Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 kwietnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 11 kwietnia 2014 r. w Gliwicach

sprawy A. K. (K.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania A. K. (K.)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 16 grudnia 2013 r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu A. K. prawo do emerytury począwszy od 1 grudnia 2013 roku.

(-) SSO Patrycja Bogacińska-Piątek

Sygn. akt VIII U 178/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 16 grudnia 2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w Z. w oparciu o art. 184 w związku z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009r., nr 153, poz. 1227 ze zm.) odmówił ubezpieczonemu A. K. prawa do emerytury w niższym wieku w związku z tym, iż nie udowodnił on 15 – letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach, bowiem ZUS uznał za udowodnione jedynie 2 lata i 4 miesiące takiej pracy.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczony domagał się jej zmiany poprzez przyznanie mu prawa do wcześniejszej emerytury oraz wniósł o przesłuchanie wskazanych świadków. W uzasadnieniu odwołania zwrócił uwagę na rozbieżności między stanem wynikającym z akt osobowych a stanem rzeczywistym. Wskazał nadto, iż w okresie od 5 lipca 1976r. do końca 1993r. pracował na stanowisku kierowcy autobusu, wymienionym w wykazie A dziale VIII poz. 2 pkt 4 rozporządzenia RM.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując swoje stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, a dodatkowo wyjaśnił iż przyczyną nieuznania podanych okresów pracy ubezpieczonemu był brak świadectw wykonywania pracy w warunkach szczególnych dotyczących okresu wskazanego w odowłaniu. Organ rentowy nadmienił również, iż w odwołaniu od decyzji ZUS odmawiającej ubezpieczonemu prawa do emerytury pomostowej, odwołujący wskazał znacznie krótsze okresy wykonywania pracy w warunkach szczególnych niż w niniejszej sprawie.

Rozpoznając odwołanie Sąd poczynił następujące ustalenia:

Ubezpieczony A. K. urodził się (...)

W dniu 4 grudnia 2013r. ubezpieczony złożył wniosek o przyznanie emerytury w wieku 60 lat z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach.

Zaskarżoną decyzją z dnia 16 grudnia 2013r. (...) Oddział w Z. odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym.

Ubezpieczony na dzień 1 stycznia 1999r. legitymuje się okresem składkowym i nieskładkowym w wymiarze ponad 25 lat (31 lat, 3 miesiące i 6 dni) z tym, że w ocenie ZUS udowodnił jedynie 2 lata i 4 miesiące pracy w szczególnych warunkach, tj. zatrudnienie od dnia 1 stycznia 1977r. do 30 kwietnia 1979r. Odwołujący nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego i ukończył 60 lat.

Ubezpieczony legitymuje się świadectwem pracy w warunkach szczególnych za okres zatrudnienia od 5 lipca 1976r. do nadal w (...) S. A. w P., z którego wynika, iż m.in. w okresie od 1 stycznia 1977r. do dnia 30 kwietnia 1979r. stale i pełnym wymiarze czasu wykonywał prace kierowcy autobusów o liczbie miejsc pow. 15, wymienioną w wykazie A, dziale VIII, poz. 2 - stanowiącym załącznik do rozp. RM z dnia 7.02.1983r. Pozostałe wymienione w przytoczonym świadectwie pracy okresy zatrudnienia w warunkach szczególnych obejmują okresy po 1 stycznia 1999r. Natomiast z zaświadczenia wystawionego przez ww. spółkę, z dnia 27 listopada 2013r. wynika, iż odwołujący zatrudniony był w okresie od

-

5 lipca 1976r. do 30 kwietnia 1979r. na stanowisku kierowca samochodowy, kierowca autobusu (ten okres został uwzględniony przez ZUS)

