Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 września 2016 roku

Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział XII Cywilny

w składzie następującym:

SSO Hanna Flisikowska

st.sekr.sąd. A. K.

po rozpoznaniu w dniu 15 września 2016 roku w Poznaniu

sprawy z powództwa Powiatu K.

przeciwko Województwu (...)

o zapłatę

1.  Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 260.768,50 złotych ( dwieście sześćdziesiąt tysięcy siedemset sześćdziesiąt osiem złotych i pięćdziesiąt groszy) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 8.11.2013r. do dnia 31.12.2015 r. i od dnia 1.01.2016r. do dnia zapłaty jako ustawowymi odsetkami za opóźnienie .

2.  Kosztami procesu obciąża w całości pozwanego i na tej podstawie zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 20.256,00 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu w tym kwotę 7.217 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Hanna Flisikowska

sygn. akt XII C 118/ 14

UZASADNIENIE

Powód Powiat K. wniósł w pozwie z dnia 8 listopada 2013r.skierowanym przeciwko Województwu (...) o orzeczenie nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym, że pozwane Województwo (...) winno w terminie dwóch tygodni od doręczenia mu nakazu zapłaty zapłacić na rzecz powoda Powiatu K. kwotę 260.768,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty oraz kosztami procesu według norm przepisanych, w tym kosztami zastępstwa prawnego z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł. W uzasadnieniu pozwu wskazano, że powód uzyskał dofinansowanie na realizację projektu pod nazwą „Przebudowa ciągu dróg powiatowych: nr (...) (K. - M. - G.), nr (...) (G.- Z.)” o numerze (...), współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i na tym tle zasadza się istota sporu tj. zwrot niesłusznie - w ocenie powoda - pobranych przez pozwanego odsetek liczonych jak dla zaległości podatkowych od wydatków uznanych następczo za niekwalifikowalne (pomimo ich wcześniejszego poświadczenia przez pozwanego) z tytułu zmian w projekcie dokonanych przez powoda w latach 2010-2011. Zdaniem powoda pozwany w sposób niezgodny z umową (...).11.2009r. obciążył powoda odsetkami na podstawie § 8 ust. 1 tej umowy. Powód podkreślił, że reguła ta nie znajduje zastosowania do przedmiotowego przypadku albowiem strony przewidziały w umowie postanowienie szczególne, które w określonych sytuacjach znajduje zastosowanie w miejsce §8 ust. 1 - to jest postanowienie §7 ust. 10 umowy. W ocenie powoda opisana regulacja nie przewiduje uprawnienia do nakładania na beneficjenta dofinansowania obowiązku płacenia jakichkolwiek odsetek w przypadku następczego stwierdzenia niekwalifikowalności pewnych wydatków. Powód podkreślił, że pozwany nie zakwestionował kwalifikowalności poniesionych przez powoda wydatków, nie przesłał również żadnej informacji z pisemnym uzasadnieniem, o której mowa w § 7 ust. 2 umowy. Z tego powód wyciągnął wniosek, że została spełniona jedyna przesłanka zastosowania § 7 ust. 10 umowy to jest poświadczenie wydatków, a powód we właściwym terminie złożył wniosek o płatność i zwrócił niewykorzystane środki, a pozwany poświadczył je. W ocenie powoda pozwany, umniejszając wskutek następczej zmiany kwalifikowalności wydatków wysokość dofinansowania należnego dla powoda, zobowiązany był zastosować §7 ust. 10 umowy jako regulację szczególną w miejsce §8 ust. 1. Powód podkreślił ponadto, że w piśmie z dnia 14 lutego 2013r. wyraził zgodę jedynie na potrącenie z kwoty refundacji odpowiedniej kwoty stanowiącej konsekwencję uznania kosztów niekwalifikowanych z tytułu zmian dokonanych w latach 2010-2011r., nie zaś na naliczenie odsetek od tej kwoty. W świetle przytoczonej argumentacji powód podsumował to stwierdzeniem, że potrącenie kwoty w wysokości 239.840,00 zł tytułem naliczonych odsetek liczonych jak dla zaległości podatkowych z wierzytelności powoda o wypłatę reszty refundacji było pozbawione podstawy prawnej. Na koniec powód wyjaśnił, że w niniejszym pozwie powód żąda kwoty 260.768,50 zł wraz z odsetkami liczonymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty, a powyższe wynika z faktu, iż powód zgodnie z art. 482 k.c. skapitalizował należne mu odsetki ustawowe, sumując kwotę bezpodstawnie - w jego ocenie - potrąconą przez pozwanego z ustawowymi odsetkami naliczonymi od dnia 9 marca 2013r. (data pozytywnej weryfikacji wniosku refundację) do dnia wytoczenia powództwa ( czyli: 239.840,00 zł + (...),5 zł = 260.768,50 zł). ( k. 1-10)

Nakazem zapłaty z dnia 9 grudnia 2013 r. wydanym w postępowaniu upominawczym Sąd orzekł zgodnie żądaniem pozwu . ( k. 214)

