Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II UK 96/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 8 marca 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Krzysztof Staryk
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska
w sprawie z wniosku Przedsiębiorstwa Usług Metalowo-Budowlanych D. Sp. z
o.o.w Z.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Z.
z udziałem zainteresowanych: J. B., i innych, o wysokość składek na ubezpieczenie
społeczne,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 8 marca 2016 r.,
skargi kasacyjnej wnioskodawcy od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 2 lipca 2014 r.,
oddala skargę kasacyjną.
UZASADNIENIE
2
Wyrokiem z dnia 2 lipca 2014 r., Sąd Apelacyjny zmienił wyrok Sądu
Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Z. z dnia 3 lutego 2012 r.
w sprawie z wniosku Przedsiębiorstwa Usług Metalowo-Budowlanych D. Spółka z
o.o. w Z. (dalej wnioskodawca lub Spółka) przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń
Społecznych Oddziałowi w Z. (dalej pozwany lub organ rentowy) o wysokość
składek, przy udziale zainteresowanych: J. B., D. K., T. K., S. M., J. M., E. N., A. Ś.,
E. T., P. Z., w ten sposób, że: 1) w punktach 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9 i 10 oddalił
odwołania wnioskodawcy od decyzji pozwanego organu rentowego z dnia 20 i 21
kwietnia 2009 r., 2) zmienił zaskarżony wyrok w pkt 11 i obciążył Spółkę kosztami
postępowania przed Sądem pierwszej instancji, 3) zasądził od Spółki na rzecz
pozwanego kwotę 3.240 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w
postępowaniu apelacyjnym i kasacyjnym.
W stanie faktycznym sprawy decyzjami z dnia 20 i 21 kwietnia 2009 r. organ
rentowy wymierzył odwołującej się Spółce dodatkowe składki na ubezpieczenia
społeczne za zatrudnionych pracowników (zainteresowani) stwierdzając, że w
podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne pracowników
oddelegowanych do pracy poza granicami kraju wnioskodawca nie uwzględnił kwot
wypłaconych z tytułu diet oraz ryczałtów za noclegi. Rozpoznając odwołanie Spółki,
Sąd Okręgowy - wyrokiem z dnia 3 lutego 2012 r. - zmienił zaskarżone decyzje i
ustalił, że nie zachodzi obowiązek zapłaty dodatkowych składek na ubezpieczenia
społeczne za zatrudnionych pracowników, a Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 23
października 2012 r. oddalił wniesioną od tego wyroku apelację organu rentowego.
W sprawie ustalono, że Spółka w latach 2005-2009 zawierała umowy o pracę m.in.
z zainteresowanymi, którzy zostali zatrudnieni na podstawie umów o pracę na czas
nieokreślony, na stanowiskach murarza-cieśli: A. Ś., E. N., J. B., S. M., T. K., D. K.,
J. M., murarza: P. Z., E. T.
W każdej z zawartych umów o pracę, określając miejsce jej wykonywania,
wskazano „na prowadzonych przez Pracodawcę miejscach budów w obrębie
miasta Z.”, bądź „w miejscach budów wykonywanych przez Pracodawcę”. W całym
okresie zatrudnienia zainteresowani za swoją zgodą wielokrotnie wykonywali prace
poza granicami Polski, na terenie Belgii, przy czym wszelkie koszty związane z ich
dojazdem i zakwaterowaniem w Belgii jak również diety pokrywał pracodawca. Sąd
3
podniósł, że zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o
systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst; Dz.U. z 2015 r., poz. 121 ze
zm.), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe
ubezpieczonych wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1-3 i pkt 18a, w tym zatrudnionych
pracowników, stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 tej ustawy, czyli
przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku
dochodowym od osób fizycznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2012 r., poz. 361 ze zm. -
dalej ustawa podatkowa) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Zgodnie
zaś z § 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18
grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru
składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. Nr 161, poz. 1106 ze zm.;
dalej rozporządzenie), podstawy wymiaru składek nie stanowią diety i inne
należności z tytułu podróży służbowej pracownika - do wysokości określonej w
przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności
przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej
jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza
granicami kraju. Podróżą służbową, stosownie do art. 775
§ 1 k.p., jest każdy
wyjazd pracownika na polecenie pracodawcy poza miejscowość, w której znajduje
się siedziba pracodawcy lub poza stałe miejsce pracy w celu wykonania zadania
służbowego. Sąd Apelacyjny podzielił stanowisko Sądu pierwszej instancji, że
zamiarem zainteresowanych jako pracowników i odwołującej się Spółki jako
pracodawcy było wysyłanie pracowników w podróż służbową za granicę, zaś
wyjazdy na budowy do Belgii stanowiły zdarzenia incydentalne, albowiem stałym
miejscem pracy zainteresowanych były „prowadzone przez pracodawcę miejsca
budów w obrębie Z.”. W ramach tej delegacji pracodawca zapewniał pracownikom
nocleg i obciążały go diety. Koszty z tym związane - wartość tych świadczeń,
zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia, stanowiła przychód, nie podlegający
wliczeniu do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.
