Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 99/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 27 września 2016 roku

Sąd Rejonowy w Łęczycy, I Wydział Cywilny, w składzie:

Przewodniczący: S.S.R. Wojciech Wysoczyński

Protokolant: sek. sąd. Joanna Kaczyńska

po rozpoznaniu w dniu 13 września 2016 roku, w Ł., na rozprawie,

sprawy z powództwa T. S. (1)

przeciwko (...) z siedzibą w M.

o zapłatę

1.  zasądza od (...) z siedzibą w M. na rzecz T. S. (1) kwotę 8.110 zł / osiem tysięcy sto dziesięć złotych / z ustawowymi odsetkami od dnia 16 października 2013 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od (...) z siedzibą w M. na rzecz T. S. (1) kwotę 2.323 zł / dwa tysiące trzysta dwadzieścia trzy złote / tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  obciąża i nakazuje pobrać od (...) z siedzibą w M. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Łęczycy kwotę 1.299,41 zł (słownie: jeden tysiąc dwieście dziewięćdziesiąt dziewięć złotych 41/100 ) tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów sądowych.

Sygnatura akt I C 99/15

UZASADNIENIE

T. S. (1) - powód - reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika – adwokata, wystąpił z powództwem przeciwko (...)z siedzibą w M. o zapłatę kwoty 8.110 zł tytułem odszkodowania za uszkodzony w następstwie kolizji drogowej samochód powoda, wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 16 października 2013 roku do dnia zapłaty. Powód wniósł również oraz o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że przedmiotowa kwota obejmuje kwotę podatku VAT w wysokości 23 %, która nie została powodowi wypłacona wraz z należnym odszkodowaniem (pozew z uzasadnieniem k. 3-4).

W odpowiedzi na pozew, pozwany (...) z siedzibą w M., reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika – radcę prawnego, wnosił o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu. Pozwany kwestionował powództwo co do zasady i wysokości kosztów naprawy pojazdu wyliczonych przez stronę powodową w pozwie /odpowiedź na pozew k. 81-83/.

W piśmie procesowym z dnia 19 października 2015 roku, pełnomocnik powoda zmienił podstawę faktyczną dochodzonego roszczenia wskazują, że zasadność dochodzonego roszczenia znajduje uzasadnienie w zasadzie pełnego odszkodowania /pismo k. 204-205/.

W toku postępowania strony podtrzymały dotychczasowe stanowisko w sprawie / protokół rozprawy z 13.09.2016 roku 00:09:34/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

T. S. (1) - powód – był właścicielem samochodu marki B. o numerze rejestracyjnym (...), który w dniu 17 maja 2013 roku uległ uszkodzeniu w kolizji drogowej, której sprawca był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej w przedsiębiorstwie pozwanego (...) z siedzibą w M. ( bezsporne).

Powód dokonał naprawy przedmiotowego pojazdu po zdarzeniu w (...) B.. Do naprawy zostały użyte przez powoda części oryginalne oraz zamienniki spełniające normy jakości Q (zez. zez. powoda protokół rozprawy z 13.09.2016 roku 00:05:01 w związku z k.117v).

Powód dnia 28 lutego 2014 roku, sprzedał pojazd jako uszkodzony. Ze względu na uszkodzenia pojazdu powód obniżył cenę sprzedaży pojazdu (zez. zez. powoda protokół rozprawy z 13.09.2016 roku 00:05:01 w związku z k.117v, umowa k. 124).

Wszystkie szkody ujawnione w pojeździe w toku postępowania likwidacyjnego powstały na skutek kolizji drogowej z dnia 17 maja 2013 roku (zez. zez. powoda protokół rozprawy z 13.09.2016 roku 00:05:01 w związku z k.117v, umowa k. 124).

Powód zgłosił pozwanemu szkodę w dniu 5 września 2013 roku, żądając zapłaty odszkodowania, kierując żądanie zapłaty do pozwanego jako ponoszącego odpowiedzialności w ramach wykonania umowy ubezpieczenia OC sprawcy szkody z pozwanym i przejęcia odpowiedzialności przez pozwanego za powstałą szkodę. ( bezsporne, akta szkody k. 75).

