Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II UK 84/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 3 marca 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Beata Gudowska (przewodniczący)
SSN Jolanta Frańczak (sprawozdawca)
SSN Romualda Spyt
w sprawie z wniosku W. Sp. z o.o. z siedzibą w P.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń
przy udziale zainteresowanego M. S.
o wydanie zaświadczenia z zakresu ubezpieczeń społecznych,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 3 marca 2016 r.,
skargi kasacyjnej wnioskodawcy od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 25 sierpnia 2014 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi
Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o
kosztach postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 17
lipca 2013 r. zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I
2
Oddziału w P. z dnia 19 września 2012 r. w ten sposób, że ustalił, iż
zainteresowany M. S. w okresie od dnia 22 lipca 2012 r. do dnia 18 sierpnia 2012 r.
podlegał ustawodawstwu polskiemu i w związku z tym odwołująca Spółka W. jest
uprawniona do otrzymania wnioskowanego zaświadczenia na formularzu A1 (pkt 1)
oraz zasądził od organu rentowego na rzecz odwołującej się Spółki kwotę 60 zł
tytułem kosztów zastępstwa procesowego (pkt 2).
W sprawie ustalono, że przedmiotem działalności W. Sp. z o.o. z siedzibą w
P. jest, między innymi, wynajem maszyn i urządzeń bez obsługi oraz wypożyczanie
artykułów użytku osobistego i domowego, naprawa i konserwacja metalowych
wyrobów gotowych, naprawa i konserwacja maszyn, urządzeń elektrycznych,
pozostałego sprzętu transportowego, roboty związane z budową linii
telekomunikacyjnych i elektroenergetycznych, pozostałych obiektów inżynierii
lądowej i wodnej. Spółka przede wszystkim zajmuje się montażem przemysłowym
maszyn i linii produkcyjnych na całym świecie, prowadzi działalność gospodarczą
na terenie Polski, w Polsce posiada kadry, odprowadza podatki i rozlicza swoich
pracowników, płaci za nich składki do ZUS i należne im wynagrodzenia na konta
bankowe w Polsce. Liczba pracowników wykonujących pracę w Polsce wynosiła 38
osób, a oddelegowanych 64. Zainteresowany M. S. został zatrudniony przez
odwołującą się Spółkę w dniu 22 lipca 2012 r. w pełnym wymiarze czasu pracy na
stanowisku ślusarza – montera. W tym samym dniu został zgłoszony do
ubezpieczeń społecznych. Poprzedni jego tytuł do objęcia ubezpieczeniem
społecznym ustał z dniem 1 sierpnia 2010 r. Zainteresowany został oddelegowany
do pracy w Niemczech na okres od dnia 22 lipca 2012 r. do dnia 18 sierpnia 2012 r.
w ramach podróży służbowej, gdzie wykonywał pracę na rzecz odwołującej się
Spółki przy czynnościach montażowych.
Przy takich ustaleniach faktycznych Sąd Okręgowy wskazał, że istota sporu
sprowadzała się do ustalenia czy zainteresowany jako pracownik najemny „nadal
podlega ustawodawstwu polskiemu” bowiem jego poprzedni tytuł ubezpieczenia
ustał z dniem 1 sierpnia 2010 r. W tej kwestii Sąd Okręgowy w pierwszej kolejności
podniósł, że zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o
systemie ubezpieczeń społecznych (obecnie jednolity tekst: Dz.U. z 2015 r., poz.
121 ze zm.) pracownik podlega ubezpieczeniu społecznemu od dnia nawiązania
3
stosunku pracy. Wobec tego zainteresowany w dacie zawarcia umowy o pracę
został zgłoszony do ubezpieczeń społecznych, a jego oddelegowanie do pracy w
Niemczech w tej samej dacie nie narusza zasad związanych z oddelegowaniem
pracownika. W ocenie Sądu Okręgowego, żadna z obowiązujących norm prawnych
nie wskazuje, że oddelegować do pracy za granicą można jedynie pracownika,
który przynajmniej miesiąc podlega bezpośrednio ustawodawstwu polskiemu.
Zatem wskazówka interpretacyjna zawarta w decyzji Nr A2 z dnia 12 czerwca
2009 r. Komisji Administracyjnej ds. Koordynacji Systemów Zabezpieczenia
Społecznego (Dz.U. UE.C.2010.106.5.; dalej jako decyzja A2) dotycząca co
najmniej miesięcznego okresu podlegania ubezpieczeniu odnosi się do sytuacji
wątpliwych, gdy pracownicy zatrudniani są przez pracodawcę nie prowadzącego
działalności w swoim państwie, zajmującego się jako agencja pracy tymczasowej
pośredniczeniem w zatrudnieniu. Natomiast odwołująca się Spółka oddelegowuje
swoich pracowników do pracy za granicą sporadycznie bowiem działalność
prowadzi w kraju. Także zainteresowany był oddelegowany do pracy za granicą na
niecały miesiąc. Sąd Okręgowy uwypuklił, że w decyzji A2 pkt 1 wprost wskazane
zostało, że wymóg, do którego odnoszą się słowa „bezpośrednio przed
rozpoczęciem zatrudnienia” można uważać za spełniony, jeśli dana osoba podlega
co najmniej miesiąc ustawodawstwu państwa członkowskiego, w którym
pracodawca ma siedzibę. Krótsze okresy wymagać będą indywidualnej oceny w
konkretnych przypadkach, z uwzględnieniem wszelkich innych występujących
czynników. Innymi słowy dla zastosowania ustawodawstwa polskiego nie jest
konieczne uwzględnienie innych czynników, gdy dana osoba podlega
ubezpieczeniom co najmniej miesiąc. W przeciwnym razie bierze się pod uwagę
inne czynniki, między innymi wykonywanie zlecenia przez krótki okres za granicą, a
następnie świadczenie pracy w ramach zawartej umowy o pracę w kraju, co miało
miejsce w przypadku zainteresowanego, który zatrudniony został przez odwołującą
się Spółkę, początkowo na okres próbny od dnia 18 sierpnia 2012 r. do dnia 21
października 2012 r. a następnie na czas określony do dnia 30 kwietnia 2013 r.
