Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 stycznia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący: SSO Witold Rękosiewicz

Protokolant: sekretarz sądowy Iwona Hutnik

po rozpoznaniu w dniu 28 stycznia 2016 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania L. H. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Handlowe (...) L. H. z siedzibą w S.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 26 czerwca 2015 r. znak (...)

I.  zmienia zaskarżona decyzję w ten sposób, że w miejsce kary pieniężnej w wysokości 6000 zł nakłada na L. H. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Handlowe (...) L. H. z siedzibą w S. karę pieniężną w wysokości 3000 zł (trzy tysiące),

II.  oddala odwołanie w pozostałej części,

III.  zasądza od L. H. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Handlowe (...) L. H. z siedzibą w S. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 360 zł (trzysta sześćdziesiąt) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Witold Rękosiewicz.

Sygn. akt XVII AmE 105/15

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (Prezes URE, pozwany), decyzją z dnia 26 czerwca 2015 r. znak (...), na podstawie art. 479 ^{( 48 )}§ 2 k.p.c. w zw. z art. 56 ust. 1 pkt 12 i art. 56 ust. 6a ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz.U.2012.1059; dalej: Pe) stwierdził, że przedsiębiorca L. H., prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) L. H. z siedzibą w S. (powód, przedsiębiorca) naruszył obowiązki wynikające z udzielonej mu koncesji na obrót paliwami ciekłymi, poprzez wprowadzenie do obrotu paliwa ciekłego (benzyny bezołowiowej 95), które nie spełniało wymogów określonych w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych (Dz.U.2013.1058).

Za działania określone w pkt 1 rozstrzygnięcia wymierzył koncesjonariuszowi karę pieniężną w wysokości 6 000 zł co stanowi (...) przychodu przedsiębiorcy z działalności koncesjonowanej, osiągniętego w roku 2014.

W złożonym odwołaniu przedsiębiorca L. H. zaskarżył decyzję Prezesa URE w całości.

Zaskarżonej decyzji powód zarzucił naruszenie:

1)  art. 7 w zw. z art. 77 § 1 kodeksu postępowania administracyjnego poprzez przeprowadzenie postępowania dowodowego w sprawie w sposób niewyczerpujący i w efekcie niedokładne wyjaśnienie stanu faktycznego sprawy;

2)  art. 355 § 2 k.c. poprzez jego błędną wykładnię i uznanie, że odwołujący się nie zachował należytej staranności wymaganej przy zawodowym charakterze jego działalności,

3)  art. 56 ust. 6a Pe poprzez jego niezastosowanie i wymierzenie kary pomimo aktualizacji wszystkich ustawowych przesłanek uprawniających do odstąpienia od jej wymierzenia, tj. znikomej społecznej szkodliwości czynu oraz zaprzestania naruszenia prawa,

4)  art. 56 ust. 6 Pe poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, które polegało na niedostatecznym uwzględnieniu na korzyść ukaranego stopnia społecznej szkodliwości czynu, stopnia zawinienia oraz możliwości finansowych, a także dotychczasowego zachowania.

Na podstawie przedstawionych zarzutów powód wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji, ewentualnie o jej zmianę w części dotyczącej wymierzonej odwołującemu się kary, poprzez odstąpienie od jej wymierzenia.

Uzasadniając pierwszy zarzut odwołania powód stwierdził, że za podstawę do wydania zaskarżonej decyzji Prezes URE przyjął wyniki badań paliwa pobranego do kontroli na stacji powoda w dniach 12 i 23 maja 2014 r. Przedsiębiorca wskazał, iż dodatkowe badanie paliwa pobranego w dniu 23 maja 2014 r. przez pracownika na stacji paliw powoda, oraz paliwa pochodzącego z tej samej partii, pobranego w toku postępowania reklamacyjnego na stacjach dostawcy (...) sp. z o.o., które przeprowadzono w laboratorium (...) wykazały, że liczba oktan badanej benzyny była prawidłowa. Prezes URE, mimo że został powiadomiony o wynikach dodatkowych badań paliwa, pominął te informacje, nie zlecił dodatkowych badań i nie wyjaśnił, czy różnice wyników nie są następstwem stosowanej metody badawczej.

