Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 1083/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 października 2013 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Ewa Preneta - Ambicka

Protokolant: sekr. sądowy Dorota Saj

po rozpoznaniu w dniu 14 października 2013 r. w Rzeszowie

sprawy z wniosku R. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o przyznanie prawa do emerytury

na skutek odwołania R. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 30.04.2013r. znak (...)-1/15/ (...)

I.  oddala odwołanie,

II.  wniosek wnioskodawczyni R. S. o przyznanie prawa do emerytury przekazuje do rozpoznania organowi rentowemu. -

Sygn. akt IV U 1083/13

UZASADNIENIE

Wyroku z dnia 14 października 2013 r.

Decyzją z dnia 30 kwietnia 2013 r. znak: (...) – 1/15/ (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R., powołując się na art. 66 § 3 i art. 180 ustawy kodeks postępowania administracyjnego z 14 czerwca 1960 r., art. 405 kpc w zw. z art. 83 b ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 124 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zwrócił wniosek R. S. z 9 kwietnia 2013 r. o wznowienie postępowania w sprawie przywrócenia prawa do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki. W uzasadnieniu powyższego organ rentowy wskazał, że właściwy do rozpoznania skargi o wznowienie postępowania jest sąd a nie organ rentowy.

R. S. zakwestionowała prawidłowość wydanej przez organ rentowy decyzji zarzucając niewyjaśnienie istniejącego stanu faktycznego i przyjęcie, że występuje z wnioskiem o wznowienie postępowania podczas gdy w rzeczywistości domaga się ona przywrócenia jej prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dzieckiem. Wnosiła o uchylenie zaskarżonej decyzji i rozstrzygnięcie co do istoty sprawy.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. domagał się jego oddalenia z przyczyn tożsamych co wskazywane w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Wnioskodawczyni R. S. w oparciu o decyzję ZUS z 3 września 1997 r. uzyskała prawo do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki. Decyzją z 25 lipca 2008 r., wskutek wznowienia postępowania w sprawie, organ rentowy odmówił w/w prawa od emerytury wskazując, że stwierdzone u dziecka wnioskodawczyni schorzenie nie wykazuje upośledzenia sprawności organizmu w stopniu wymagającym stałej opieki a zatem wnioskodawczyni nie posiada uprawnień do wcześniejszej emerytury z tego tytułu. Jednocześnie organ rentowy uchylił decyzję pierwotną i wstrzymał wypłatę świadczenia.

Decyzja powyższa była następnie przedmiotem oceny i rozpoznania przez Sąd Okręgowy w Rzeszowie, który wyrokiem z dnia 10 grudnia 2008 r. sygn. akt IV U 1413/08 oddalił odwołanie R. S. od niej złożone. Sąd Apelacyjny w Rzeszowie wyrokiem z dnia 12 lutego 2009 r. sygn. akt III AUa 68/09 oddalił apelację wnioskodawczyni a dalej Sąd Najwyższy oddalił kasację wnioskodawczyni wyrokiem z 7 października 2009 r. sygn. akt II UK 38/09.

W dniu 23 marca 2012 r. R. S. złożyła w (...) Oddział w R. wniosek o „rozpatrzenie jej sprawy pod kątem przywrócenia prawa do emerytury od 1 sierpnia 2008 r.” odwołując się do treści orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 28 lutego 2012 r. uznającego za niezgodny z Konstytucją art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, a który to przepis stanowił podstawę odmowy przez Zakład prawa do emerytury.

Decyzją z 29 marca 2012 r. Zakład zwrócił powyższy wniosek wskazując w uzasadnieniu decyzji, że w przypadku gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z Konstytucją aktu normatywnego, na podstawie którego zostało wydane orzeczenie sądu można żądać wznowienia postępowania przed sądem przez wniesienie skargi w terminie trzech miesięcy od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału.

