Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 373/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 września 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia

SA Barbara Hejwowska

Sędziowie:

SA Elżbieta Czaja (spr.)

SA Małgorzata Pasek

Protokolant: sekr. sądowy Krzysztof Wiater

po rozpoznaniu w dniu 29 września 2016 r. w Lublinie

sprawy S. T.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji wnioskodawcy S. T.

od wyroku Sądu Okręgowego w Siedlcach

z dnia 17 lutego 2016 r. sygn. akt IV U 884/15

oddala apelację.

Elżbieta Czaja Barbara Hejwowska Małgorzata Pasek

Sygn. akt III AUa 373/16

UZASADNIENIE

Decyzją z 9 czerwca 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., odmówił S. T. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, że do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 25-letni okres składkowy oraz 15-letni staż pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Według organu rentowego wykazany przez ubezpieczonego okres składkowy i nieskładkowy wynosi 23 lata, 7 miesięcy i 16 dni, a staż pracy w szczególnych warunkach 8 lat, 2 miesiące i 10 dni. Organ rentowy wskazał m.in., że do stażu pracy w szczególnych warunkach nie zaliczył pracy w (...) Spółdzielni (...) w M. od 22 czerwca 1987r. do 31 marca 1995r., gdyż w okresie tym ubezpieczony był członkiem powyższej Spółdzielni.

Odwołanie od w/w decyzji złożył S. T. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. W odniesieniu do pracy w (...) Spółdzielni (...)w M. ubezpieczony podniósł, że powinna być ona zaliczona do okresu pracy w szczególnych warunkach, gdyż pracę tę wykonywał w reżimie ściśle takim, jaki przewidziany jest dla stosunku pracy. Do pracy przychodził codziennie, podpisywał listę obecności, pracował przez co najmniej 8 godzin dziennie, korzystał z urlopu wypoczynkowego, nie miał mieszkania spółdzielczego, nie był członkiem zarządu i nie uczestniczył w posiedzeniach.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

Wyrokiem z dnia 17 lutego 2016 roku Sąd Okręgowy w Siedlcach oddalił odwołanie.

Podstawą wyroku były następujące ustalenia:

S. T. w dniu (...) ukończył 60-ty rok życia. W dniu 30 kwietnia 2015r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury.

Rodzice ubezpieczonego J. i J. małż. T. byli właścicielami gospodarstwa rolnego położonego na terenie wsi R. i M. gmina D.. Ubezpieczony od urodzenia mieszkał z rodzicami na terenie gospodarstwa. Po ukończeniu szkoły podstawowej ubezpieczony kontynuował naukę w Zasadniczej Szkole w G., którą ukończył w dniu 20 czerwca 1973r. Po ukończeniu w/w szkoły, od 21 czerwca 1973r. ubezpieczony - mający wówczas 18 lat - powrócił do domu rodzinnego i pracował w gospodarstwie rolnym rodziców do 22 lutego 1974r., a zatem przez 8 miesięcy. Od 23 lutego 1974r. ubezpieczony podjął zatrudnienie w Zakładach (...) w G.. Od 8 października 1976 r. do 14 czerwca 1978 r. ubezpieczony nie podejmował pracy zawodowej i w okresie tym, trwającym 1 rok, 8 miesięcy i 7 dni, mieszkał z rodzicami i pracował w rodzinnym gospodarstwie rolnym. Na posiadanych gruntach, z których około 11 ha stanowiło pole orne, a reszta łąki, pastwisko i częściowo las, rodzice ubezpieczonego uprawiali żyto, pszenicę, mieszankę zbożową, buraki cukrowe i ziemniak, hodowane były krowy, byki, trzoda chlewna w rozmiarze pozwalającym na sprzedaż około 20 sztuk rocznie. Ponadto były dwa konie wykorzystywane do prac polowych. W opisanych wyżej przerwach w zatrudnieniu ubezpieczony stale – codziennie pracował w gospodarstwie rolnym rodziców. Prace te wykonywał przez cały dzień – w rozmiarze znacznie przekraczającym 4 godziny dziennie.