Powołując się na powyższe okoliczności powód stwierdził, że w skutek wskazanych zaniechań pozwany nie ustalił stanu faktycznego sprawy i nie można stwierdzić jaka była wartość oktan paliwa zakwestionowanego przez inspekcję handlową.

Powód zarzucił pozwanemu pominięcie przy wydawaniu decyzji informacji o podejmowaniu przez niego szeregu czynności w celu eliminacji czynników mających wpływ na obniżenie jakości sprzedawanego paliwa. Wskazał, że paliwo nabywa od renomowanego dostawcy, odbiera własnym transportem i prowadzi szczegółową dokumentację dotyczącą przebiegu dostaw paliwa do zbiorników. Miał więc podstawy do uznania, że pochodzące bezpośrednio od producenta paliwo, posiadające atesty jakościowe, będzie spełniało deklarowane przez producenta parametry jakościowe. Nie zgodził się ze stanowiskiem pozwanego, iż nie zachował należytej staranności, wymaganej przy uwzględnieniu zawodowego charakteru prowadzonej działalności gospodarczej.

Z uwagi na brak możliwości przypisania powodowi winy, niewielki stopień niezgodności paliwa z normą, niewielki udział powoda w rynku i zaprzestanie naruszania prawa, w ocenie powoda, w sprawie istniały podstawy do stwierdzenia znikomej szkodliwości czynu i zastosowania przepisu art. 56 ust.6a Pe.

Zdaniem powoda przy wydawaniu zaskarżonej decyzji Prezes URE nie uwzględnił w należyty sposób określonych w ustawie kryteriów wymiaru kary. Pominął okoliczności braku winy po stronie przedsiębiorcy, nie doszacował znaczenia znikomego stopnia szkodliwości czynu, oraz jego złej sytuacji finansowej.

Nałożoną decyzją karę pieniężną w wysokości 6000 zł powód uznał za rażąco wysoką i stwierdził, iż Prezes URE naruszył przepis art.56 ust. 6 Pe.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie i zasądzenie od powoda kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Podtrzymał w całości stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji. Przedstawione w odwołaniu zarzuty powoda uznał za bezzasadne.

Wskazując na specyfikę postępowania sądowego, prowadzonego na skutek zaskarżenia decyzji, w którym sąd dokonuje własnej oceny okoliczności sprawy, Prezes URE stwierdził, że zarzuty powoda dotyczące naruszenia przepisów k.p.a. nie mają wpływu na ocenę zaskarżonej decyzji. Niezależnie od tego pozwany oświadczył, że w sposób wyczerpujący zebrał materiał dowodowy, wyjaśnił stan faktyczny i dokonał jego wszechstronnej oceny, co wynika z treści zaskarżonej decyzji.

Zauważył, iż fakt wprowadzenia przez przedsiębiorcę do obrotu paliwa niespełniającego wymagań jakościowych i naruszenia warunku udzielonej koncesji poprzez niedopełnienie określonego w niej obowiązku został potwierdzony wynikami badań laboratoryjnych próbki podstawowej i kontrolnej pobranego w trakcie kontroli paliwa. Przedsiębiorca nie zgłosił uwag do treści protokołu kontroli i protokołu pobrania próbek. W związku z tym twierdzenie powoda o braku podstaw do uznania naruszenia warunków koncesji pozwany ocenił jako chybione.

Wskazał, że przepisy art. 56 ust. 1 i 2 Pe stanowią samodzielną podstawę do wymierzenia kary pieniężnej bez konieczności wykazania winy a z uwagi na obiektywny charakter odpowiedzialności określonej w art. 56 ust. pkt 12 Pe samo stwierdzenie niezgodności jakościowej wprowadzanego do obrotu paliwa jest podstawą do uznania, że doszło do naruszenia warunku koncesji i wymierzenia kary pieniężnej. Stopień zawinienia przedsiębiorcy ma jedynie wpływ na wysokość nakładanej kary pieniężnej.