Kolejnym wnioskiem, złożonym w ZUS 29 marca 2012 r. wnioskodawczyni wystąpiła o wznowienie postępowania w sprawie odmowy prawa do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki. Ponownie też odwołała się do orzeczenia Trybunału z 28 lutego 2012 r. Pismem z dnia 10 kwietnia 2012 r. organ rentowy poinformował wnioskodawczynię, że wniosek o wznowienie należy złożyć do Sądu.

W dniu 11 kwietnia 2013 r. R. S. wniosła do ZUS kolejny wniosek o przywrócenie prawa do wcześniejszej emerytury. Jako podstawę prawną żądania wznowienia wskazała wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 28 lutego 2012 r. Ustosunkowując się do jego treści Zakład 30 kwietnia 2013 r. wydał zaskarżoną w sprawie decyzję, którą zwracał ów wniosek stwierdzając swą niewłaściwość do jego rozpoznania.

Powyższych ustaleń Sąd dokonał w oparciu o niebudzącą wątpliwości dokumentację z akt emerytalnych wnioskodawczyni.

W pierwszej kolejności podkreślenia wymaga, że R. S. pomimo wielokrotnego pouczania jej przez organ rentowy zarówno w decyzji jak i pismach kierowanych do w/w o braku właściwości ZUS do rozpoznania jej wniosku o wznowienie postępowania w przedmiocie przywrócenia prawa do emerytury z tytułu opieki sprawowanej nad chorym dzieckiem, uwag powyższych nie uwzględniała i bezwzględnie kolejne wnioski składała i kierowała właśnie do organu rentowego. Tymczasem jak ustalono w sprawie kwestia odmowy prawa do takiej emerytury była przedmiotem sądowego postępowania zakończonego prawomocnym orzeczeniem sądu powszechnego. Sąd Apelacyjny w Rzeszowie oddalił apelację wnioskodawczyni od wyroku Sądu Okręgowego z 10 grudnia 2008 r. oddalającego złożone przez nią odwołanie od decyzji ZUS. Również Sąd Najwyższy wyrokiem z 7 października 2009 r. oddalił kasację wnioskodawczyni.

Nie ulega wątpliwości, że w sprawach zakończonych prawomocnym orzeczeniem sądu zastosowanie znajdują przepisy art. 401 1 kpc i następne, zgodnie z którymi w przypadku gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z Konstytucją aktu normatywnego, na podstawie którego wydane zostało orzeczenie sądu można żądać wznowienia postępowania w tej sprawie i właściwym do wznowienia postępowania jest sąd, który wydał zaskarżone orzeczenie, a jeżeli zaskarżono orzeczenia sądów różnych instancji, właściwy jest sąd instancji wyższej. Wniesienie skargi ograniczone jest terminem trzech miesięcy od daty wejścia w życie orzeczenia Trybunału.

Skoro zatem R. S. złożyła wniosek o wznowienie postępowanie do ZUS a nie do sądu czyli wniosła go do organu niewłaściwego, w myśl art. 66 § 3 kpa, mającego zastosowanie w postępowaniu przez organem rentowym, wniosek ten podlegał zwrotowi. Decyzja więc ZUS i stanowisko wyrażone w tym zakresie jest prawidłowe co czyni odwołanie złożone od niej niezasadnym. Skutkiem uprzedniego podlegało ono oddaleniu w oparciu o art. 477 14 § 1 kpc.

Niemniej jednak wnioskodawczyni we wniosku o wznowienie postępowania z 11 kwietnia 2013 r. zawarła również wniosek o przyznanie jej emerytury, co następnie precyzyjnie potwierdziła w treści złożonego odwołania od decyzji ZUS z 30 kwietnia 2013 r. Wniosek taki formalnie złożony powinien być przedmiotem decyzji ZUS, zatem na podstawie art. 477 10 kpc jako nowe żądanie, dotychczas przez organ rentowy nie rozpoznane Sąd przekazał wniosek organowi rentowemu.