Powyższy wyrok zaskarżył w całości apelacją Zakład Ubezpieczeń
Społecznych.
4
Sąd Apelacyjny – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia
25 sierpnia 2014 r. zmienił zaskarżony wyrok i oddalił odwołanie oraz orzekł o
kosztach procesu.
Sąd Apelacyjny uznał za zasadny zarzut naruszenia przez Sąd pierwszej
instancji art. 11 ust. 3 lit. a i art. 11 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego
i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji
systemów zabezpieczenia społecznego (Dz.U.UE.L.2004.166.1 ze zm.; dalej jako
rozporządzenie (WE) nr 883/2004) w związku z art. 14 ust. 1 rozporządzenia
Parlamentu Europejskiego (WE) nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r.
dotyczącego wykonania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 (DZ.U.UE.L.2009.284.1
ze zm.; dalej jako rozporządzenie (WE) nr 987/2009) w związku z decyzją A2
dotyczącą wykładni art. 12 rozporządzenia (WE) nr 883/2004, przez błędne
przyjęcie, że wykazanie miesięcznego okresu podlegania ubezpieczeniom w kraju,
w którym pracodawca ma swoją siedzibę, bezpośrednio przed oddelegowaniem
zainteresowanego pracownika do pracy w innym Państwie Członkowskim, nie
stanowi koniecznej przesłanki podlegania ustawodawstwu państwa, w którym
siedzibę ma pracodawca, co doprowadziło do stwierdzenia przez Sąd pierwszej
instancji obowiązku wydania odwołującej się Spółce stosownego zaświadczenia
A1.
Sąd Apelacyjny wskazał, że zgodnie z obowiązującym prawem
wspólnotowym, osoby przemieszczające się na obszarze Unii Europejskiej
podlegają ustawodawstwu tylko jednego państwa, o czym stanowi art. 11 ust. 1
rozporządzenia (WE) nr 883/2004. Na podstawie art. 11 ust. 2a rozporządzenia
(WE) nr 883/2004 osoba wykonująca w Państwie Członkowskim pracę najemną lub
pracę na własny rachunek podlega ustawodawstwu tego Państwa Członkowskiego.
Decydujące znaczenie ma więc miejsce, gdzie pracownik rzeczywiście świadczy
pracę, niezależnie od jego miejsca zamieszkania oraz siedziby pracodawcy, który
go zatrudnia. Oznacza to, że pracownik podlega ubezpieczeniu społecznemu i
zdrowotnemu oraz płaci składki w państwie, w którym pracuje. Od tej zasady w art.
12 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 883/2004 przewidziano wyjątek dotyczący
pracowników delegowanych. Pozwala on pracownikom przejściowo delegowanym
do pracy w innym kraju na pozostanie w systemie ubezpieczeń społecznych w
5
państwie, z którego zostali oddelegowani, pod warunkiem, że przewidywany okres
wykonywania pracy nie przekracza 24 miesięcy i że nie zostali oni skierowani w
miejsce pracy innej osoby, której okres skierowania upłynął. Co za tym idzie, w
stosunku do delegowanego pracownika w dalszym ciągu miałyby zastosowanie
przepisy ubezpieczeniowe kraju wysyłającego, chociaż wykonuje on pracę w innym
państwie. Dokumentem potwierdzającym ubezpieczenie w kraju jest formularz A1,
który wystawia instytucja ubezpieczeniowa, w przypadku Polski - jednostka
terenowa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych właściwa miejscowo dla pracodawcy,
która zaświadcza, że dany pracownik przez okres 24 miesięcy objęty jest polskim
systemem zabezpieczenia społecznego, mimo świadczenia pracy w innym kraju.
Jeśli zatem pracodawca nie uzyska takiego formularza dla swoich oddelegowanych
pracowników, co do zasady powinien ubezpieczyć ich za granicą w miejscu
przejściowej pracy tych pracowników. Instytucja tymczasowego delegowania
pracowników została doprecyzowana w decyzji A2, stanowiącej tzw. praktyczny
przewodnik w dziedzinie oddelegowania pracowników w państwach UE, EOG i
Szwajcarii. Decyzja A2 z dnia 12 czerwca 2009 r. dotycząca wykładni art. 12
rozporządzenia (WE) nr 883/2004 doprecyzowuje bowiem określone ogólnie w tym
rozporządzeniu kryteria kwalifikowania danej sytuacji jako delegowania w
rozumieniu przepisów o wspólnotowej koordynacji systemów zabezpieczenia
społecznego, wprowadzając, między innymi, przesłankę polegająca na tym, że
bezpośrednio przed oddelegowaniem pracownik musi podlegać systemowi
ubezpieczeń państwa wysyłającego. Sąd Apelacyjny podniósł, ze rozporządzenie
(WE) nr 883/2004 nie precyzuje co prawda, ile powinien trwać okres podlegania
pracownika systemowi ubezpieczeniowemu państwa wysyłającego, jednak
minimalny czas trwania podlegania ubezpieczeniu państwa wysyłającego określa
decyzja A2. Zgodnie z decyzją, pracownik musi podlegać systemowi
ubezpieczeniowemu państwa wysyłającego co najmniej jeden miesiąc. Podleganie
ubezpieczeniu społecznemu bezpośrednio przed rozpoczęciem pracy oznacza
zatrudnienie przez jakiegokolwiek pracodawcę w państwie delegującym. Nie jest
więc konieczne, aby w trakcie tego okresu dana osoba pracowała na rzecz
pracodawcy wnioskującego o jej delegowanie.
