Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 marca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Otwocku – III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący: SSR Paweł Witan

Protokolant: Magdalena Miętus

po rozpoznaniu w dniu 8 marca 2016 r. w Otwocku

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniego W. W. (1), reprezentowanego przez przedstawicielkę ustawową M. W. (1)

przeciwko J. W.

o podwyższenie alimentów

1.  alimenty od pozwanego J. W. na rzecz małoletniego syna W. W. (1) ur. (...) ustalone ugoda sądową zawartą w dniu 10 stycznia 2014 r. w toku postępowania sygn. III RC 468/12 toczącego się przed Sądem Rejonowym w Otwocku z dniem 15 września 2015 r. podwyższa z kwoty po 900 (dziewięćset) złotych miesięcznie do kwoty po 1200 (tysiąc dwieście) złotych miesięcznie, płatnej do 15-tego dnia każdego miesiąca z góry do rąk matki małoletniego M. W. (1) wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat;

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

3.  wyrokowi w pkt. 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności;

4.  koszty postępowania między stronami wzajemnie znosi;

5.  nakazuje ściągnąć od pozwanego J. W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Otwocku kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) zł tytułem nieuiszczonej przez powoda opłaty sądowej należnej od uwzględnionej części powództwa, pozostałe nieuiszczone koszty sądowe ponosi Skarb Państwa,

Sygn. akt RC 414/15

UZASADNIENIE

M. W. (1) działając jako przedstawicielka ustawowa małoletniego W. W. (1) pozwem z dnia 15 września 2015 roku (data złożenia w Sądzie) wniosła o podwyższenie alimentów od pozwanego J. W. na rzecz ich małoletniego syna z kwoty po 900 zł miesięcznie do kwoty po 1500 zł miesięcznie. Uzasadniając swoje żądanie wskazała, iż od momentu zawarcia ostatniej ugody w przedmiocie alimentów zmienił się zakres usprawiedliwionych potrzeb małoletniego dziecka (co wymaga większych nakładów finansowych) jak i zakres możliwości finansowych i zarobkowych przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda (pozew k. 1-4).

Pozwany J. W. wniósł o oddalenie powództwa w całości.

(stanowisko pozwanego J. W. na rozprawie – nagranie płyta CD k. 66 akt).

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Obecny obowiązek alimentacyjny J. W. wobec W. W. (1) został ustalony ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Otwocku w dniu 10.01.2014 r. w sprawie III RC 468/12 na kwotę po 900 zł miesięcznie (d. ugoda akta sprawy III RC 468/12).

Małoletni W. W. (1) ma obecnie lat 14 i uczęszcza do I klasy gimnazjum. Wraz z matką – M. W. (1) oraz przyrodnim rodzeństwem (w wieku 4 i 6 lat) zamieszkuje w segmencie stanowiącym własność M. W. (1). Do usprawiedliwionych kosztów utrzymania małoletniego zaliczyć należy ¼ kosztów utrzymania domu w którym zamieszkuje (na które to koszty składają się: opłata za energię elektryczną – ok. 175 zł miesięcznie, opłata za Internet – 60 zł miesięcznie, TV – ok. 40 zł miesięcznie, gaz - ok. 700 zł miesięcznie, wodę i ścieki - ok. 110 zł miesięcznie, opłata za ubezpieczenie domu – ok. 700 zł rocznie), a także koszty wyżywienia małoletniego (ok. 500 zł miesięcznie), ubrania – ok. 200 zł miesięcznie (małoletni jest bardzo wysoki – ma ok. 180 cm wzrostu – i w ostatnim czasie urósł o ok. 16 cm, co wymagało zakupu nowej garderoby), a także koszty edukacji szkolnej (koszty wyprawki – ok. 200-300 zł rocznie, opłaty za wycieczki – ok. 600 zł rocznie), zajęć pozaszkolnych (opłata za basen – ok. 200 zł miesięcznie), a także koszty leczenia (opłaty za wizyty u okulisty – 200 zł na dwa miesiące, opłaty za wizyty ortodonty – ok. 200 zł miesięcznie, koszt leków astmatycznych – ok. 150 zł miesięcznie; nadto pod koniec 2015 r. zaistniała konieczność zakupu aparatu ortodontycznego, którego koszt to 2800 zł, plan leczenia zakłada założenie w przyszłości również aparatu grubo łukowego i retencyjnego) – małoletni ma bowiem zdiagnozowaną astmę, poważną wadę wzroku, a także wadę zgryzu.

