Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 29. października 2015 roku powódka (...) Spółka akcyjna z siedzibą w W. (zwana dalej spółką (...)) wystąpiła przeciwko M. S. o zapłatę kwoty 4.963,37 zł wraz z odsetkami w wysokości ustawowej od dnia 1. października 2014 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, iż swoje roszczenie wywodzi z zawartej z pozwaną umowy sprzedaży, na mocy której wystawiła ona fakturę VAT. Pozwana, mimo wezwania do zapłaty, nie uregulowała należności (pozew, k. 2-3v.).

W dniu 20. listopada 2015 roku, wydany został w sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (nakaz zapłaty, sygn. akt IX GNc 9592/15, k. 23). Jego odpis został doręczony stronie pozwanej w dniu 18. grudnia 2015 r. (k. 29).

W dniu 30. grudnia 2015 roku pozwana M. S. złożyła sprzeciw od ww. nakazu zapłaty i zaskarżając go w całości, wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana zakwestionowała wysokość dochodzonego roszczenia. Podniosła, iż po stronie pozwanej nie istnieje zobowiązanie w stosunku do powoda w wysokości dochodzonej pozwem, gdyż pozwana po wniesieniu pozwu uregulowała część należności w kwocie 1.250,00 zł (sprzeciw od nakazu zapłaty, k. 30-31v.).

Pismem z dnia 8. marca 2016 r. powód cofnął powództwo co do kwoty 1.250,00 zł, podtrzymując żądanie pozwu w pozostałej części (pismo procesowe, k. 47-48).

Pismem z dnia 1. kwietnia 2016 r. powód cofnął powództwo o kwotę 3.713,37 zł, wobec uregulowania tej należności przez pozwaną w dniu 22. marca 2016 r., podtrzymując żądanie pozwu w pozostałej części (pismo procesowe, k. 54-55v.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Spółka akcyjna z siedzibą w W. zawarła w dniu 30. września 2013 roku z M. S., prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą (...) Serwis (...) M. S. w miejscowości P., umowę nr (...) – umowę sprzedaży i przyznania rabatu z tytułu zrealizowanych zakupów. (okoliczności bezsporne, umowa wraz z załącznikami, k. 14-18).

Na podstawie powyższej umowy spółka (...) wydała pozwanej zakupione towary, a następnie wystawiła w dniu 25. października 2013 roku fakturę VAT nr (...) na kwotę 11.670,24 zł brutto tytułem ceny sprzedaży towaru: montażownicy i wyważarki, z terminem płatności do dnia 30. września 2014 r. (okoliczności bezsporne, faktura VAT, k. 19).

Powyższa faktura została uregulowana przez M. S. w części, w związku z czym na dzień wniesienia pozwu do zapłaty pozostała kwota 4.963,37 zł (okoliczności bezsporne).

W toku procesu M. S. dokonała kolejnych wpłat na poczet powyższej faktury VAT:

-

450,00 zł w dniu 3. listopada 2015 r.,

-

800,00 zł w dniu 18. listopada 2015 r.,

-

3.713,37 zł w dniu 22. marca 2016 r.

(okoliczności bezsporne, potwierdzenia wpłat, k. 34-37, 59).

Stan faktyczny opisany powyżej był w większości bezsporny między stronami niniejszego postępowania. Podstawę ustaleń stanowiły zatem twierdzenia strony powodowej niezakwestionowane (art. 230 k.p.c.) albo wprost przyznane przez pozwaną, a zatem dotyczące faktów bezspornych.

Powołane powyżej odpisy dokumentów prywatnych oraz wydruki, przedłożone przez strony, Sąd uczynił podstawą dokonanych ustaleń – w zakresie wskazanym wyżej, przy odpowiednich partiach ustaleń. Wiarygodność dokumentów i wydruków nie była kwestionowana przez strony, Sąd zaś nie znalazł podstaw, by czynić to z urzędu.