6
Zdaniem Sądu Apelacyjnego, w świetle powołanej wyżej regulacji,
wykazanie miesięcznego okresu podlegania ubezpieczeniom w kraju, w którym
pracodawca ma swoją siedzibę, bezpośrednio przypadającego przed
oddelegowaniem zainteresowanego do pracy w innym Państwie Członkowskim
stanowi konieczną przesłankę podlegania ustawodawstwu państwa, w którym
siedzibę ma pracodawca. Skoro zatem zainteresowany nie spełnił jednej z
przesłanek do objęcia go polskim ustawodawstwem, a mianowicie przesłanki
miesięcznego okresu podlegania polskim ubezpieczeniom, przypadającego
bezpośrednio przed jego oddelegowaniem do pracy w innym kraju członkowskim,
to nie było podstaw do zmiany zaskarżonej decyzji i ustalenia, że podlegał on
ustawodawstwu polskiemu, jak również do zobowiązania organu rentowego do
wydania odwołującej się spółce zaświadczenia na formularzu A1 dla
zainteresowanego.
Powyższy wyrok został zaskarżony skargą kasacyjną odwołującej się Spółki.
Skargę oparto na podstawie naruszenia przepisów prawa materialnego, w
mianowicie:
1/ art. 12 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w związku z art. 14 ust. 1
rozporządzenia (WE) nr 987/2009 w związku z punktem 1 akapitem 4 decyzji A2
dotyczącej wykładni art. 12 rozporządzenia (WE) nr 883/2004 polegające na
rozszerzającej interpretacji przesłanek podlegania zabezpieczeniu społecznemu,
zawartych w art. 12 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 883/2004 i w konsekwencji
błędnym przyjęciu, że w niniejszej sprawie warunkiem objęcia zainteresowanego
polskim ustawodawstwem w zakresie zabezpieczenia społecznego było podleganie
przez co najmniej miesiąc przed oddelegowaniem go do pracy za granicę
ustawodawstwu państwa członkowskiego siedziby odwołującej, co skutkowało
błędnym zastosowaniem w rozpoznawanej sprawie zasady lex loci laboris
wyrażonej w art. 11 ust. 3 lit. a) rozporządzenia (WE) nr 883/2004;
2/ art. 13 ust. 1 lit. b) (i) rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w brzmieniu
nadanym art. 1 pkt. 6 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr
465/2012 z dnia 22 maja 2012 r. zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 883/2004
w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego oraz rozporządzenia
(WE) nr 987/2009 dotyczącego wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004
7
(Dz.Urz.UE. L.149/4 z dn. 8.06.2012 r.), które weszło w życie w dniu 29 czerwca
2012 r. ( to jest przed datą zatrudnienia zainteresowanego u odwołującej i wydania
skarżonej decyzji organu rentowego) przez jego niezastosowanie, podczas gdy ten
przepis: a) rozstrzyga kwestie kolizyjne pracowników najemnych wykonywujących
pracę najemną w dwóch lub więcej państwach członkowskich i zmienia w tym
zakresie art. 13 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 883/2004; b) wskazuje
ustawodawstwo państwa członkowskiego, w którym pracownik najemny,
wykonujący pracę najemną w dwóch lub więcej państwach członkowskich, w
rozumieniu art. 14 ust. 5 rozporządzenia (WE) nr 987/2009, podlega
zabezpieczeniu społecznemu (w sytuacji zainteresowanego, który wykonywał
krótkoterminową pracę najemną na terytorium Niemiec na rzecz tego samego
pracodawcy mającego siedzibę na terytorium RP, między innymi w Polsce oraz w
Finlandii); c) rozstrzyga, że w sytuacji pracownika najemnego, który wykonuje
znaczną część pracy w innym państwie członkowskim, niż państwo, w którym ma
miejsce zamieszkania, stosuje się ustawodawstwo państwa członkowskiego,
w którym znajduje się siedziba lub miejsce wykonywania działalności
przedsiębiorstwa, lub pracodawcy, jeżeli pracownik najemny jest zatrudniony przez
jedno przedsiębiorstwo lub jednego pracodawcę. W tym zakresie Sąd Apelacyjny
rażąco naruszył art. 13 ust. 1 lit. b) (i) rozporządzenia (WE) nr 883/2004, i w
konsekwencji odmówił odwołującej się Spółce wydania w odniesieniu do
zainteresowanego zaświadczenia na formularzu A1 o podleganiu ustawodawstwu
polskiemu dotyczącemu zabezpieczenia społecznego, pomimo iż w niniejszej
sprawie zostały spełnione wszelkie warunki delegowania pracowników,
umożliwiające objęcie pracowników odwołującej zabezpieczeniem społecznym w
polskim systemie ubezpieczenia społecznego.
Ponadto skargę kasacyjną oparto na podstawie naruszenia przepisów
postępowania, a mianowicie art. 328 § 2 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c.,
przez pominięcie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku ustaleń faktycznych, które
posłużyły za podstawę podjętego rozstrzygnięcia, niedokonanie wyjaśnienia
podstawy prawnej rozstrzygnięcia poprzez objaśnienie, dlaczego Sąd zastosował
dany przepis i w jaki sposób wpłynął on na rozstrzygnięcie sprawy, co z kolei
uniemożliwiło prawidłowe zastosowanie norm prawa materialnego, a nadto nie
8
pozwala na dokonanie oceny toku wywodu, który doprowadził do wydania
zaskarżonego orzeczenia.
Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie
sprawy Sądowi Apelacyjnemu lub innemu sądowi równorzędnemu, celem
ponownego rozpoznania oraz rozstrzygnięcia o kosztach postępowania
apelacyjnego i kasacyjnego, w tym o kosztach zastępstwa procesowego według
norm przepisanych, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i
orzeczenie co do istoty sprawy przez oddalenie w całości apelacji organu
rentowego oraz zasądzenie od organu rentowego na rzecz skarżącej kosztów
postępowania apelacyjnego i kosztów postępowania kasacyjnego.
W uzasadnieniu skargi podniesione zostało, że Sąd drugiej instancji w
uzasadnieniu zaskarżonego wyroku nie wyjaśnił z jakich względów przesłanka
zawarta w art. 14 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 987/2009 miała zastosowanie w
sprawie i jakie elementy poczynionych ustaleń faktycznych pozwalały na
zastosowanie tego przepisu, a także nie wskazał dlaczego pominął dyspozycję art.
