Pełny tekst orzeczenia

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 września 2016 r.

Sąd Rejonowy w Kamiennej Górze I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Lidia Orzechowska-Korpikiewicz

Protokolant: Anna Lasko

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 września 2016 r. w K.

sprawy z powództwa (...) FINANSE Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w P.

przeciwko K. J.

o zapłatę

I  zasądza od pozwanej K. J. na rzecz strony powodowej (...) FINANSE Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w P. kwotę 3.202,97 zł (trzy tysiące dwieście dwa 97/100 złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 28.01.2016r. do dnia zapłaty,

II  dalej idące powództwo oddala,

III  zasądza od pozwanej K. J. na rzecz strony powodowej kwotę 67,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

IV  wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt IC455/16

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w P. wniosła o zasądzenie od pozwanej K. J. kwoty 4689,28 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty i kosztami procesu.

W uzasadnieniu żądania twierdziła, że 18 września 2014 r. zawarła z pozwaną umowę pożyczki. Jej przedmiotem było udzielenie pożyczki oraz świadczenie usługi obsługi pożyczki w domu pozwanej. Kwota pożyczki wynosiła 3 084,40 zł, oprocentowanie 189,21 zł, koszt obsługi pożyczki w domu klienta 1 706,31 zł. Łącznie zobowiązanie do zapłaty wynosiło 4 979,92 zł. Pozwana zobowiązana była spłacać pożyczkę w 44 tygodniowych ratach, w wysokości 113,18 zł. Z powodu opóźnień w spłatach powód naliczył pozwanej odsetki maksymalne za opóźnienie wysokości 366,36 zł. Do dnia wniesienia pozwu pozwana spłaciła kwotę 682,00 zł.

Pozwana K. J. nie stawiła się na rozprawę, ani też nie zajęła stanowiska na piśmie, wobec czego sąd na podstawie art. 339 § 1 k.p.c. wydał wyrok zaoczny, którym powództwo uwzględnił jedynie w części. Fakt bowiem, że pozwany nie wdaje się w spór nie oznacza, że sąd jest zwolniony z oceny zasadności żądania opartego na twierdzeniach zgłoszonych w pozwie (zob. min. orzeczenia S.N. z 15.09.1967 r. w sprawie III CRN 175/67 , Biuletyn S.N. 1974 nr 1 poz. 4, z 21. 05.1971 r. III CRN 99/71B. S..N. 1971, nr 7 -8 , poz. 123, z 7.06. 1972 , (...) 30/72 , LEX nr 7094 ).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 18 września 2014 r. pozwana K. J. zawarła z (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółką Komandytowa w P. umowę pożyczki. Zgodnie treścią umowy przedmiotem pożyczki była kwota 3 084,40 zł, z tym że pozwanej wypłacona została suma 2 400 zł w dwóch transzach: 2 200 zł i 200 zł. Ustalona kwota pożyczki uwzględniała: 528 zł z tytułu ubezpieczenia, 146,40 zł z tytułu opłaty przygotowawczej, 10 zł z tytułu opłaty za uruchomienie II transzy. Roczna stopa oprocentowania określona została na 14% i wynosiła 189,21 zł. Umowa ustalała opłatę za obsługę pożyczki w domu na kwotę 1 706,31zł. Czas trwania umowy wynosił 44 tygodnie. Pozwana miała spłacać pożyczkę w cotygodniowych ratach w wysokości 113,18 zł każda. Całkowity koszt pożyczki określono na 873,61 zł, a rzeczywistą roczną stopę oprocentowania na 114,73 % zł. Łączne zobowiązanie do zapłaty wynosiło 4 979,92 zł.

W przypadku niespłacenia w terminie pożyczki umowa przewidywała możliwość naliczania odsetek w maksymalnej wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP. W przypadku opóźnienia w spłacie kwoty równej dwóm pełny ratom pożyczki i nieuregulowania zadłużenia mimo wezwania w terminie 7 dni, pożyczkodawca mógł wypowiedzieć umowę z zachowaniem 30 dniowego terminu wypowiedzenia.

Pismem z 13 listopada 2015r.w związku z niewykonaniem przez pozwaną postanowień umowy została ona wypowiedziana.

Dowód: umowa pożyczki k. 7-8, wypowiedzenie umowy k. 9.

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie mamy do czynienia ze stosunkiem prawnym nawiązanym między przedsiębiorcą a konsumentem. Ochrona konsumentów jako słabszej strony stosunków zobowiązaniowych znalazła swoje odzwierciedlenie nie tylko w przepisach ustawowych, ale i w art.76 Konstytucji RP, zgodnie z którym władze publiczne chronią konsumentów, użytkowników i najemców przed działaniami zagrażającymi ich zdrowiu, prywatności i bezpieczeństwu oraz przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi. Zakres tej ochrony określa ustawa.