Sąd zważył, co następuje:

Rozważania merytoryczne należy poprzedzić ustaleniem ostatecznego zakresu dochodzonego roszczenia, którego rozmiar wynika ze złożonych przez powódkę oświadczeń o częściowym cofnięciu pozwu. Powódka w piśmie z dnia 8. marca 2016 roku cofnęła pozew w części, tj. w zakresie kwoty 1.250,00 zł, a następnie w dniu 1. kwietnia 2016 r. o kwotę 3.713,37 zł, wobec uregulowania należności przez pozwaną w powyższym zakresie.

Zgodnie z brzmieniem art. 203 § 1 k.p.c., pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia – aż do wydania wyroku. W myśl § 3 powołanego wyżej przepisu, sąd może uznać za niedopuszczalne cofnięcie pozwu, zrzeczenie się lub ograniczenie roszczenia tylko wtedy, gdy okoliczności sprawy wskazują, że wymienione czynności są sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzają do obejścia prawa.

W ocenie Sądu, dokonane w niniejszej sprawie cofnięcie pozwu - wywołane częściowym spełnieniem świadczenia przez pozwaną, nie zmierza do obejścia prawa, nie jest sprzeczne z prawem, ani z zasadami współżycia społecznego. W konsekwencji, dokonana przez powódkę czynność dyspozytywna wywołała zamierzony przez nią skutek prawny.

W konsekwencji, Sąd na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. w związku z art. 203 § 1 k.p.c. umorzył postępowanie w sprawie w części dotyczącej należności głównej w kwocie 4.963,37 zł, a w pozostałym zakresie rozstrzygał sprawę co do meritum.

Przechodząc do analizy merytorycznej rozstrzygnięcia w pierwszej kolejności należy wskazać, iż strony łączyła umowa sprzedaży. Zgodnie z art. 535 k.c. sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Pozwana w niniejszej sprawie nie kwestionowała okoliczności dotyczących zawarcia umowy sprzedaży i jej treści. W świetle zarzutów i twierdzeń pozwanej podniesionych w sprzeciwie od nakazu zapłaty, nie budził również wątpliwości fakt, że zobowiązanie sprzedawcy – powódki - do wydania towaru stanowiącego przedmiot umowy zostało w całości i prawidłowo wykonane, a zatem zaktualizowało się też zobowiązanie kupującego – pozwanej - do zapłaty ceny za sprzedany towar. Pozwana zatem była zobowiązana zapłacić cenę wynikającą z przedłożonej przez powódkę faktury VAT.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana zakwestionowała roszczenie powódki co do należności głównej, jednakże powódka w części tej cofnęła pozew, zaś postępowanie zostało w sprawie umorzone.

W związku z powyższym kwestią pozostałą do rozstrzygnięcia było żądanie odsetkowe sformułowane w pozwie.

Zgodnie z art. 481 §1 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Opisywane uprawnienie wierzyciela powstaje tylko wtedy, gdy dłużnik nie wykona zobowiązania pieniężnego w terminie. Pozwana nie kwestionowała natomiast okoliczności uregulowania należności wynikającej z wystawionej faktury VAT po terminie w niej wskazanym. W piśmie procesowym z dnia 5. kwietnia 2016 r. podniosła, iż opóźnienie w zapłacie powyższej należności wynikało z problemów finansowych pozwanej. Dłużnik nie może jednak zwolnić się z obowiązku zapłaty odsetek przez wykazanie, że nie ponosi odpowiedzialności za okoliczności, które spowodowały opóźnienie. Reżim odpowiedzialności jest tu bardzo surowy (odpowiedzialność tzw. absolutna), bo dłużnik nie może uwolnić się od niej ani przez ekskulpację, ani przez powołanie się na okoliczności egzoneracyjne. Wskazać zatem należy, że kwestia braku możliwości spełnienia świadczenia w terminie wobec kłopotów finansowych pozwanej nie ma wpływu na wymiar zobowiązania do zapłaty, zwłaszcza w świetle niezgłoszenia przez pozwaną wniosku z art. 320 k.p.c., nieformułowania przez pozwaną argumentów zmierzających do wykazania, że doszło do zmiany treści stosunku prawnego łączącego strony, czy też do nowacji lub ugody. Strona pozwana nie podniosła żadnych tego rodzaju okoliczności. Wobec zatem stwierdzenia okoliczności, że pozwana uregulowała należność wynikającą z faktury VAT z opóźnieniem, powódce należą się odsetki ustawowe za okres od dnia następnego po uzgodnionym przez strony terminie płatności do dnia (dni), kiedy nastąpiła zapłata.