Decyzją z dnia 15 października 2013 roku, pozwana przyjęła odpowiedzialność za szkodę przyznając powodowi kwotę 3.585,37 zł. tytułem odszkodowania ( decyzja w aktach szkody k. 75).

W dniach 24.04.2014 roku i 23.06.2014 roku wypłacono powodowi dalsze odszkodowanie. Łącznie z tytułu wypadku wypłacono powodowi kwotę 7.039,75 Euro / akta szkody k. 75/.

W dniu 15 października 2013 roku, średni kurs EURO wynosił 4.19 złotych ( decyzja w aktach szkody k. 75).

Szacunkowy koszt naprawy powypadkowej samochodu B. (...) nr. rej. (...), po kolizji drogowej ustalonej w dniu 17 maja 2013 roku, ustalony na podstawie akt sprawy ( w tym analizy kosztorysów stron postępowania i dokumentacji fotograficznej ), przy zastosowaniu cen części oryginalnych dla tego pojazdu i średniej stawki za roboczogodzinę obserwowaną w regionie (...) w 2013 roku mógł wynieść brutto 40.287,50 złotych.

Szacunkowa wartość rynkowa samochodu B. (...) nr. rej. (...) ustalona według informacji zawartych w udostępnionych do badań dokumentach w aktach sprawy na dzień 17 maja 2013 roku ( przed szkodą ) mogła wynosić brutto 59.900 złotych.

Biorąc pod uwagę fakt, że na rynku dostępne są części zamienne bez logo producenta pojazdu możliwy jest ich montaż do naprawianego pojazdu. Jednak ze względu na często ich niską jakość, brak przy zakupie zaświadczeń potwierdzających, że cześć taka spełnia normy producenta pojazdu nie jest możliwie w świetle standardów rzeczoznawczych określenie czy taka naprawa byłaby skuteczna ( najczęściej jest to tylko odtworzenie cech geometrycznych pojazdu). Jedynie użycie w naprawie części oryginalnych daje w świetle badań nad skutkami napraw powypadkowych gwarancję, że tak naprawiany pojazd ma odtworzone cechy nie tylko geometryczne, ale przede wszystkim wytrzymałościowe (również związane z bezpieczeństwem innych użytkowników dróg ) pozwalające bezpiecznie korzystać z naprawianego pojazdu.

Szacunkowy koszt naprawy samochodu B. (...) nr. rej. (...), ustalony według informacji zawartych w udostępnionych do badań dokumentach ( aktach sprawy ), uwzględniający zakres uszkodzeń i kwalifikacje elementów uszkodzonych wynikające z analiz stanowisk stron postępowania i dokumentacji fotograficznej – w tym konieczność wykonania wszystkich czynności techniczno – technologicznych, niezbędnych do jego odbudowy, przy zastosowaniu cen części bez logo producenta pojazdu dla tego pojazdu ( wskazywanych przez ich dystrybutorów jak części produkowanych na tej samej linii produkcyjnej co części z logo producenta pojazdu, średniej stawki za roboczogodzinę obserwowaną w regionie (...) w 2013 roku wyniósłby brutto 37.011,23 złote.

W przedmiotowej sprawie koszt naprawy pojazdu nie przekraczał wartości pojazdu przed szkodą / opinia biegłego podstawowa k. 135-155/.

Szacunkowy koszt naprawy samochodu B. (...) nr. rej. (...), z optymalizacją „najlepsza cena” mógł wynieść 30.143.06 złotych brutto / opinia uzupełniająca k. 239/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane dowody z dokumentów niebudzących wątpliwości co do zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy oraz o niekwestionowane dowód z przesłuchania stron z ograniczony do przesłuchania powoda.

Istotna dla ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie okazała się sporządzona przez biegłego opinia pisemna. Przedmiotowa opinia była jasna, spójna, nie zawierała wewnętrznych sprzeczności, odpowiadała w sposób jednoznaczny i logiczny na postawione w tezie dowodowej pytania, a nadto została sporządzona przez osobę o niezbędnych do tego kwalifikacjach.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne.