Prezes URE stwierdził, że do naruszenia przez powoda obowiązków określonych w koncesji wynikało z braku dołożenia należytej staranności, obowiązującej profesjonalnego przedsiębiorcę zgodnie z art. 355 § 2 k.c. Powołał się na przyjęte w orzecznictwie sądowym stanowisko, iż przedsiębiorca ma swobodę wyboru działań w celu wywiązania się z obowiązków koncesyjnych. Zaznaczył, że to na przedsiębiorcy spoczywa obowiązek stworzenia takiej organizacji obrotu, aby wykluczyć możliwość wprowadzenia do obrotu paliwa o niewłaściwych parametrach. Z odpowiedzialności za prawidłową jakość wprowadzanego do obrotu paliwa nie zwalnia przedsiębiorcy fakt zakupu paliwa wyłącznie od jednego renomowanego producenta, przedstawiającego certyfikaty jakości.

Pozwany stwierdził, że przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej uwzględnił określone w ustawie dyrektywy wymiaru kary. Z uwagi na dokonane w postępowaniu administracyjnym ustalenia uznał, iż w sprawie nie zostały spełnione przesłanki do odstąpienia od wymierzenia kary pieniężnej na podstawie art. 56 ust. 6a Pe. Prezes URE podkreślił fakultatywny charakter zastosowania tej instytucji i wskazał, że organ administracji może odstąpić od wymierzenia kary jedynie w przypadku, gdy przesłanki znikomego stopnia szkodliwości popełnionego czynu i zaprzestania naruszania prawa wystąpią łącznie. Wobec stwierdzenia, iż stopień szkodliwości czynu powoda był nieduży, ale większy niż znikomy oraz z uwagi na fakt uprzedniego nałożenia kary pieniężnej na przedsiębiorcę za naruszenie warunków koncesji (decyzją z dnia 1 czerwca 2010 r.), zastosowanie przez organ administracji instytucji odstąpienia od wymierzenia kary pieniężnej było niemożliwe. Z tego względu zarzut dotyczący niezastosowania uprawnienia wynikającego z art. 56 ust.6a Pe Prezes URE uznał za nieuzasadniony.

Zdaniem pozwanego określona zaskarżonej w decyzji kara pieniężna, obniżona na skutek uwzględnienia w części pierwszego odwołania powoda, jest adekwatna do zakresu stwierdzonego naruszenia warunków koncesji oraz sytuacji finansowej powoda i została ustalona w wysokości umożliwiającej wypełnienie prewencyjnej, represyjnej oraz wychowawczej funkcji kary.

Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

Na podstawie decyzji Prezesa URE z dnia 15 czerwca 2009 r. (znak (...)) powód prowadzi koncesjonowaną działalność gospodarczą polegającą na obrocie paliwami ciekłymi.

W toku kontroli przeprowadzonej w dniach 12 maja 2014 r. i 23 maja 2014 r. na eksploatowanej przez przedsiębiorcę stacji paliw (...) nr 3 w U. stwierdzono, że oferowana do sprzedaży benzyna bezołowiowa Pb 95, ze względu na obniżoną liczbę oktanową, nie spełniała wymagań jakościowych określonych w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 9 grudnia 2008 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych.

Badanie laboratoryjne pobranej w dniu 12 maja 2014 r. próbki podstawowej benzyny bezołowiowej wykazało niezgodność paliwa z normą w zakresie badawczej liczby oktanowej, która wynosiła 93,9 zamiast zgodnie z normą min. 95 przy dopuszczalnej tolerancji 0 - 0,4.

Dowód: protokół badań laboratoryjnych nr (...) z dnia 19 maja 2014 r. (k. 10 akt adm.).

Po przeprowadzeniu na wniosek przedsiębiorcy badania próbki kontrolnej paliwa ustalono, że wartość badawczej liczby oktanowej benzyny bezołowiowej pobranej na stacji paliw powoda wynosiła 94,2 przy dopuszczalnej normą wartości 95 – 0,4.