14 ust. 5 tego rozporządzenia oraz nie zastosował dyspozycji art. 13 ust. 1 lit.(b)(i)
rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w brzmieniu nadanym rozporządzeniem Rady
456/2012.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna zasługuje na uwzględnienie, aczkolwiek nie wszystkie jej
zarzuty są uzasadnione.
W judykaturze utrwalony jest pogląd, że obraza art. 328 § 2 k.p.c. w związku
z art. 391 § 1 k.p.c. może stanowić usprawiedliwioną podstawę skargi kasacyjnej
tylko wtedy, gdy uzasadnienie zaskarżonego wyroku nie zawiera wszystkich
koniecznych elementów, bądź zawiera tak kardynalne braki, które uniemożliwiają
kontrolę kasacyjną (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 19 lutego 2002 r.,
IV CKN 718/00,LEX nr 54362; z dnia 18 marca 2003 r., IV CKN 1862/00, LEX nr
109420; z dnia 20 lutego 2003 r., I CKN 65/01, LEX nr 78271; z dnia 22 maja
2003 r., II CKN 121/01, LEX nr 137611; z dnia 5 września 2012 r., IV CSK 7612,
9
LEX nr 1229815). Taka szczególna sytuacja nie występuje w rozpoznawanej
sprawie, co czyni chybionym zarzut naruszenia przepisów postępowania.
Odnosząc się do zarzutów naruszenia zaskarżonym wyrokiem przepisów
prawa materialnego w pierwszej kolejności należy zauważyć, że przed dniem 1
maja 2010 r. kwestie dotyczące koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego
regulowały przepisy rozporządzenia Rady (EWG) Nr 1408/71 z dnia 14 czerwca
1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do
pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i do
członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie (Dz.U.UE.L.1971 Nr
149, poz. 2 ze zm.). W art. 13 rozporządzenie to wprowadziło generalną regułę
wspólnotowej koordynacji ustalania ustawodawstwa właściwego, zgodnie z którą
winno ono odbywać się według zasad: podlegania jednemu ustawodawstwu i
miejsca wykonywania pracy. Według drugiej z tych zasad, a to zasady lex loci
laboris, czynnikiem decydującym o zastosowaniu określonego ustawodawstwa było
miejsce wykonywania pracy, czyli terytorium państwa, w którym praca była
wykonywania. W przepisach art. 14-16 omawianego rozporządzenia przewidziano
wyjątki od zasady lex loci laboris, będące efektem specyfiki zatrudnienia lub
wykonywania zawodu. Ubezpieczenie społeczne pracowników delegowanych
regulował przy tym art. 14 ust. 1 lit. a i b tego rozporządzenia, zgodnie z którymi
pracownik zwykle zatrudniony przez przedsiębiorstwo na terytorium jednego
Państwa Członkowskiego, który zostawał przez to przedsiębiorstwo skierowany do
wykonywania pracy na terytorium innego Państwa Członkowskiego, w dalszym
ciągu podlegał w dziedzinie zabezpieczenia społecznego ustawodawstwu państwa
wysyłającego, pod warunkiem, że przewidywany okres wykonywania pracy za
granicą nie przekraczał 12 miesięcy i że pracownik nie został skierowany w miejsce
innej osoby, której okres delegowania upłynął.
Podobnie kwestie te są uregulowane w obecnie obowiązujących aktach, a
mianowicie w rozporządzeniu (WE) nr 883/2004 oraz rozporządzeniu (WE) nr
987/2009. W myśl art. 11 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 883/2004 osoby do których
stosuje się rozporządzenie, podlegają ustawodawstwu tylko jednego Państwa
Członkowskiego, zaś stosownie do art. 11 ust. 2 lit. a, zgodnie z przepisami art.
12-16, osoba wykonująca w Państwie Członkowskim pracę najemną lub pracę na
10
własny rachunek podlega ustawodawstwu tego Państwa Członkowskiego. I tu
mamy więc do czynienia z zasadą podlegania ustawodawstwu tylko jednego
Państwa Członkowskiego oraz zasadą lex loci laboris. Z kolei wyjątek od tej zasady
zawiera (stanowiący odpowiednik art. 14 ust. 1 lit. a i b rozporządzenia Rady
(EWG) nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971 r.) art. 12 rozporządzenia (WE) nr
883/2004, który w ust. 1 stanowi, że osoba, która wykonuje działalność jako
pracownik najemny w państwie członkowskim w imieniu pracodawcy, który
normalnie prowadzi tam swoją działalność, a która jest delegowana przez tego
pracodawcę do innego państwa członkowskiego do wykonywania pracy w imieniu
tego pracodawcy, nadal podlega ustawodawstwu pierwszego państwa
członkowskiego, pod warunkiem, że przewidywany czas takiej pracy nie przekracza
24 miesięcy i że osoba ta nie jest wysłana, by zastąpić inną delegowaną osobę.
Stosownie zaś do art. 14 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 987/2009 do celów
stosowania art. 12 ust. 1 rozporządzenia podstawowego „osoba, która wykonuje
działalność jako pracownik najemny w państwie członkowskim w imieniu
pracodawcy, który normalnie prowadzi tam swoją działalność, a która jest
delegowana przez tego pracodawcę do innego państwa członkowskiego”, oznacza
także osobę zatrudnioną w celu delegowania jej do innego państwa
członkowskiego, pod warunkiem, że osoba ta bezpośrednio przed rozpoczęciem
zatrudnienia podlega już ustawodawstwu państwa członkowskiego, w którym
siedzibę ma jej pracodawca. Znaczenie powyższych unormowań wyjaśnił Sąd
Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 4 czerwca 2014 r., II UK 565/13 (LEX nr
1475235) zauważając, że dobrodziejstwo regulacji, a ściślej wyjątku od zasady lex
loci laboris, odnosi się do pracodawcy osadzonego w jednym państwie i
wykonującego roboty lub usługi w innym państwie, zatrudniając do tej pracy swoich
dotychczasowych pracowników albo osoby dopiero zatrudniane z kraju
delegowania. Wówczas regulacja pozwala na korzystanie z macierzystego
ubezpieczenia społecznego, co w przypadku Polski i wielu innych krajów łączy się z
kosztami pracy, w tym ubezpieczenia społecznego, niższymi niż w państwie, do
którego pracownicy są delegowani. Dzięki takiemu rozwiązaniu pracodawca
(agencja pracy tymczasowej) za granicą nie musi zatrudniać pracowników z innego
kraju według kosztów miejsca pracy (wykonywania usługi). Jednak taki wyjątek ma
11
swe racjonalne granice, które wyznaczają warunki określone w powołanych
przepisach (por. również wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2014 r., II UK
94/14, LEX nr 1777893).
