Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 97/15
POSTANOWIENIE
Dnia 29 stycznia 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marta Romańska (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Iwona Koper
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie ze skargi R. M.
o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 28 czerwca 2005r.,
wydanego w sprawie z powództwa R. M.
przeciwko Skarbowi Państwa - Sądowi Rejonowemu w O.
o odszkodowanie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 29 stycznia 2016 r.,
zażalenia R. M.
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 16 czerwca 2015 r.
1) oddala zażalenie;
2) oddala wniosek pełnomocnika o przyznanie mu
wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną skarżącej z urzędu.
2
UZASADNIENIE
Postanowieniem z 16 czerwca 2015 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę
powódki R. M. o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku
Sądu Apelacyjnego wydanego w sprawie I ACa …/05, z uwagi na brak po jej
stronie zdolności postulacyjnej do sporządzenia i wniesienia skargi o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego wyroku. Jako podstawę rozstrzygnięcia
powołał art. 4246
§ 3 k.p.c.
W zażaleniu na postanowienie Sądu Apelacyjnego z 16 czerwca 2015 r.
powódka – R. M. zarzuciła, że Sąd błędne potraktował jej pismo z 26 lutego 2015
r., uzupełnione 30 marca 2015 r., jako skargę o stwierdzenie niezgodności z
prawem prawomocnego orzeczenia, podczas gdy z pisma z 30 marca 2015 r.,
wyraźnie wynika, iż jej intencją było złożenie wniosku o ustanowienie
pełnomocnika z urzędu do sporządzenia skargi o stwierdzenie niezgodności z
prawem prawomocnego orzeczenia.
Powódka wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 871
§ 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. w postępowaniu przed
Sądem Najwyższym obowiązuje zastępstwo stron przez adwokatów lub radców
prawnych. Zastępstwo to dotyczy także czynności procesowych związanych
z postępowaniem przed Sądem Najwyższym, podejmowanych przed sądami
niższych instancji. Niezachowanie tego wymogu, polegające na osobistym
sporządzeniu skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia przez stronę, nie może być sanowane i nie wymaga przeprowadzenia
postępowania naprawczego. Nieusuwalna wada skargi o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, polegająca na jej wniesieniu
przez stronę pozbawioną zdolności postulacyjnej, skutkuje koniecznością
odrzucenia skargi bez wezwania o uzupełnienie braków (art. 4246
§ 3 k.p.c.).
Z pisma powódki z 26 lutego 2015 r. (k. 3-4), wynika, że wnosiła ona o: -
naprawienie szkody wynikłej z orzeczeń niezgodnych z rzeczywistym stanem
prawnym; - zwolnienie z kosztów sądowych w całości; - zasądzenie od pozwanego
kosztów procesu; - wydanie orzeczenia stwierdzającego nieważność
postanowienia z rzeczywistym stanem prawnym. Następnie, w odpowiedzi na
3
zarządzenie Sądu Okręgowego w K., powódka w piśmie z 30 marca 2015 r.
zatytułowanym: „pozew o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia IC …/04 Sądu Okręgowego w K. i Sądu Apelacyjnego, I ACa …/05”,
wniosła o przyznanie jej pełnomocnika z urzędu. Po złożeniu przez powódkę
oświadczenia majątkowego (k. 16-19), Sąd Okręgowy w K. postanowieniem z 13
maja 2015 r. ustanowił dla niej adwokata z urzędu (k. 21), którego Okręgowa Rada
Adwokacka w P. wyznaczyła 25 maja 2015 r. (k. 23).
Powódka już w piśmie z 26 lutego 2015 r. złożyła skargę o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnych orzeczeń, które potwierdziła pismem
z 30 marca 2015 r. W świetle treści tych pism nie sposób jest przyjąć, że celem
ich złożenia było zabieganie o ustanowienie pełnomocnika z urzędu do
sporządzenia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia, bowiem powódka wniosek taki dopiero złożyła dopiero w piśmie
z 30 marca 2015 r.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 39414
w zw. z 3941
§ 3 i art.
39821
k.p.c., Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji.
Zażalenie na postanowienie z 16 czerwca 2015 r. złożyła pełnomocnik
z urzędu ustanowiona dla skarżącej, która wniosła o przyznanie jej wynagrodzenia
za pomoc prawną świadczoną skarżącej w postępowaniu zażaleniowym. Wniosek
ten nie zasługiwał na uwzględnienie wobec oczywistej bezzasadności zażalenia,
złożonego w warunkach, gdy otwarty pozostawał termin do ewentualnego złożenia
skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem orzeczenia przez osobę korzystającą
ze zdolności postulacyjnej. Sam fakt świadczenia pomocy prawnej z urzędu nie jest
wystarczającą podstawą do otrzymania wynagrodzenia z tego tytułu
(por. orzeczenia Sądu Najwyższego z 12 lutego 1999 r., II CKN 341/98, OSNC
1999, nr 6, poz. 123, z 20 września 2007 r., II CZ 69/07, OSNC 2008, nr 3, poz. 41,
z 11 maja 2011 r., II CSK 699/10, OSNC ZD 2011, nr C, poz. 72 i z 22 września
2011 r. V CZ 66/11 nie publ.).
kc