Od 22 czerwca 1987r. ubezpieczony był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w (...) Spółdzielni (...)w M., w której zatrudniony został na stanowisku pracownika fizycznego w pełnym wymiarze czasu pracy. W dniu 10 września 1987r. ubezpieczony skierował do zarządu (...) Spółdzielni (...) w M. podanie o przyjęcie w poczet członków powyższej Spółdzielni. Podanie zostało pozytywnie zaopiniowane przez ówczesnego przełożonego ubezpieczonego – kierownika (...). W dniu 19 września 1987r. ubezpieczony wypełnił deklarację członkowską i zadeklarował udział w kwocie 8 500 złotych, który zobowiązał się wnieść do Spółdzielni do końca 1987r. (podanie o przyjęcie w poczet członków spółdzielni i deklaracja członkowska ubezpieczonego k.22-23 akt osobowych ubezpieczonego). Po wniesieniu wkładu, od 6 listopada 1987r. ubezpieczony został przyjęty w poczet członków (...) Spółdzielni (...) w M. i od tego czasu do 31 marca 1995 r. pracował na rzecz tej Spółdzielni jako jej członek. Wykonywał pracę w (...) jako operator wózka w chłodni.

Sąd uznał, że odwołanie S. T. nie jest zasadne.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy, tj. w dniu 1 stycznia 1999 r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z § 4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z § 2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę ogólnego stażu ubezpieczenia w wymiarze co najmniej 25 lat oraz przesłankę stażu pracy w szczególnych warunkach w wymiarze co najmniej 15 lat. Z ustaleń Sądu wynika, że w okresach od 21 czerwca 1973r. do 22 lutego 1974r., a następnie od 8 października 1976r. do 14 czerwca 1978r., a zatem w okresach przerw w pracy zawodowej trwających łącznie ponad 2 lata, ubezpieczony mieszkał z rodzicami i pracował stale w rodzinnym gospodarstwie rolnym . Sąd uznał, że wskazane okresy - podlegają, w trybie art.10 ust.1 pkt 1 i ust.3 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zaliczeniu do okresu wymaganego do emerytury, a to powoduje, że ubezpieczony legitymuje się wymaganym do emerytury, co najmniej 25-letnim okresem ubezpieczenia.

Powyższa okoliczność nie pozwoliła jednak na uwzględnienie odwołania ubezpieczonego, gdyż niespełniona pozostała przesłanka co najmniej 15-letniego stażu pracy w szczególnych warunkach. Do stażu tego nie można natomiast zaliczyć okresu pracy ubezpieczonego w (...) Spółdzielni(...)w M. trwającego od 6 listopada 1987 r. do 31 marca 1995 r. W okresie tym ubezpieczony był bowiem członkiem przedmiotowej Spółdzielni i pracę, która wykonywał na jej rzecz świadczył nie jako pracownik (w ramach stosunku pracy), ale jako członek spółdzielni. W świetle zgromadzonych dokumentów i wyjaśnień ubezpieczonego okoliczność, że ubezpieczony został przyjęty w poczet członków Spółdzielni jest niesporna. Z przytoczonych na wstępie uregulowań wynika, że do pracy w szczególnych warunkach zalicza się wyłącznie pracę (wymienioną co do rodzaju w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z 8 lutego 1983r.), która wykonywana była na w ramach stosunku pracy zdefiniowanego w art. 22 kp. A contrario do pracy w szczególnych warunkach nie zalicza się pracy wykonywanej przez członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej. Sąd podkreślił, że o braku podstaw zaliczenia okresu zatrudnienia członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej do pracy w szczególnych warunkach wypowiadał się niejednokrotnie Sąd Najwyższy (tak m.in. w wyroku z 25 kwietnia 2012r. w sprawie I UK 384/11, Lex nr 1212661). Stanowisko takie prezentowane jest również przez sądy powszechne (dla przykładu: wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 12 lutego 2013r. w sprawie III AUa 1360/12, Lex nr 1289747 i wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 16 stycznia 2013r. w sprawie III AUa 752/12, Lex nr 1271807). Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela argumentację zaprezentowaną w wymienionych orzeczeniach. Twierdzenia ubezpieczonego, że wykonywał pracę w sposób charakterystyczny dla zatrudnienia pracowniczego (codziennie, w stałych godzinach, nie mniej jak przez 8 godzin) nie podważa powyższych ustaleń. W sprawie kluczowa jest bowiem podstawa prawna wykonywania pracy, a tę - we wskazanym okresie - stanowił stosunek członkostwa ubezpieczonego.

