Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lipca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Leszek Dąbek (spr.)

Sędzia SO Anna Hajda

SR (del.) Maryla Majewska-Lewandowska

Protokolant Aleksandra Walczak

po rozpoznaniu w dniu 27 lipca 2016 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa Skarbu Państwa - Prezydenta Miasta G.

przeciwko M. K. i B. K.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 19 listopada 2015 r., sygn. akt I C 691/15

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanych solidarnie kwotę 1200 zł ( tysiąc dwieście złotych) z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.

SSR (del.) Maryla Majewska – Lewandowska SSO Leszek Dąbek SSO Anna Hajda

Sygn. akt III Ca 581/16

UZASADNIENIE

Powód Skarb Państwa – Prezydent Miasta G. żądał zasądzenia
solidarnie od pozwanych B. K. i M. K. kwoty 26 540,36 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu oraz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Uzasadniając żądanie twierdził, że pozwani użytkowali bezumownie nieruchomość, położoną w G. przy ul. (...), która stanowi w 2/8 częściach
jego własność. Dochodzona kwota obejmuje okres od listopada 2012r do stycznia 2015r. i przyjmuje stawki za dzierżawę podobnych nieruchomości na terenie miasta ustalonych zarządzeniem Prezydenta Miasta.

Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Gliwicach w dniu
12 02 2015r. sporządziła nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym poleciła pozwanym zapłacić powodowi dochodzone należności.

Pozwani B. K. i M. K. wnieśli sprzeciw od nakazu zapłaty,
w którym żądali oddalenia powództwa i zasądzenia na ich rzecz od powoda zwrotu kosztów procesu.

Zarzucili, że z zarządzenie Prezydenta Miasta nie jest wystarczającym dokumentem na ustalenie stawek czynszu dzierżawy nieruchomości. Powód nie wykazał wysokości dochodzonego roszczenia. Podnosili także, że 30 03 2003r. zawarli porozumienie z współwłaścicielką nieruchomości D. B. – Z., przyznające im prawo użytkowania nieruchomości.

Sąd Rejonowy w Gliwicach w wyroku z dnia 19 11 2015r. oddalił powództwo.

W ustalonym stanie faktycznym w motywach orzeczenia przywołał regulację
art. 224 § 2 k.c. oraz art. 6 k.c. stwierdził, iż powód nie wykazał, by ktokolwiek
był zainteresowany dzierżawą spornej nieruchomości. Podkreślił przy tym, iż na mocy regulacji art. 693 k.c. nie jest możliwe wydzierżawienie udziału we współwłasności rzeczy. Przy uwzględnieniu, iż sporna nieruchomości została przekazana pozwanym
na podstawie umowy użyczenia, nie mogło dojść do bezumownego korzystania z niej. Powód nabył udział we współwłasności w drodze spadkobrania, nie czynił
na nią żadnych nakładów, w żaden sposób nie podjął się także wykonywania swoich uprawnień właścicielskich, zatem uwzględnienie powództwa byłoby sprzeczne
z zasadami współżycia społecznego.

Orzeczenie zaskarżył powód Skarb Państwa – Prezydent Miasta G., który wnosił wnosili o jego zmianę poprzez zasądzenie od pozwanej na ich rzecz kwoty 26 540,36 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu oraz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych
za obie instancje, bądź o jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Zarzucił, iż przy ferowaniu wyroku Sąd pierwszej instancji naruszył prawo procesowe i materialne, regulacje :

-

art. 233 § 1 k.p.c. poprzez zaniechanie wszechstronnej analizy zebranego materiału dowodowego oraz sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z zebranym w sprawie materiałem dowodowym poprzez przyjęcie, że powód nie wykazała wysokości szkody,

-

art. 6 k.c. poprze jego niewłaściwe zastosowanie poprze bezpodstawne przyjęcie, że powód nie wykazał wysokości roszczenia , pomimo przedłożenia przez powoda dokumentów, z których wynika wysokość roszczenia,

-

art. 693 k.c. w zw. z art. 709 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie poprzez przyjęcie, że nie jest możliwe wydzierżawienie udziału we współwłasności rzeczy,

-

art. 206 k.c. w zw. z art. 198 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie poprzez przyjęcie, że współwłaściciel może zawrzeć umowę uczczenia obejmującą własność całej rzeczy, podczas gdy współwłaściciel może rozporządzać bez zgody pozostałych współwłaścicieli jedynie swoim udziałem,

-

art. 224 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że właściciel rzeczy to jest powód zobowiązany był do wykazania możliwości wydzierżawienia spornej nieruchomości, podczas gdy przedmiotowe roszczenie stanowi wynagrodzenie za korzystanie z nieruchomości i nie jest tożsame z odszkodowaniem,

-

art. 5 k.c. poprzez jego zastosowanie pomimo braku wystąpienia przesłanek jego zastosowania.

