Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IC 821/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 sierpnia 2016 roku

Sąd Okręgowy w Świdnicy Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Maciej Ejsmont

Protokolant : Estera Pietruszka

po rozpoznaniu w dniu 19 sierpnia 2016 r. w Świdnicy

na rozprawie

sprawy z powództwa Stowarzyszenia (...) w W.

przeciwko P. B.

o zobowiązanie

I.  nakazuje pozwanej P. B., aby udzieliła stronie powodowej Stowarzyszeniu (...) w W. informacji odnośnie wskazanych niżej koncertów oraz wykazu wykorzystanych w ich trakcie utworów słownych, muzycznych i słowno – muzycznych, zorganizowanych w obiekcie (...) K. (...) (...) w L., które zawierać winny następujące dane:

– wynagrodzenie wykonawcy,

- ilość uczestników,

- jednostkową cenę biletu wstępu,

- ilość sprzedanych biletów,

- wykaz utworów ( w przypadku utworów zagranicznych tytuł oryginalny), imię i nazwisko kompozytora, autora tekstu, autora opracowania, a przy utworach składanych, takich jak wiązanki utworów, melodie operetkowe, wskazać należy poszczególne utwory wchodzące w ich skład, przy czym koncerty te to:

a) W. W. i (...) W. z dnia 20 grudnia 2014 r.,

b) Koncert Noworoczny z dnia 4 stycznia 2015 r.,

c) Duet „(...) z dnia 10 stycznia 2015 r.,

d) Koncert piosenek o miłości z dnia 14 lutego 2015 r.,

e) M. P. z dnia 17 lutego 2015 r.,

f) D. B. z dnia 25 kwietnia 2015r.,

g) Covery (...) i S. D. (...) – Duet (...) z dnia 18 kwietnia 2015 r.,

h) T. covery (...), (...) z dnia 11 kwietnia 2015r.,

i) P. Aktorska z dnia 23 maja 2015 r.,

j) Standardy Jazzowe z dnia 5 czerwca 2015 r.

k) K. Covery N. z dnia 13 czerwca 2015 r.,

l) Standardy Jazzowe z dnia 3 lipca 2015 r.

ł) K. – Covery W. z dnia 4 lipca 2015 r.,

m) Grupa M. – covery (...) K., M. z dnia 11 lipca 2015 r.;

II. dalej idące powództwo oddala;

III. zasądza od pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 977 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 821/16

I.  Uzasadnienie

Stowarzyszenie (...) w W. wniosło pozew przeciwko P. B.. Powołując się na art. 105 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r., nr 90, poz. 631 ze zm.), wniosło o zobowiązanie pozwanej do udzielenie w terminie 7 dni informacji odnośnie wskazanych pozwie koncertów, zorganizowanych w obiekcie (...) K. Kawiarnia (...) w L., oraz wykazu wykorzystywanych w ich trakcie utworów słownych, muzycznych i słowno – muzycznych, zawierającej następujące dane:

– wynagrodzenie wykonawcy,

- ilość uczestników,

- jednostkową cenę biletu wstępu,

- ilość sprzedanych biletów,

- wykaz utworów ( w przypadku utworów zagranicznych tytuł oryginalny), imię i nazwisko kompozytora, autora tekstu, autora opracowania, a przy utworach składanych, takich jak wiązanki utworów, melodie operetkowe, wskazać należy poszczególne utwory wchodzące w ich skład. Strona powodowa wskazała, że koncerty, których dotyczy pozew to:

a) W. W. i Tom W. z dnia 20 grudnia 2014 r.,

b) Koncert Noworoczny z dnia 4 stycznia 2015 r.,

c) Duet „(...)z dnia 10 stycznia 2015 r.,

d) Koncert piosenek o miłości z dnia 14 lutego 2015 r.,

e) M. P. z dnia 17 lutego 2015 r.,

f) D. P. (...)z dnia 25 kwietnia 2015r.,

g) Covery (...) i S. D. (...) – Duet (...) z dnia 18 kwietnia 2015 r.,

h) T. covery (...) (...) z dnia 11 kwietnia 2015 r.,

i) P. Aktorska z dnia 23 maja 2015 r.,

j) Standardy Jazzowe z dnia 5 czerwca 2015 r.

k) K. Covery N. z dnia 13 czerwca 2015 r.,

l) Standardy Jazzowe z dnia 3 lipca 2015 r.