-

1 maja 1979r. do 31 sierpnia 1983r. na stanowisku mechanik napraw pojazdów

-

1 września 1983r. do 31 grudnia 1988r. – jako monter samochodowy

-

1 stycznia 1989r. do 30 czerwca 1990r. – jako monter mechanik samochodowy

-

1 lipca 1990r. do 28 lutego 2002r. – jako kierowca samochodowy

W toku prowadzonego postępowania sądowego ustalono, że Zakłady (...), następnie przekształcone w (...) S.A. w B., w spornym okresie zajmowały się wydobyciem rud cynkowo-ołowiowych i ich dalszą obróbką. Zakłady posiadały dział samochodowy (wydział sprzętu i transportu), gdzie oprócz odwołującego pracowało 4 innych kierowców autobusów, kierowcy samochodów osobowych i mechanicy. Tabor autobusowy liczył 5 pojazdów. Odwołujący, mimo angażu na stanowiska mechaniczne, pracował w całym spornym okresie, tj. od dnia 1 maja 1979r. do 31 grudnia 1998r jako kierowca autobusu o liczbie miejsc 52, obsługując przewozy pracownicze – 4 kursy, zajmujące mu łącznie ok. 6 godzin i inne zlecane kursy : wycieczki z zakładu pracy, kolonie dla dzieci, dowóz uczniów-praktykantów, obsługa szkół, nad którymi zakład pełnił swoisty mecenat, przewóz członków orkiestry zakładowej. Prace te wykonywał ubezpieczony w wymiarze od 8 do 12 godzin dziennie, również w soboty i niedziele, na dwie zmiany. Czynności z zakresu mechaniki samochodowej, ubezpieczony wykonywał jedynie w razie potrzeby, np. przy zmianie koła.

Ponadto wspomnieć należy, jak wynika z zeznań świadków, iż w dziale samochodowym obowiązywał podział kierowców na tych, którzy kierowali samochodami osobowymi – przewożąc osoby zajmujące stanowiska kierownicze, i kierowców taboru autobusowego– obsługujących przewozy pracownicze, wycieczki, kolonie i inne.

Praktyką ówczesnych czasów było przypisywanie stanowisk pracowniczych, nie – zgodnie z rzeczywistym stanowiskiem pracy, lecz przez wzgląd na stawkę zaszeregowania, która była przypisana do określonego stanowiska pracy. Dlatego też pracownikom działu autobusowego (...) S.A. z uwagi na niską stawkę zaszeregowania kierowców, przypisano inne stanowiska pracy – mechaników, monterów samochodowych, co miało na celu jedynie podwyższenie płacy.

Z pisma nadesłanego do Sądu przez (...) S.A. w wykonaniu zarządzenia Sądu, wynika iż ubezpieczonemu nie zostało wystawione świadectwo pracy w warunkach szczególnych, gdyż wykonywanie takiej pracy przez niego nie wynika z dokumentacji posiadanej przez pracodawcę. Przyznano jednoczenie, iż niewykluczone są rozbieżności w zapisach w kartotekach pracowniczych z faktycznie wykonywanymi obowiązkami określonych grup pracowniczych, co jest podyktowane niedostosowaniem planu zatrudnienia w dziale do aktualnych potrzeb kadrowych, niedostosowaniem taryfikatora płac do aktualnych potrzeb, przedłużającą lub zwiększoną absencją w komórce organizacyjnej.

Sąd ustalił również, iż odwołujący ukończył 60 lat oraz nie jest członkiem OFE, które to okoliczności w sprawie nie były sporne.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie: akt organu rentowego, akt osobowych, zeznań świadków: K. J., E. N., E. P. i przesłuchania stron (zapis nagrania protokołu z rozprawy w dniu 11 kwietnia 2014r.) oraz pisma (...) S.A. z dnia 14 marca 2014r. (k. 16).