W uzasadnieniu twierdził między innymi, iż porozumienie pozwanych z Panią D. B. – Z. uznać należy za nieważne, bowiem jako współwłaściciel nie była uprawniona do rozporządzania całą nieruchomością. Podkreślił także, iż powód nie był zobowiązany do wykazania szkody po swojej stronie.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje:

Ustalenia faktyczne składające się na podstawę faktyczną zaskarżonego orzeczenia nie były kwestionowane w apelacji, w przeważającej części dotyczą faktów bezspornych pomiędzy stronami, a w pozostałym zakresie mają podstawę w zebranym

w sprawie wiarygodnym materiale dowodowym.

Z tych też względów Sąd odwoławczy przyjął za własne ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji.

Powód oparł powództwo na twierdzeniu, iż pozwani będąc w złej wierze

w okresie wskazanym w pozwie bezumownie korzystali ze spornej nieruchomości, wobec czego Sąd pierwszej instancji dokonując oceny prawnej ustalonego stanu faktycznego trafnie przyjął, że powództwo ma oparcie w regulacji 224 § 2 k.c.

w związku z art. 225 k.c.

W sprawie bezspornym jest, iż powód posiada udział w 2/8 części we współ-własności tej nieruchomości i tym samym z mocy regulacji art. 209 k.c. posiada on legitymację czynną w niniejszej sprawie.

Pozwani tytuł prawny do posiadania nieruchomości w okresie objętym pozwem wywodzili z fakty zawarcia w dniu 30 03 2003r. z ówczesnym (...) umowy w której ramach oddano im nieruchomość do korzystania (do zamieszkiwania) w zamian za sprawowanie przez nad nią pieczy.

D. Z. zawierając umowę posiadała jednak tylko udział

w 1/8 części we współwłasności nieruchomości (Kw. Nr (...)).

Niezależnie zatem od tego jak tę czynność się zakwalifikuje – czy jako czynność przekraczającą zwykły zarząd, czy też czynność zwykłego zarządu – była to czynność

z mocy prawa nieważna (odpowiednio w świetle regulacji art. 199 k.c. i art. 201 k.c.), czego przy dochowaniu należytej staranności pozwani co najmniej powinni byli być świadomi, gdyż zawierając umowę mogli i mieli ku temu możliwość skorzystać

z pomocy notariusza lub z porady fachowych podmiotów zajmujących się poradnictwem prawnym.

Dlatego w okresie objętym pozwem nie posiadali oni tytułu prawnego do korzy-stania ze spornej nieruchomości, a ich posiadanie należy zakwalifikować jako posiadanie samoistne w złej wierze w rozumieniu wskazanej na wstępie regulacji prawnej,

w konsekwencji czego w materiale sprawy - wbrew temu co przyjął Sąd Rejonowy - powództwo co do zasady zostało wykazane.

Pozwani w toku postępowania zakwestionowali jednak również wysokość dochodzonego wynagrodzenia, co stosownie do regulacji art. 6 k.c. obligowało powoda do jej udowodnienia i w tym celu między innymi do wykazania powierzchni posiadanego przez pozwanych gruntu oraz powierzchni wystawionego na nim budynku oraz zabudo-wań gospodarczych.

Na tę okoliczność okoliczności de facto zaoferował on Sądowi tylko dowód

z dołączonego do pozwu Zarządzenia Prezydenta Miasta G. z dnia 29 10 2012r.

i jego załącznika, które nie zawiera tych danych (zawiera tylko dane dotyczące „powierzchni wynikającej z udziału Skarbu Państwa”) i w omawianej części w istocie jest dokumentem prywatnym (art. 245 k.p.c.), sporządzonym przez podmiot zainteresowany w wyniku sprawy, co zawarte w nich informacje czyni niewiarygodnymi.

Z tej przyczyny w materiale sprawy brak jest wiarygodnych informacji pozwalających poczynić w tym zakresie prawidłowe ustalenia i tym samym powództwo co do jego wysokości nie zostało wykazane a jako takie podlegało ono oddaleniu.

Pomimo odmiennego uzasadnienia znajduje to ostatecznie prawidłowe odzwierciedlenie w zaskarżonym wyroku, co apelacje powódki czyni bezzasadną

w rozumieniu regulacji art. 385 k.p.c. i z mocy tej regulacji prowadziło do jej oddalenia.

Reasumując zaskarżone orzeczenie odpowiada prawu i dlatego apelację powoda jako bezzasadną oddalono w oparciu o regulację art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosując regulację § 13 ust. 1 pkt 2 i § 6 pkt 5rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 09 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. nr 163, poz. 1348, z późniejszymi zmianami), biorąc pod uwagę, że powód uległ w całości
w postępowaniu odwoławczym, wobec czego powinien zwrócić pozwanym poniesione przez nich w tym postępowaniu koszty zastępstwa przez fachowego pełnomocnika.

SSR (del.) Maryla Majewska – Lewandowska SSO Leszek Dąbek SSO Anna Hajda