Literalna wykładnia art. 12 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 883/2004 prowadzi
do sformułowania czterech przesłanek delegowania, a mianowicie:
1/ wymogu, aby pracownik w okresie delegowania w dalszym ciągu
wykonywał pracę w imieniu swego macierzystego pracodawcy, przy czym pracę w
dalszym ciągu uważa się za wykonywaną w imieniu pracodawcy państwa
wysyłającego, jeżeli praca ta jest faktycznie wykonywana na rzecz tego
pracodawcy, a przez cały okres delegowania utrzymany zostaje tzw. bezpośredni
związek między pracownikiem a przedsiębiorstwem, które oddelegowało go do
pracy za granicą, zaś ustalenie istnienia takiej więzi między pracownikiem
delegowanym a przedsiębiorstwem delegującym wymaga przeanalizowania
szeregu czynników, w tym między innymi kwestii odpowiedzialności za rekrutację
pracownika, odpowiedzialności za jego wynagrodzenie, umowy o pracę,
uprawnienia do określenia charakteru pracy, czy zasad zwolnienia pracownika;
2/ wymogu, aby pracodawca delegujący pracownika za granicę normalnie
prowadził swoją działalność na terytorium państwa wysyłającego, przy czym
wymaganie to spełnia pracodawca zazwyczaj prowadzący znaczną część
działalności, innej niż działalność związana z samym zarządzaniem wewnętrznym,
na terytorium państwa członkowskiego, w którym ma swoją siedzibę, z
uwzględnieniem wszystkich kryteriów charakteryzujących działalność prowadzoną
prze dane przedsiębiorstwo, a dla ustalenia, czy przedsiębiorstwo prowadzi
znaczącą cześć działalności na terytorium państwa wysyłającego, konieczne jest
zbadanie wszystkich elementów charakteryzujących działalność prowadzoną przez
te przedsiębiorstwo;
3/ wymogu, aby delegowanie miało charakter tymczasowy, a więc aby praca
wykonywana w innym państwie była ograniczona w czasie i nie przekraczała
maksymalnego okresu 24 miesięcy;
4/ wymogu, aby pracownik delegowany nie był wysyłany do pracy za granicę
w zastępstwie innego pracownika.
12
Przytoczona regulacja dotyczy pracownika, który bezpośrednio przed
oddelegowaniem podlegał ustawodawstwu państwa członkowskiego, w którym ma
siedzibę jego pracodawca. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z
dnia 6 sierpnia 2013 r., II UK 116/13 (OSNP 2014 nr 5, poz. 73), użyte w art. 12 ust.
1 rozporządzenia (WE) nr 883/2004 oraz w art. 14 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr
987/2009 sformułowania „podlega ustawodawstwu państwa członkowskiego”
oznacza podleganie przepisom tworzącym w danym państwie członkowskim
system zabezpieczenia społecznego, zaś sformułowanie „nadal podlega
ustawodawstwu pierwszego państwa członkowskiego”, określa sytuację, w której
osoba oddelegowana przez pracodawcę do innego państwa członkowskiego do
wykonywania pracy w imieniu tego pracodawcy „nadal” będzie podlegać
ustawodawstwu pierwszego państwa członkowskiego, a zatem jej status prawny
nie ulegnie żadnej zmianie, co oznacza że będzie „nadal” podlegać szeroko
pojmowanemu ubezpieczeniu, analogicznie jak przed oddelegowaniem. Dlatego też
tak samo musi być traktowany wynikający z art. 14 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr
987/2004 warunek podlegania przez tę osobę ustawodawstwu państwa
członkowskiego, w którym siedzibę ma jej pracodawca, bezpośrednio przed
rozpoczęciem zatrudnienia w celu oddelegowania jej do innego państwa
członkowskiego. Użyte w tym przepisie sformułowanie „bezpośrednio przed
rozpoczęciem zatrudnienia podlega już ustawodawstwu państwa członkowskiego,
w którym siedzibę ma jej pracodawca” należy zatem odnosić jedynie do takiej
osoby, która przed zatrudnieniem w celu oddelegowania do innego państwa
członkowskiego posiada jakikolwiek tytuł do podlegania ubezpieczeniu, w tym także
zdrowotnemu, choćby nie podlegała równocześnie ubezpieczeniu, np. z tytułu
zatrudnienia (ubezpieczeniu społecznemu). Podleganie ubezpieczeniu następuje
bowiem z mocy samego prawa i jest konsekwencją istnienia tytułu do tego
ubezpieczenia. Natomiast za prawnie irrelewantne w tym zakresie należy uznać
ewentualne dokonanie zgłoszenia do ubezpieczenia, czy też samo tylko opłacenie
składek na to ubezpieczenie.
Należy zauważyć, że przepis art. 12 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 883/2004
ustanawia jedynie przesłankę podlegania pracownika ustawodawstwu państwa
członkowskiego, w którym siedzibę ma jego pracodawca. Dopiero przepis art. 14
13
ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 987/2009 doprecyzowuje tę przesłankę stanowiąc,
że podleganie to ma mieć miejsce bezpośrednio przed rozpoczęciem zatrudnienia.