(d. zeznania M. W. (1) – nagranie płyta CD k. 66 i 75, faktury i paragony k. 5-22 akt, k. 33-40 akt, k. 46-47 akt, zaświadczenie lekarskie (k. 49).

W czasie zawierania ugody w sprawie sygn. III RC 468/12 W. W. (1) miał 12 lat i uczęszczał do szkoły podstawowej. Wówczas również zamieszkiwał z matką i przyrodnim rodzeństwem. W porównaniu z obecnymi usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniego były mniejsze w zakresie jego udziału w kosztach utrzymania mieszkania (miesięczna opłata za energię elektryczną wynosiła wówczas ok. 150 zł, a za wodę ok. 100 zł miesięcznie), a nadto w zakresie zajęć szkolnych i pozaszkolnych (koszt udziału małoletniego w zajęciach na basenie wynosił wówczas ok. 140 zł miesięcznie, małoletni nie uczęszczał również na wycieczki), a także w zakresie kosztów leczenia małoletniego (małoletni uczęszczał do okulisty raz na 3-6 miesięcy – koszt wizyty wynosił ok. 200 zł, nie prowadził wówczas również systematycznego leczenia ortodontycznego).

(d. zeznania M. W. (1) – nagranie płyta CD k. 66 i 75, akta sprawy sygn. III RC 468/12).

W 2014 r. przedstawicielka ustawowa małoletniego W. W. (1) zatrudniona była na stanowisku kierownika apteki z miesięcznym wynagrodzeniem w kwocie ok. 7100,00 zł brutto.

(d. akta sprawy III RC 468/12, deklaracja PIT za 2014 r. k. 42-45)

W chwili obecnej przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda M. W. (1) zatrudniona jest jako manager medyczny w Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w K. z wynagrodzeniem w kwocie 6 642,56 zł brutto. Umowę o pracę zawarła ona na czas określony do dnia 31 marca 2016 roku. Zmiana przez nią miejsca pracy spowodowana była z problemami z jej dyspozycyjnością, wynikającymi m.in. z urazu doznanego przez nią w czasie wypadku.

(d. umowa o pracę M. W. (1) k. 41 akt, zeznania M. W. (1) - nagrania płyta CD kk. 66).

Od 2008 r. jest ona właścicielem segmentu, w którym zamieszkuje wraz z powodem i dwójką innych dzieci pochodzących z kolejnego związku.

(d. zeznania M. W. (1) – nagranie płyta CD k. 66 i 75 akt)

J. W. w 2014 r. zatrudniony był w Urzędzie Miejskim w Ł. i przez cały rok 2014 zarobił brutto ok. 60 900 zł, co oznacza, że miesięcznie zarabiał przeciętnie ok. 5075 zł brutto.

W tym czasie mieszkał z partnerką – składał się wówczas po 300 zł na czynsz i opłaty za lokal, w którym przebywał, a ponadto spłacał kredyt – rata wynosiła 400 zł miesięcznie.

(d. deklaracja PIT pozwanego za 2014 r. k. 54-57, zeznania J. W. – nagranie płyta CD k. 75)

W chwili obecnej J. W. zatrudniony jest na stanowisku inspektora w Urzędzie Miejskim w Ł. z wynagrodzeniem zasadniczym w kwocie 3650 zł brutto i z dodatkiem stażowym w wysokości 730 zł brutto. Ponadto otrzymuje on również nagrody uznaniowe. W okresie sierpień 2015 r. – styczeń 2016 r. jego przeciętne wynagrodzenie wynosiło miesięcznie 6379,70 zł brutto, co daje kwotę 4583,96 zł netto (przy czym w tym okresie pozwany otrzymał również nagrodę jubileuszową w wysokości 100% jego wynagrodzenia miesięcznego).

(d. zaświadczenia o zatrudnieniu i osiąganym wynagrodzeniu k. 58-60 akt, pismo o przyznaniu nagród k. 52, 53; deklaracji PIT pozwanego za 2014 r. k. 54 - 57 akt).

Pozwany obecnie zamieszkuje na stancji, której koszt wynajęcia to 600 zł miesięcznie. Zakupił nowy telewizor jak i komputer na raty, które łącznie wynoszą ok. 275 zł miesięcznie. Ponadto ma kredyt w banku (...) S.A. – miesięczna rata wynosi 270 zł miesięcznie. Na telefon wydaje 100 zł miesięcznie, zaś na leki ok. 110 zł na dwa miesiące. Jest właścicielem samochodu marki V. (...) z 2004 r., innego majątku nie posiada. Prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe i nie posiada innych osób na swoim utrzymaniu, odwiedza swoją chora matkę, która zamieszkuje w L..