Dowód: protokół badań laboratoryjnych nr (...) z dnia 11 czerwca 2014 r. (k. 15 akt adm.).

Z przedstawionych przez przedsiębiorcę dokumentów wynikało, że producentem benzyny bezołowiowej, której próbki pobrano do badania laboratoryjnego, była Grupa (...) S.A. w G.. Benzyna została odebrana w dniu 6 maja 2014 r. z bazy paliw (...) Sp. z o.o. w K. i dostarczona na stację paliw powoda transportem własnym kontrolowanego. Przy odbiorze paliwa sprzedawca przedstawił świadectwo jakości, wydane przez producenta w dniu 30 kwietnia 2014 r. (k. 57 akt adm.), potwierdzające zgodność parametrów odbieranego paliwa z normą.

Powód nie wniósł uwag do treści protokołu kontroli i treści protokołu pobrania próbek.

Pismem z dnia 14 listopada 2014 r. (znak: (...)) Prezes URE zawiadomił przedsiębiorcę o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej, w związku z naruszeniem warunku 2.2.3. koncesji na obrót paliwami ciekłymi. Jednocześnie przedsiębiorca został wezwany do złożenia w wyznaczonym terminie wyjaśnień w sprawie i kopii dokumentów potwierdzających aktualną sytuację finansową, w tym zawierających informację o wysokości przychodów przedsiębiorcy uzyskanych w roku podatkowym 2012 i 2013 z wykonywania objętej koncesją działalności a ponadto kopię zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w ww. latach wraz załącznikami, oraz wszelkich innych dokumentów i wyjaśnień, dotyczących jego aktualnej sytuacji finansowej. Powyższe pismo zostało prawidłowo doręczone powodowi w dniu 17 listopada 2014 r.

Przychylając się do wniosku powoda z dnia 27 lutego 2015 r. Prezes URE wyznaczył kolejny termin na złożenie dodatkowych dokumentów na dzień 16 marca 2015 r.

Z informacji zawartych w piśmie powoda z dnia 16 marca 2015 r. wynika, że w 2014 r. przedsiębiorca osiągnął przychód z działalności koncesjonowanej w wysokości (...) zł.

Pismem z dnia 1 kwietnia 2015 r., znak: (...), doręczonym w dniu 3 kwietnia 2015 r. Prezes URE zawiadomił przedsiębiorcę o zakończeniu postępowania dowodowego w przedmiotowej sprawie, możliwości zapoznania się z zebranym materiałem dowodowym oraz złożenia ewentualnych uwag i wyjaśnień, w terminie 7 dni od dnia otrzymania zawiadomienia. Przedsiębiorca nie skorzystał z przysługującego mu uprawnienia.

W dniu 13 kwietnia 2015 r. Prezes URE wydał decyzję, w której stwierdził naruszenie przez powoda koncesji na obrót paliwami ciekłymi i nałożył na powoda karę pieniężną w wysokości 12 000 zł.

Na skutek wniesionego przez przedsiębiorcę odwołania, po ponownym rozpoznaniu sprawy Prezes URE wydał w dniu 26 czerwca 2015 r. decyzję, w której obniżył nałożoną na przedsiębiorcę karę pieniężną do kwoty 6 000 zł (zaskarżona decyzja).

Opisany stan faktyczny nie był między stronami sporny i został ustalony przez Sąd na podstawie informacji i dokumentów znajdujących się w aktach administracyjnych, których wiarygodność i moc dowodowa nie budziły zastrzeżeń.

