Sygn. akt IV Ka 495/13
Dnia 25 października 2013 roku.
Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:
Przewodniczący SSO Sławomir Gosławski (spr.)
Sędziowie SO Ireneusz Grodek
SO Tomasz Ignaczak
Protokolant Dagmara Szczepanik
przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim S. K.
po rozpoznaniu w dniu 25 października 2013 roku
sprawy A. K. (1)
oskarżonego z art.178a§2 kk w zb. z art.244 kk w zw. z art.11§2 kk
z powodu apelacji wniesionej przez prokuratora
od wyroku Sądu Rejonowego w Bełchatowie
z dnia 24 czerwca 2013 roku sygn. akt II K 453/13
na podstawie art.437§2 kpk i art.438 pkt 2 kpk uchyla zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego A. K. (1) i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Bełchatowie.
IV Ka 495/13
A. K. (1) został oskarżony o to, że:
w dniu 11 lutego 2013 roku o godzinie 18:10 w miejscowości P., gmina Z., woj. (...) jechał po drodze publicznej jako kierujący rowerem znajdując się w stanie nietrzeźwości z wynikiem 0,27 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, przy czym czynu tego dopuścił się nie stosując się do orzeczonego wobec niego prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego – II Wydział Karny w B. sygn. akt II K 599/11 z dnia 12 sierpnia 2011 roku, środka karnego w postaci zakazu prowadzenia rowerów po drogach publicznych, strefach zamieszkania i w strefach ruchu na okres 5 lat, obowiązującego do dnia 28 sierpnia 2011 roku do dnia 20 sierpnia 2016 roku oraz orzeczonego prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego – II Wydział Karny w B. sygn. akt II K 292/12 z dnia 20 grudnia 2012 roku środka karnego w postaci zakazu prowadzenia rowerów po drogach publicznych strefach zamieszkania i w strefach ruchu na okres 7 lat obowiązującego od dnia 28 grudnia 2012 roku do dnia 28 grudnia 2019 roku,
tj. o czyn z art. 178 a § 2 kk w zb. z art. 244 kk w zw. z art. 11 § 2 kk.
Sąd Rejonowy w Bełchatowie wyrokiem z dnia 24 czerwca 2013 roku w sprawie II K 453/13:
1. oskarżonego uznał za winnego dokonania zarzucanego mu czynu wypełniającego dyspozycję art. 178 a § 2 kk i art. 244 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i za to na podstawie art. 244 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierzył mu karę 10 miesięcy pozbawienia wolności;
2. na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 kk i art. 73 § 1 kk warunkowo zawiesił oskarżonemu wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres próby 3 lat i oddał go w tym czasie pod dozór kuratora sądowego;
3. na podstawie art. 71 § 1 kk wymierzył oskarżonemu 80 stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki dziennej grzywny na kwotę 10 złotych;
4. na podstawie art. 42 § 2 kk orzekł wobec oskarżonego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w strefie ruchu lądowego na okres 10 lat;
5. zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 260 złotych opłaty i 370 złotych z tytułu zwrotu wydatków.
Powyższy wyrok w części dotyczącej rozstrzygnięcia o karze w zakresie dotyczącym środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów na korzyść oskarżonego zaskarżył prokurator.
Wyrokowi zarzucił:
- obrazę prawa materialnego w postaci art. 42 § 2 kk poprzez orzeczenie na podstawie w/w przepisu tytułem środka karnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym, zamiast zakazu prowadzenia rowerów po drogach publicznych, w strefie zamieszkania i ruchu.
W konkluzji wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wskazanie, że na podstawie art. 42 § 2 kk zostaje wobec A. K. (2) orzeczony środek karny w postaci zakazu prowadzenia rowerów po drogach publicznych, w strefie zamieszkania i ruchu na okres 10 lat – przy jednoczesnym pozostawieniu bez zmian pozostałych elementów wyroku.
Na rozprawie apelacyjnej prokurator popierał apelację z tym, iż wywiódł, że podniesionym w odwołaniu zarzutem sąd I instancji obraził przepisy postepowania
( art. 343 § 1 i 7 kpk i w konkluzji wnosił o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Bełchatowie do ponownego rozpoznania.
Oskarżony pozostawił skargę apelacyjną prokuratora do uznania sądu.
Sąd okręgowy zważył, co następuje:
apelacja - w postaci zmodyfikowanej przed sądem II instancji – zasługuje na uwzględnienie.