Pozwany wywiązuje się z ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego, lecz poza tym sporadycznie świadczy dodatkowo na rzecz swojego małoletniego syna (w przeszłości łożył na turnus odchudzający dla małoletniego W.). Ma rzadki kontakt z synem. Ostatnio widział się z nim w lutym 2016 r., a wcześniej w 2014 r.

(d. zeznania pozwanego – nagranie płyta CD k. 75 akt).

Sąd zważył ,co następuje:

Ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie zostały poczynione w oparciu o dowody przeprowadzone w toku postępowania, a mianowicie na podstawie dokumentów dołączonych do pozwu (k. 5-24), dokumentów złożonych w toku rozprawy przez przedstawicielkę ustawowa małoletniego powoda (k. 32-51, 68-70) oraz przez pozwanego (k. 52-60), akt sprawy III RC 468/12 oraz przesłuchania stron (nagranie – płyta CD k. 66 i 75). Powyższy materiał dowodowy Sąd co do zasady uznał za wiarygodny.

Sąd nie dał jedynie wiary zeznaniom M. W. (1) w zakresie, w jakim wynika z nich, że miesięczny koszt utrzymania segmentu w którym mieszka wynosi ok. 3000 zł, oraz, że za wodę wydaje 500 zł na dwa miesiące, albowiem z dalszym zeznań przedstawicielki ustawowej powoda oraz przedstawionych przez nią dokumentów wynika, że przeciętny miesięczny koszt utrzymania przez nią segmentu (bez kosztów remontów) wynosi ok. 1200 zł miesięcznie; zaś z przedstawionych przez nią faktur wynika, że rachunki za zużycie wody za dwa miesiące wynoszą ok. 220 zł.

Sąd nie dał wiary również wiary zeznaniom pozwanego w zakresie, w jakim wynika z nich, że zarabia on obecnie ok. 100 zł więcej niż w czasie zawierania ugody w sprawie sygn. III RC 468/12, albowiem z przedstawionych przez niego dokumentów wynika, że w 2014 r. zarabiał przeciętnie ok. 5075 zł brutto miesięcznie, zaś w okresie sierpień 2015 – styczeń 2016 r. zarobił (z nagrodą jubileuszową) przeciętnie miesięcznie 6379,70 zł brutto; zaś bez nagrody jubileuszowej ok. 5600 zł brutto.

W pozostałym zakresie Sąd zeznania stron uznał za wiarygodne, albowiem były one logiczne, a także spójne z przedstawionymi przez strony dokumentami, którymi Sąd również dał wiarę.

Zgodnie z dyspozycją art. 133 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. O zakresie obowiązku alimentacyjnego decydują w każdym razie usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 kro). Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można jednoznacznie zdefiniować. Rodzaj i rozmiar tych potrzeb jest uzależniony od cech osoby uprawnionej oraz od różnych okoliczności natury społecznej i gospodarczej w których osoba uprawniona się znajduje. Zakres obowiązku alimentacyjnego wyznaczać będą poszczególne sytuacje uprawnionego i zobowiązanego, konkretne warunki społeczno-ekonomiczne oraz cele i funkcje obowiązku alimentacyjnego. Dopiero na tym tle można określić potrzeby życiowe, materialne i intelektualne uprawnionego (uzasadnienie do tezy IV uchwały Sądu Najwyższego z dnia 16.12.1987r., II CZP 91/86).

Potrzeby uprawnionego oraz możliwości zobowiązanego ulegają zmianie, tym samym może ulegać zmianie wysokość alimentów. Dlatego też w razie zmiany stosunków zarówno uprawniony jak i zobowiązany mogą żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego (art. 138 kro). Dla stwierdzenia czy nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu wyżej wskazanego przepisu, należy brać pod uwagę, czy istniejące warunki i możliwości mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych, ilościowo znacznych i wyczerpują te przesłanki, które
w istotny sposób wpływają na istnienie czy zakres obowiązku alimentacyjnego. Zmiana orzeczenia dopuszczalna jest tylko w razie zmiany stosunków, powstałych po jego wydaniu, a jej ustalenie następuje poprzez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami uprzednio istniejącymi (uzasadnienie to tezy VII uchwały Sądu Najwyższego z dnia 16.12.1987r., II CZP 91/86). Przez zmianę stosunków w rozumieniu art. 138 kro rozumie się więc istotne zmniejszenie lub zwiększenie możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego albo też istotne zwiększenie lub zmniejszenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego (tak np. T. Domińczyk, Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz pod red. K. Piaseckiego, LexisNexis 2005 str. 839).