Na skutek skargi kasacyjnej organu rentowego Sąd Najwyższy wyrokiem z dnia 30
października 2013 r., II UK 111/13, uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę
Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach
postępowania, uznając za trafne stanowisko organu rentowego zaprezentowane w
4
skardze kasacyjnej, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne
zainteresowanych powinna być ustalona zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 16
rozporządzenia, bowiem zainteresowani pracownicy zatrudnieni za granicą u
polskiego pracodawcy nie odbywali podróży służbowej, w związku z tym przy
ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne trafnie nie
uwzględniano równowartości diet, lecz już nie ryczałtów za noclegi. Przychód z
tytułu ponoszenia przez pracodawcę kosztów zakwaterowania pracowników za
granicą stanowił podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.
Rozpoznając sprawę ponownie, zaskarżonym wyrokiem Sąd Apelacyjny
zmienił wyrok Sądu Okręgowego i oddalił odwołania wnioskodawcy od decyzji
organu rentowego z powołaniem się na stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w
powołanym wyroku z dnia 30 października 2013 r. W stanie faktycznym
rozpoznawanej sprawy, zainteresowani w okresach wykonywania pracy w Belgii,
nie pozostawali w podróży służbowej w rozumieniu art. 775
k.p. Chociaż bowiem w
tych okresach nie wykonywali pracy w miejscach pracy określonych w umowach o
pracę lecz na budowach w Belgii, to jednak praca ta nie miała charakteru
incydentalnego, nietypowego i krótkotrwałego zadania służbowego lecz polegała na
wykonywaniu czynności zgodnie ze stanowiskami określonymi w umowach o pracę
(murarza, murarza-cieśli). Ponadto, co najistotniejsze, każdorazowo przed
rozpoczęciem wykonywania przedmiotowej pracy zainteresowani wyrażali zgodę na
zmianę miejsca jej wykonywania. W konsekwencji uznania, że zainteresowani nie
odbywali podróży służbowych do Belgii w rozumieniu art. 775
§ 1 k.p., w okresach
objętych decyzjami, przyjąć należało, że w stosunku do nich nie znajdują
zastosowania przepisy § 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia.
W skardze kasacyjnej od tego wyroku, zaskarżając go w całości,
pełnomocnik Spółki zarzucił naruszenie prawa materialnego - art. 775
§ 1 k.p. przez
błędną wykładnię i przyjęcie, że pracownicy zatrudnieni przez Spółkę, w okresach
objętych decyzjami wydanymi przez organ rentowy, nie odbywali podróży
służbowych za granicę, w sytuacji, w której ze stanu faktycznego sprawy wynika, iż
zgodnie z art. 775
k.p. realizowali zadanie wskazane przez pracodawcę w poleceniu
wyjazdu służbowego, polegające na wykonywaniu prac na różnych budowach, w
różnych miejscowościach, na zlecenie odrębnych podmiotów za granicą (w Belgii),
5
które to zachowania wypełniały definicję podróży służbowej, § 2 ust. 1 pkt 16
rozporządzenia poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że
znajduje on zastosowanie w niniejszej sprawie, a w szczególności, iż podstawa
wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne zainteresowanych powinna być
ustalona na podstawie § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia, § 2 ust. 1 pkt 15
rozporządzenia przez uznanie, że w stosunku do zainteresowanych nie znajduje on
zastosowania, § 2 ust. 1 w związku z § 13 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i
Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących
pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery
budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz.U. z 2013 r., poz. 167), poprzednio § 2
ust. 1 oraz § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19
grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności
przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej
jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju. (Dz.U.