Zebrany materiał dowodowy Sąd uznał za kompletny i spójny, a tym samym za wystarczający do poczynienia ustaleń faktycznych oraz do rozstrzygnięcia sprawy.
W szczególności Sąd dał w pełni wiarę zeznaniom świadków i samego ubezpieczonego, gdyż są spójne i wzajemnie się potwierdzają. Świadkowie, z uwagi na wykonywanie pracy w okresie spornym wspólnie z ubezpieczonym, w tym samym oddziale i na tym samym stanowisku posiadali odpowiednią wiedzę i rozeznanie co do charakteru i warunków pracy ubezpieczonego. Zeznania odwołującego także są spójne i logiczne, nadto zostały potwierdzone w pozostałym materiale dowodowym.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009r., nr 153, poz. 1227 ze zm.) w powiązaniu z § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. nr 8, poz.43 ze zm.) ubezpieczonym mężczyznom urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949r. będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przy pracach wymienionych w wykazie A, przysługuje prawo do emerytury w razie łącznego spełnienia następujących warunków:

1. osiągnięcia wieku emerytalnego 60 lat

2. posiadania wymaganego okresu zatrudnienia wynoszącego 25 lat, w tym

co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Zgodnie z treścią § 2 ust. 1 rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Z kolei zgodnie z treścią art. 184 ust. 1 ustawy, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

W myśl ust. 2 emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Kwestia posiadania przez ubezpieczonego ponad 25 – letniego okresu składkowego i nieskładkowego oraz ukończenie 60 lat nie były sporne. Nie było także sporne, iż odwołujący nie jest członkiem OFE.

Okoliczność sporna w przedmiotowej sprawie dotyczyła posiadania przez ubezpieczonego (na dzień 1 stycznia 1999r.) wymaganego 15 – letniego okresu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, bowiem organ rentowy zaliczył mu do takiej pracy jedynie okres 2 lat i 4 miesięcy. W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd przyjął, że ubezpieczony posiada wymagany 15 – letni okres pracy wykonywanej w warunkach szczególnych.

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe, a zwłaszcza zeznania świadków wykazały, że ubezpieczony w okresie od 1 maja 1976r. do 31 grudnia 1998r. wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracę wymienioną w wykazie A, dziale VIII, poz. 2 stanowiącym Załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, tj. prace kierowców autobusów o liczbie miejsc powyżej 15.

Bez znaczenia pozostaje, że odnośnie spornych okresów pracodawca w świadectwach wykonywania pracy w warunkach szczególnych nie potwierdził ubezpieczonemu takiego charakteru tej pracy. Fakt wykonywania takiej pracy został bowiem w stosunku do wszystkich spornych okresów wykazany w postępowaniu sądowym za pomocą innych dowodów. W postępowaniu odwoławczym przed Sądem nie obowiązują bowiem ograniczenia dowodowe jakie występują w postępowaniu o świadczenia emerytalno – rentowe przed organem rentowym, a Sąd może ustalić okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość jak: okresy zatrudnienia, w tym wykonywanie pracy w warunkach szczególnych, za pomocą wszelkich środków dowodowych, przewidzianych w kodeksie postępowania cywilnego ( por. uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984r. III UZP 6/84, uchwała Sądu Najwyższego z 21 września 1984r. III UZP 48/84, wyrok Sądu Najwyższego z 7 grudnia 2006r, I UK 179/06, LEX nr 342283).

Uwadze Sądu nie uszła także okoliczność, iż w piśmie z dnia 14 marca 2014r. pracodawca odwołującego przyznał słuszność twierdzeniom podniesionym w odwołaniu odnośnie zaistniałych rozbieżności pomiędzy angażem – zapisami w aktach osobowych a rzeczywiście wykonywaną przez ubezpieczonego pracą, który to zarzut Sąd również uznał za uzasadniony.

Mając zatem na uwadze wszystkie powyższe rozważania, należało uznać, że A. K. legitymuje się na dzień 1 stycznia 1999r. 15 – letnim okresem zatrudnienia w warunkach szczególnych.

Wobec faktu, że chwilą zgłoszenia wniosku emerytalnego ubezpieczony spełnił wszystkie przesłanki uprawniające go do wcześniejszej emerytury, Sąd z mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury poczynając od 1 grudnia 2013r. tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie prawa do emerytury.

SSO Patrycja Bogacińska – Piątek

Zarządzenie:

1.  uzasadnienie odnotować,

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć organowi rentowemu,

3.  kalendarz 14 dni lub z wpływem.

SSO Patrycja Bogacińska – Piątek