Zawierając przedmiotową umowę pożyczki z pozwaną posłużono się wzorcem umowy wykorzystywanym przez powoda przy zawieraniu umów pożyczki.

Zgodnie z art. 385 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nie uzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, jeżeli zostały sformułowane jednoznacznie. Nie uzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. Wynagrodzeniem za korzystanie przez pożyczkobiorcę z pożyczki są zasadniczo odsetki, których górny pułap w celu zapobieżenia lichwie, został wyznaczony przepisem art. 359 § 21 k.c. jako czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym. Wysokość pozostałych opłat, w tym także za obsługę pożyczki w domu, powinna być ekwiwalentem tego rodzaju usługi i co do zasady odpowiadać rzeczywistym kosztom poniesionym z tego tytułu. Tymczasem powód wysokość tych kosztów uzależnia od wysokości pożyczki, co sądowi wiadomo także z urzędu, w związku z rozpoznawaniem wielu spraw z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej w P.. Stosownie do art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy z 16.02.2005r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2007r.,nr 50 poz. 331 ze zm.) za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów uznaje się godzące w nie bezprawne działanie przedsiębiorcy, w szczególności czyny nieuczciwej konkurencji, do których należy, zgodnie z art. 3 ust. l ustawy z 16.04.l993r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (tekst jedn. Dz. U. z 2007r., Nr 171, poz. 1206) działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. Jak wynika z raportu z czerwca 2013r. Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów dotyczącego opłat stosowanych przez instytucje parabankowe, stosowanie przez badanych przedsiębiorców tego rodzaju praktyk, w tym powoda (...), przejawiało się przede wszystkim w ustalaniu opłat między innymi za obsługę pożyczki w domu, których wysokość nie odpowiadała rzeczywistej wartości usługi z tego tytułu ( zob. s.76-79 wymienionego raportu).

Niezależnie od tego, zgodnie z art.13 ust. l pkt 10 ustawy z 12.05.2011r. o kredycie konsumenckim ( Dz. U. nr 126, poz. 715 ze zm.) konsument powinien być poinformowany o kosztach jakie ma ponieść w związku z zawartą umową. Tymczasem powód nie ujął kosztów obsługi pożyczki w domu w całkowitym koszcie pożyczki, na co także zwrócił uwagę we wspomnianym raporcie z czerwca 2013r. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (s.22), mimo, iż jest to największy wydatek związany z udzieloną pożyczką, stanowiący ponad 70 % kwoty wypłaconej pozwanej z tytułu umowy. Przy tym nie wiadomo ile wizyt rzeczywiście miało miejsce.

W tych okolicznościach sąd uznając, iż uwzględnienie roszczenia w całości z tytułu kosztów obsługi pożyczki w domu byłoby także sprzeczne "z zasadami współżycia społecznego” W ocenie Sądu, koszty obsługi pożyczki w domu uzasadnione są jedynie w wysokości 5,00 zł za jedną planowaną wizytę, czyli w wysokości 220,00 zł (5,00 zł x 44 tygodnie) za cały okres umowy. W skali miesiąca daje to kwotę 20-25 zł. Według umowy pożyczki koszt jednej wizyty wynosi w zaokrągleniu 39 zł. co w skali miesiąca daje kwotę 156-195 zł. Mając na uwadze iż pozwana, jak wynika z twierdzeń pozwu, zapłaciła z tytułu umowy pożyczki sumę 682 zł, zasądzeniu podległa kwota 3 202,97 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 28 stycznia 2016 r.( data wniesienia pozwu k.16) do dnia zapłaty. Kwota ta została wyliczona w ten sposób, że od kwoty dochodzonej pozwem 4 689,28 została odjęta kwota 1 706,31 zł z tytułu niewłaściwie wyliczonych kosztów obsługi pożyczki w domu a następnie tak wyliczoną różnicę powiększono o kwotę 220 zł z tytułu kosztów obsługi pożyczki w domu przyjmując cenę za jedną wizytę w wysokości 5 zł.

Z przytoczonych względów na mocy art.720 § 1 k.c. orzeczono jak w sentencji wyroku. Żądanie pozwu ponad kwotę 3 202,97 zł jako niezasadne podlegało oddaleniu.

Postanowienie o kosztach wydano na podstawie art.100 k.p.c., zasądzając je proporcjonalnie do uwzględnionego żądania (100 x 67 %).

Orzeczenie w punkcie IV wyroku wydano na podstawie art. 333 § 1 punkt 3 k.p.c.