Pozwane Województwo (...) w piśmie z dnia 30 grudnia 2013 r. wniosło sprzeciw od nakazu zapłaty z dnia 9 grudnia 2013r. w którym zażądało oddalenia powództwa w całości i obciążenia powoda kosztami procesu w tym kosztami zastępstwa prawnego według norm prawem przepisanych. W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany, w części zatytułowanej „rozważania prawne”, opisał mechanizm zwrotu środków europejskich, zaczynając od podstaw prawnych zamieszczonych w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej a kończąc na szerokim opisie przesłanek zwrotu środków przeznaczonych na realizację programów finansowanych z udziałem środków europejskich. Dodatkowo pozwany zakwestionował zasadność zastosowania do pomniejszenia kwot wypłat dofinansowania - §7 ust. 10 umowy wskazując, że zastosowanie powinien znaleźć §8 umowy lub art. 209 ust. 1. 2, 3 ustawy z 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych. W ocenie pozwanego w niniejszej sprawie powód zdecydował się na wyrażenie zgody na pomniejszenie płatności, potwierdzając tym samym istnienie podstaw do uznania poniesionych kosztów za niekwalifikowane i okoliczność ta nie jest przez powoda kwestionowana. Pozwany zaznaczył, że powód kwestionuje natomiast wyrażenie zgody na pomniejszenie płatności o odsetki liczone jak dla zaległości podatkowych, która jego zdaniem nigdy nie miała miejsca, jak również samą podstawę naliczenia odsetek - podnosząc, że takowej brak albowiem w sprawie winien znaleźć zastosowanie §7 Umowy w miejsce § 8. W tym zakresie pozwany wskazał, że z literalnego brzmienia złożonego w dniu 14.02. 2013 roku oświadczenia, Powiat K. reprezentowany przez Starostę K. N. (1): „wyraża zgodę na potrącenie z kolejnej kwoty refundacji odpowiedniej kwoty stanowiącej konsekwencję uznania kosztów niekwalifikowanych poniesionych w wyniku realizacji robót budowlanych w ramach ww. projektu w 2010 r.” kluczową rolę przypisać należy słowom: „odpowiedniej kwoty stanowiącej konsekwencję uznania kosztów niekwalifikowanych”. Treść oświadczenia wskazuje w opinii pozwanego na pełną świadomość istnienia przez powoda kwoty stanowiącej „konsekwencję uznania kosztów za niekwalifikowane” i wyrażenia zgody na potrącenie jej „ w odpowiedniej wysokości”. Zdaniem pozwanego trudno w chwili obecnej zatem uznać, iż powód nie wyraził zgody na potrącenie odsetek liczonych jak dla zaległości podatkowych, stanowiących, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa i zawartą umową jedyną konsekwencję uznania kosztów za niekwalifikowane (konsekwencją może być także wykluczenie z kolejnego dofinansowania, jednakże sankcja ta nie dotyczy jednostek samorządu terytorialnego). Podkreślono także fakt, iż powód jako jednostka samorządu terytorialnego sama stosuje ustawę o finansach publicznych, w związku z czym jej treść, jak i mechanizmy działania z jej wynikające są powodowi doskonale znane. Nadto zdaniem pozwanego, gdyby intencją powoda było wyrażenie zgody na potrącenie tylko kwoty stanowiącej równowartość kosztów niekwalifikowanych. z pewnością w miejsce zapisu dotyczącego „odpowiedniej kwoty stanowiącej konsekwencję uznania kosztów niekwalifikowanych” pojawiłby się zapis mówiący o „kosztach niekwalifikowanych”. Pod pojęciem „kwoty odpowiedniej” należy - w ocenie pozwanego rozumieć zarówno kwotę 606.599,18 zł stanowiącą równowartość kosztów niekwalifikowanych powstałych w związku wydatkami poniesionymi na roboty dodatkowe oraz kwotę 239.840,00 zł odsetek. Pozwany zaznaczył, że interpretacja wskazanego powyżej pojęcia wynika zarówno z treści §8 zawartej z Powiatem K. Umowy, jak również z treści art. 207 ust. 1, 2 i 3 ustawy o finansach publicznych. ( k. 220-233)

Z tym stanowiskiem nie zgodził się powód, który w piśmie z 17 lutego 2014r wskazał, że : jego zdaniem intencją stron było zastosowanie umowy, konkretnie § 7 ust. 10 do pomniejszenia kwot wypłat dofinansowania, problem wydatków niekwalifikowanych miał być rozwiązany najpierw poprzez zawarcie aneksu do Umowy, następnie poprzez zastosowanie §7 ust. 10 Umowy. Kwestia zastosowania §8 Umowy, a tym samym naliczenia odsetek, została podniesiona przez pozwanego dopiero na początku 2013r., powód nigdy nie wyraził zgody na naliczenie odsetek na podstawie §8 Umowy (ani na żadnej innej podstawie), w niniejszej sprawie (na mocy przepisów przejściowych) zastosowanie mógłby znaleźć jedynie art. 211 ustawy z 30 czerwca 2005r. o finansach publicznych, nie zaś art. 209 ustawy z 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych. Art. 211 ustawy z 30 czerwca 2005r. o finansach publicznych obliguje instytucję zarządzającą, celem zastosowania przepisów ustawy, do wydania decyzji o zwrocie środków niekwalifikowalnych. Taka decyzja nie została wydana, ponieważ intencją stron było zastosowanie postanowień Umowy, a nawet, gdyby zastosowanie mógł znaleźć art. 209 ustawy z 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych (który zdaniem pozwanego nie znajduje tu zastosowania), to Instytucja Zarządzającą byłaby obowiązana wezwać powoda do wyrażenia zgody na pomniejszenie kolejnych płatności w rozumieniu art. 209 ust. 8 ustawy z 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych. Powód zaznaczył, że nigdy takiego wezwania nie otrzymał, więc w żadnym wypadku nie można mówić o zastosowaniu procedury z art. 209 ustawy z 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych. Dodatkowo powód zauważył, że analogiczna sytuacja ma miejsce w odniesieniu do §8 Umowy, który mógł być zastosowany jedynie w przypadku wystosowania uprzedniego wezwania i w związku z powyższym, w niniejszej sprawie zastosowanie znaleźć może jedynie §7 ust. 10 Umowy. ( k. 427- 432)

Pozwany odniósł się do twierdzeń powoda wskazanych powyżej zawartych w piśmie 24.03.2014r. w szczególności odniósł się do stanowiska powoda jakie przepisy ustawy ( w jakim brzmieniu) znajdą zastosowanie w tej sprawie. ( k. 441-450)

Tak ukształtowane stanowiska stron nie uległy już zmianie do zakończenia procesu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód uzyskał dofinansowanie na realizację projektu pod nazwą „Przebudowa ciągu dróg powiatowych: nr (...) (K. - M. - G.), nr (...) (G.- Z.)” o numerze (...), współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Priorytetu II - Infrastruktura komunikacyjna, Działania 2.2 - Poprawa dostępności do regionalnego i ponadregionalnego układu drogowego (drogi wojewódzkie w miastach na prawach powiatu, powiatowe i gminne), Schematu II - Drogi w granicach administracyjnych miast poniżej 50 tys. mieszkańców oraz na obszarach wiejskich, (...) Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013. Inwestycja została zrealizowana, droga została wybudowana.

( Dowód: wniosek o dofinansowanie z dnia 31 lipca 2009r.-k.19-40, umowa o dofinansowanie z dnia 6 listopada 2009r. wraz z późniejszymi aneksami - k.41-115, umowa z dnia 4 lutego 2010r. pomiędzy Powodem a Przedsiębiorstwem Budownictwa (...) S.A.- k. 116- 128, zeznania strony- za stronę powodową Starosta K. K. N. (1) - k. 472 i k. 630-631, zeznania świadka L. S. - k. 505- 506, zeznania świadka K. M. - k. 584)

W związku z tym powód zawarł z pozwanym umowę o dofinansowanie przedmiotowego projektu. Roboty budowlane prowadzone w ramach projektu zostały podzielone na trzy etapy. Umowa o dofinansowanie projektu pod nazwą „Przebudowa ciągu dróg powiatowych nr (...) (K.-M.-G.), nr (...) (G.-Z.)” została podpisana w dniu 06 listopada 2009 r. na wzorze Umowy zatwierdzonym przez Zarząd Województwa (...), przed ogłoszeniem konkursu. W styczniu 2010 r. Zarząd Województwa (...) przyjął wzór Umowy o dofinansowanie projektów Priorytetu I (Działanie 1.7), II, IV ( z wyłączeniem Działania 4.1), V, VI w ramach (...) Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013, uwzględniający postanowienia ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. W związku z powyższym w dniu 15 czerwca 2010 r. został podpisany z powodem aneks nr (...) do Umowy o dofinansowanie zaktualizowanej o postanowienia Ustawy z dnia 06 listopada 2009 r. o finansach publicznych, jak również obejmujący aktualizację zakresu rzeczowo-finansowego projektu, wynikającą z zakończenia procedury przetargowej. Roboty budowlane prowadzone w ramach projektu zostały podzielone na trzy etapy.

( Dowód: wniosek o dofinansowanie z dnia 31 lipca 2009r.- k.19-40, umowa o dofinansowanie z dnia 6 listopada 2009r. wraz z późniejszymi aneksami - k.41-115, umowa z dnia 4 lutego 2010r. pomiędzy Powodem a Przedsiębiorstwem Budownictwa (...) S.A.- k. 116- 128, zeznania strony- za stronę powodową Starosta K. K. N. (1) - k. 472 i k. 630-631, zeznania świadka L. S. - k. 505- 506, zeznania świadka K. M. - k. 584)

W toku realizacji projektu pozwany przekazywał powodowi środki w formie zaliczek lub refundacji. W ten sposób zostało wypłacone powodowi ok. 80% całkowitej kwoty dotacji inwestycji tj. ok. 7 mln. złotych Procedura rozliczania dokonanych płatności zaliczkowych składała się z dwóch etapów: złożenia wniosku o płatność przez powoda, a następnie poświadczenia tego wniosku przez pozwanego względnie zwrotu niewykorzystanych przez powoda środków z zaliczki. W dniu 24 września 2010r. powód wystąpił z wnioskiem o wypłatę zaliczki w kwocie 5.682.514,56 zł. Zaliczka wpłynęła na rachunek powoda 7 października 2010r. W dniu 19 listopada 2010r. powód złożył wniosek o płatność wraz ze zaktualizowanym harmonogramem rzeczowo-finansowym projektu. Niewykorzystane środki w wysokości 142.742,93 zł powód zwrócił 19 listopada 2010r. W okresie poprzedzającym rozliczenie powyższej zaliczki powód dwukrotnie otrzymał środki w formie refundacji w wysokości 333.386,64 zł oraz 13.025,00 zł.