Co do załączonej przez ubezpieczonego do odwołania kopii świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach w Zakładach (...) w S. od 17 marca 1975r. do 30 września 1976r. Sąd wskazał, że świadectwo to nie zawiera pieczątki zakładu pracy i w treści nie wymienia nazwy zakładu pracy, niemniej nawet po wyeliminowaniu tych błędów i po zaliczeniu wskazanego okresu do pracy w szczególnych warunkach, okres pracy ubezpieczonego w takich warunkach zwiększa się o 1 rok, 6 miesięcy i 14 dni, a zatem wynosi niespełna 10 lat, zamiast wymaganych co najmniej 15 lat.

Mając to na uwadze Sąd na podstawie art.477 14§1 k.p.c. odwołanie ubezpieczonego oddalił.

Od tego wyroku apelację złożył wnioskodawca zaskarżając wyrok w całości. Wyrokowi zarzucał naruszenie:

1.  prawa materialnego art. 184 ust 1 i 2 w zw. z art. 32 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013r., poz.1440 ze zm.) w zw. z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz.43 ze zm.) polegających na ich niezastosowaniu w wyniku błędnej wykładni i wadliwym przyjęciu, że S. T. świadczył pracę w (...) Spółdzielni (...) w M. na podstawie stosunku członkostwa a nie stosunku pracy;

2.  prawa procesowego – art. 227, 232 k.p.c. poprzez oddalenie zgłoszonych wniosków dowodowych w postaci zeznań świadków uniemożliwiających poczynienie istotnych w sprawie ustaleń o świadczeniu przez ubezpieczonego pracy w spornym okresie zgodnie z art. 22 kodeksu pracy, mimo formalnego istnienia stosunku członkostwa w spółdzielni produkcyjnej, co prowadzi do nie rozpoznania w części istoty sprawy poprzez nieprzeprowadzenie postępowania dowodowego w zakresie oceny czy charakter wykonywanych przez ubezpieczonego czynności odpowiadał stosunkowi pracy czy stosunkowi członkostwa, a oparcie rozważań odnośnie członkostwa w spornym okresie na podstawie domniemań faktycznych;

3. prawa procesowego - art. 231 k.p.c. przez zaniechanie oceny dowodu z zeznań ubezpieczonego wyjaśniającego elementy stosunku prawnego łączącego go z pracodawcą;

4. błąd w ustaleniach faktycznych, wyrażający się w uznaniu przez sąd, że S. T. od 6 listopada 1987 r. do 31 marca 1995 r. pracował w (...) Spółdzielni(...)w M. jako jej członek, a w konsekwencji nie udowodnił 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach, pomimo , że świadczona przez niego wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy kwalifikuje się do warunków szczególnych stosownie do wykazu a działu VIII pkt 1 i 3 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.

Wskazując na powyższe zarzuty domagał się uchylenia wyroku i przekazania sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania, alternatywnie zmiany zaskarżonego wyroku i przyznanie prawa do emerytury od 8 maja 2015 roku oraz zasądzenia na rzecz ubezpieczonego kosztów postepowania według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja jako niezasadna podlega oddaleniu.