Jednak także ten ostatni przepis nie określa wymaganego czasookresu owego
bezpośredniego podlegania ustawodawstwu tegoż państwa. Czyni to dopiero
decyzja A2 . Stwierdzono w niej tytułem wskazowki, że dla celów stosowania art. 14
ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 987/2009 wymóg, do którego odnoszą się słowa
„bezpośrednio przed rozpoczęciem zatrudnienia”, można uważać za spełniony, jeśli
dana osoba podlega przez co najmniej miesiąc ustawodawstwu państwa
członkowskiego, w którym pracodawca ma swoją siedzibę. Krótsze okresy
wymagać będą indywidualnej oceny w konkretnych przypadkach, z uwzględnieniem
wszelkich innych występujących czynników. Pozostaje zatem rozważyć kwestię
związania sądów krajowych powyższą wykładnią zawartą we wspomnianej decyzji
A2 i odnieść się do przypadku, kiedy dana osoba podlega ustawodawstwu państwa
członkowskiego krócej niż miesiąc.
Zgodnie z art. 288 TFUE, w celu wykonania kompetencji Unii instytucje
przyjmują rozporządzenia, dyrektywy, decyzje, zalecenia i opinie. Decyzja jest
specyficznym aktem Unii w tym znaczeniu, że jej moc prawnie wiążąca różni się w
zależności od tego, czy wskazuje lub nie wskazuje adresatów oraz od cech
adresata. W wypadku gdy decyzja jest skierowana do osób fizycznych lub osób
prawnych, jej moc prawnie wiążąca jest porównywalna z tą, jaką systemy prawne
(kontynentalne) przypisują aktom administracyjnym. Inaczej jest w wypadku decyzji
skierowanych do państwa członkowskiego, które mają często walor aktów
normatywnych. W pierwszym wypadku decyzje wiążą indywidualnie adresata, do
którego są skierowane, w drugim - wszystkie organy państwowe i mogą stanowić
dla tych organów podstawę prawną decyzji skierowanych do osób fizycznych lub
osób prawnych, zbliżając się w tym zakresie do rozporządzenia. Różni się od niego
natomiast tym, że w przeciwieństwie do rozporządzenia obowiązuje na terytorium
tylko tego państwa członkowskiego, do którego jest skierowana. Prowadzi to do
wniosku, że konstrukcja decyzji nie jest jednolita w tym sensie, że nie każdemu
aktowi Unii, który jest decyzją w rozumieniu art. 288 akapit 4, można przypisać tę
samą zdolność wywoływania identycznych skutków prawnych. W odniesieniu do
decyzji, które nie wskazują adresatów, pozostaje problem ich kwalifikacji jako
14
aktów prawnych Unii o charakterze ogólnym i abstrakcyjnym lub aktów prawnych
Unii o charakterze indywidualnym i konkretnym. Decyzjami są tylko takie
rozstrzygnięcia, które stanowczo i ostatecznie wyrażają stanowisko podejmującej je
instytucji Unii. W literaturze wyróżnienia się przy tym cztery typy decyzji: a) decyzje
skierowane do jednostek niepaństwowych (osób fizycznych i osób prawnych), które
są bardzo zbliżone do krajowych aktów administracyjnych; b) decyzje nadzorcze
skierowane do państw członkowskich, które są zbliżone do krajowych
aktów administracyjnych; c) decyzje zapewniające jednolite wykonywanie
zharmonizowanego prawa materialnego; d) decyzje jako instrument abstrakcyjno-
generalnej regulacji.
Pierwszy typ decyzji to decyzje Komisji rozstrzygające należące do jej
właściwości indywidualne sprawy jednostek niepaństwowych, w tym sprawy
dopuszczania towarów do obrotu w postępowaniu scentralizowanym. Decyzje te są
najbardziej zbliżone do konstrukcji indywidualnych aktów administracyjnych według
prawa krajowego państw członkowskich. Drugi typ decyzji to decyzje adresowane
do państw członkowskich, które pozostają w stosunku do wydającej takie decyzje
Komisji w stosunku nad - i podrzędności, czyli w stosunku zbliżonym do stosunku
państwo - obywatel. Celem i uzasadnieniem wydawania takich decyzji jest
wykonywanie przez Komisję prewencyjnej kontroli, a nawet represyjnego nadzoru
nad państwami członkowskimi, w tym na podstawie art. 95 TFUE (zob.
komentarz do art. 95). Trzeci typ decyzji to decyzje adresowane do państw
członkowskich, których przedmiotem jest koordynowanie wielopoziomowych
postępowań administracyjnych, a celem zapewnienie jednolitego wykonywania
zharmonizowanych przepisów prawa materialnego, szczególnie w obszarze
dopuszczania towarów do obrotu i prawa celnego. Czwarty typ decyzji to decyzje
abstrakcyjno-generalne, które służą jako instrument wskazywania państwom
członkowskim średnio - i długoterminowych celów oraz konkretyzowania, zmiany
lub uzupełniania prawa pochodnego. Adresatami tych decyzji są państwa
członkowskie (por. A. Wróbel, Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej, tom III,
Warszawa 2012, komentarz do art. 288). Decyzja A2 została podjęta na podstawie
art. 72 rozporządzenia (WE) nr 883/2004. Zgodnie z tym przepisem, Komisja
Administracyjna do spraw Koordynacji Systemów Zabezpieczenia Społecznego jest
15
bowiem uprawniona do: 1) wykładni i ujednolicania stosowania prawa, 2)
wspierania współpracy między państwami członkowskimi, 3) zachęcania do
wykorzystywania nowych technologii, 4) wspierania rozwoju koordynacji systemów
zabezpieczenia społecznego. Zadania w zakresie wykładni i ujednolicania prawa
zostały zawarte w lit. a) i b) powołanego przepisu. Co się tyczy wykładni,
stwierdzono, że do zadań Komisji Administracyjnej należy rozpatrywanie wszelkich
spraw administracyjnych lub dotyczących wykładni, wynikających z przepisów
rozporządzenia (WE) nr 883/2004 lub rozporządzenia wykonawczego, jak i każdej
umowy lub uzgodnień, zawartych w ramach tych rozporządzeń, bez uszczerbku dla
uprawnień władz, instytucji i osób zainteresowanych do korzystania z procedur i
sądów przewidzianych przez ustawodawstwo państw członkowskich,
rozporządzenie (WE) nr 883/2004 lub Traktat.
W tym też kontekście normatywnym należy rozważać problem związania
sądów krajowych decyzjami wydawanymi przez Komisję Administracyjną w
przedmiocie ustalania znaczenia określonych pojęć, czy szerzej – przepisów
rozporządzenia podstawowego i wykonawczego. Mimo, że w dotychczasowym
orzecznictwie TSUE wielokrotnie wskazywano na istotną rolę Komisji
Administracyjnej w zakresie interpretacji przepisów rozporządzeń (np. wyrok z dnia
5 maja 1983 r., 238/81, Van der Bunt-Craig; z dnia 12 czerwca 1990 r., C-236/88,
Komisja v. Francja; z dnia 10 lutego 2000 r., C-202/97, Fritzwilliam; z dnia 26
stycznia 2006 r., C-2/05, Herbosch Kiere), to nigdy nie było wątpliwości, że Komisja
Administracyjna nie ma uprawnień prawodawczych o charakterze normatywnym. W
wyroku TSUE z dnia 14 maja 1981 r. w sprawie 98/80 Gieseppe Romano
przeciwko Institut national dassurance maladie – invalidite (Zb. Orz., s. 1241)
uznano, że celem decyzji Komisji Administracyjnej jest udzielenie pomocy
instytucjom krajowym, mającym stosować prawo wspólnotowe, nie ma ona
charakteru zobowiązującego te instytucje do przyjmowania wskazanych w decyzji
metod lub wykładni. Również w doktrynie podkreśla się, że decyzje Komisji
Administracyjnej mają charakter informacyjny i pomocniczy (por. K. Ślebzak,
Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego. Komentarz. WPK 2012,
komentarz do art. 72 rozporządzenia (WE) nr 883/2004 oraz D. Dzienisiuk,
Charakter prawny decyzji Komisji Administracji do spraw Koordynacji Systemów
16
Zabezpieczenia Społecznego, Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i Praktyka 2011
styczeń–luty, s. 17-23). Podobieństwo nazwy nakazuje rozważyć, czy decyzja A2
jest decyzją w rozumieniu art. 288 TFUE. Godzi się zatem podkreślić, że w myśl
tego przepisu, instytucje przyjmują decyzje w celu wykonania kompetencji Unii.
Tymczasem wśród instytucji Unii wyszczególnionych w art. 13 ust. 1 TFUE nie
wymieniono Komisji Administracyjnej. Nadto zarówno traktaty, jak i same
rozporządzenia przewidują wydawanie decyzji w pewnych sytuacjach. Ze względu
na brak wyraźnie określonych adresatów trudno przyjąć, aby decyzje Komisji
Administracyjnej miały moc zbliżoną do decyzji administracyjnych i wiązały w
znaczeniu, o jakim mowa w art. 288 TFUE. Nade wszystko jednak, z punktu
widzenia praktyki wykładni i stosowania prawa rozstrzygnięcie kwestii mocy
wiążącej decyzji Komisji Administracyjnej wynika z samego brzmienia przepisu art.
72 lit. a) rozporządzenia (WE) nr 883/2004. Wskazuje ono jednoznacznie, że
rozpatrywanie spraw przez Komisję Administracyjną następuje bez uszczerbku dla
uprawnionych władz, instytucji i osób zainteresowanych do korzystania z procedur i
sądownictwa przewidzianych przez ustawodawstwa państw członkowskich, przez
niniejsze rozporządzenie i przez traktat. Literalnie odczytując ten przepis należy
przyjąć, że wszelkie zainteresowane podmioty mogą przedstawiać inną
interpretację postanowień koordynacyjnych niż przyjęta przez Komisję
Administracyjną. Sądy rozstrzygające w tego rodzaju sprawach nie są więc
związane decyzją tego organu.
W świetle powyższego, nieprawidłowe jest stanowisko Sądu Apelacyjnego,
przypisujące decydujące znaczenie w rozstrzygnięciu niniejszego sporu wykładni
art. 12 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 883/2004 i art. 14 rozporządzenia (WE) nr
987/2009 dokonanej w decyzji A2, co do przesłanki miesięcznego okresu
podlegania ubezpieczeniom bezpośrednio przypadającego przed okresem
delegowania do pracy w innym państwie. Decyzja ta w zakresie, w jakim
interpretuje wynikającą z powołanych przepisów przesłankę podlegania
zainteresowanego ustawodawstwu państwa członkowskiego, w którym siedzibę ma
jego pracodawca, bezpośrednio przed rozpoczęciem zatrudnienia, nie tyle wyjaśnia
znaczenie pojęcia bezpośredniego podlegania tak oznaczonemu ustawodawstwu,
ile w rzeczywistości ustanawia dodatkowe, nieznane przepisom samych
17
rozporządzeń, kryterium czasowe (co najmniej miesięczny okres owego
podlegania), przewidując zresztą możliwość odstąpienia od tego wymogu w
indywidualnie ocenianych przypadkach. Taka wykładnia przepisów wspomnianych
rozporządzeń, w istocie wykraczająca poza ich treść normatywną, tym bardziej nie
może być uznana za wiążącą dla sądu krajowego.
Na podstawie przepisów prawa polskiego, a to art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 11 ust.
1 i art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń
społecznych (jednolity tekst: Dz.U. 2015 r., poz. 121 ze zm.), pracownik
obowiązkowo podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz
chorobowemu i wypadkowemu, zaś stosownie do art. 13 pkt 1 tej ustawy,
podleganie wymienionym ubezpieczeniom trwa od dnia nawiązania stosunku pracy
do dnia ustania tego stosunku. Obowiązkowe ubezpieczenia społeczne powstają
przy tym z mocy prawa, z chwilą nawiązania stosunku pracy (jak słusznie
zaakcentował to Sąd pierwszej instancji), a nie z momentem zgłoszenia pracownika
do tychże ubezpieczeń. Dla oceny możliwości spełnienia w sprawie tej przesłanki
wynikającej z przepisów art. 12 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 883/2004 oraz art.