( Dowód: wniosek o wypłatę zaliczki z dnia 23 września 2010r. - k. 129-141 , potwierdzenie wpływu zaliczki na konto powoda -k. 142, potwierdzenie zwrotu niewykorzystanych środków - k. 143-144, wniosek o płatność z dnia 19 listopada 2010r. wraz ze zaktualizowanym harmonogramem rzeczowo - finansowym - k. 145-158, zeznania świadka M. S. (1) - k. 584 i k. J. S. - k. 585 , M. S. (2) - k. 596)

W dniu 23 grudnia 2010r. pozwany przesłał powodowi wiadomość e-mail w sprawie uzupełnienia wniosku w zakresie opisów na fakturach. W konsekwencji, w dniu 30 grudnia 2010r. powód złożył korektę wniosku o płatność uwzględniając uwagi pozwanego. Należy przy tym zaznaczyć, że zarówno we wniosku o płatność z dnia 19 listopada 2010r., jak i w skorygowanym wniosku o płatność z dnia 30 grudnia 2010r., powód informował pozwanego o zmianach w zakresie struktury kosztów robót budowlanych .

( Dowód: zeznania świadka R. K. - k. 597, wniosek o płatność z dnia 19 listopada 2010r. wraz ze zaktualizowanym harmonogramem rzeczowo-finansowym - k. 145-158, wiadomość e-mail z 23 grudnia 2010r. od pozwanego- k. 159-160, skorygowany wniosek o płatność z 30 grudnia 2010r.-k. 161-175)

W dniu 5 stycznia 2011r. powód otrzymał wiadomość e-mail informującą, że wniosek o płatność rozliczający zaliczkę przekazaną w dniu 7 października 2010r. został zweryfikowany pozytywnie.

( Dowód: wiadomość e-mail pozwanego z 5 stycznia 2010r. - k. 176)

W dniu 21 listopada 2011r. powód wystąpił z wnioskiem o kolejną płatność w formie zaliczki w wysokości 840.000,00 zł. Pozwany w piśmie z 30 listopada 2011r. stwierdził jednak, że zaliczka ta będzie mogła zostać wypłacona dopiero po zawarciu aneksu do Umowy uwzględniającego zmianę stawki VAT oraz zmiany w harmonogramie rzeczowo - finansowym z I etapu robót budowlanych, to jest zmiany z lat 2010-2011. Zmiana kosztów kwalifikowalnych na niekwalifikowalne wynikała z faktu, że zachodziły zmiany w trakcie budowy, dotyczące zmiany technologii budowy koniecznej do zakończenia budowy drogi i wynikającej z tego konieczności zmiany stosowanych materiałów budowlanych. Następnie, pismem z dnia 2 lutego 2012r. pozwany stwierdził również konieczność uprzedniego skorygowania (umniejszenia) kosztów kwalifikowanych projektu z II i III etapu robót budowlanych w formie aneksu do Umowy. W konsekwencji, 17 grudnia 2012r. strony zawarły drugi aneks do Umowy. Aneks nie dotyczył jednak wydatków uznanych następczo przez pozwanego za niekwalifikowalne w ramach I etapu projektu.

( Dowód: wniosek o płatność z 21 listopada 2011r. -k . 177-189, pismo pozwanego z dnia 30 listopada 2011r.- k.190, pismo pozwanego z 2 lutego 2012r.- k.191 )

W dniu 18 stycznia 2013r. powód złożył wniosek o płatność końcową, wnioskując o przekazanie mu kwoty 2.175.334,72 zł. W tym samym dniu odbyło się spotkanie stron na którym ustalono, że nie będzie podpisywany aneks do umowy w celu rozliczenia kwot niekwalifikowalnych dotyczących I etapu budowy. Nie podjęto na tym spotkaniu decyzji w jaki sposób zostanie to rozliczone.

( Dowód: zeznania świadka L. S. - k. 505-506 i M. W. k. 595- 596 , wniosek o płatność końcową z 17 stycznia 2013r. - k. 194- 207)

W dniu 13 lutego 2013r. odbyło się spotkanie w Urzędzie Marszałkowskim w P. w sprawie końcowego rozliczenia projektu. Starosta K. na tym spotkaniu wyraził zgodę na pomniejszenie kolejnej płatności o kwotę wydatków niekwalifikowalnych ale bez odsetek albowiem I etap budowy został już ostatecznie rozliczony w 2010r. Nie było jednak nigdy decyzji określającej kwotę zwrotu , nie został określony termin od którego miałaby być naliczane jakiekolwiek odsetki i sposób zwrotu tych środków. Mając na względzie ustalenia z powyższego spotkania i chcąc ostatecznie rozliczyć projekt i nie znając ostatecznej kwoty rozliczenia kosztów niekwalifikowalnych uznanych przez pozwanego, pismem z dnia 14 lutego 2013r. powód uznał za niekwalifikowalne koszty wynikające ze zmian z I etapu robót, wyrażając zgodę na ich potrącenie z refundacji ale absolutnie nie wyraził zgody przy tym na potrącenie odsetek. Treść tego oświadczenia brzmiała " Powiat K. wyraża zgodę na potrącenie z kolejnej kwoty refundacji odpowiedniej kwoty stanowiącej konsekwencję uznania kosztów niekwalifikowalnych poniesionych w wyniku realizacji robót budowlanych w ramach ww. projektu". Było to zgodne z §7 ust.10 umowy . Tym samym wydatki niekwalifikowalne zostały pokryte ze środków Powiatu K.. Treść porozumienia które znalazło swoje odzwierciedlenie w tym piśmie została wypracowana wspólnie przez strony i Dyrektor Wydziału Płatności pozwanego miała świadomość tego, że oświadczenie o potrąceniu nie obejmuje odsetek. Dopiero po otrzymaniu ww. pisma pozwany przekazał powodowi informację jaką kwotę potrącono tytułem kosztów niekwalifikowalnych (nieprzewidzianych w umowie) a jaką dodatkowo tytułem odsetek.