Wskazać należy, że z Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2005/14/WE z 11 maja 2005r. (Dz.U.UE.L.2005.149.14) wynika, że zgodnie z art. 11 ust. 2 w związku z art. 9 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Rady (WE) nr 44/2001 z dnia 22 grudnia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych poszkodowany może wytoczyć powództwo przeciwko ubezpieczycielowi w zakresie odpowiedzialności cywilnej w Państwie Członkowskim, w którym ma on miejsce zamieszkania. Rozporządzenie nr 44/2001 z dnia 22 grudnia 2000 r. znajduje zastosowanie w przedmiotowej sprawie z uwagi na treść art. 80 i 81 Rozporządzenia PE I RADY (UE) NR 1215/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (Dz.U.UE L z dnia 20 grudnia 2012 r.).

W przypadku powództwa przeciwko ubezpieczycielowi powód ma możliwość wytoczenia go według właściwości przemiennej albo przed sąd państwa członkowskiego, w którym ubezpieczyciel ma siedzibę (bezwarunkowo), albo przed sąd właściwy ze względu na miejsce zamieszkania powoda (w określonych w komentowanym przepisie przypadkach), albo przed sąd państwa członkowskiego, w którym został pozwany główny ubezpieczyciel (w przypadku gdy istnieje współubezpieczyciel). W celu ustalenia właściwości miejscowej sądu, przed którym powód chce wytoczyć powództwo, należy stosować wewnętrzne prawo krajowe państwa, którego sądy posiadają jurysdykcję. / por. A. A. (1), A. A. (2) Tytuł: Komentarz do art.9 rozporządzenia nr 44/2001 w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych/.

Pozwany w niniejszej sprawie nie kwestionował swej legitymacji biernej.

Sąd orzekł jak w punkcie pierwszym sentencji wyroku, działając na podstawie art. 436 § 2 k.c. w zw. z art. 363 § 1 i § 2 k.c. i art. 361 § 2 k.c.

Odpowiedzialność pozwanego podyktowana jest treścią norm art. 436 § 2 k.c. i art. 805 k.c. Pozwany jako ubezpieczyciel z umowy ubezpieczenia zawartej ze sprawcą szkody w majątku powoda wstąpił na podstawie art. 805 k.c. w sytuację prawną tegoż sprawcy szkody odpowiadającego z mocy art. 436 § 2 k.c.

Między stronami bezsporna była kwestia odpowiedzialności pozwanego za szkodę spowodowaną przez sprawcę kolizji z dnia 17 maja 2013 r. Przedmiotem sporu była zaś wysokość poniesionej przez powoda szkody.

Naprawienie szkody następuje według wyboru poszkodowanego, jak to stanowi art. 363 § 1 i § 2 k.c. Powód mógł zatem dokonać wyboru i żądać zapłaty kwoty odpowiadającej wysokości kosztów niezbędnych do przywrócenia samochodu do stanu sprzed szkody. Kwota ta, to suma wskazana przez biegłego sądowego w ustępie pierwszym jego opinii. Stosownie do treści art. 363 § 2 k.c. wysokość odszkodowania jest ustalana według cen z daty ustalenia odszkodowania, a samo naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono, jak to stanowi art. 361 § 2 k.c.

Szacunkowy koszt naprawy powypadkowej samochodu B. (...) nr. rej. (...), po kolizji drogowej ustalonej w dniu 17 maja 2013 roku, ustalony na podstawie akt sprawy ( w tym analizy kosztorysów stron postępowania i dokumentacji fotograficznej ), przy zastosowaniu cen części oryginalnych dla tego pojazdu i średniej stawki za roboczogodzinę obserwowaną w regionie (...) w 2013 roku mógł wynieść brutto 40.287,50 złotych.

Jak ustalono, z tytułu odszkodowania wypłacono powodowi kwotę 7.039,75 Euro, co stanowi kwotę 29.496,55 złotych . Taka kwota wynika z faktu, iż w dniu 15 października 2013 roku, średni kurs EURO wynosił 4.19 złotych

Po pomniejszeniu kwoty szkody wskazanej przez biegłego o sumę wypłaconą powodowi przez pozwanego do zapłaty pozostaje 10.790,95 zł. ( 40.287,57 zł –29.496,55 zł.= 10.790,95 złotych).

