IV CSK 525/15
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:19-02-2016
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CSK 525/15
POSTANOWIENIE
Dnia 29 stycznia 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie z wniosku Z. S. i H. S.
przy uczestnictwie E.-O. Spółki Akcyjnej w G.
o ustanowienie służebności przesyłu,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 29 stycznia 2016 r.,
na skutek skargi kasacyjnej wnioskodawców
od postanowienia Sądu Okręgowego w T.
z dnia 14 stycznia 2015 r.,
odrzuca skargę kasacyjną i oddala wniosek uczestnika
postępowania o zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania
kasacyjnego.
2
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 14 stycznia 2015 r. Sąd Okręgowy w T. oddalił
apelację wnioskodawców Z. S. i H. S. od postanowienia Sądu Rejonowego w B. z
dnia 10 marca 2014 r., oddalającego ich wniosek o ustanowienie na ich
nieruchomości położonej w K. służebności przesyłu na rzecz każdoczesnego
właściciela urządzenia przesyłowego – linii energetycznej wysokiego napięcia
zlokalizowanej na tej działce, polegającej na utrzymywaniu linii energetycznej,
prawie jej konserwacji i napraw w zamian za jednorazowe wynagrodzenie w
wysokości 24 752 zł. Uczestnik E. O. Spółka Akcyjna w G. podniósł zarzut
zasiedzenia tożsamej treści służebności gruntowej a następnie w odrębnym
postępowaniu uzyskał w dniu 6 września 2013 r. postanowienie o stwierdzeniu
nabycia przez zasiedzenie na nieruchomości wnioskodawców służebności
gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu, polegającej na eksploatacji
instalacji i urządzeń przesyłowych, wchodzących w skład linii napowietrznej 110
KV J.-B. w zakresie zgodnym z ich przeznaczeniem, w celu konserwacji,
modernizacji, bieżących napraw, remontów, badań technicznych, usuwania awarii
i swobodnego przemieszczania się wzdłuż pasów eksploatacyjnych o długości
15 m i szerokości 12,9 m dla linii 110 KV i o powierzchni 54 m2
dla części słupa linii
110 KV. Uwzględniając fakt przysługiwania uczestnikowi służebności, Sąd ocenił
żądanie jej ustanowienia w niniejszym postępowaniu za bezprzedmiotowe.
Stanowisko to podzielił także Sąd odwoławczy, który stwierdził ponadto,
że podniesiony w apelacji zarzutu zmierzają do podważenia prawomocnego
postanowienia o stwierdzeniu nabycia służebności przez zasiedzenie, co nie jest
dopuszczalne.
W skardze kasacyjnej, opartej na obydwu podstawach z art. 3983
§ 1 pkt 1
k.p.c. wnioskodawcy zaskarżyli postanowienie Sądu Okręgowego w całości.
Zarzucili obrazę art. 3051
k.c. w zw. z art. 292 k.c., polegającą na błędnym
przyjęciu, ze przed wejściem w życie art. 3051
- 3054
k.c. oraz przed publikacją
orzeczeń Sądu Najwyższego z dnia 30 sierpnia 1991 r., III CZP 73/91 i a dnia
17 stycznia 2003 r., III CZP 79/02 było dopuszczalne nabycie w drodze zasiedzenia
na rzecz przedsiębiorcy służebności odpowiadającej treścią służebności przesyłu.
3
Zarzucili także naruszenie przepisów postępowania poprzez nierozpoznanie
sprawy co do istoty, nie precyzując w żaden sposób tego zarzutu.
We wnioskach domagali się uchylenia zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 3984
§ 1 k.p.c. (na podstawie art. 13 § 2 k.p.c. mającego
zastosowanie w postępowaniu nieprocesowym) skarga kasacyjna powinna
zawierać oznaczenie orzeczenia, od którego jest wniesiona ze wskazaniem,
czy jest ono zaskarżone w całości czy w części, przytoczenie podstaw kasacyjnych
wraz z ich uzasadnieniem oraz wniosek o uchylenie lub uchylenie i zmianę
orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia lub zmiany.