( Dowód: pismo powoda z 14 lutego 2013r.- k. 208 i k. 364 , przesłuchanie strony - za powoda Starosta K. K. N. (1)- k . 472 i k. 630 , zeznania świadka L. S. - k. 505-506, zeznania świadka M. K. - k. 507, częściowo zeznania świadka M. W. - k. 595 - 596)

Dnia 11 marca 2013r. pozwany poinformował powoda, że jego wniosek refundacyjny w wysokości 1.538.017,21 zł został zweryfikowany pozytywnie. Ostatecznie poświadczona kwota wydatków kwalifikowalnych dla całego projektu wyniosła 9.829.004,43 złotych. Kwotę wnioskowaną umniejszono jednak nie tylko o wydatki niekwalifikowalne z tytułu zmian dokonanych w ramach I etapu robót w wysokości 366.759,18 zł, ale i również o odsetki liczone jak dla zaległości podatkowych, w wysokości 239.840,00 zł. Kwota do wypłaty w formie refundacji wyniosła 1.538.017,21 zł (kwota refundacji została dodatkowo zwiększona o 30.718.33 zł wypłacone wskutek zmniejszenia kary umownej naliczonej przez powoda projektantowi na podstawie umowy na wykonanie projektu budowlanego). W dniu 19 marca 2013r. pozwany poinformował powoda o dokonaniu przelewu wyżej wspomnianych środków.

( Dowód: e-mail pozwanego z dnia 11 marca 2013r. o pozytywnej weryfikacji wniosku o płatność - k. 209, e-mail pozwanego z dnia 11 marca 2013r. o akceptacji wydatku wynikającego ze zmniejszenia kary umownej - k. 210, e-mail pozwanego z dnia 19 marca 2013r. o dokonaniu przelewu - k. 211)

Powód nie zgodził się z potrąceniem wyżej wspomnianych odsetek i pismem z 5 sierpnia 2013r. wezwał pozwanego do zapłaty zaległej należności w wysokości 239.840,00 zł wraz z należnymi odsetkami. Pozwany nie uiścił jednak żądanej kwoty.

( Dowód: wezwanie do zapłaty z 5 sierpnia 2013r. wraz z dowodem odbioru - k. 17-18 )

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie przywołanych dowodów .

Sąd uznał, zeznania przesłuchanego za stronę powodową Starosty K. - K. N. (1) za w pełni wiarygodne albowiem były wyważone, spójne, logiczne nadto korespondowały z zebranym i uznanym przez Sąd jako wiarygodny materiałem dowodowym sprawy .

Z tych samym przyczyn Sąd uznał zeznania świadków L. S., M. K., R. K., K. M., M. S. (1) , J. S. , M. S. (2) za wiarygodne i w pełni przydatne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Nieprzydatnymi dla rozstrzygnięcia sprawy okazały się zeznania świadka K. H. albowiem świadek nie posiadała żadnej wiedzy o faktach istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy.

Tylko częściowo wiarygodnymi okazały się natomiast zeznania świadka M. W. tj. w części zgodnej z ustalonym przez Sąd stanem faktycznym sprawy . Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka w zakresie w jakim podawała, że oświadczenie powoda z 14.02.2013r. (k. 208 i k. 364) zawiera nie tylko zgodę na potrącenie z kwoty refundacji uznanych kosztów niekwalifikowalnych ale również naliczanych od niej odsetek. Po pierwsze jak wynikało, z uznanych wiarygodnych zeznań strony powodowej - Starosty K. K. N. (1) wspartych wiarygodnymi zeznaniami świadków L. S. i M. K. wskazane oświadczenie nie obejmowało woli potrącenia odsetek a tylko wydatki niekwalifikowalne i było zgodne ze stanowiskiem powoda z okresu poprzedzającego złożone oświadczenie. Po drugie, odmienne w tym zakresie zeznania świadka nie znajdywały odzwierciedlenia w pozostałym materiale dowodowym sprawy , tym samym były gołosłowne. Sam świadek zresztą popadał w sprzeczności zeznając przed Sądem i w obecności stron i ich pełnomocników , gdyż na pytanie pełnomocnika powoda świadek spontanicznie odpowiedział, że " nigdy nie było zgody pana K., S. na potrącenie odsetek" po czym diametralnie w kolejnym zdaniu zmieniał swoje zeznanie i podawał, " że Pan S. telefonicznie informował , że wyrazi zgodę na potrącenie odsetek". Jak mowa o tym wcześniej wskazana część zeznań nie została potwierdzona w pozostałym materiale dowodowym sprawy , w związku z tym należało uznać zeznania świadka w tym zakresie jako całkowicie gołosłowne. Podobny wniosek należy wyciągnąć co do oceny zeznań świadka, w jakim podawała, że Pan S. chciał aby w treści oświadczenia o potrąceniu nie wpisywać kwestii odsetek ze względów politycznych, przy czym świadek nie wyjaśniła wcale tej kwestii w dalszej części zeznań.

Sąd dał wiarę powołanym dokumentom oraz ich odpisom i kserokopiom, albowiem nie były przez strony kwestionowane, jak również nie budziły wątpliwości sądu co do ich prawdziwości i autentyczności. Podkreślić przy tym należy, że zgodnie z art. 244 § 1 k.p.c. dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Z kolei w świetle art. 245 k.p.c. dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie.

