Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV KK 372/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 2 lutego 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Wiesław Kozielewicz (przewodniczący)
SSN Michał Laskowski (sprawozdawca)
SSN Dariusz Świecki
Protokolant Danuta Bratkrajc
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Barbary Nowińskiej
w sprawie S.K.
skazanego z art. 13 ustawy o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu
wyrobów tytoniowych
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 2 lutego 2016 r.,
kasacji, wniesionej przez Ministra Sprawiedliwości na korzyść
od wyroku nakazowego Sądu Rejonowego w W.
z dnia 5 maja 2014 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi
Rejonowemu do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE
Wyrokiem nakazowym z dnia 5 maja 2014 r. Sąd Rejonowy w W.,
po rozpoznaniu w postępowaniu nakazowym sprawy S. K.,
oskarżonego o to, że „w bliżej nieustalonym czasie 2013 roku w C.,
2
odkażał alkohol etylowy, który został ujawniony w dniu 13.05.2013 r.
przez funkcjonariuszy Centralnego Biura Śledczego Komendy Głównej
Policji Zarząd w K. w łącznej ilości 30,80 litra w butelkach szklanych, tj.
o czyn z art. 13 ustawy z dnia 2 marca 2001 r. o wyrobie alkoholu
etylowego oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych”, uznał S. K. za
winnego zarzuconego mu czynu i za to na mocy art. 13 wskazanej
ustawy w zw. z art. 34 k.k. i art. 35 § 1 k.k. wymierzył mu karę 12
miesięcy ograniczenia wolności, z obowiązkiem wykonywania
nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30
godzin miesięcznie. Wobec niepodjęcia przez oskarżonego przesyłki,
zawierającej odpis wskazanego wyroku, aktu oskarżenia i stosownego
pouczenia, orzeczenie to uprawomocniło się w pierwszej instancji w
dniu 4 czerwca 2014 r.
Od tego wyroku nakazowego, Minister Sprawiedliwości wniósł
kasację na korzyść skazanego, zarzucając w niej rażące i mające
istotny wpływ na treść orzeczenia naruszenie przepisów prawa
procesowego, a mianowicie art. 500 § 1 i 3 k.p.k., polegające na
rozpoznaniu – w wyniku niezasadnego uznania na podstawie
zebranego w postępowaniu przygotowawczym materiału dowodowego,
że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne – sprawy S. K. w
trybie nakazowym i wydaniu wyroku nakazowego pomimo wynikających
z tego materiału istotnych wątpliwości co do okoliczności popełnienia
przez oskarżonego zarzuconego mu czynu. W konkluzji kasacji
wniesiono o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do
ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
3
Kasacja okazała się zasadna w stopniu oczywistym.
Zarzut podniesiony w kasacji Ministra Sprawiedliwości w pełni
znalazł potwierdzenie w materiałach sprawy. Skarżący trafnie wskazał,
że rozpoznanie sprawy w postepowaniu nakazowym i wydanie wobec
skazanego wyroku nakazowego odbyło się z naruszeniem warunków
określonych w art. 500 § 1 i 3 k.p.k. Przepisy te dopuszczają
prowadzenie sprawy w trybie nakazowym, jeśli na podstawie zebranych
dowodów okoliczności czynu i wina oskarżonego nie budzą wątpliwości,
co pozwala uznać, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne.
Oznacza to, że dla wydania takiego orzeczenia wymagane jest
osiągnięcie przez sąd, w oparciu o zebrane w dochodzeniu dowody,
dostatecznego stopnia pewności w zakresie okoliczności popełnienia
czynu przestępnego i winy oskarżonego. Wymóg ten jest spełniony
zwłaszcza wówczas, gdy sprawca przyznał się do popełnienia
zarzucanego mu czynu, a przyznanie się nie nasuwa zastrzeżeń lub
gdy istnieją oczywiste dowody dopuszczenia się czynu (wyrok Sądu
Najwyższego z dnia 23 kwietnia 2015 r. sygn. akt II KK 82/15, Biul.PG
2015, nr 4, poz. 9).
Tymczasem w niniejszej sprawie nie sposób mówić o braku
wątpliwości co do okoliczności czynu i winy skazanego. Jak trafnie
wskazał skarżący, jedyne ustalone w sprawie fakty dotyczyły
posiadania przez skazanego alkoholu, którego skład wskazywał na to,
że był poddawany procesom odkażania. Nie przeprowadzono jednak
żadnych czynności, które mogłyby prowadzić do ustalenia, kto
poddawał takim procesom zatrzymany u skazanego alkohol, w
szczególności, czy robił to sam skazany. Z pewnością sam fakt
posiadania tego rodzaju substancji nie pozwala na przypisanie
4
przestępstwa z art. 13 ustawy o wyrobie alkoholu etylowego oraz
wytwarzaniu wyrobów tytoniowych. Wątpliwości co do tego, że to
skazany odkażał znaleziony alkohol, wspiera też fakt, że w toku
przeszukania nie znaleziono żadnych substancji mogących do tego
służyć. Sam S. K. nie przyznał się do zarzuconego mu czynu i odmówił
składania wyjaśnień.
W takim stanie rzeczy nie sposób było przyjąć, że okoliczności
popełnienia zarzucanego czynu i wina S. K. zostały wyjaśnione w
sposób nie budzący wątpliwości. Skarżący trafnie zauważył, że
świadczy o tym sam opis zarzucanego czynu zawarty w akcie
oskarżenia, rażący brakiem precyzyjnego wskazania czasu czynu, czy
sposobu jego popełnienia. Niewątpliwie wyjaśnienie okoliczności
sprawy w stopniu umożliwiającym rozstrzygnięcie co do
odpowiedzialności karnej skazanego wymagało na etapie
postępowania sądowego przeprowadzenia rozprawy i dokonania w jej
toku badania szeregu okoliczności kluczowych dla ustalenia sprawstwa
i winy skazanego. Z tego względu jako oczywiste jawi się naruszenie
przepisów art. 500 § 1 i 3 k.p.k., które miało istotny wpływ na zapadłe w
sprawie rozstrzygniecie.
Wobec powyższych uchybień niezbędne okazało się uchylenie w
całości zaskarżonego wyroku Sądu Rejonowego i przekazanie sprawy
temu Sądowi do ponownego rozpoznania. W ponownym rozpoznaniu
Sąd Rejonowy zwróci baczną uwagę na konieczność wnikliwego
rozpoznania sprawy w trybie adekwatnym do jej okoliczności.
Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji.
kc
5