Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V U 1273/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 października 2013 roku

Sąd Okręgowy w Słupsku V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Radosław Buko

Protokolant: st. sekr. sądowy Beata Pezena

po rozpoznaniu w dniu 3 października 2013 roku w Słupsku

odwołania R. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 18 czerwca 2013 roku znak(...)

w sprawie R. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o składki na ubezpieczenie społeczne

I.  oddala odwołanie

II.  nie obciąża ubezpieczonego R. S. kosztami procesu

III.  żądanie odroczenia terminu płatności należności z tytułu składek przyjmuje do protokołu i przekazuje do rozpoznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

Sygn. akt VU 1273/13

UZASADNIENIE

Ubezpieczony R. S. odwołał się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z dnia 18 czerwca 2013 roku nr (...) (...) - stwierdzającej wysokość zaległych składek w wysokości 1177,25 zł w tym na ubezpieczenie społeczne za okres od 11.2012r. do 01.2013r. w kwocie 406,42 zł oraz należnych odsetek 15 zł oraz ubezpieczenie zdrowotne za okres od 11.2012r. do 01.2013r. w kwocie 770,83 zł oraz należnych odsetek 39 zł.

Pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. wniósł o oddalenie odwołania oraz zasądzenie od ubezpieczonego na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych. W uzasadnieniu swojego stanowiska organ rentowy podniósł, że z analizy konta płatnika wynika, że ubezpieczony nie dopełnił obowiązku opłacania należności na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne oraz za okres od 2012-11 do 2013-01.

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony R. S. z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej posiada zadłużenie z tytułu zaległych składek w wysokości 1177,25 zł w tym na ubezpieczenie społeczne za okres od 11.2012r. do 01.2013r. w kwocie 406,42 zł oraz należnych odsetek 15 zł oraz ubezpieczenie zdrowotne za okres od 11.2012r. do 01.2013r. w kwocie 770,83 zł oraz należnych odsetek 39 zł.

Decyzją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z dnia 18 czerwca 2013 roku stwierdzono wobec R. S. wysokość zaległych składek z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej na zasadach określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( tekst jednolity Dz.U. z 2009r. nr 205 poz.1585 ze zm.) w wysokości 1177,25 zł w tym na ubezpieczenie społeczne za okres od 11.2012r. do 01.2013r. w kwocie 406,42 zł oraz należnych odsetek 15 zł oraz ubezpieczenie zdrowotne za okres od 11.2012r. do 01.2013r. w kwocie 770,83 zł oraz należnych odsetek 39 zł.

Dowód : decyzja ZUS z dnia 18.06.2013 r. – akta ZUS.

Ubezpieczony przebywa w areszcie śledczym i nie posiada żadnego dochodu. Pismem procesowym z dnia 7 sierpnia 2013 roku wniósł o odroczenie terminu płatności należności z tytułu składek do czasu opuszczenia aresztu śledczego. Ubezpieczony nie kwestionował istnienia oraz wysokości zaległości składkowych.

/bezsporne/

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego jest bezzasadne.

Na wstępie zważyć należy, zgodnie z treścią art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.) płatnik jest obowiązany samodzielnie, według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy. Stosownie do art. 47 ust. 1 pkt 3 ustawy systemowej, płatnik składek przesyła w tym samym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłaca składki za dany miesiąc, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2a i 2b, nie później niż do 15 dnia następnego miesiąca - dla pozostałych płatników. Obowiązek zapłaty składek na ubezpieczenia społeczne powstaje z mocy prawa, zaś od nieopłaconych w terminie składek należne są od płatnika składek odsetki za zwłokę na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r.- Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.).

Z powyższego wynika, że na ubezpieczonym ciążył obowiązek samodzielnego rozliczenia i opłacenia składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne za dany miesiąc w stosownym terminie. Tymczasem z dokumentów zgromadzonych w sprawie wynika jednoznacznie, że na koncie rozliczeniowym ubezpieczonego istnieją zaległości w opłacaniu składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne za okres od 2012-11 do 2013-01, czego też sam ubezpieczony nie kwestionował.