Sąd nie widział potrzeby przeprowadzenia dowodów z urzędu. Strony bowiem były reprezentowane przez fachowych i profesjonalnych pełnomocników. Innymi słowy Sąd oparł się jedynie na materiale dowodowym zaoferowanym przez strony. Jest to zgodne z obowiązującą zasadą kontradyktoryjności.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się w pełni uzasadnione.

Zgodnie z art. 1 usta wy z dnia 27.08.2 009 roku Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych (Dz U. z 2009r. Nr 157, poz. 1241 ze zm.) ustawa z dnia 27.08.2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2009r. Nr 157, poz. 1240 ze zm.) wchodzi w życie z dniem 01.01.2010 roku z wyjątkiem określonych szczegółowo przepisów nieistotnych przedmiotowej sprawie. Zgodnie natomiast z art. 113 w/w ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych dotacje udzielone przed dniem wejścia w życie ustawy, o której mowa w art. 1 (ustawy z dnia 27.08.2009 r. o finansach publicznych) podlegają zwrotowi na podstawie dotychczasowych przepisów, czyli art. 211 ustawy z 30.6.2005r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 249, poz. 2104 ze zm.).

Dota cja została udzielona powodowi przed wejściem w życie ustawy z 27.08.2009r— o finansach p ublicznych, zastosowanie więc w sprawie może znaleźć art. 211 Ustawy z 30.6.2005r. o finansach publicznych. Przepis ten przewidu je procedurę zwrotu dotacji, która nakłada na instytucję zarządzającą, w przypadku stwierdzenia okoliczności, iż przekazane środki są wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem lub wykorzystane z naruszeniem procedur, o których mowa w art. 208 ustawy lub pobrane nienależnie lub w nadmiernej wysokości , obowiązek wydania decyzji określającej kwotę przypadającą do zwrotu i termin, od którego nalicza się od setki (art. 211 ust. 4 ustawy). W takiej sytuacji po wód zobowiązany byłby do zwrotu środków pozwanemu wraz z ods etkami w wysokości takiej jak ok reśl onej dla zaległości podatkowych, liczonymi od dnia prze kazania śr odków na rachunek wskazany przez poz wanego. w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji, o której mowa powyżej. Pozwany wskazuje, że zastosowanie w niniejszej sprawie ma ustawa z dnia 27.8.2009r. o finansach publicznych. Jeśli nawet uznać, że ustawa ta ma zastosowanie to należy dojść do wniosku, że pozwany obowiązków związanych z zastosowaniem procedury określonej w tej ustawie nie dopełnił. Zgodnie bowiem z przepisem art.207 ust.8 tej ustawy pozwany obowiązany był wezwać powoda do zwrotu środków lub w wezwaniu poinformować o odpowiednim pomniejszeniu kolejnych płatności, w termin ie 14 dni od dnia doręczenia wezwania. Po bezskutecznym upływie terminu wyznaczonego w w/w wezwaniu organ pełniący funkcje instytucji zarządzającej lub instytucji pośredniczącej powinien wvdać decvzję określającą kwotę przypadającą do zwrotu i termin, od którego nalicza się odsetki oraz sposób zwrotu środków. Podkreślić należy, że powód nigdy nie otrzymał od pozwanego jakiegokolwiek wezwania ani tym bardziej decyzji,. W związku z tym uznać należy, iż podsta wa prawna działań- pozwanego nie mogła być wskazywana przez pozwaneg o stosownie do art. 207 ustawy o finansach publicznych z 27.8.2009 roku.. Mając na uwadze powyższe, oczywistym jest, ze w przedmiotowej sprawie w spornej kwestii zwrotu środków/wydatków następczo uznanych za niekwalifikowane nie miały zastosowania uregulowania ustawowe, zarówno art 211 .ustawy z 30.06.2005 jak i art. 207 ustawy z dnia 27.08.2009 roku. Ustawy te bowiem w związk u z zastosowaniem ich norm stawiały przed pozwany m określone obwiązki wydania decyzji lub wystosowania wezwania, których pozwany nigdy nie wypełnił. Nie zostały więc wypełnion e przesłanki zastosowania regulacji ustawowych. Takie zachowanie fachowego podmiotu jakim jest pozwany wskazuje na to, iż pozwany miał świadomość swoich działań ( czy br aku działań) i wiedział, że nie wypełnienie ustawowych przesłanek uniemożliwi stosowanie regulacji ustawowych w w/w zakresie. Wskazuje to na zamiar p ozwanego rozliczenia dofinansowania w oparciu o wiążące go z powode m postanowienia umowne, Według pozwanego, czego Sąd nie podzielił, gdyby w niniejszej sytuacji zastosowano § 7 ust. 10 umowy o dofinansowanie projektu, byłoby to sprzeczne z innymi postanowieniami tej umowy, przepisami ustawy o finansach publicznych oraz przepisami odpowiednich rozporządzeń instytucji europejskich. Z tego powodu pozwany wykluczył zastosowanie tego przepisu i wskazał, ze odpowiedni jest § 8 w/w umowy. Jeżeli on nie znalazłby zastosowania, to właściwy dla określenia mechanizmu zwrotu wydatków niekwalifikowanych jest według pozwanego art. 207 ustawy