Nr 236, poz. 1991 ze zm.), przez jego błędną wykładnię, art. 112
k.p. przez błędną
wykładnię i przyjęcie, że dopuszczalne jest rozróżnienie wykonywania pracy poza
stałym miejscem pracy w ramach krótkotrwałych wyjazdów, (którym Sąd Apelacyjny
nadał cechę podróży służbowej) oraz wyjazdów długotrwałych, (którym Sąd
Apelacyjny odmówił uznania za podróże służbowe) i w konsekwencji naruszenie
zasady równego traktowania pracowników (art. 112
k.p.), poprzez przyznanie
jednym z nich (odbywającym podróże incydentalne) prawa do diet, a odmówieniu
tego prawa innym (odbywającym podróże długotrwałe), w sytuacji, gdy stan jednej i
drugiej grupy wynikający z wykonywania pracy poza stałym miejscem pracy pod
względem ponoszenia kosztów na wyżywienie w podróży jest taki sam, art. 22 k.p.
w związku z art. 775
k.p. w związku z art. 100 § 1 k.p. przez błędną wykładnię i
uznanie, że cytowane przepisy kodeksu pracy nie są wystarczającą podstawą do
polecenia pracownikowi wykonania długotrwałej podróży służbowej, art. 29 § 1 pkt
2 k.p. przez błędną wykładnię i uznanie, że uzasadnione było zatrudnienie na czas
nieokreślony polskich pracowników, przez polskiego pracodawcę, na podstawie
polskich przepisów kodeksu pracy w miejscu pracy trwale ustalonym w umowie o
pracę jako miejscowości znajdującej się za granicą, w sytuacji, gdy w
rzeczywistości zainteresowani pracownicy wykonywali swoje obowiązki tylko
6
częściowo za granicą, art. 29 § 1 pkt 2 k.p. przez błędną wykładnię i uznanie, że nie
jest możliwe zatrudnienie na czas nieokreślony pracownika, przez polskiego
pracodawcę, na podstawie przepisów kodeksu pracy w miejscowości stanowiącej
siedzibę pracodawcy i polecanie pracownikowi wykonywania podróży służbowych
(nawet długotrwałych) poza tak określone w umowie o pracę miejsce pracy, art. 13
ust. 2 lit. a rozporządzenia nr 1408/71 WE z dnia 14 czerwca 1971 r. w sprawie
stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych,
osób prowadzących działalność na własny rachunek i do członków ich rodzin
przemieszczających się we Wspólnocie, w wersji zmienionej i uaktualnionej
rozporządzeniem Rady (WE) nr 118/97 z dnia 2 grudnia 1996 r. (Dz.U. 1997, L 28,
s. 1), ze zmianami wprowadzonymi rozporządzeniem (WE) nr 1992/2006
Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. (Dz.U. L 392, s. 1)
przez błędną wykładnię i naruszenie ustanowionej w tym przepisie zasady, zgodnie
z którą w zakresie zabezpieczenia społecznego pracownik najemny podlega
ustawodawstwu tego państwa członkowskiego, w którym pracuje.
Pełnomocnik Spółki wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i
wydanie wyroku co do istoty sprawy, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku
w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania wraz z orzeczeniem o
kosztach postępowania, w tym kosztach zastępstwa procesowego.
Sąd Najwyższy wziął pod uwagę co następuje:
Skarga kasacyjna jest oczywiście nieuzasadniona, o czym przesądza art.
39820
k.p.c.
Zgodnie z tym przepisem Sąd, któremu sprawa została przekazana, po
uchyleniu wyroku przez Sąd Najwyższy w wyniku uwzględnienia skargi kasacyjnej,
jest związany wykładnią prawa dokonaną w tej sprawie przez ten Sąd, zaś skargi
kasacyjnej od orzeczenia wydanego po ponownym rozpoznaniu sprawy, nie
można oprzeć na podstawach sprzecznych z wykładnią prawa dokonaną w tej
sprawie przez Sąd Najwyższy (por. wywody zawarte w uzasadnieniu wyroku Sądu
Najwyższego z dnia 13 sierpnia 2015 r., II UK 294/14 - niepublikowany).