Chybiony był zarzut, pełnomocnika pozwanego że wysokość odszkodowania winna zostać ustalona zgodnie z optymalizacją „najlepsza cena” i wynosić 30.143.06 złotych brutto.

Zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Jeżeli ubezpieczyciel wykaże, że prowadzi to do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi (por. uchwała 7 sędziów SN z dnia 12 kwietnia 2012 r., sygn. akt III CZP 80/11, LEX nr 1129783, www.sn.pl, Biul.SN 2012/4/5).

Zgodnie z utrwalonym poglądem Sądu Najwyższego - obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić. Odszkodowanie ma bowiem wyrównać uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę, istniejący od chwili wyrządzenia szkody do czasu, gdy zobowiązany wypłaci poszkodowanemu sumę pieniężną odpowiadającą szkodzie ustalonej w sposób przewidziany prawem. Przy takim rozumieniu szkody i obowiązku odszkodowawczego nie ma znaczenia, jakim kosztem poszkodowany faktycznie dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle to uczynił albo zamierza uczynić (tak stwierdził Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 15 listopada 2001 roku, sygn. akt III CZP 68/01, LEX nr 49443; tak też Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 27 czerwca 1988 roku, sygn. akt I CR 151/88, LEX nr 8894 oraz uzasadnieniu wyroku z dnia 7 sierpnia 2003 roku, sygn. akt IV CKN 387/01, LEX nr 141410).

Podkreślić należy, iż naprawa szkody przez świadczenie pieniężne (art. 363 § 1 k.c.), jak i kompensacyjna funkcja odszkodowania (art. 361 § 2 k.c.) nie oznacza tylko przywrócenia wyłącznie jakiejkolwiek użyteczności technicznej pojazdu, ale również stworzenie takiego stanu, który w najbardziej przybliżony sposób zaspakajałby, jak poprzednio, naruszony stan posiadania poszkodowanego. Zatem naprawa pojazdu powinna zagwarantować przywrócenie pojazdu do stanu technicznej używalności istniejącej przed wyrządzeniem szkody i pod każdym istotnym względem - stanu technicznego, dotychczasowej zdolności użytkowej, tożsamości jakości części składowych pojazdu, ich trwałości i niezawodności, bezpieczeństwa, estetyki. Zastosowane do naprawy części powinny także w możliwie najpełniejszy sposób zniwelować ubytek wartości handlowej rzeczy, powstały wskutek jej uszkodzenia mimo dokonanej naprawy.

Obowiązujące przepisy prawa nie ograniczają praw poszkodowanego do żądania ustalenia odszkodowania z uwzględnieniem cen części oryginalnych. Należy zwrócić uwagę, iż odszkodowanie pieniężne ma pełnić taką samą funkcję jak przywrócenie do stanu poprzedniego. Tym samym, jego wysokość powinna pokryć wszystkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki niezbędne dla przywrócenia stanu poprzedniego uszkodzonego pojazdu (uzasadnienie postanowienia SN z dnia 20 czerwca 2012 roku, sygn. akt III CZP 85/11, LEX nr 1289199). W przywołanym powyżej postanowieniu SN podkreślił, że jeżeli uszkodzeniu uległy części pochodzące bezpośrednio od producenta pojazdu mechanicznego, i zachodzi konieczność ich wymiany na nowe, regułą powinno być stosowanie części oryginalnych pochodzących od producenta pojazdu mechanicznego lub równoważnych oryginalnym, tj. wyprodukowanych przez producenta części, który dostarcza producentowi pojazdu części do montażu pojazdów, zgodnie ze specyfikacjami i standardami produkcyjnymi, ustalonymi przez producenta pojazdu.

Dodatkowo uwzględnić należy stanowisko biegłego, który w swej opinii stwierdził, że na rynku dostępne są części zamienne bez logo producenta pojazdu i możliwy jest ich montaż do naprawianego pojazdu. Jednak ze względu na często ich niską jakość, brak przy zakupie zaświadczeń potwierdzających, że cześć taka spełnia normy producenta pojazdu nie jest możliwie w świetle standardów rzeczoznawczych określenie czy taka naprawa byłaby skuteczna ( najczęściej jest to tylko odtworzenie cech geometrycznych pojazdu). Jedynie użycie w naprawie części oryginalnych daje w świetle badań nad skutkami napraw powypadkowych gwarancję, że tak naprawiany pojazd ma odtworzone cechy nie tylko geometryczne, ale przede wszystkim wytrzymałościowe ( również związane z bezpieczeństwem innych użytkowników dróg ) pozwalające bezpiecznie korzystać z naprawianego pojazdu.

