Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CSK 561/15
POSTANOWIENIE
Dnia 20 maja 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marian Kocon (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Władysław Pawlak
SSN Antoni Górski
Protokolant Anna Banasiuk
w sprawie z wniosku T. P.S. Spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki Komandytowo - Akcyjnej
w upadłości układowej w K.
przy uczestnictwie C. L. z siedzibą w Nikozji
o wykreślenie hipoteki,
po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 20 maja 2016 r.,
skargi kasacyjnej uczestnika postępowania
od postanowienia Sądu Okręgowego w S.
z dnia 6 marca 2015 r.,
oddala skargę kasacyjną; zasądza od skarżącego na rzecz
wnioskodawcy kwotę 120 zł (sto dwadzieścia) tytułem kosztów
postępowania kasacyjnego.
2
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 6 marca 2015 r. Sąd Okręgowy w S. oddalił apelację
uczestnika C. L. z siedzibą w Nikozji od postanowienia Sądu Rejonowego w G. z
dnia 31 października 2014 r. utrzymującego w mocy wpis o wykreśleniu hipoteki
przymusowej w kwocie 48688406 zł.
Hipoteka została wpisana do księgi wieczystej prowadzonej dla
nieruchomości wnioskodawczyni na podstawie prawomocnego postanowienia Sądu
Apelacyjnego z dnia 29 września 2011 r. zabezpieczającego - przed wszczęciem
postępowania polubownego - roszczenie uczestnika o zapłatę, a także na
podstawie późniejszych prawomocnych postanowień Sądu Okręgowego w P.
Uczestnik wytoczył powództwo w wyznaczonym terminie, kierując pozew do Sądu
Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej.
Postanowieniem z dnia 23 grudnia 2013 r. Sąd Rejonowy w S. ogłosił
upadłość wnioskodawczyni z możliwością zawarcia układu. W wyniku tego Sąd
Arbitrażowy umorzył postępowanie na podstawie art. 142 Prawa upadłościowego i
naprawczego.
Prawomocnym postanowieniem z dnia 28 lutego 2014 r. Sąd Okręgowy w P.
stwierdził upadek orzeczonego zabezpieczenia, powołując się na art. 744 § 1 w
związku z art. 7541
§ 1 k.p.c. Postanowienie to opatrzone wzmianką
o prawomocności dołączone do wniosku o wykreślenie hipoteki stanowiło podstawę
zgodnego z tym wnioskiem wpisu.
Skarga kasacyjna uczestnika od postanowienia Sądu Okręgowego zawiera
zarzut naruszenia art. 6269-8
w zw. z art. 744 § 1 i 7541
§ 3 k.p.c., art. 142,
140 ust. 2, 146 ust. 3 prawa upadłościowego i naprawczego, i zmierza do uchylenia
tego postanowienia oraz przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Istota zarzutów skargi kasacyjnej sprowadza się do wykazania, że błędne
jest postanowienie Sądu Okręgowego z dnia 28 lutego 2014 r. stanowiące
podstawę wykreślenia hipoteki.
3
W postępowaniu wieczystoksięgowym zakres stosowania przepisów
kodeksu postępowaniu cywilnego obejmuje wyłącznie wnioski o dokonanie wpisu
w księgach wieczystych, przy czym wpisem jest również wykreślenie.
W postępowaniu tym sąd rozstrzyga, czy zachodzą przesłanki dokonania wpisu.
Zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie podkreśla się, że wpis może być
dokonany na podstawie takiego dokumentu, który świadczy o istnieniu pewnego
stanu prawnego nieruchomości czy też dokumentuje czynność materialnoprawną
powodującą powstanie, zmianę lub ustanie prawa podlegającego wpisowi
do księgi wieczystej. W wypadku, gdy dokumentem uzasadniającym wpis jest
orzeczenie sądu, jak w sprawie, wówczas kontrola przy rozpoznawaniu wniosku
o wpis ogranicza się do kontroli formalnej, czy orzeczenie takie jest prawomocne,
a ściślej biorąc - czy jest opatrzone przez sąd wzmianką o prawomocności.
Natomiast niedopuszczalna jest kontrola zasadności merytorycznej takiego
rozstrzygnięcia, jak również badanie, czy sąd był uprawniony do wydania
takiego orzeczenia.
W sprawie podstawę wpisu, tj. żądanego wykreślenia hipoteki stanowiło
dołączone do wniosku o wpis prawomocne postanowienie Sądu Okręgowego w P.
z dnia 28 lutego 2014 r., którego wydanie jest przewidziane w art. 7541
§ 3 k.p.c.,
stwierdzające upadek orzeczonego zabezpieczenia hipotecznego. Inaczej mówiąc,
że postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia utraciły moc.
Skarżący nie zarzucił, że stwierdzenie prawomocności postanowienia z dnia
28 lutego 2014 r. nastąpiło w sposób wadliwy, gdyż nie uzyskało ono waloru
prawomocności. W tej sytuacji, gdy w postępowaniu wieczystoksięgowym
zasadność tego postanowienia nie podlega już kontroli, a takie orzeczenie stanowi
podstawę wykreślenia hipoteki przymusowej z księgi wieczystej, to nie mogły
odnieść zamierzonego skutku zarzuty skarżącego zmierzające do wykazania
błędności tego orzeczenia.
Z tych przyczyn Sąd Najwyższy orzekł, jak w postanowieniu.
jw
eb