z 27.08.2009 roku o finansach publicznych. Gdyby nawet teoretycznie uznać, iż twierdzenia pozwanego o zastosowaniu w/w paragrafu są prawidłowe należy wskazać, ze zarówno w/w ustawa o finansach publicznych jak i wskazane przez pozwanego postanowienia umowne (§ 8 umowy) formułują względem pozwanego podobne obowiązki których pozwany nigdy nie wykonał. Według powoda, co powód w ocenie Sądu w postępowaniu dowodowym wykazał - strony podczas negocjacji co do kwestii zwrotu środków odnosiły się wyłącznie do umowy o dofinansowanie jako podstawy wszelkich ustaleń i działań. Powód_ zaprzeczył jedocześnie twierdzeniom pozwanego co do ustaleń poczynion ych na s potkaniu 18.1.2013 roku jakoby wyraził zgodę na potrącenie kwoty głównej wraz z j akimikolwiek odsetkami. Sąd jak była mowa dał wiarę tym faktom co potwierdził też wymieniony wiarygodny materiał dowodowy. W ocenie Sądu powód skutecznie zaprzeczył również twierdzeniom pozwanego dotyczącym notatki służbowej sporządzonej przez pozwanego z tego spotkania. Jako że jedyna notatka służbowa załączona do sprzeciwu od nakazu zapłaty jest to notatka z dnia 18.01.2013 roku (karta 347), która nie odnosi się w jakikolwiek sposób do spotkania i nie zawiera jakichkolwiek merytorycznych informacji dotyczących tego spotkania, uznać należy, iż nie potwierdza ona wiarygodności faktów podawanych w tym zakresie przez pozwanego i nie podważa skuteczności zaprzeczenia im przez powoda. Idąc dalej można dojść do przekonania, że ze spotkania z dnia 18.01.2013 roku ni e została sporz ądzoną żadna merytoryczna - co do odsetek - notatka, nie mogła być więc następnie zaakceptowana w kwestii odsetek przez powoda, na co wskazuje pozwany. Powód podnosi również, iż cala treść umowy o dofinansowani e została narzucona przez pozwanego. Wykluczone były bowiem jakiekolwiek negocjacje w tym zakresie. Pozwany podnosił natomiast, że jest to z uwagi na specyfikę tych umów - standard w obrocie i uznając to za obiektywny fakt zdaniem Sądu pozwany w pierwszym rzędzie powinien przestrzegać jej zapisów, nie uchylać się od jej stosowania, a wszelkie wątpliwości, nieścisłości i sporne kwestie interpretować na korzyść powoda jako „słabszej strony tego stosunku prawnego”. Według ogólnej zasady wykładnia postanowień umów powinna uwzględniać w równym stopniu interesy obu jej stron. Niejednoznaczne postanowienia umów nie mogą być więc interpretowane na korzyść jednej ze stron i ze szkodą dla drugiej, chyba że zamiarem stron było takie właśnie ukształtowanie sytuacji stron umowy co tu nie ma miejsca i nie wykazano tego. W przypadku, gdy umowa została przedstawiona z góry ustalonej treści i w formie wzorca, niejednoznaczne postanowienia takiego wzorca umownego jak i (trafnie podnoszone w doktrynie) postanowienia umów jednostronnie narzuconych powinno się tłumaczyć nawet wyłącznie na korzyść słabszej strony stosunku prawnego. Kwestia och rony „słabszej strony” znalazła również wyraźne odzwierciedlenie w treści umowy o dofinansowanie, a mianowicie w § 7 ust. 10., stanowiącym swego rodzaju lex specialis względem § 8. Przepis § 7 ust. 10 umowy wyraźnie bowiem chroni powoda przed naliczeniem odsetek m.in. w sytuacji stanowiącej podstawę sporu, w której pozwany najpierw oświ adcza/akceptuje dokonane przez powoda wyd atki uznając je za wydatki kwalifikowalne. Następnie po upływie pewnego czasu uznaje je za niekwalifikowalne i żądając ich zwrotu domaga się również odsetek i to naliczanych jak od zaległości podatkowych. Podkreślić w tym miejscu należy, iż przesłanki zastosowania par. 7 ust.10 umowy o dofinansowanie zostały spełnione. Pozwany zdaniem Sądu w skuteczny sposób tego faktu nie zakwestionował. Zdaniem Sądu powód w pełni wykazał, że jego pismo z 14.2.13r. podpisane przez starostę K. N. (k.364) absolutnie nie może być interpretowane jako uznanie i zgoda powoda na potrącenie przedmiotowych odsetek. Nie zawiera ono ani w sposób wyraźny ani dorozumiany takiej zgody i uznania. Twierdzenie odwrotne pozwany opiera na tezie, że naliczenie odsetek jak dla zaległości podatkowych jest oczywistą i prawidłową konsekwencją uznania wydatków za niekwalifikowane. Stanowisko pozwanego jest jednak błędne. Zastosowanie § 7 ust. 10 umowy o dofinansowanie i brak wspomnianego oświadczenia w kwestii odsetek przesądza o skutecznym wykazaniu przez powoda zasadności zastosowania w/w przepisu, czyli przyję ciu, iż umniejszenie odpowiedniej, kwoty pr zez pozwanego nastąpi bez potrącania jakichkolwiek odsetek. Dodatkowo można wskazać, że oświadczenia składane przez strony na spotkaniach w Urzędzie Marszałkowskim nie kwestionowały zastosowania § 7 ust. 10 umowy i na taką wyłącznie podstawę działania