7
Uchylając poprzedni wyrok w tej sprawie (z dnia 23 października 2012 r.,
III AUa …/12), wyrokiem z dnia 30 października 2013 r., II UK 111/13, Sąd
Najwyższy, po przytoczeniu zasad ustalania wysokości składek na ubezpieczenia
emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe wiążąco procesowo przyjął, że
„wyraźnie zróżnicowany i odmiennie uregulowany jest obowiązek składkowy
odnośnie do dwu grup pracowników wykonujących pracę poza umówionym
miejscem świadczenia pracy. (…) W związku z tym w § 2 ust. 1 pkt 15
rozporządzenia ujęte są diety i inne należności z tytułu podróży służbowej, a w § 2
ust. 1 pkt 16 tylko część wynagrodzenia, która ma odpowiadać równowartości diety
przysługującej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, za każdy dzień
pobytu. (…) Odliczenie z podstawy wymiaru składek dokonywane jest według § 2
ust. 1 pkt 15 rozporządzenia, gdy delegowanie pracownika ma cechy podróży
służbowej tzn. zjawiska wśród obowiązków pracownika niecodziennego,
okazjonalnego, w ramach pracowniczych powinności niezwyczajnego i
nietypowego, stanowiącego pewien wyłom w zwykłym świadczeniu pracy”, uznając
w szczególności, że (…) o wysłaniu w podróż służbową decyduje polecenie
służbowe udania się poza określone w umowie o pracę miejsce wykonywania pracy
(por. art. 29 § 1 pkt 2 k.p.). W wyroku z dnia 8 listopada 2012 r., II UK 87/12
(niepublikowany) Sąd Najwyższy stwierdził, że o podróży służbowej można mówić
jedynie w wypadku delegowania narzuconego pracownikowi, wobec czego
zawarcie porozumienia co do wykonywania określonej pracy w ramach
delegowania prowadzi do okresowej zmiany ustalonego w umowie miejsca pracy
(por. także wyroki Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 2007 r., II PK 165/06, OSNP
2008 nr 7-8, poz. 97; z dnia 4 marca 2009 r., II PK 210/08, OSNP 2010 nr 19-20,
poz. 233 oraz z dnia 11 stycznia 2013 r., II UK 157/12, niepublikowany).
Gdy delegowanie dotyczy stałej pracy za granicą na rzecz swego
pracodawcy, wysłanie (delegowanie) pracownika na obszar innego państwa Unii
należy traktować jako odrębną instytucję prawną określoną w czasie objętym
sporem w art. 14 ust. 1 rozporządzenia rady (EWG) NR 1408/71 z dnia 14 czerwca
1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do
pracowników najemnych i ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie,
współcześnie wyłożoną w decyzji Komisji Administracyjnej ds. Koordynacji
8
Systemów Zabezpieczenia Społecznego, Nr A2 z dnia 12 czerwca 2009 r.,
dotyczącej wykładni art. 12 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE)
nr 883/2004 w sprawie ustawodawstwa mającego zastosowanie do pracowników
delegowanych i osób wykonujących pracę na własny rachunek, tymczasowo
pracujących poza państwem właściwym (Dz.Urz.UE C 106/5 z 24.4.2010). Z
wiążących Sąd Najwyższy ustaleń wynika, że właśnie na podstawie tych przepisów
rozpoznano wniosek ubezpieczonego o stwierdzenie w okresach wskazanych
przez organ ubezpieczeń społecznych podlegania zainteresowanych polskiemu
ubezpieczeniu społecznemu jako obywateli polskich zatrudnionych za granicą,
wysłanych przez polskiego pracodawcę w ramach istniejącej umowy o pracę.
Trafne jest więc stanowisko organu ubezpieczeń społecznych
zaprezentowane w rozpoznawanej skardze kasacyjnej, że podstawa wymiaru
składek na ubezpieczenie społeczne zainteresowanych powinna być ustalona
zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia. Status pracowników wysłanych
znajduje odzwierciedlenie w ustaleniu składników wynagrodzenia mających
uzupełniać wynagrodzenie za wykonaną pracę, ze względu na to, że ich sytuacja
generuje wyższe niż zwykle wydatki na utrzymanie, choć wykazuje tylko
podobieństwo do przebywania w podróży służbowej. Pracownicy zatrudnieni za
granicą u polskiego pracodawcy nie odbywają podróży służbowej, wobec czego
prawodawca wskazał wyraźnie, że osobom wysłanym do takiej pracy nie są
wypłacane diety, lecz chodzi o ich równowartość w ramach wynagrodzeń, które –
wzorem diety – uwzględniają sytuację faktyczną związaną ze świadczeniem pracy
poza stałym miejscem zamieszkania. Zastosowana została i w tym przypadku ulga
w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne, zbliżona do ulgi uzyskiwanej
przez przebywającego w podróży służbowej, tak że obowiązek składkowy nie
obejmuje wynagrodzenia (przychodu, o którym mowa art. 18 ust. 1 w związku z art.
