Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V KK 69/16
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 16 czerwca 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tomasz Grzegorczyk (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Marek Pietruszyński
SSA del. do SN Mariusz Młoczkowski
Protokolant Katarzyna Wełpa
przy udziale prokuratora Prokuratury Krajowej Jacka Radoniewicza
w sprawie S. P.
skazanej z art. 178a § 1 k.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej
na rozprawie
w dniu 16 czerwca 2016 r.,
kasacji wniesionej przez Prokuratora Generalnego na niekorzyść skazanej w części
dotyczącej rozstrzygnięcia o środku karnym w pkt I wyroku Sądu odwoławczego
od wyroku Sądu Okręgowego w Ś.
z dnia 6 listopada 2015 r.,
zmieniającego wyrok Sądu Rejonowego w K.
z dnia 27 sierpnia 2015 r.,
uchyla zaskarżony wyrok w zakresie, w jakim zmieniono nim
rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji odnośnie do okresu
orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów i przekazuje sprawę
2
w tej części Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania w
postępowaniu odwoławczym.
UZASADNIENIE
Wyrokiem wydanym w tej sprawie przez Sąd Rejonowy, S. P. została
uznana winną tego, że w dniu 7 czerwca 2015 r. w Ś., prowadziła w ruchu lądowym
samochód osobowy określonej marki i o określonych numerach rejestracyjnych,
będąc w stanie nietrzeźwości, mając 0,34 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu
podczas pierwszego badania oraz 0,32 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu
podczas drugiego badania, tj. przestępstwa z art. 178a § 1 k.k. i skazana za to na
karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych grzywny po 10 zł każda z
orzeczeniem także środka karnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów
mechanicznych na okres 3 lat oraz świadczenia pieniężnego w kwocie 5.000 zł na
rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.
Po rozpoznaniu apelacji obrońcy oskarżonej, w której podniesiono zarzuty
odnośnie do przedmiotowego zakresu zakazu prowadzenia pojazdów oraz
świadczenia pieniężnego, a nadto błędu w ustaleniach faktycznych, z wnioskiem o
uchylenie obowiązku w zakresie owego świadczenia i ograniczenie zakazu
prowadzenia pojazdów jedynie do pojazdów mechanicznych kategorii B, Sąd
Okręgowy w Ś., wyrokiem z dnia 6 listopada 2015 r., zmienił zaskarżony wyrok w
ten sposób, że okres orzeczonego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów
mechanicznych obniżył do roku, a w pozostałym zakresie wyrok Sądu pierwszej
instancji utrzymał w mocy.
W uzasadnieniu tego orzeczenia Sąd ów podniósł jednak, że nie dostrzegł, iż
z dniem 18 maja 2015 r., weszła w życie ustawa z dnia 20 marca 2015 r., o zmianie
ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 541),
mocą której zmodyfikowano treść art. 42 § 2 k.k., przyjmując w nim, że zakaz
prowadzenia pojazdów, m.in. gdy sprawca przestępstwa znajdował się w stanie
nietrzeźwości, nie może zostać orzeczony na okres krótszy niż 3 lat, a czyn
przypisany oskarżonej miał miejsce już po wejściu w życie tej zmiany.
W związku z powyższym, w marcu 2016 r., Prokurator Generalny wywiódł
kasację na niekorzyść skazanej w części dotyczącej orzeczenia o środku karnym
zakazu prowadzenia pojazdów. Zarzucono w niej obrazę art. 42 § 2 k.k., przez
3
zmianę orzeczenia Sądu pierwszej instancji polegającą na obniżeniu, z 3 lat do
jednego roku, okresu stosowania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych,
mimo że w czasie popełnienia przez S. P. przypisanego jej przestępstwa z art.
178a § 1 k.k., obowiązywało już nowe brzmienie art. 42 § 2 k.k., przewidujące jako
dolną granicę stosowania tego środka karnego okres 3 lat. Wywodząc w ten
sposób skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego w
jego pkt I. i przekazanie sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania w
drugiej instancji.
Rozpoznając tę kasację, Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja ta jest zasadna. Nie budzi bowiem wątpliwości, że w dacie czynu
przypisanego S. P., czyli w dniu 7 czerwca 2015 r., obowiązywało już nowe
brzmienie art. 42 § 2 k.k., który był podstawą orzekania zakazu prowadzenia
pojazdów, jako że przepis ten zaczął obowiązywać od dnia 18 maja 2015 r. Zakłada
on zaś od tej daty, że przy sięganiu po wskazany środek karny, w przypadku osób
prowadzących pojazd m.in. w stanie nietrzeźwości, zakaz ten orzeka się na okres
„nie krótszy niż trzy lata”. Tym samym złagodzenie przez Sąd odwoławczy okresu
jego stosowania do jednego roku, stanowiło obrazę prawa materialnego. Obraza ta
ewidentnie nie tylko mogła, ale wręcz miała istotny wpływ na treść wydanego
orzeczenia.
Dlatego też zaskarżony wyrok ostać się nie może. Sąd Najwyższy uchylił
zatem zaskarżony wyrok w zakresie, w jakim dotyczy on owego środka karnego i
przekazał sprawę w tej części do ponownego rozpoznania w postępowaniu
odwoławczym. Przy ponownym jej rozpoznawaniu, Sąd Okręgowy, rozpatrując
apelację wywiedzioną na korzyść oskarżonej nie może modyfikować orzeczonego
przez Sąd pierwszej instancji okresu stosowania zakazu prowadzenia pojazdów,
może natomiast, mając na uwadze kierunek tego środka odwoławczego, wkroczyć
w sferę przedmiotowego zakresu tego zakazu, a niniejsza kasacja nie stoi temu na
przeszkodzie.
Z tych wszystkich względów orzeczono jak na wstępie.
kc