Na podstawie dokonanych ustaleńSąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 32 ust. 1 pkt 4 Pe prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na obrocie paliwami ciekłymi wymaga uzyskania koncesji. Objęcie tego rodzaju działalności gospodarczej reglamentowaniem wynika z konieczności poddania jej szczególnym rygorom w celu ochrony dóbr, których działalność ta dotyczy. Przyznanie koncesji na prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na obrocie paliwami ciekłymi stanowi swoistą gwarancję organu koncesyjnego dla odbiorców paliwa, iż przedsiębiorca, któremu udzielona została koncesja będzie prowadził działalność zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Stosownie do treści art. 37 Pe koncesja nie tylko określa przedmiot i zakres działalności, ale również szczególne warunki wykonywania działalności koncesjonowanej, mające na celu właściwą obsługę odbiorców. Koncesja jest jednocześnie zobowiązaniem przedsiębiorcy do prowadzenia działalności koncesjonowanej w sposób zgodny z postanowieniami decyzji koncesyjnej i przepisami prawa. Realizacja postanowień koncesji stanowi podstawowy obowiązek koncesjonariusza. Celem objęcia działalności gospodarczej polegającej na obrocie paliwami ciekłymi obowiązkiem koncesjonowania było stworzenie systemu dystrybucji paliw, w którym konsument może mieć pełne zaufanie do jakości nabywanego paliwa, oraz ograniczenie emisji szkodliwych substancji do środowiska.

Warunek 2.2.3. udzielonej powodowi koncesji stanowi, że koncesjonariuszowi nie wolno czynić przedmiotem obrotu paliw ciekłych, których parametry jakościowe są niezgodne z parametrami określonymi obowiązującymi przepisami i wynikającymi z zawartych umów.

W złożonym odwołaniu powód powoływał się na protokoły badań próbek paliwa z dnia 15 września 2014 r. i 3 października 2013 r. Nie kwestionował jednak wyników badań laboratoryjnych próbki podstawowej i próbki kontrolnej, zawartych w protokołach z dnia 19 maja 2014 r. i 11 czerwca 2014 r., wskazujących zaniżoną wartość badawczej liczby oktanowej w benzynie pobranej do kontroli na prowadzonej przez powoda stacji paliw w dniu 12 maja 2014 r.

W ocenie Sądu, mając powyższe na uwadze, oraz uwzględniając zebrany w sprawie materiał dowodowy, za bezsporne uznać należało, że benzyna bezołowiowa 95 wprowadzana w dniu 12 maja 2014 r. do obrotu na prowadzonej przez powoda stacji paliw nie spełniała wymagań jakościowych w zakresie jednego parametru.

W tym stanie zgodzić się należało się z wyrażonym w zaskarżonej decyzji stanowiskiem Prezesa URE, iż powodowy przedsiębiorca, poprzez wprowadzenie do obrotu benzyny bezołowiowej, która nie spełniała wymogów jakościowych, naruszył obowiązki wynikające z udzielonej mu koncesji na obrót paliwami ciekłymi.

Na powyższą okoliczność nie mają wpływu powoływane w odwołaniu informacje dotyczące wyników badań laboratoryjnych benzyny przeprowadzonych na zlecenie powoda i dostawcy paliwa, wskazujące zgodność parametrów paliwa z normą. Z tej przyczyny zarzuty powoda dotyczące przeprowadzenia postępowania dowodowego w sposób niewyczerpujący i niedokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy należało uznać za niezasadne i nie zasługujące na uwzględnienie.

Stosownie do treści art. 355 § 2 k.c. należytą staranność przedsiębiorcy w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności. Z przywołanego przepisu wynika, że przez wymaganą od przedsiębiorcy należytą staranność rozumie się zwiększone oczekiwania co do jego umiejętności, wiedzy, skrupulatności i rzetelności, zapobiegliwości i zdolności przewidywania w prowadzonej działalności gospodarczej. Obejmuje ona również znajomość obowiązujących przepisów prawa oraz skutków jego naruszenia. W istotę należytego prowadzenia działalności gospodarczej wkomponowane jest wymaganie posiadania niezbędnej wiedzy specjalistycznej, obejmującej nie tylko czysto formalne kwalifikacje, lecz także doświadczenie wynikające z praktyki zawodowej i ustalone zwyczajowo standardy wymagań (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 września 2005 r., sygn. akt IV CK 100/05; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 8 marca 2006 r., sygn. akt I ACa 1018/05).

