniosku o przywrócenie terminu.
4
Z tych względów orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 39814
w zw.
z art. 3941
§ 3 k.p.c.
POSTANOWIENIE
Dnia 27 sierpnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący)
SSN Anna Owczarek
SSN Maria Szulc (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa B. W.
przeciwko J. K.
o zapłatę,
oraz z powództwa J. K.
przeciwko B. W.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 27 sierpnia 2015 r.,
zażalenia pozwanej (powódki wzajemnej)
na postanowienie Sądu Okręgowego w K.
z dnia 17 marca 2015 r.,
oddala zażalenie.
2
UZASADNIENIE
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w K. odrzucił apelację
pozwanej od wyroku Sądu Rejonowego w K. z dnia 7 lutego 2013 r. uznając za
wadliwe - po dokonaniu kontroli w trybie art. 373 k.p.c. - postanowienie tego Sądu
z dnia 28 stycznia 2014 r. w przedmiocie przywrócenia pozwanej terminu do
wniesienia apelacji. W ocenie Sądu drugiej instancji, wniosek pozwanej o
przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia i do
złożenia apelacji nie zasługiwał, w świetle art. 168 § 1 k.p.c., na uwzględnienie, bo
zaniedbanie przez pełnomocnika dokonania czynności procesowej obciąża stronę.
Zaniedbanie pracownika kancelarii polegające na niepoinformowaniu pełnomocnika
o terminie rozprawy poprzedzającej wydanie wyroku obciąża natomiast
pełnomocnika, zwłaszcza że możliwość przywrócenia terminu wyłączają nawet
takie zachowania, którym można przypisać charakter lekkiego niedbalstwa.
W zażaleniu na powyższe postanowienie pozwana wniosła o jego uchylenie
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu oraz
o dokonanie na podstawie art. 380 w zw. z 39821
i 3941
§ 3 k.p.c. kontroli
prawidłowości odmowy uwzględnienia wniosku z dnia 27 marca 2013 r.
o przywrócenie terminu. Zarzuciła naruszenie art. 168 § 1 w zw. z 373 k.p.c.,
art. 233 § 1 w zw. z art. 169 § 1 k.p.c. i art. 373 w zw. z art. 380 w zw. z art. 168 § 1
k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Pozwana prezentuje pogląd, że pełnomocnik, który dołożył należytej
staranności w zakresie organizacji pracy kancelarii, nie ponosi winy w niedokonaniu
w terminie czynności procesowej, jeżeli uchybienie to jest wynikiem rażącego
uchybienia regulaminowi i zasadom pracy przez wykwalifikowanego pracownika
(aplikant radcowski) i nie pozostaje w związku przyczynowym z działaniami
pełnomocnika w zakresie organizacji pracy.
Warunkiem zasadności wniosku o przywrócenie terminu do dokonania
czynności procesowej jest uprawdopodobnienie przez stronę, że mimo zachowania
staranności, nie mogła tego uczynić w terminie z przyczyny od niej niezależnej.
3
Jest to więc przyczyna obiektywna, która wyklucza zachowanie terminu
procesowego, a ocena jej zaistnienia wymaga uwzględnienia obiektywnego
miernika staranności, przy czym od zawodowego pełnomocnika jest wymagany jej
wyższy stopień. Pełnomocnika obciążają zaniechania osób, którymi się posługuje,
w tym również pracowników wykwalifikowanych, od której można wymagać
staranności większej. Formalnie prawidłowa organizacja pracy na odcinku
przyjmowania korespondencji i powiadamiania pełnomocnika o terminach rozpraw
nie uwalnia go od następstw wadliwego wykonania czynności przez pracownika.
Jak wielokrotnie wskazywał Sąd Najwyższy, przeszkoda, uzasadniająca przyjęcie
uprawdopodobnienia braku winy, zachodzi wówczas, gdy dokonanie czynności
w ogóle (w sensie obiektywnym) było niemożliwe albo nie można było oczekiwać
od strony, że w danych okolicznościach zachowa dany termin procesowy
(postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 2004 r., II CZ 86/04, z dnia
26 stycznia 2011 r., I UZ 165/10, z dnia 28 września 2011 r., I CZ 81/11, z dnia
18 grudnia 2013 r., I CZ 92/13 - nie publ.). Takiej kwalifikacji nie podlega sytuacja,
w której pracownik kancelarii pełnomocnika, zastępujący pracownika zajmującego
się odbiorem korespondencji, wadliwie wykona wewnętrzne procedury dotyczące
odnotowania terminu rozprawy. Zważywszy na powyższe kontrola dokonana przez
Sąd drugiej instancji nie nastąpiła z uchybieniem art. 373 k.p.c., a ocena przesłanek
dopuszczalności przywrócenia terminu nie narusza art. 233 § 1 i 168 § 1 k.p.c.
Chybiony jest zarzut naruszenia art. 373 w zw. z 380 w z art. 168 § 1 k.p.c.
oparty na twierdzeniu, że Sąd Okręgowy nie wydał postanowienia w przedmiocie
uchylenia postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 28 stycznia 2014 r. i oddalenia
wniosku o przywrócenie terminu. Sąd drugiej instancji, po dokonaniu kontroli na
podstawie art. 373 k.p.c., nie musi uchylać zakwestionowanego postanowienia
o przywróceniu terminu, bo postanowienie o odrzuceniu apelacji je pochłania.
Powołane przez skarżącą postanowienie z dnia 27 marca 2013 r., I UZ 13/06
(OSN Zb. Urz. Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z 2007 r.,
nr 15 - 16, poz. 238) nie uzasadnia tezy skarżącej, bo Sąd Najwyższy wyraził
pogląd, że orzeczenie o odrzuceniu apelacji jest w istocie równoznaczne
z oddaleniem wniosku o przywrócenie terminu.
4
Z tych względów orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 39814
w zw.
z art. 3941
§ 3 k.p.c.