Mając na względzie powyższe, Sąd na podstawie art. 535 k.c. w zw. z art. 481 § 1 k.c. zasądził od pozwanej na rzecz powódki odsetki ustawowe za opóźnienie za okres od dnia następnego po terminie płatności wskazanym w fakturze VAT nr (...) do dnia zapłaty poszczególnych kwot, tj. od dnia 1. października 2014 r. do dnia 3. listopada 2015 r. od kwoty 450,00 zł, od dnia 1. października 2014 r. do dnia 18. listopada 2015 r. od kwoty 800,00 zł oraz od kwoty 3.713,73 zł od dnia 1. października 2014 r. do dnia 22. marca 2016 r.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., uznając powódkę za stronę wygrywającą postępowanie w całości. Sąd uznał, że choć zasadą jest, że w przypadku cofnięcia pozwu to powód, zgodnie z treścią art. 203 § 2 i § 3 k.p.c., jest stroną zobowiązaną do zwrotu kosztów procesu, to jednak dopuszczalne są od niej wyjątki.

Stosownie do stanowiska, jakie zajął Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 10 lutego 2011 r., sygn. akt IV CZ 111/10, które Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w W. w pełni podziela, „obowiązek zwrotu kosztów może wyjątkowo nie obciążać strony cofającej pozew lecz stronę przeciwną, jeśli wystąpienie z pozwem było niezbędne do celowego dochodzenia praw lub celowej obrony, a ciężar dowodu wystąpienia tych okoliczności obciąża cofającego pozew”.

Zważywszy na powyższe, należy wskazać, że w stanie faktycznym niniejszej sprawy w dniu wniesienia pozwu, tj. w dniu 29. października 2015 roku pozwana pozostawała w opóźnieniu ze spełnieniem na rzecz powódki - świadczenia pieniężnego w kwocie 4.963,37 zł. Tymczasem spełnienie części świadczenia na rzecz powódki nastąpiło - jak ustalono w toku postępowania – w dniach 3. listopada 2015 roku, 18. listopada 2015 roku oraz 22. marca 2016 r., czyli już po wytoczeniu powództwa. Dlatego też trzeba uznać, że wystąpienie przez powódkę z powództwem w niniejszej sprawie stanowiło w pełni uzasadnione jej okolicznościami poszukiwanie ochrony prawnej, które było – w momencie wytoczenia powództwa – niezbędne do celowego dochodzenia przez powódkę swoich praw.

Mając na uwadze powyższe, Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powódki koszty, na które składały się: część opłaty od pozwu w wysokości 65,00 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł, oraz wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 600,00 zł zgodnie z § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r., nr 163, poz. 1349 ze zm.), łącznie 682,00 zł.

Zwrot połowy uiszczonej opłaty od pozwu uzasadnia dyspozycja art. 79 ust. 1 pkt 3 lit. a w zw. z art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 28. lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Wobec cofnięcia pozwu w części, należało zwrócić powódce połowę opłaty od pozwu w zakresie, w jakim został on cofnięty, tj. kwotę 35,00 zł.

Mając na uwadze wszystkie opisane wyżej okoliczności, Sąd na podstawie powołanych w uzasadnieniu przepisów orzekł jak w wyroku.

SSR Aleksandra Zielińska-Ośko

Z. (...).