4 pkt 9 ustawy systemowej) do kwoty równowartości diety (por. wyroki Sądu
Najwyższego z dnia 18 kwietnia 2007 r., I UK 339/06, OSNP 2008 nr 9-20, poz. 148
i z dnia 29 września 2009 r., I UK 122/09, OSNP 2011 nr 9-10, poz. 136, z dnia 12
września 2012 r., II UK 45/12, niepublikowany). W związku z tym ustalenie
podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wymaga pominięcia
wyłącznie równowartości diet, lecz już nie ryczałtów za noclegi. Przychód z tytułu
9
ponoszenia przez pracodawcę kosztów zakwaterowania pracowników za granicą
stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (por. wyrok Sądu
Najwyższego z dnia 23 kwietnia 2013 r., I UK 600/12, niepublikowany)”.
Zacytowanie in extenso poglądów Sądu Najwyższego co do - przede
wszystkim - przesądzenia, że zainteresowani pracownicy zatrudnieni za granicą u
polskiego pracodawcy nie odbywali podróży służbowej, stąd - z woli prawodawcy -
nie mogły być im wypłacane diety, powoduje, że podstawa wymiaru składek na
ubezpieczenie społeczne nie podlega zmniejszeniu w oparciu o § 2 ust. 1 pkt 15
rozporządzenia, lecz jest ustalana, jak trafnie przyjął organ rentowy, na podstawie §
2 ust. 1 pkt 16 tego rozporządzenia, z uwzględnieniem ulgi w opłacaniu składek na
ubezpieczenie społeczne zbliżonej do ulgi z tytułu przebywania w podróży
służbowej ze względu na świadczenie pracy poza stałym miejscem zamieszkania,
generującej wyższe niż zwykle wydatki na utrzymanie. Stanowisko to - jako
procesowo wiążące - zostało zastosowane przez Sąd Apelacyjny, który trafnie
zmienił wyrok Sądu pierwszej instancji, uwzględniając apelację organu rentowego.
Warto dodatkowo wziąć pod uwagę uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 10
grudnia 2015 r., III UZP 14/15 (dotąd niepublikowana), w której przyjęto, że pojęcie
przychodu określone w art. 4 ust. 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych
obejmuje wartość świadczeń ponoszonych przez pracodawcę z tytułu
zakwaterowania pracowników i tym samym stanowi podstawę wymiaru składek na
ubezpieczenia społeczne w rozumieniu art. 18 ust. 1 tej ustawy. W szerokich
wywodach uzasadnienia uchwały Sąd Najwyższy odniósł się m.in. do wyroków
Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 października 2014 r., II FSK 2387/12
(LEX nr 1521350) oraz z dnia 23 lipca 2015 r., II FSK 1689/13 (LEX nr 1758731), a
także rozważań przedstawionych w uzasadnieniu wyroku Trybunału
Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., K 7/13 (OTK-A 2014 nr 7, poz. 69),
ostatecznie przyjmując, że o ile na gruncie ustawy podatkowej i ustawy o systemie
ubezpieczeń społecznych pojęcie „przychód” jest wspólne, o tyle przepisy prawa
ubezpieczeń zawierają autonomiczne unormowania dotyczące „wyłączenia z
podstawy wymiaru składek niektórych rodzajów przychodów” (art. 21 ustawy o
systemie ubezpieczeń społecznych). Na mocy delegacji zawartej w tym przepisie,
wyłączeniu z podstawy wymiaru składek podlegają wymienione w § 2
10
rozporządzenia, przychody ujęte w art. 12 ust. 1 ustawy podatkowej a do nich nie
należy wartość świadczeń ponoszonych przez pracodawcę z tytułu zakwaterowania
pracowników, co przesądza o tym, że tego rodzaju nieodpłatne świadczenie
podlega „oskładkowaniu”.
Mając to wszystko na uwadze orzeczono jak w sentencji, po myśli art. 39814
k.p.c.
eb