pozwanego powód wyraził zgodę. Nigdy natomiast nie zgodził się na naliczenie odsetek, w szczególności na podstawie § 8 u mowy. Podkreślenia wymaga również fakt, iż pozwany jak wynika ze szczegółowego opisu stanu faktycznego dopiero od początku 2013 roku zmi enił stanowisko w kwestii odsetek i określił, iż podstawą jego działań będzie § 8 umowy. Wskazać również należy, iż o konieczności korekty wydatków z 2010r. poświadczonych/ zaakceptowanych uprzednio przez pozwanego powód poinformowany został dopiero po ponad roku pismem z 2.2.2012r.. Korekta ta przeprowadzona miała być przy zastosowaniu umowy o dofinansowanie , najpierw poprzez zawarcie aneksu do tej umowy bez naliczania odsetek (z uwagi na brak informacji o naliczaniu odsetek), na co wyraził zgodę powód, a czego nie kwestionował pozwany, następnie na skute k braku woli pozwanego w kwestii zawarcia aneksu poprzez rozliczenie korekty na podstawie § 7 ust. 10 umowy. Pr oblem zastosowania § 8 umowy o dofinansowanie, a tym samym naliczenia odsetek, został podniesiony przez pozwanego dopiero na początku 2013 roku. Uznać wiec należy, ze obie strony pierwotnie i przez długi czas realizacji umowy zgadzały się co do tego, że odsetki nie mają być naliczane, a w sytuacji, gdy pozwany nie wyrażał woli zawarcia aneksu do umowy o dofinansowanie, który to aneks miał uregulować kwestie rozliczenia wydatków, zastosowanie do kwestii zwrotu środków miał w naturalny sposób § 7 ust. 10 tej umowy. Wszelkie działania pozwanego podej mowane od 2013 roku w kwestii naliczenia odsetek sprzeczne były z dotychczasowymi ustaleniami stron. W związku z powyższymi wywodami, stwierdzić należy, iż w przedmiotowej sprawi e nie miały zastosowania przepisy ustawow e ( art. 211 ustawy z 30 czerwca 2005r. o finansach publicznych albo ewentualnie art. 207 ustawy z 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych. Ni e miał zastosowania również par. 8 umowy o dofinansowanie projektu z dnia 06.11.2009 roku w związku z brakiem realizacji ustawowych przesłanek w tym w postaci odpowiedniego wezwania skierowanego do powoda czy wydania stosownej decyzji. Zgromadzony w sprawie materiał dał podstawę do uznania, iż zastosowanie w tej sytuacji powinien znaleźć wyłącznie par.7 ust. 10 umowy o dofinansowanie, tj.. uregulowanie, które nakazuje zwrot środków uznanych za niekwalifikowane bez naliczania odsetek jak za zaległości podatkowych. Zdaniem Sądu par.7 ust.10 tej umowy należy odczytywać mając na względzie brzmienie art.207 ust.2 i 8 ustawy o finansach publicznych jako dookreślenie sposobu rozliczania środków, z uwagi także na pozostawioną przez ustawodawcę w tym zakresie alternatywę tj. bezpośredni zwrot lub pomniejszenie kolejnej płatności. Należy pamiętać też o celu dla jakiego ustawodawca dopuszcza naliczenie odsetek tj. dolegliwości dla dłużnika pozostającego w zwłoce w wykonaniu świadczenia. Odsetki nie są zatem żadnym osobnym świadczeniem należnym niezależnie od świadczenia głównego. Mając powyższe na uwadze, uznać należy, iż p ozwany naliczył w/w odsetki oraz dokonał ich potrącenia bezzasadnie, a w konsekwencji żądanie powoda określone w pozwie o zapłatę jest w pełni uzasadnione. Z tych powodów Sąd orzekł jak w punkcie 1 wyroku. O odsetkach ustawowych Sąd orzekł na podstawie art. 481§1 k.c. w zw. z art. 482 k.c. Sąd w punkcie 1 wyroku zasądził na rzecz powoda kwotę 260.768,50 zł stanowiącej kwotę skapitalizowanych ustawowych odsetek naliczonych od dnia 9 marca 2013r. (data pozytywnej weryfikacji wniosku refundację) do dnia wytoczenia powództwa tj. 8.11. 2013r. w związku z czym dalsze odsetki ustawowe od zasądzonej kwoty powodowi należą się od dnia następnego po wytoczeniu powództwa tj. od dnia 9 .11.2013r. do dnia 31.12.2015r. jako ustawowych odsetek i w związku z wejściem w życie w dniu 1.01.2016r. znowelizowanego przepisu art. 481§1 k.c. , od dnia 1.01.2016r. do dnia zapłaty jako ustawowych odsetek za opóźnienie. O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98§1 - 3 k.p.c. ( zasada odpowiedzialności za wynik procesu) Na tej podstawie Sąd uznając pozwanego za przegrywającego proces w całości zasądził od niego na rzecz powoda kwotę 20.256,00 złotych w tym zawiera się kwota 13.039,00 złotych tytułem uiszczonej przez powoda opłaty sądowej od pozwu ( k. 16) oraz kwota 7.217 złotych tytułem kosztów zastępstwa prawnego Wysokość tego wynagrodzenia Sąd ustalił na podstawie §21 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie ( Dz.U.2015.1800 ) i §6 pkt. 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U.2013.461 j.t.) ( pkt. 2 wyroku)

Z tych powodów Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

SSO Hanna Flisikowska