W ocenie Sądu, aczkolwiek od czasu zawarcia ugody w sprawie sygn. III RC 468/12 nie upłynęło zbyt dużo czasu, tym niemniej w okresie tym doszło do istotnej zmiany potrzeb małoletniego powoda jak i możliwości zarobkowych pozwanego i matki powoda M. W. (2). Przede wszystkim zwiększyły się koszty leczenia małoletniego (okulistycznego i ortodontycznego), koszty jego aktywności szkolnej i pozaszkolnej, a także (aczkolwiek w bardzo niewielkim zakresie) przypadające na małoletniego koszty utrzymania segmentu, w którym zamieszkuje. W rezultacie, w ocenie Sądu aktualne usprawiedliwione miesięczne koszty utrzymania małoletniego W. W. (1) są o około 400-500 zł większe od kosztów jego utrzymania w czasie zawierania przez M. W. (1) i J. W. ugody w sprawie sygn. III RC 468/12.

Jednocześnie zwiększyły się w pewnym zakresie możliwości zarobkowe pozwanego. W 2014 r. jego dochody brutto wynosiły średnio ok. 5075 zł miesięcznie, zaś obecnie jego przeciętne miesięczne dochody (bez uwzględnienia nagrody jubileuszowej, która miała charakter jednorazowy) wynoszą ok. 5600 zł brutto. Równocześnie jednak w pewnym stopniu zwiększyły się także usprawiedliwione wydatki J. W., w tym w szczególności wydatki na zaspokojenie jego potrzeb mieszkaniowych, co związane jest z rozstaniem się przez pozwanego partnerką i koniecznością zamieszkania na stancji.

Jednocześnie pewnemu zmniejszeniu uległy możliwości zarobkowe M. W. (1), albowiem z uwagi m.in. na dolegliwości zdrowotne musiała ona zmienić pracę i zarabia obecnie ok. 6650 zł brutto miesięcznie, podczas gdy poprzednio zarabiała ok. 7100 zł brutto miesięcznie.

W rezultacie, mając z jednej strony na uwadze także fakt, że od czasu zawarcia ugody w sprawie sygn. III RC 468/12 w przedmiocie alimentów należnych W. W. (1) od ojca zwiększyły się w istotny sposób potrzeby małoletniego, oraz, że zwiększyły się także możliwości zarobkowe pozwanego (czemu towarzyszyło zmniejszenie się możliwości zarobkowych matki powoda), z drugiej zaś fakt, że zwiększyły się również w istotny sposób usprawiedliwione wydatki pozwanego (w związku z rozstaniem się przez niego z partnerką i zamieszkaniem na stancji), Sąd uznał za zasadne podwyższenie alimentów należnych od pozwanego na rzecz małoletniego W. W. (3) do kwoty po 1200 zł miesięcznie. Kwota ta, zdaniem Sądu, pozostaje w zakresie możliwości zarobkowych pozwanego, zwłaszcza biorąc pod uwagę, że poza synem nie ma on nikogo innego na utrzymaniu.

W świetle całokształtu okoliczności niniejszej sprawy Sąd nie znalazł natomiast podstaw do uwzględnienia powództwa w całości i podwyższenia alimentów do kwoty po 1500 zł miesięcznie. Zmiana wysokości alimentów należnych powodowi od J. W. ponad kwotę ustaloną przez Sąd nie byłaby uzasadniona, albowiem we wzroście kosztów utrzymania małoletniego winna też w pewnym zakresie partycypować także jego matka, a ponadto zmiana taka przekraczałaby możliwości majątkowe i zarobkowe pozwanego, stanowiące górną granicę świadczeń alimentacyjnych.

Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę Sąd podwyższył alimenty należne małoletniemu W. W. (1) od ojca J. W. do kwoty po 1200 zł miesięcznie, poczynając od dnia 15 września 2015 r., zaś w pozostałym zakresie powództwo oddalił.

Orzekając o kosztach postępowania Sąd, na podstawie art. 100 kpc, zniósł je wzajemnie między stronami.

O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł na podstawie art. 333 § 1 pkt. 1 kpc, o zaś na podstawie art. 113 ustęp 1 w zw. z art. 13 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych obciążył pozwanego opłatą sądową od uwzględnionej części powództwa.