W tych okolicznościach w ocenie Sądu Okręgowego wniesione przez R. S. odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie, albowiem w dacie wydania zaskarżonej decyzji ustalenie przez ZUS wysokości należności z tytułu nieopłaconych składek i odsetek było prawidłowe i nie zachodzą podstawy do zmiany decyzji.

Z tych racji natury faktycznej i prawnej, na podstawie cytowanych przepisów i art. 477 14 § 1 kpc Sąd Okręgowy orzekł jak w punkcie I sentencji.

W niniejszej sprawie ubezpieczony w istocie nie kwestionował zasadności podlegania ubezpieczeniom społecznym i wysokości zaległych składek na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, lecz w toku postępowania wniósł o odroczenie terminu płatności zaległości składkowych podnosząc, że z uwagi na pobyt w areszcie śledczym i brak dochodów nie jest w stanie uregulować zadłużenia.

Zgodnie z treścią art. 477 10 § 2 kpc, jeżeli ubezpieczony zgłosił nowe żądanie, dotychczas nie rozpoznane przez organ rentowy, sąd przyjmuje je do protokołu i przekazuje organowi rentowemu. W związku z czym żądanie ubezpieczonego zgłoszone w toku postepowania o odroczenie terminu płatności zaległości składkowych – organ rentowy dotychczas nie rozpoznawał – zatem jako nowy wniosek na podstawie wyżej wskazanego przepisu art. 477 10 § 2 kpc, w ocenie Sądu Okręgowego należało przekazać do rozpatrzenia o czym orzeczono w punkcie III sentencji orzeczenia. Po wydaniu w tej kwestii decyzji ubezpieczonemu będzie przysługiwało odwołanie i wówczas sąd będzie mógł rozpoznać jego żądanie i ocenić zasadność decyzji ZUS.

O kosztach procesu orzeczono w pkt II wyroku na podstawie art. 102 k.p.c. Zdaniem Sądu Okręgowego za nieuzasadnione należy uznać obciążenie ubezpieczonego kosztami procesu.

Zastosowanie przez sąd art. 102 k.p.c. powinno być oceniane w całokształcie okoliczności, które by uzasadniały odstępstwo od podstawowych zasad decydujących o rozstrzygnięciu w przedmiocie kosztów procesu. Do kręgu tych okoliczności należy zaliczyć zarówno fakty związane z samym przebiegiem procesu, jak i fakty leżące na zewnątrz procesu zwłaszcza dotyczące stanu majątkowego (sytuacji życiowej) ubezpieczonego. Okoliczności te powinny być oceniane przede wszystkim z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego (tak: SN w postanowieniu 1974.01.14 II CZ 223/73 LEX nr 7379). Również SN w postanowieniu 1966.06.28 I CR 372/65 LEX nr 6011 wywiódł, że stosownie do art. 102 k.p.c. w przypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może nie obciążać strony przegrywającej kosztami procesu. Kodeks nie określa bliżej pojęcia "Wypadki szczególne", pozostawiając rozwiązanie tego zagadnienia praktyce sądowej. Jednakże brak jakichkolwiek ograniczeń wyliczonych choćby przykładowo wskazuje na intencję ustawodawcy szerokiego pojmowania zakresu tego terminu.

W przedmiotowej sprawie Sąd uznał, że zachodzą przesłanki do zastosowania art. 102 k.p.c., albowiem ubezpieczony działał w procesie w przeświadczeniu słuszności swych żądań, a ocena ich zasadności wymagała prawidłowej wykładni przepisów prawa.

Podobnie wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20.12.1979 r., II PR 78/79, OSPiKA 1980, nr 11, poz. 196. Ubezpieczony w toku postępowania działał osobiście. Nie korzystał przy tym z pomocy prawnej, przez co pozbawiony był możliwości dokonania prawidłowej oceny stosownych przepisów prawnych. Ponadto przy uwzględnieniu sytuacji majątkowej ubezpieczonego, sprzecznym z zasadami współżycia społecznego byłoby obciążanie go kosztami procesu – kosztami zastępstwa procesowego.