Sąd Apelacyjny podziela zarówno ustalenia faktyczne, jak i rozważania prawne zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, jeżeli uzasadnienie orzeczenia sądu I instancji sporządzonego zgodnie z wymaganiami art. 328 § 2 k.p.c., spotyka się z pełną akceptacją sądu drugiej instancji to wystarczy, że da on temu wyraz w treści uzasadnienia swego orzeczenia, bez powtarzania szczegółowych ustaleń faktycznych i wnioskowań prawniczych zawartych w motywach zaskarżonego orzeczenia.

W ocenie Sądu drugiej instancji Sąd Okręgowy właściwie ocenił zebrany w sprawie materiał dowodowy i w oparciu o ustalony w wyniku tej oceny stan faktyczny prawidłowo zastosował obowiązujące przepisy dochodząc do wniosku, iż nie zostały spełnione warunki przyznania wnioskodawcy prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych.

Z treści art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst. jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.), przepisów w nim wymienionych oraz stosowanych wprost przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43) wynikają przesłanki uzyskania prawa do emerytury.

Na etapie postepowania apelacyjnego sporne było jedynie spełnienie warunku w postaci posiadania przez wnioskodawcę co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Prawidłowo Sąd I instancji uznał, że do stażu tego nie można zaliczyć okresu pracy ubezpieczonego w(...)Spółdzielni(...)w M. trwającego od 6 listopada 1987r. do 31 marca 1995r. Z niespornych ustaleń Sądu wynika, że w dniu 10 września 1987 r. ubezpieczony skierował do zarządu (...)Spółdzielni (...)w M. podanie o przyjęcie w poczet członków Spółdzielni. Podanie zostało pozytywnie zaopiniowane i w dniu 19 września 1987r. ubezpieczony wypełnił deklarację członkowską, zadeklarował udział w kwocie 8 500 złotych, który zobowiązał się wnieść do Spółdzielni do końca 1987r. Po wniesieniu wkładu, od 6 listopada 1987 r. ubezpieczony został przyjęty w poczet członków(...)Spółdzielni (...)w M..

Dodać należy, że zarówno pod rządem poprzednio obowiązującej ustawy z dnia 17 lutego 1961 r. o spółdzielniach i ich związkach (Dz. U. z 1961 r. Nr 12, poz. 61 z późn. zm.), jak pod rządem ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze, (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1443 z późn. zm.) członek spółdzielni wykonujący pracę w (...) spółdzielni (...)nie był i nie jest pracownikiem i z tej przyczyny nie może ubiegać się o prawo do emerytury w obniżonym wieku na podstawie wyżej wskazanych przepisów. Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 17 lutego 1961 r. przedmiotem gospodarczej działalności (...) spółdzielni (...) było prowadzenie wspólnego gospodarstwa rolnego w oparciu o osobistą pracę członków, a zdolny do pracy członek spółdzielni miał prawo i obowiązek pracować w spółdzielni w zakresie ustalonym przez statut (art. 95 § 1 i art. 113 ustawy).

W uzasadnieniu orzeczenia z dnia 6 marca 1981 r., III CZP 7/81 (OSNC 1981/8/146) Sąd Najwyższy stwierdził, że z woli ustawodawcy prawa i obowiązki stron, związane z wykonywaniem przez członków pracy na rzecz spółdzielni mieszczą się w treści samego członkostwa i stanowiąc integralny składnik, powstają nie na podstawie zawarcia spółdzielczej umowy o pracę, lecz z mocy samego cywilnoprawnego stosunku członkostwa (art. 113 i nast. ustawy). To zaś wyklucza możliwość oceny praw i obowiązków stron w świetle powszechnego ustawodawstwa pracy i wskazuje, że o zakresie, rozmiarze i sposobie wykonywania pracy przez członków (...) spółdzielni (...), a także o treści ich uprawnień z tym związanych decydują przepisy prawa o spółdzielniach oraz postanowienia statutu.