14 rozporządzenia (WE) nr 987/2009, jaką jest bezpośrednie podleganie
zainteresowanego ustawodawstwu państwa członkowskiego, w którym ma siedzibę
pracodawca, należy zatem zestawić początkową datę podlegania pracownika temu
ustawodawstwu, z datą podjęcia zatrudnienia za granicą w ramach oddelegowania
do innego państwa członkowskiego. Trzeba pamiętać, że celem powołanej regulacji
rozporządzeń (WE) nr 883/2004 i nr 987/2009 jest pozostawienie pracownika w
dotychczasowym systemie ubezpieczeń społecznych w sytuacji krótkookresowych
oddelegowań przez macierzystego pracodawcę do pracy w innym państwie
członkowskim. Rozstrzygnięcie oparte przede wszystkim na zastosowaniu
wynikającego z decyzji A2 dodatkowego kryterium co najmniej miesięcznego
okresu podlegania ustawodawstwu państwa, w którym siedzibę ma pracodawca,
bez uwzględnienia wszystkich innych występujących w sprawie czynników, jest
zatem nieprawidłowe. W tym zakresie słuszne są kasacyjne zarzuty naruszenia
prawa materialnego przy ferowaniu zaskarżonego wyroku.
Odnosząc się natomiast do kasacyjnego zarzutu naruszenia art. 13 ust. 1 lit.
b (i) rozporządzenia (WE) nr 883/2004 należy zauważyć, że zgodnie z tym
18
przepisem osoba, która normalnie wykonuje pracę najemną w dwóch lub więcej
państwach członkowskich, podlega zasadniczo ustawodawstwu państwa
członkowskiego, w którym ma miejsce zamieszkania, jeżeli wykonuje znaczną
część pracy w tym państwie członkowskim, natomiast jeżeli nie wykonuje znacznej
części pracy w państwie członkowskim, w którym ma miejsce zamieszkania,
podlega ustawodawstwu państwa członkowskiego, w którym znajduje się siedziba
lub miejsce pracy wykonywania działalności przedsiębiorstwa lub pracodawcy,
jeżeli jest zatrudniona przez jedno przedsiębiorstwo lub jednego pracodawcę. W
art. 14 ust. 5 rozporządzenia (WE) nr 987/2009 w brzmieniu obowiązującym od
dnia 28 czerwca 2012 r. skonkretyzowano, że do celów stosowania art. 13 ust. 1
rozporządzenia podstawowego osoba, która „normalnie wykonuje pracę najemną w
dwóch lub w kilku państwach członkowskich”, oznacza w szczególności osobę,
która równocześnie lub na zmianę wykonuje jedną lub kilka odrębnych prac w
dwóch lub więcej państwach członkowskich w tym samym lub kilku
przedsiębiorstwach lub dla jednego lub kilku pracodawców. W przepisie tym
wskazano zatem dwie możliwe sytuacje. Pierwsza obejmuje przypadek, gdy
pracownik wykonuje pracę w jednym państwie członkowskim i równocześnie
podejmuje pracę w jednym albo kilku państwach. To dodatkowe zatrudnienie może
następować u tego samego pracodawcy prowadzącego działalność w kliku
państwach członkowskich (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada
2009 r., II UK 99/09, OSNP 2011 nr 11-12, poz. 162 oraz z dnia 25 listopada
2009 r., I UK 107/09, OSNP 2011 nr 11-12, poz. 165), jak również w związku z
zawarciem nowej umowy o pracę z odrębnym pracodawcą. Natomiast druga
sytuacja polega na tym, że pracownik wykonuje na zmianę kilka prac przy czym
muszą to być prace różnego rodzaju. Z punktu widzenia treści powołanych
przepisów, jak i ich praktycznego stosowania, wątpliwości wywołuje przede
wszystkim różnica pomiędzy delegowaniem a wykonywaniem pracy na terytorium
więcej aniżeli jednego państwa członkowskiego. W praktyce dotyczy to najczęściej
sytuacji, w której – jak w niniejszej sprawie – skarżący domaga się ustalenia
ustawodawstwa właściwego w oparciu o art. 13 rozporządzenia (WE) nr 883/2004,
natomiast w rzeczywistości przepis ten nie ma zastosowania, skoro zainteresowana
osoba była pracownikiem delegowanym (art. 12 rozporządzenia (WE) nr 883/2004).
19
W odróżnieniu od delegowania, z jednoczesnym wykonywaniem pracy na
terytorium więcej aniżeli jednego państwa członkowskiego mamy do czynienia
wówczas, gdy praca najemna lub działalność na własny rachunek prowadzona jest
niejako równolegle (w tym samym czasie) w przyjętym okresie. Nie chodzi zatem o
wykonywanie pracy bądź prowadzenie działalności na własny rachunek w
następujących po sobie okresach (choćby nawet bardzo krótkich). Problem ten
ilustruje dość dobrze wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 września 2011 r., I UK
417/10 (OSNP 2012 nr 19-20, poz. 244) zapadły w sprawie, w której ubezpieczony
niezasadnie domagał się zastosowania ustawodawstwa właściwego na podstawie
reguł wynikających z jednoczesnego wykonywania działalności na terytorium
różnych państw członkowskich, w sytuacji, w której pracował w następujących po
sobie okresach (kilkumiesięcznych) w Niemczech, Finlandii, Francji oraz ponownie
w Finlandii. W konsekwencji stwierdzić należy, iż Sąd drugiej instancji nie naruszył
przepisu art. 13 ust. 1 lit. a) oraz lit. b (i) rozporządzenia (WE) nr 883/2004.
Powyższy pogląd Sąd Najwyższy wyraził już w wyroku z dnia 4 listopada
2015 r., II UK 406/14 (niepublikowanym) w sprawie o podobnym stanie faktycznym i
prawnym dotyczącym innych pracowników skarżącej Spółki.
Z tych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39815
§ 1 k.p.c. oraz art.
108 § 2 k.p.c. w związku z art. 39821
k.p.c. orzekł jak w sentencji.