Jeżeli strona wnosząca skargę kasacyjną zaskarża orzeczenie sądu drugiej
instancji w całości, powinna wskazać wyraźnie, że orzeczenie to jest zaskarżone
„w całości" (zob. np. postanowienie Sądu Najwyższego z 10 października 2013 r.,
III CZ 52/13, Biul. SN 2013, nr 12, poz. 19; postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 23 sierpnia 2012 r., III CSK 161/12, niepubl.; postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 21 marca 2000 r., II CKN 711/00, OSNC 2000, nr 7-8,
poz. 151). Brak tego wskazania stanowi wadę konstrukcyjną skargi, skutkującą
jej odrzuceniem a limine (art. 3986
§ 2 k.p.c.).
Podobnie, zamieszczając w skardze kasacyjnej wniosek o uchylenie
orzeczenia, skarżący zobowiązani byli wskazać zakres tego żądania, tj. „w całości”
czy „w części”. Zamieszczenie w skardze kasacyjnej wniosku o uchylenie
lub uchylenie i zmianę orzeczenia z pominięciem oznaczenia zakresu żądanego
uchylenia lub zmiany stanowi istotną wadę, której nie można usunąć w trybie
przewidzianym dla usuwania braków formalnych, skutkującą odrzuceniem skargi
a limine (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 sierpnia 2012 r.,
III CSK 161/12, niepubl.; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 maja 2008 r.,
V CZ 26/08, niepubl.; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 2009 r.,
II UZ 9/09, OSNP 2010, nr 21-22, poz. 276).
Z kolei uzasadnienie podstaw, jako odrębny element skargi kasacyjnej
powinno być wyodrębnione redakcyjnie i treściowo.
4
Tymczasem wnioskodawcy w swojej skardze zawarli wniosek „o uchylenie
postanowienia” bez oznaczenia zakresu wnioskowanego uchylenia. Nie włączyli też
do skargi kasacyjnej pozwalającego się wyodrębnić uzasadnienia podstaw skargi.
Kształt redakcyjny i treść skargi wskazuje na to, że zawiera ona jedynie
uzasadnienie wniosku o przyjęcie jej do rozpoznania.
W tych okolicznościach konieczne było odrzucenie skargi kasacyjnej
na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c.
Orzeczenie o kosztach postępowania kasacyjnego wynika z treści art. 39821
w zw. z art. 391 § 1, art. 13 § 2 i art. 520 § 1 k.p.c.
eb
POSTANOWIENIE
Dnia 29 stycznia 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie z wniosku Z. S. i H. S.
przy uczestnictwie E.-O. Spółki Akcyjnej w G.
o ustanowienie służebności przesyłu,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 29 stycznia 2016 r.,
na skutek skargi kasacyjnej wnioskodawców
od postanowienia Sądu Okręgowego w T.
z dnia 14 stycznia 2015 r.,
odrzuca skargę kasacyjną i oddala wniosek uczestnika
postępowania o zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania
kasacyjnego.
2
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 14 stycznia 2015 r. Sąd Okręgowy w T. oddalił
apelację wnioskodawców Z. S. i H. S. od postanowienia Sądu Rejonowego w B. z
dnia 10 marca 2014 r., oddalającego ich wniosek o ustanowienie na ich
nieruchomości położonej w K. służebności przesyłu na rzecz każdoczesnego
właściciela urządzenia przesyłowego – linii energetycznej wysokiego napięcia
zlokalizowanej na tej działce, polegającej na utrzymywaniu linii energetycznej,
prawie jej konserwacji i napraw w zamian za jednorazowe wynagrodzenie w
wysokości 24 752 zł. Uczestnik E. O. Spółka Akcyjna w G. podniósł zarzut
zasiedzenia tożsamej treści służebności gruntowej a następnie w odrębnym
postępowaniu uzyskał w dniu 6 września 2013 r. postanowienie o stwierdzeniu
nabycia przez zasiedzenie na nieruchomości wnioskodawców służebności
gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu, polegającej na eksploatacji
instalacji i urządzeń przesyłowych, wchodzących w skład linii napowietrznej 110
KV J.-B. w zakresie zgodnym z ich przeznaczeniem, w celu konserwacji,
modernizacji, bieżących napraw, remontów, badań technicznych, usuwania awarii
i swobodnego przemieszczania się wzdłuż pasów eksploatacyjnych o długości
15 m i szerokości 12,9 m dla linii 110 KV i o powierzchni 54 m2
dla części słupa linii
110 KV. Uwzględniając fakt przysługiwania uczestnikowi służebności, Sąd ocenił
żądanie jej ustanowienia w niniejszym postępowaniu za bezprzedmiotowe.