Niewątpliwe zatem poszkodowany T. S. posiada uprawnienie do żądania ustalenia odszkodowania według cen nowych części oryginalnych bezpośrednio pochodzących od producenta pojazdu, albowiem uszkodzeniu uległy tego rodzaju części, a zachodzi konieczność ich wymiany na nowe. Uprawnienie to jest niezależnie od wieku pojazdu, stanu jego eksploatacji oraz tego, że w obrocie handlowym znajdują się części nieoryginalne. Podkreślić należy, że odstępstwo od tego i zastosowanie zasady compensatio lucri cum damno mogłoby mieć miejsce tylko wyjątkowo, gdyby zastosowanie nowych oryginalnych części w sposób istotny spowodowało wzrost wartości pojazdu uszkodzonego w stosunku do stanu sprzed wyrządzenia szkody. Wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 6 k.c. pozwany nie wykazał, aby taka sytuacja w przedmiotowej sprawie zaistniała.

Z uwagi na powyższe orzeczono jak w punkcie 1 wyroku, uwzględniając treść art. 321 k.p.c.

W przedmiocie odsetek Sąd orzekł jak w punkcie pierwszym sentencji wyroku, działając na podstawie art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 359 § 1 k.c. w zw. z art. 817 § 1 k.c. Jak ustalono powód zgłosił pozwanemu szkodę w dniu 5 września 2013 roku, żądając zapłaty odszkodowania, kierując żądanie zapłaty do pozwanego jako ponoszącego odpowiedzialności w ramach wykonania umowy ubezpieczenia OC sprawcy szkody z pozwanym i przejęcia odpowiedzialności przez pozwanego za powstałą szkodę. Decyzją z dnia 15 października 2013 roku, pozwana przyjęła odpowiedzialność za szkodę przyznając powodowi odszkodowanie. Mając jednak na uwadze treść art. 321 k.p.c. odsetki od zasądzonej kwoty orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu tj. od dnia 16 października 2013 roku.

Sąd orzekł o kosztach procesu, zgodnie z art. 98 k.p.c., albowiem roszczenie powoda zostało uwzględnione w całości. Art. 98 § 1 k.p.c. nakłada na stronę przegrywającą sprawę obowiązek zwrotu przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu.

Na zasądzoną kwotę składają się: 1200 zł koszty zastępstwa procesowego, 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, 406 zł opłata od pozwu, 700 złotych wynagrodzenie biegłego ds. ruchu drogowego. Jednocześnie w skład przedmiotowych kosztów nie zostały zaliczone wydatki związane z wynagrodzeniem biegłego tłumacza języka niemieckiego w kwocie 516,60 złotych. Strona powodowa nie wykazała jakimkolwiek dokumentem, że poniosła owe koszty w żądanej wysokości, a niewątpliwe taki obowiązek spoczywał na niej z mocy treści art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. Natomiast co do żądnej kwoty z tytułu poniesionych kosztów opinii prywatnej w wysokości 500 złotych uznać należy, że wydatek ten nie należy do kosztów niniejszego procesu. Ewentualny koszt opinii biegłego rzeczoznawcy powinien być uznany za składnik szkody, a tym samym powinien nastąpić zwrot tego wydatku na podstawie umowy ubezpieczenia ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 sierpnia 2003 r., IV CKN 387/01, por. uchwała SN z dnia 18 maja 2004 r., III CZP 24/04).

O nieuiszczonych kosztach sądowych należnych na rzecz Skarbu Państwa, Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 roku ( Dz. U. nr. 167 poz. 1398).

Powód wygrał proces, wobec powyższego, Sąd obciążył pozwanego obowiązkiem zapłaty wszystkich nieuiszczonych kosztów sądowych w przedmiotowej sprawie. Na sumę nieuiszczonych kosztów sądowych składa się kwota 1.299,41 złotych.