Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CSK 154/15
POSTANOWIENIE
Dnia 14 stycznia 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący)
SSN Marian Kocon (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Pietrzykowski
w sprawie z wniosku Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w W. Oddziału w B.
przy uczestnictwie C. P. i B. P.
o wpis,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 14 stycznia 2016 r.,
skargi kasacyjnej wnioskodawcy
od postanowienia Sądu Okręgowego w B.
z dnia 2 października 2014 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i przekazuje sprawę Sądowi
Okręgowemu w B. do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o
kosztach postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
2
Sąd Okręgowy w B. postanowieniem z dnia 2 października 2014 r. oddalił
apelację wnioskodawcy od postanowienia Sądu pierwszej instancji oddalającego
wniosek Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w W. o dokonanie w określonej
księdze wieczystej wpisu hipoteki przymusowej w kwocie 14467,14 zł, tytułem
zabezpieczenia spłaty zaległych składek. U podłoża tego rozstrzygnięcia legło
ustalenie na podstawie dołączonych do wniosku decyzji, że dłużnikiem
wnioskodawcy jest tylko uczestnik C. P., a decyzja dotycząca B. P. w części
orzekającej nie zawiera żadnego wobec niej rozstrzygnięcia oraz pogląd, iż jedynie
administracyjny tytuł wykonawczy wystawiony przeciwko dłużnikowi i jego
małżonkowi może stanowić podstawę wpisu hipoteki przymusowej na rzecz
wnioskodawcy.
W skardze kasacyjnej od postanowienia Sądu Okręgowego - opartej na
podstawie pierwszej z art. 3983
k.p.c. - wnioskodawca zarzucił naruszenie art. 110
u.k.w.h. w zw. z art. 26 ust. 3 i 3a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie
ubezpieczeń społecznych (j.t: Dz.U. z 2013 r., poz. 1442 ze zm. - dalej: „u.s.u.s.”)
oraz art. 107 § 1, art. 28 i art. 40 k.p.a. w zw. z art. 123 u.s.u.s. i art. 29 § 1 ustawy
z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (j.t: Dz.U. z 2012 r., poz. 749,
ze zm.) w zw. z art. 31 u.s.u.s., i wniósł o uchylenie tego postanowienia oraz
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Jak to zostało wyjaśnione w uchwale składu siedmiu sędziów Sądu
Najwyższego z dnia 10 października 2014 r., III CZP 28/14 (OSNC 2015, nr 2,
poz. 14) decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ustalająca wysokość
należności z tytułu składek może być podstawą wpisu hipoteki przymusowej na
nieruchomości wchodzącej w skład majątku wspólnego dłużnika i jego małżonka
tylko wtedy, gdy została doręczona obojgu małżonkom. Sąd Najwyższy w obecnym
składzie podziela to stanowisko w całości i dla uniknięcia zbędnych powtórzeń
powołuje się na wywody i argumenty zawarte w uzasadnieniu tej uchwały, a jedynie
dla szczególnego zaakcentowania podkreśla, że wykładnia Sądu Okręgowego
wymagająca by podstawą wpisu hipoteki przymusowej mógł być jedynie
3
administracyjny tytuł wykonawczy wystawiony przeciwko dłużnikowi i jego
małżonkowi prowadziłaby do pozbawienia znaczenia prawnego przepisów art. 26
ust. 3 i ust. 3a pkt 2 u.s.u.s., jak również oznaczałaby, że mimo wymagania
przewidzianego w art. 26 ust. 3 tej ustawy ustanowienie hipoteki w stosunku do
jednego ze współwłaścicieli nieruchomości następowałoby na podstawie
niedoręczonej decyzji administracyjnej (por. też postanowienia SN z dnia
16 grudnia 2015 r., IV CSK 118/15, nie publ. i IV CSK 119/15, nie publ.).
Skoro Sąd Okręgowy wyszedł z odmiennych założeń prawnych, zaskarżone
postanowienie nie mogło się ostać (art. 39815
k.p.c.).
Z tych przyczyn Sąd Najwyższy orzekł, jak w postanowieniu.
eb