Dokonując oceny zarzutu naruszenia w zaskarżonej decyzji art. 355 § 2 k.c. odwołać się należało do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 27 października 2015 r., sygn. akt III SK 10/15, w którym wskazano, że okoliczność potwierdzenia jakości wprowadzanego do obrotu paliwa jedynie poprzez przedstawienie certyfikatu nie może zostać uznana za wystarczającą do zwolnienia przedsiębiorcy z odpowiedzialności. Ma to szczególnie znaczenie w sytuacji gdy przedsiębiorca był już wcześniej karany za naruszenie tego samego warunku koncesji, co oznacza, że powinien mieć ograniczone zaufanie do funkcjonującego łańcucha dostaw paliwa.

Zdaniem Sądu podkreślić w tym miejscu wypada, że przedstawiany przy odbiorze paliwa z bazy paliw certyfikat jest wystawiany przez wytwórcę paliwa i zawiera informacje o jakości paliwa po zakończeniu procesu produkcyjnego a nie paliwa wprowadzanego przez przedsiębiorcę do obrotu, które zostało pobrane do badania laboratoryjnego na stacji paliw powoda. Ponadto, jak wynika z akt sprawy, wydany przez dostawcę paliwa certyfikat został wystawiony przez producenta paliwa i nosił datę 30 kwietnia 2014 r.(k.57 akt adm.), czyli znacznie wcześniejszą od daty przeprowadzenia badań laboratoryjnych próbek paliwa pobranych z nalewaka na stacji paliw powoda. Podkreślić wypada, że w sytuacji gdy dostarczone paliwo zostanie przelane do zbiornika znajdującego się na stacji paliw przedsiębiorcy bez podejmowania przez niego czynności kontrolnych, przedsiębiorca ten przejmuje na siebie ryzyko odpowiedzialności z tytułu ustalenia, iż wprowadzane przez niego do obrotu paliwo nie spełnia wymagań jakościowych.

Mając powyższe na uwadze nie można zatem przyjąć, że powód dochował należytej staranności przy wykonywaniu działalności koncesjonowanej. Zarzut odwołania, dotyczący naruszenia art. 355 § 2 k.c. należało więc ocenić jako niezasadny.

Zgodnie z art. 56 ust. 1 pkt 12 Pe, karze pieniężnej podlega ten, kto nie przestrzega obowiązków wynikających z koncesji. Jak wynika ze stanowiska Sądu Najwyższego, wyrażonego w wyroku z dnia 1 czerwca 2010 r., III SK 5/10 odpowiedzialność z tytułu naruszenia obowiązków wynikających z przepisów Prawa energetycznego lub innych ustaw, sankcjonowana karą pieniężną nakładaną przez Prezesa URE na podstawie art. 56 ust.1 Pe ma charakter obiektywny. Do nałożenia kary pieniężnej na podstawie powołanego przepisu nie jest konieczne wykazanie umyślnej albo nieumyślnej winy ukaranego podmiotu ( wyrok Sądu Najwyższego z 5 listopada 2008 r., sygn.. akt III SK 6/08 i powołane tam orzecznictwo). Niedochowanie przez przedsiębiorcę warunków koncesji i wynikający z tego fakt naruszenia norm prawa energetycznego stanowi samodzielną podstawę do nałożenia na niego kary pieniężnej bez konieczności wykazania zawinionego działania przedsiębiorcy, niezależnie od przeszkód w prowadzonej działalności koncesjonowanej (por. wyroki Sądu Najwyższego z 14 listopada 2010 r. III SK 21/10, Lex nr 737390 oraz z 30 września 2011 r. III SK 10/11, Lex nr 1101332). Przedsiębiorca, któremu udzielono koncesji na prowadzenie reglamentowanej działalności gospodarczej, przyjmuje na siebie obowiązek prowadzenia tej działalności z należytą starannością. Jak już wyżej wskazano, ocena tej staranności jest surowsza od staranności wymaganej w stosunkach życia codziennego.