W art. 155 § 1 ustawy Prawo spółdzielcze zdolny do pracy członek spółdzielni ma prawo i obowiązek pracować w spółdzielni w rozmiarze ustalanym corocznie przez zarząd, stosownie do potrzeb wynikających z planu działalności gospodarczej spółdzielni. Natomiast zatrudnienie osób niebędących członkami spółdzielni jest regulowane w art. 157 ustawy. Przepis ten stanowi, że spółdzielnia poza członkami i domownikami może zatrudniać stosownie do swoich potrzeb również inne osoby na podstawie umowy o pracę lub na podstawie innego stosunku prawnego, którego przedmiotem jest świadczenie pracy.

Zgodnie z ugruntowaną już obecnie linią orzeczniczą praca w charakterze członka (...) spółdzielni (...) nie daje prawa do przejścia na emeryturę w wieku niższym niż podstawowy wiek emerytalny z uwagi na zatrudnienie w szczególnych warunkach. Sąd Najwyższy podkreślał wielokrotnie, że (...) spółdzielnie (...) nie są dla swych członków zakładem pracy. Zachodzi bowiem zasadnicza różnica między pracą wykonywaną w ramach stosunku pracy a pracą świadczoną w ramach stosunku członkostwa w (...) spółdzielni (...). W tym drugim wypadku prawo i obowiązek świadczenia pracy wynika ze stosunku członkostwa w spółdzielni, z którym wiąże się między innymi prawo udziału w jej zarządzaniu poprzez jej organy i inne rozwiązania instytucjonalne właściwe ruchowi spółdzielczemu, co ma określony wpływ na sposób organizacji pracy i podporządkowanie w procesie jej świadczenia. W wyroku z dnia 21 stycznia 2005 r. (...) (OSNP 2005/17 poz. 272) Sąd Najwyższy stwierdził, że praca w charakterze członka (...) spółdzielni (...)nie daje prawa do przejścia na emeryturę w wieku niższym niż podstawowy wiek emerytalny z uwagi na zatrudnienie w szczególnych warunkach, o których mowa w art. 32 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych a przedstawione w art. 32 ustawy ograniczenie prawa do wcześniejszej emerytury jedynie do wypadków świadczenia pracy w charakterze pracownika nie jest niezgodne z konstytucyjną zasadą równego traktowania (art. 32 Konstytucji RP). Podobnie wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 grudnia 2009 r. I UK 186/2009 (OSNP 2011/13-14 poz. 189) wskazując, że:

1) przyjęcie pracownika w poczet członków (...) spółdzielni (...) powoduje dorozumiane rozwiązanie dotychczasowego stosunku pracy za porozumieniem stron,

2) członek (...) spółdzielni (...) nie może pozostawać z tą spółdzielnią w pracowniczym stosunku zatrudnienia,

3) okres wykonywania pracy w charakterze członka spółdzielni nie może zostać zaliczony do okresu, od którego zależy nabycie prawa do wcześniejszej emerytury z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Podzielając w pełni powyższą, linię orzeczniczą należy stwierdzić, że wnioskodawca nie mógł skutecznie ubiegać się o zaliczenie do stażu pracy w warunkach szczególnych okresu od 6 listopada 1987 r. do 31 marca 1995 r., kiedy z(...)Spółdzielnia (...) w M. łączył go stosunek członkostwa.

W tym stanie rzeczy zbędnym było prowadzenie postepowania dowodowego na okoliczność zakresu, charakteru i oceny wykonywanych przez ubezpieczonego czynności w spornym okresie, a tym samym nie doszło do naruszenia przepisów prawa procesowego wskazanych w apelacji.

Zarzuty podniesione w apelacji okazały się nietrafne. Skoro ubezpieczony nie posiada piętnastoletniego okresu pracy w warunkach szczególnych, pomimo spełnienia pozostałych przesłanek nabycia prawa do świadczenia emerytalnego w trybie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 14440 ze zm.) Sąd Okręgowy słusznie przyjął, że wnioskodawcy nie przysługuje prawo do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych.

Z przedstawionych wyżej względów Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji.