Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZ 61/15
POSTANOWIENIE
Dnia 28 stycznia 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Zbigniew Kwaśniewski (przewodniczący)
SSN Antoni Górski (sprawozdawca)
SSN Bogumiła Ustjanicz
w sprawie skargi kasacyjnej uczestniczki M. B.
od postanowienia częściowego Sądu Okręgowego w K. z dnia
26 maja 2015 r., wydanego w sprawie
z wniosku J. B.
przy uczestnictwie […]o zniesienie współwłasności,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 28 stycznia 2016 r.,
zażalenia uczestniczki M. B.
na postanowienie Sądu Okręgowego w K.
z dnia 3 listopada 2015 r.,
oddala zażalenie; pozostawia rozstrzygnięcie o kosztach
postępowania zażaleniowego w orzeczeniu kończącym
postępowanie.
UZASADNIENIE
2
Postanowieniem z dnia 3 listopada 2015 r. Sąd Okręgowy w K. odrzucił
skargę kasacyjną uczestniczki M. B. od postanowienia częściowego Sądu
Okręgowego z dnia 26 maja 2015 r. wydanego w sprawie z wniosku J. B., przy
udziale M. B., T. B., J. S., W. S. i M. S.
Sąd Okręgowy wskazał, że dopuszczalność skargi kasacyjnej
od postanowienia częściowego rozstrzygającego spór w zakresie roszczeń
współwłaścicieli (art. 618 § 1 k.p.c.), uwarunkowana jest wartością przedmiotu
zaskarżenia wskazaną w skardze. W niniejszej sprawie nie przekracza ona kwoty
150 000 zł (art. 5191
§ 4 pkt 4 k.p.c.), co skutkuje jej odrzuceniem na podstawie
art. 3986
§ 2 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.
Od postanowienia Sądu Okręgowego skargę kasacyjną wniosła
uczestniczka M. B., zaskarżając je w całości. Żaląca zarzuciła naruszenie art. 5191
§ 4 pkt 4 k.p.c. w zw. z art. 19 § 1 k.p.c. i art. 21 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., art.
39821
k.p.c. w zw. z art. 368 § 2 k.p.c. w zw. z art. 25 § 1 k.p.c., art. 618 § 1 k.p.c. w
zw. z art. 363 § 1 k.p.c. w zw. z art. 366 k.p.c., art. 3984
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 130 §
1 k.p.c. Na tej podstawie wnosiła o uchylenie zaskarżonego postanowienia i
zasądzenie kosztów według norm prawem przepisanych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 5191
§ 1 k.p.c., w sprawach z zakresu prawa osobowego,
rzeczowego i spadkowego, od wydanego przez sąd drugiej instancji postanowienia
co do istoty sprawy oraz od postanowienia w przedmiocie odrzucenia wniosku
i umorzenia postępowania kończących postępowanie w sprawie przysługuje skarga
kasacyjna do Sądu Najwyższego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
W sprawach o zniesienie współwłasności i dział spadku skarga kasacyjna nie
przysługuje, jeżeli wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż 150.000 zł
(art. 5191
§ 4 k.p.c.).
W orzecznictwie Sądu Najwyższego ugruntowany jest pogląd, że w sprawach
działowych (zniesienie współwłasności, dział spadku, podział majątku wspólnego
małżonków), w razie zaskarżenia orzeczenia co do istoty sprawy, wartość
przedmiotu sporu wyznacza nie wartość całego dzielonego majątku, ale wartość
konkretnego interesu (roszczenia, żądania) lub składnika majątkowego, którego
3
dotyczy środek zaskarżenia (zob. np. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia
19 czerwca 2015 r., IV CZ 16/15, nie publ. i z dnia 18 marca 2015 r., I CZ 22/15,
nie publ.). Przy zaskarżeniu postanowienia działowego tylko w części, wartością
przedmiotu zaskarżenia jest wartość tych rzeczy, praw lub roszczeń, których
zaliczenie lub niezaliczenie do majątku spadkowego, podział lub rozliczenie
skarżący kwestionuje (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2015 r.,
I CZ 22/15, nie publ.). Sąd Najwyższy wskazywał także, że od postanowienia sądu
drugiej instancji wydanego w sprawach, którego przedmiotem jest rozstrzygnięcie
sporu przewidzianego w art. 618 § 1 k.p.c., skarga kasacyjna przysługuje, jeżeli
wartość przedmiotu zaskarżenia wynosi co najmniej sto pięćdziesiąt tysięcy złotych
(por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2001r., II CZ 13/01,
OSNC 2001 nr 12, poz. 181, z dnia 23 lipca 2014 r., V CZ 49/14, niepubl.; z dnia
7 grudnia 2012 r., III CSK 288/12, niepubl. i z dnia 14 stycznia 2010 r., IV CZ
112/09, niepubl.). Podstawowym argumentem za tym stanowiskiem jest to,
że brzmienie art. 618 § 3 k.p.c. wskazuje na to, iż ustawodawca przywiązał
decydujące znaczenie do trybu, w jakim toczy się sprawa, a nie do przedmiotu
rozstrzygnięcia sądu.
Przenosząc powyższe ustalenia na grunt niniejszej sprawy, należy zauważyć,
że uczestniczka wniosła skargę kasacyjną od postanowienia częściowego Sądu
Okręgowego, zaskarżając je w części. Analiza skargi kasacyjnej prowadzi
do wniosku, że uczestniczka objęła zakresem zaskarżenia wyłącznie
rozstrzygnięcie o zasądzeniu od niej na rzecz uczestniczki J. S. - kwoty 4.848,36 zł;
na rzecz uczestnika W. S. - kwoty 2.424,18 zł oraz na rzecz uczestnika M. S. -
kwoty 80.287,20 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 27 maja 2015 r.
Zsumowanie tych kwot bez wątpienia daje wynik mniejszy niż 150.000 zł.
Jednocześnie należy podkreślić, że wskazany w skardze kasacyjnej zakres
zaskarżenia nie obejmował rozstrzygnięć w przedmiocie roszczeń
odszkodowawczych uczestniczki.
W tym stanie rzeczy odrzucenie skargi kasacyjnej, jako niedopuszczalnej,
było prawidłowe, a kwestionujące to rozstrzygnięcie zażalenie podlegało oddaleniu,
jako niezasadne, na podstawie art. 39814
k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.
i art. 13 § 2 k.p.c. Ze względu na to, iż w grę wchodzi postanowienie częściowe,
4
o kosztach postępowania zażaleniowego rozstrzygnie sąd w postanowieniu
kończącym sprawę.
kc