Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 5/16
POSTANOWIENIE
Dnia 31 marca 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Maria Szulc (przewodniczący)
SSN Monika Koba
SSN Władysław Pawlak (sprawozdawca)
w sprawie ze skargi wnioskodawczyni
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem
Sądu Okręgowego w B.
z dnia 16 kwietnia 2015 r.,
w sprawie z wniosku W. G.
przy uczestnictwie […]
o stwierdzenie nabycia prawa własności nieruchomości w drodze zasiedzenia,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 31 marca 2016 r.,
zażalenia wnioskodawczyni
na postanowienie Sądu Okręgowego w B.
z dnia 13 listopada 2015 r.,
1. oddala zażalenie;
2. przyznaje od Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego
w B. adwokatowi A. P. kwotę 450 (czterysta pięćdziesiąt) zł,
powiększoną o stawkę podatku VAT, tytułem nieopłaconej
pomocy prawnej udzielonej wnioskodawczyni w postępowaniu
zażaleniowym.
UZASADNIENIE
2
Zaskarżonym postanowieniem, Sąd Okręgowy odrzucił skargę
wnioskodawczyni W. G. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym
postanowieniem tegoż Sądu z dnia 16 kwietnia 2015 r. sygn. akt II Ca …/15, z
uzasadnieniem, iż wskazana przez nią podstawa nie istnieje.
Składając skargę o wznowienie postępowania, wnioskodawczyni oparła ją na
podstawie z art. 403 § 2 k.p.c. tj. wykryciu nowych okoliczności faktycznych
i nowych środków dowodowych w postaci: zeznań świadka H. D. ze sprawy
przeciwko uczestniczce G. B., iż ta najpierw sprzedała działkę rodzicom
wnioskodawczyni, a następnie po raz drugi innym osobom; zeznań M. M. na
potwierdzenie, że rodzice wnioskodawczyni zamieszkiwali na nieruchomości objętej
wnioskiem o zasiedzenie dużo wcześniej; zeznań J. S. i E. S. na okoliczność
przekupstwa W. L. przez uczestniczkę G. B., ażeby mogła sprzedać działkę będącą
w posiadaniu rodziny wnioskodawczyni; zeznań świadków R. K. i C. J. na
powyższe okoliczności.
Sąd Okręgowy oceniając podaną przez wnioskodawczynię podstawę
wznowienia wyjaśnił, że jeśli chodzi o świadków H. D. i M. M., to dowód z ich
zeznań został przeprowadzony w postępowaniu którego dotyczy skarga. Z kolei E.
S. była przesłuchiwana w charakterze uczestniczki. Nowymi dowodami w
rozumieniu art. 403 § 2 k.c. nie są zeznania świadków J. S. (mąż uczestniczki E.
S.), R. K. i C.J. Nie istniały obiektywne przeszkody do powołania ich na świadków w
tamtej sprawie, gdyż osoby te wnioskodawczyni zna od lat.
W zażaleniu, wnioskodawczyni domaga się uchylenia powyższego
orzeczenia i wznowienia postępowania. Zarzuciła sprzeczność istotnych ustaleń
faktycznych z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, polegającą na
uznaniu, że zeznania świadków H. D., R. K. oraz C. J. nie są nowymi dowodami w
sprawie, w sytuacji gdy okoliczności, na które zeznawać miała H. D. stały się
skarżącej znane dopiero po zakończeniu postępowania, natomiast w odniesieniu
do R. K. oraz C. J. na skutek przypadkowego spotkania już po zakończeniu
postępowania, odnowiła kontakty z tymi osobami.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
3
Stosownie do art. 403 § 2 k.p.c., należy stwierdzić, że podstawą wznowienia
nie może być każda nowa okoliczność, lecz tylko taka, która dotyczy przedmiotu
sporu, istniała już w trakcie zakończonego postępowania i nie została wówczas
przytoczona, gdyż była stronie nieznana i miała dla niej wtedy charakter
nieujawnialny (por. uzasadnienie uchwały składu 7 sędziów Sądu Najwyższego
z dnia 21 lutego 1969 r., III PZP 63/68, OSNCP 1969/12/208). Z kolei nowy środek
dowodowy w znaczeniu tego przepisu, to dowody wykryte, a więc takie, które
istniały już w czasie trwania prawomocnie zakończonego postępowania, z których
strona nie mogła skorzystać, gdyż były dla niej nieznane i wówczas nieujawnione
(zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 maja 1968 r., I Co 1/68, OSNCP
1969/2/36). Niewiedza strony o środkach dowodowych musi wynikać z przyczyn
obiektywnych, niezależnych od niej, a nie z zaniechania działania w trakcie
postępowania (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 września 2007 r.,
I CZ 105/07 nie publ.).
Odrzucając skargę o wznowienie postępowania, Sąd Okręgowy trafnie
wskazał, że jakkolwiek wnioskodawczyni formalnie powołała się na zaistnienie
przesłanki, o której mowa w art. 403 § 2 k.p.c., to samo sformułowanie podstawy
wznowienia w sposób odpowiadający przepisom k.p.c. nie oznacza oparcia skargi
na ustawowej podstawie wznowienia, bowiem w świetle treści skargi podnoszona
przyczyna w istocie nie zachodzi. W konsekwencji, prawidłowo odrzucił na
posiedzeniu niejawnym skargę o wznowienie postępowania, zgodnie z art. 410 § 1
k.p.c.
Świadek H. D. zeznawała w sprawie, której dotyczy skarga o wznowienie
postępowania o faktach związanych z wejściem rodziców wnioskodawczyni w
posiadanie nieruchomości objętej wnioskiem o zasiedzenie (k. 157, akt I Ns …/13).
Co do świadka R. K. mieszkającej w W., gdzie jest położona ta nieruchomość oraz
świadka C. J., która w przeszłości mieszkała w tej miejscowości razem z jej
rodzicami, skarżąca nie przytoczyła okoliczności uprawdopodobniających, że nie
zgłoszenie tych dowodów w tamtym postępowaniu było spowodowane przyczynami
obiektywnymi. Z treści uzasadnienia zażalenia oraz pisma z dnia 25 listopada 2015
r. (k. 134) wynika, iż wnioskodawczyni znała te osoby i wiedziała, że pochodzą z tej
miejscowości.
4
W tym stanie rzeczy, Sąd Najwyższy orzekł na podstawie art.39814
k.p.c.
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c. i art. 39821
k.p.c., a o kosztach nieopłaconej pomocy
prawnej udzielonej wnioskodawczyni w postępowaniu zażaleniowym na podstawie
§ 19 i 20 w zw. z § 8 pkt 1, § 6 pkt 4, § 2 ust. 3 i § 13 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności
adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej
udzielonej z urzędu (j.t. Dz. U. z 2013 r., poz. 461 ze zm.), przy uwzględnieniu § 22
i 23 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r.
w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej
udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. poz. 1801).
kc
aj