W ocenie Sądu, Prezes URE zasadnie przyjął, iż wprowadzając do obrotu paliwo o jakości niezgodnej z parametrami określonymi w obowiązujących przepisach przedsiębiorca naruszył warunek 2.2.3. udzielonej mu koncesji. W tych warunkach ustalanie przyczyn niewłaściwej jakości paliwa było bez znaczenia dla stwierdzenia odpowiedzialności powoda. W związku z tym w sprawie istniały przesłanki do nałożenia na powoda kary pieniężnej na podstawie art. 56 ust.1 pkt 12 Pe.

Przy ustalaniu wysokości nałożonej decyzją kary pieniężnej uwzględnić należy wymienione w art. 56 ust. 6 Pe dyrektywy wymiaru kary. W zaskarżonej decyzji Prezes URE w sposób prawidłowy i dostateczny uwzględnił możliwości finansowe i dotychczasowe zachowanie powoda, w tym fakt, iż powód był już karany z tytułu naruszenia koncesji. Powód nie kwestionował zawartych w decyzji informacji dotyczących wysokości przychodu przyjętego za podstawę do ustalenia wysokości kary pieniężnej.

Zdaniem Sądu Prezes URE w niedostatecznym stopniu uwzględnił jednak stopień szkodliwości czynu i stopień zawinienia powoda. Pominął fakt, że powód nabywa paliwo od renomowanego producenta i odbiera je własnym transportem. Podejmuje więc istotne, choć nie wystarczające starania w celu wykonywania działalności koncesjonowanej z należytą starannością, co powinno mieć wpływ na ocenę stopnia zawinienia. Nie też należycie okoliczności, że stwierdzona niezgodność z normą dotyczyła jednego parametru paliwa i z uwagi na jej nieznaczny poziom nie miała istotnego wpływu na środowisko.

W ocenie Sądu w sprawie nie zaistniały okoliczności uzasadniające zastosowanie przewidzianej w art. 56 ust. 6a Pe instytucji odstąpienia od wymierzenia kary. Określone w tym przepisie przesłanki znikomego stopnia szkodliwości czynu, oraz zaprzestania naruszania prawa lub zrealizowania obowiązku muszą być spełnione łącznie. Z okoliczności sprawy wynika, iż mimo zaprzestania przez powoda naruszenia prawa, brak jest podstaw do przyjęcia, że stopień szkodliwości czynu, który polegał w istocie na naruszeniu warunków koncesji, był znikomy. Z powyższych przyczyn zarzut niezastosowania przez pozwanego art. 56 ust. 6a Pe nie zasługiwał na uwzględnienie.

Sąd oddalił zawarte w odwołaniu wnioski o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego uznając, iż okoliczności, których wnioski dotyczyły nie miały wpływu na ocenę prawidłowości zaskarżonej decyzji, a w szczególności stawianego powodowi zarzutu naruszenia warunku 2.2.3. przyznanej koncesji.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności Sąd Okręgowy, uznając iż w sprawie istnieją przesłanki uzasadniające obniżenie nałożonej na przedsiębiorcę kary pieniężnej, na podstawie art.479 ⁵³§ 2 k.p.c. zmienił częściowo zaskarżoną decyzję, oddalając odwołanie w pozostałym zakresie jako bezzasadne. Obniżenie kary pieniężnej w większym stopniu pozostawałoby w sprzeczności z jej represyjno-wychowawczą rolą zarówno w stosunku do samego powoda jak i w odniesieniu do innych podmiotów prowadzących analogiczną działalność koncesjonowaną.

Wobec stwierdzenia, że działanie przedsiębiorcy niewątpliwie stanowiło naruszenie warunku udzielonej mu koncesji, a zaskarżona decyzja nie uległa co do istoty zmianie Sąd Okręgowy, na zasadzie art. 100 k.p.c. uznał za właściwe obciążenie powoda pełnymi kosztami postępowania.

SSO Witold Rękosiewicz.