Stanowisko to podzielił także Sąd odwoławczy, który stwierdził ponadto,
że podniesiony w apelacji zarzutu zmierzają do podważenia prawomocnego
postanowienia o stwierdzeniu nabycia służebności przez zasiedzenie, co nie jest
dopuszczalne.
W skardze kasacyjnej, opartej na obydwu podstawach z art. 3983
§ 1 pkt 1
k.p.c. wnioskodawcy zaskarżyli postanowienie Sądu Okręgowego w całości.
Zarzucili obrazę art. 3051
k.c. w zw. z art. 292 k.c., polegającą na błędnym
przyjęciu, ze przed wejściem w życie art. 3051
- 3054
k.c. oraz przed publikacją
orzeczeń Sądu Najwyższego z dnia 30 sierpnia 1991 r., III CZP 73/91 i a dnia
17 stycznia 2003 r., III CZP 79/02 było dopuszczalne nabycie w drodze zasiedzenia
na rzecz przedsiębiorcy służebności odpowiadającej treścią służebności przesyłu.
3
Zarzucili także naruszenie przepisów postępowania poprzez nierozpoznanie
sprawy co do istoty, nie precyzując w żaden sposób tego zarzutu.
We wnioskach domagali się uchylenia zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 3984
§ 1 k.p.c. (na podstawie art. 13 § 2 k.p.c. mającego
zastosowanie w postępowaniu nieprocesowym) skarga kasacyjna powinna
zawierać oznaczenie orzeczenia, od którego jest wniesiona ze wskazaniem,
czy jest ono zaskarżone w całości czy w części, przytoczenie podstaw kasacyjnych
wraz z ich uzasadnieniem oraz wniosek o uchylenie lub uchylenie i zmianę
orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia lub zmiany.
Jeżeli strona wnosząca skargę kasacyjną zaskarża orzeczenie sądu drugiej
instancji w całości, powinna wskazać wyraźnie, że orzeczenie to jest zaskarżone
„w całości" (zob. np. postanowienie Sądu Najwyższego z 10 października 2013 r.,
III CZ 52/13, Biul. SN 2013, nr 12, poz. 19; postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 23 sierpnia 2012 r., III CSK 161/12, niepubl.; postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 21 marca 2000 r., II CKN 711/00, OSNC 2000, nr 7-8,
poz. 151). Brak tego wskazania stanowi wadę konstrukcyjną skargi, skutkującą
jej odrzuceniem a limine (art. 3986
§ 2 k.p.c.).
Podobnie, zamieszczając w skardze kasacyjnej wniosek o uchylenie
orzeczenia, skarżący zobowiązani byli wskazać zakres tego żądania, tj. „w całości”
czy „w części”. Zamieszczenie w skardze kasacyjnej wniosku o uchylenie
lub uchylenie i zmianę orzeczenia z pominięciem oznaczenia zakresu żądanego
uchylenia lub zmiany stanowi istotną wadę, której nie można usunąć w trybie
przewidzianym dla usuwania braków formalnych, skutkującą odrzuceniem skargi
a limine (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 sierpnia 2012 r.,
III CSK 161/12, niepubl.; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 maja 2008 r.,
V CZ 26/08, niepubl.; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 2009 r.,
II UZ 9/09, OSNP 2010, nr 21-22, poz. 276).
Z kolei uzasadnienie podstaw, jako odrębny element skargi kasacyjnej
powinno być wyodrębnione redakcyjnie i treściowo.
4
Tymczasem wnioskodawcy w swojej skardze zawarli wniosek „o uchylenie
postanowienia” bez oznaczenia zakresu wnioskowanego uchylenia. Nie włączyli też
do skargi kasacyjnej pozwalającego się wyodrębnić uzasadnienia podstaw skargi.
Kształt redakcyjny i treść skargi wskazuje na to, że zawiera ona jedynie
uzasadnienie wniosku o przyjęcie jej do rozpoznania.
W tych okolicznościach konieczne było odrzucenie skargi kasacyjnej
na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c.
Orzeczenie o kosztach postępowania kasacyjnego wynika z treści art. 39821
w zw. z art. 391 § 1, art. 13 § 2 i art. 520 § 1 k.p.c.
eb