ł) K. – Covery W. z dnia 4 lipca 2015 r.,

m) Grupa M. – covery (...) K., M. z dnia 11 lipca 2015 r.

W uzasadnieniu pozwu strona powodowa podniosła, że jest organizacją zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. Jest uprawniona do żądania udzielenia informacji oraz udostępnienia dokumentów niezbędnych do określenia wysokości wynagrodzeń, przysługujących podmiotom tych praw. W okresie od grudnia 2014 r. do lipca 2015 r. pozwana zorganizowała w obiekcie (...) K. Kawiarnia (...) w L. koncerty, w trakcie których były wykorzystywane utwory słowne, muzyczne i słowno muzyczne chronione przez powódkę.

[k. 2-4]

W odpowiedzi na pozew, pozwana zarzuciła, że wskazywane w pozwie koncerty zostały odwołane, bądź też w ich toku wykonywano utwory, które nie są objęte ochroną strony powodowej. Wskazała, że prowadzona przez nią Kawiarnia (...) nie jest nastawiona na zysk, lecz propagowanie kultury, w szczególności kultury lokalnych twórców. Jeśli artyści, którzy sami projektują swoje plakaty reklamowe, proponują wykonywanie utworów zapożyczonych, pozwana obstaje, aby w Kawiarni wykonywali wyłącznie własne utwory. Odnośnie wynagrodzeń dla artystów, pozwana zarzuciła, że nie były one płacone. Artystom oferowano poczęstunek i ewentualnie zwrot kosztów podróży.

[k. 50 – 52]

W toku procesu strona powodowa podtrzymała swoje stanowisko. Wskazała, że dopiero uzyskanie przez nią pełnej listy utworów wraz z informacjami stanowiącymi treść żądania pozwu umożliwi jej weryfikację, który utwór podlega ochronie powódki.

[k. 61 – 63]

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

P. B. prowadzi działalność gospodarczą w postaci (...) (...)w L..

/bezsporne/

Na podstawie decyzji Ministra Kultury i Sztuki z dnia 23 października 1998 r. Stowarzyszenie (...) w W. uzyskało zezwolenie na zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi do utworów słownych, słowno – muzycznych i muzycznych na polach m.in. publicznego wykonywania i publicznego odtwarzania.

Dowód: decyzja Ministra Kultury i Sztuki z dnia 23 października 1998 r. k. 10

W kawiarni (...) K. (...) (...) w L. podjęto działania w celu organizacji m.in. następujących koncertów w opisanych niżej dniach

a) W. W. i (...) W. z dnia 20 grudnia 2014 r., z biletem wstępu za cenę 12 zł

b) Koncert Noworoczny z dnia 4 stycznia 2015 r., z biletem wstępu za cenę 7 zł

c) Duet (...) z dnia 10 stycznia 2015 r.,

d) Koncert piosenek o miłości z dnia 14 lutego 2015 r., z biletem wstępu za cenę 15 zł

e) M. P. z dnia 17 lutego 2015 r., wstęp wolny

f) D. P. (...) z dnia 25 kwietnia 2015r., z biletem wstępu za cenę 20 zł

g) Covery (...) i S. D. (...) – Duet (...) z dnia 18 kwietnia 2015 r., z biletem wstępu za cenę 12 zł

h) T. covery (...), (...) z dnia 11 kwietnia 2015 r., z biletem wstępu za cenę 15/20 zł

i) P. Aktorska z dnia 23 maja 2015 r.,

j) Standardy Jazzowe z dnia 5 czerwca 2015 r. z biletem wstępu za cenę 10 zł

k) K. Covery N. z dnia 13 czerwca 2015 r., z biletem wstępu za cenę 15 zł

l) Standardy Jazzowe z dnia 3 lipca 2015 r. z biletem wstępu za cenę 10 zł

ł) K. – Covery W. z dnia 4 lipca 2015 r., z biletem wstępu za cenę 15 zł

m) Grupa M. – covery(...) K., M. z dnia 11 lipca 2015 r.

Dowód: wydruki plakatów k. 14, 15, 18, 19,23, 25, 29, 30, 32,33,34

zeznania pozwanej k. 77

Pismem z dnia 28 lipca 2015 r. pełnomocnik Stowarzyszenia (...) w W. wezwał P. B. do przedstawienia informacji odnośnie wskazanych niżej koncertów oraz wykazu wykorzystywanych w ich trakcie utworów słownych, muzycznych i słowno – muzycznych, zorganizowanych w obiekcie (...) K. (...) (...) w L.:

a) W. W. i (...) W. z dnia 20 grudnia 2014 r.,

b) Koncert Noworoczny z dnia 4 stycznia 2015 r.,

c) Duet „(...) z dnia 10 stycznia 2015 r.,

d) Koncert piosenek o miłości z dnia 14 lutego 2015 r.,

e) M. P. z dnia 17 lutego 2015 r.,

f) D. P. (...) z dnia 25 kwietnia 2015r.,

g) Covery(...) i S. D. (...) – Duet (...) z dnia 18 kwietnia 2015 r.,

h) T. covery (...), (...) z dnia 11 kwietnia 2015 r.,

i) P. Aktorska z dnia 23 maja 2015 r.,

j) Standardy Jazzowe z dnia 5 czerwca 2015 r.

k) K. Covery N. z dnia 13 czerwca 2015 r.,

l) Standardy Jazzowe z dnia 3 lipca 2015 r.

ł) K. – Covery W. z dnia 4 lipca 2015 r.,

m) Grupa M. – covery (...) K., M. z dnia 11 lipca 2015 r.

W odniesieniu do każdego z koncertów należało wskazać następujące dane:

– wynagrodzenie wykonawcy,

- ilość uczestników,

- jednostkową cenę biletu wstępu,

- ilość sprzedanych biletów,

- wykaz utworów

Dowód: pismo z dnia 28 lipca 2015 r. k. 41

Pozwana nie złożyła wskazanego wyżej wykazu.

/bezsporne/

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

Na wstępie rozważań stwierdzić należy, że strona powodowa jest organizacją zbiorowego zarządzania prawami autorskimi w rozumieniu art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2016 r. Nr 666 – tekst jednolity), zwanej dalej u.p.a.p.p, a więc stowarzyszeniem zrzeszającym twórców, artystów wykonawców, producentów lub organizacje radiowe i telewizyjne, których statutowym zadaniem jest zbiorowe zarządzanie i ochrona powierzonych im praw autorskich lub praw pokrewnych oraz wykonywanie uprawnień wynikających z ustawy. Okoliczność ta wynika jednoznacznie z decyzji Ministra Kultury i Sztuki z dnia 23 października 1998 r.

Zgodnie z art. 105 ust. 1 u.p.a.p.p, domniemywa się, że organizacja zbiorowego zarządzania jest uprawniona do zarządzania i ochrony w odniesieniu do pól eksploatacji objętych zbiorowym zarządzaniem oraz że ma legitymację procesową w tym zakresie.

Istotą domniemania z art. 105 ust. 1 u.p.a.p.p jest zwolnienie organizacji zbiorowego zarządzania od obowiązku wykazywania upoważnienia do reprezentacji w procesie o ochronę praw autorskich lub pokrewnych, jednakże jedynie na tych polach eksploatacji, które objęte są zezwoleniem Ministra Kultury i Sztuki. Podstawę domniemania stanowi objęcie przez daną organizację zbiorowego zarządzania określonych praw na oznaczonym polu eksploatacji. O okoliczności tej rozstrzyga treść zezwolenia Ministra Kultury i Sztuki. Organizacja zbiorowego zarządzania nie ma obowiązku wykazywania praw do konkretnych utworów. (tak: Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 2 lipca 2014 r. I ACa 1516/13 LEX nr 1504522).

Jednocześnie art. 105 ust.2 u.p.a.p.p stanowi, że w zakresie swojej działalności organizacja zbiorowego zarządzania może się domagać udzielenia informacji oraz udostępnienia dokumentów niezbędnych do określenia wysokości dochodzonych przez nią wynagrodzeń i opłat. Przepis ten stanowi niewątpliwie podstawę roszczenia strony powodowej na gruncie niniejszej sprawy.

Ustawodawca nie określił bliżej adresata roszczenia przewidzianego w art. 105 ust. 2 u.p.a.p.p, należy więc uznać, że może być nim każdy, kto posiada niezbędną informację lub dokument. Wskazuje się też, że organizacja zbiorowego zarządzania może nie mieć pewności co do naruszenia praw autorskich oraz korzystania przez określony podmiot z utworu audiowizualnego, objętego repertuarem krajowym lub zagranicznym. Nie można zatem uznać, że - dochodząc roszczenia informacyjnego w celu pozyskania w tym zakresie stosownej wiedzy - musi ona wykazać legitymację do jego wniesienia w taki sam sposób, jak powinna to uczynić domagając się opłaty lub wynagrodzenia. Wskazuje się nawet, że dla realizacji tego roszczenia nie ma znaczenia, czy organizacja zbiorowego zarządzania w ogóle zamierza dochodzić na drodze sądowej określonych opłat i wynagrodzeń (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 2015 r. I CSK 956/14, LEX nr 1994020).

Celem ustanowienia przez prawodawcę roszczenia informacyjnego było ułatwienie dochodzenia innych roszczeń, wynikających z naruszenia autorskich praw majątkowych, a tym samym uzyskania efektywnej ochrony praw ustawowo zagwarantowanych. Żądanie informacji i dokumentów nie jest prawem i obowiązkiem samym w sobie, lecz służy realizacji innych uprawnień podmiotów uprawnionych z tytułu korzystania z praw autorskich. Prawo to nie służy realizacji jakiegokolwiek celu bezpośrednio, lecz stanowi jedynie instrument ułatwiający realizację praw autorskich przez uprawnionych. Prawo to jest realizowane przez organizacje zbiorowego zarządzania na podstawie art. 105 ust. 2 u.p.a.p.p zaś przez uprawnionych na podstawie art. 80 ust. 1 pkt 2 i 3 tej ustawy.(vide: wyrok

Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 30 kwietnia 2015 r.

(...) SA/Wa (...) LEX nr 1746434). W konsekwencji przyjąć należy, że strona powodowa mogła skutecznie domagać się od pozwanej udzielenia informacji wskazanych w pozwie. Wynika to z faktu organizacji przez pozwaną w swej kawiarni wskazanych w pozwie koncertów. Okoliczność ta wynika z kolei z przywołanych w stanie faktycznym niniejszego uzasadnienia plakatów reklamujących koncerty oraz z treści zeznań samej pozwanej, która przyznała zamiar organizacji tychże koncertów, bądź też ich organizację. Bez znaczenia dla prawnej oceny zasadności dochodzonego pozwem roszczenia jest to, czy koncerty odbyły się (to jest czy doszły do skutku), czy też nie. Strona powodowa może skutecznie domagać się udzielenia tychże informacji, niezależnie od tego, czy zamierza następnie dochodzić roszczenia o zapłatę, czy też z takim zamiarem się nie nosi.

W tym miejscu wskazać należy, że Sąd oddalił dowód z zeznań świadków – artystów wykonawców, których nazwiska przytoczono w odpowiedzi na pozew. Podstawę tejże decyzji procesowej stanowił art. 207 § 6 k.p.c. Pozwana nie zaoferowała tychże dowodów w odpowiedzi na pozew, a dopiero na rozprawie w dniu 19 sierpnia 2016 r. Jednocześnie nie wykazała, by zaniechania tego dopuściła się bez swojej winy. Oczywiste jest zaś, że przesłuchanie tychże świadków przedłużyłoby postępowanie w sprawie, tym bardziej, że osoby te miałyby zostać przesłuchane w drodze pomocy prawnej.

Ustalając stan faktyczny w sprawie Sąd oparł się na dowodach przywołanych w stanie faktycznym niniejszego uzasadnienia. Pozostałe dowody nie miały wpływu na rozstrzygnięcie sprawy.

Uwzględniając powyższe okoliczności, orzeczono jak w pkt I.

Orzeczenie w pkt II wynika z faktu, że brak podstaw, by pozwana złożyła żądane przez stronę powodową informację na druku powódki.

O kosztach procesu Sąd orzekł po myśli art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. stosując zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. Zgodnie z treścią przepisu art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Mając na uwadze fakt, iż powództwo uwzględniono niemalże w całości, stronę powodową uznać należało za wygrywającą proces. Biorąc pod uwagę powyższe zasadnym było zasądzenie od pozwanego na rzecz strony powodowej kwoty 977 tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym: 600 zł tytułem opłaty od pozwu, 17 zł tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa oraz 360 zł – tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego strony powodowej przez profesjonalnego pełnomocnika będącego adwokatem w żądanej przez powódkę wysokości.