Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III KZ 25/16
POSTANOWIENIE
Dnia 20 kwietnia 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Andrzej Ryński
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu bez udziału stron
w dniu 20 kwietnia 2016 r.,
w sprawie R. C.
zażalenia skazanego na zarządzenie Przewodniczącej Wydziału II Karnego Sądu
Okręgowego w S.
z dnia 22 marca 2016 r., o odmowie przyjęcia wniosku o sporządzenie na piśmie i
doręczenie uzasadnienia wyroku Sądu Okręgowego w S. z dnia 25 lutego 2016 r.
na podstawie art. 437 § 2 k.p.k. w zw. z art. 518 k.p.k.
p o s t a n o w i ł
uchylić zaskarżone zarządzenie i sprawę przekazać Sądowi
Okręgowemu w S. do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE
W dniu 9 marca 2016 r. do Sądu Okręgowego w S. wpłynął wniosek
skazanego o przesłanie odpisu wyroku wraz z uzasadnieniem (k. 244, t. II).
Pismem z dnia 10 marca 2016 r. skazany został wezwany do usunięcia
braku formalnego wniosku poprzez wskazanie zakresu uzasadnienia (czy dotyczy
całości wyroku, czy jedynie rozstrzygnięcia o karze i innych konsekwencjach
prawnych czynu) w terminie 7 dni od daty doręczenia pisma pod rygorem odmowy
przyjęcia wniosku (k. 246, t. II).
W dniu 17 marca 2016 r. wpłynęło pismo skazanego, w którym ponowił on
swój wniosek o sporządzenie i doręczenie wyroku wraz z uzasadnieniem, nie
wskazując jednak zakresu uzasadnienia (k. 248, t. II).
2
Zarządzeniem z dnia 22 marca 2016 r. na podstawie art. 422 § 3 k.p.k.
odmówiono przyjęcia wniosku skazanego o sporządzenie na piśmie i doręczenie
uzasadnienia wyroku sądu odwoławczego, z uwagi na fakt, że upłynął
siedmiodniowy termin do uzupełnienia braku formalnego poprzez wskazanie
zakresu uzasadnienia (k. 250, t. II).
Zażalenie na to zarządzenie złożył skazany po raz kolejny wnosząc o
przyjęcie jego wniosku o sporządzenie i doręczenie wyroku sądu odwoławczego
wraz z uzasadnieniem.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie skazanego okazało się o tyle skuteczne, że doprowadziło do
uchylenia zaskarżonego zarządzenia.
Na wstępie podnieść należy, że po zmianie art. 422 § 2 k.p.k., wprowadzonej
ustawą z dnia 27 września 2013 r. (Dz.U. z 2013 r., poz. 1247 ze zm.), we wniosku
o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku należy wskazać, czy
dotyczy całości wyroku, czy też niektórych czynów, których popełnienie oskarżyciel
zarzucił oskarżonemu, bądź też jedynie rozstrzygnięcia o karze i o innych
konsekwencjach prawnych czynu. Jest to warunek formalny wniosku od którego
wypełnienia zależy jego skuteczność. Trzeba jednak zauważyć, że stosownie do
treści art. 457 § 2 k.p.k. przepis art. 422 k.p.k. w odniesieniu do zasad składania
wniosku o uzasadnienie wyroku sądu odwoławczego stosuje się tylko odpowiednio,
a to ze względu na odmienności w zakresie rodzajów rozstrzygnięć zapadających w
postępowaniu pierwszoinstancyjnym i odwoławczym (art. 437 k.p.k.). Nadto
wniosek taki powinien być dostosowany do zakresu zaskarżenia oznaczonego w
środku odwoławczym. Może on się z tym zakresem pokrywać, ewentualnie być
węższy - np. gdy apelacja dotyczyła całości wyroku, a wniosek o uzasadnienie
zostanie ograniczony do rozstrzygnięcia o karze lub też jego zakres może być
szerszy - np. co do winy, gdy sąd odwoławczy wyszedł poza granice zaskarżenia i
podniesione zarzuty korygując kwalifikację prawną czynu oskarżonego (zob. też
Kodeks postępowania karnego Komentarz pod redakcją Dariusza Świeckiego,
Warszawa 2015, T. II s. 288).
W realiach sprawy niniejszej zapadł wyrok utrzymujący w mocy orzeczenie
Sądu pierwszej instancji zarówno w zakresie winy jak i kary wymierzonej
3
oskarżonemu. Warto jednocześnie przypomnieć, że sprawa ta nie jest złożona
przedmiotowo i podmiotowo skoro dotyczy oskarżonego, któremu przypisano
dokonanie jednego przestępstwa. Skazany, z uwagi na braki formalne w złożonym
wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku Sądu
Okręgowego w S., wynikające z faktu, że pismo to nie precyzowało zakresu
uzasadnienia, został – stosownie do treści art. 422 § 2 k.p.k. w zw. z art. 120 § 1 i 2
k.p.k. – wezwany do ich usunięcia w zawitym terminie 7 dni od daty doręczenia
wezwania. Pismo to skazany odebrał osobiście w dniu 11 marca 2016 r. (k. 247, t.
II). W związku z tym sporządził kolejny wniosek o uzasadnienie, który wpłynął w
dniu 17 marca 2016 r., powielając w nim treść poprzedniego wniosku, co nie
usuwało wskazanych wyżej braków formalnych. Takie postąpienie procesowe
skazanego oznacza jednak, że autor wniosku, mimo podjętych starań, w sposób
niewłaściwy zrozumiał treść pouczenia, o czym przekonuje także analiza pisma
wzywającego skazanego do usunięcia braków formalnych wniosku, które ogranicza
się do przytoczenia fragmentu treści przepisu art. 422 § 2 k.p.k. bez odniesienia
się do zakresu apelacji obrońcy oskarżonego wywiedzionej w tej konkretnej
sprawie oraz przystępnego dla strony która nie ma wykształcenia prawniczego,
wskazania o jakie warunki formalne wniosku chodzi. W związku z tym fakt, że
skazany nie usunął braku formalnego wniosku był od niego niezależny, ponieważ
wynikał z wadliwości pouczenia, które w sposób zbyt ogólny prezentowało
oczekiwania organu procesowego wobec strony dążącej do uzyskania
uzasadnienia wyroku sądu odwoławczego. Dlatego wdrożenie trybu określonego w
art. 120 § 1 i 2 k.p.k. nie mogło skutkować wydaniem zarządzenia o odmowie
przyjęcia wniosku na podstawie w art. 422 § 3 k.p.k.
Z tego względu należało uchylić zaskarżone zarządzenie z przekazaniem
sprawy do ponownego rozpoznania.
W postępowaniu ponownym prezes Sądu Okręgowego w S. lub sędzia
uprawniony formułując zarządzenie o wezwaniu skazanego do usunięcia braku
formalnego wniosku, stosownie do treści art. 422 § 2 k.p.k. w zw. z art. 120 § 1 i 2
k.p.k., powinien zwrócić się do skazanego, aby oznaczył on zakres uzasadnienia
wyroku sądu odwoławczego, poprzez wskazanie czy dotyczy on rozstrzygnięcia co
4
do winy, czy też kary, przy uwzględnieniu, że w zażaleniu skarżący określił, iż jego
wniosek dotyczył całości wyroku sądu odwoławczego.
Mając powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy postanowił jak w części
dyspozytywnej postanowienia.
kc