Na wstępie należy zaznaczyć, że w niniejszej sprawie prokurator złożył wniosek w trybie art. 335kpk ( o skazanie oskarżonego bez rozprawy) i wymierzenie mu uzgodnionych z oskarżonym kar i środka karnego.
Biorąc pod uwagę regulację zawartą w przepisach art. 343 kpk, a w szczególności w
§ 1 i 7 tego artykułu, stwierdzić trzeba, że sąd orzekający w tym trybie ma obowiązek sprawdzić czy wniosek sformułowany przez oskarżyciela odpowiada wymaganiom wynikającym z art. 335 kpk, a w szczególności, czy żądana kara została rzeczywiście uzgodniona z oskarżonym oraz czy postulowane we wniosku rozstrzygnięcia pozostają w zgodzie z prawem materialnym, w tym z dyrektywami wymiaru kary. W konsekwencji dokonanych sprawdzeń sąd może uwzględnić wniosek w całości i wydać wyrok skazujący zgodny z żądaniem wniosku, może uznać, że nie zachodzą podstawy do uwzględnienia wniosku i rozpoznać sprawę na zasadach ogólnych i wreszcie może również uznać, że wprawdzie zachodzą podstawy do wydania orzeczenia w tym trybie, ale pod warunkiem skorygowania treści wniosku przedstawionego przez prokuratora w akcie oskarżenia.
Sąd Rejonowy mógł więc w pierwszej kolejności domagać się od prokuratora skorygowania wniosku; nie czyniąc tego sąd I instancji, wyrokując w trybie art. 343 § 1-6 kpk na posiedzeniu, związany był treścią uzgodnień oskarżonego i prokuratora, poczynionych na podstawie art. 335 § 1 kpk ( sąd nie mógł więc wydać innego wyroku aniżeli skazujący ani orzec innej kary lub środka karnego od uzgodnionych przez te strony ).
Tymczasem sąd merytoryczny w miejsce postulowanego we wniosku zakazu prowadzenia rowerów po drogach publicznych, w strefie zamieszkania i strefie ruchu na okres 10 lat, w zaskarżonym wyroku orzekł wobec sprawcy środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w strefie ruchu lądowego na okres 10 lat i to rozstrzygnięcie szeroko uzasadnił w pisemnych motywach ( k 53 – 54), co wyklucza z jego strony możliwość w tym zakresie jakiejkolwiek pomyłki. Należy zaznaczyć, iż wniosek składany w trybie art. 335 § 1 kpk, a następnie wyrokowanie bez rozprawy, są zarówno efektem jak i realizacją porozumienia oskarżonego i prokuratora co do rodzaju wyroku (skazującego) oraz rodzaju i wysokości kary lub środków karnych.
Konsekwencją opisanego procedowania stała się konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku w całości i przekazania sprawy sądowi rejonowemu do ponownego rozpoznania. Uchylenie wyroku w całości wiąże się z zakresem zaskarżenia oraz konsensualnym trybem wydania zaskarżonego orzeczenia. W opisanej sytuacji sąd orzekając na posiedzeniu odmiennie, niż w uzgodnionym przez prokuratora z oskarżonym wniosku i nie przekazując sprawy do rozpoznania na zasadach ogólnych, dopuścił się rażącej obrazy przepisu art. 343 § 7 kpk, bowiem istota wyrokowania w trybie art. 343 kpk w zw. z art. 335 kpk sprowadza się do wydania wyroku zgodnie z wnioskiem wynikającym z porozumienia między oskarżonym a prokuratorem co do wymiaru kary zasadniczej oraz środków karnych.
Uchybienie miało istotny wpływ na treść wyroku, gdyż jego skutkiem było wymierzenie oskarżonemu środka karnego nie objętego porozumieniem stron. Ponadto z całą pewnością ratio legis art. 42 § 2 kk wyraża się w tym, że należy pozbawić sprawcę uprawnień do kierowania tym pojazdem, którym stworzył zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu. Ważne jest aby instytucję określoną w art. 42 § 2 kk wykorzystać w sposób na tyle rozważny, by odzwierciedlała ona przede wszystkim stopień społecznej szkodliwości czynu popełnionego przez sprawcę i stosownie do tego stopnia, charakteru i sposobu nadużycia uprawnień uniemożliwiała mu prowadzenie pojazdów przez odpowiedni okres czasu.
Podsumowując: sąd okręgowy orzekł, jak w wyroku.
Sąd rejonowy ponownie rozpozna sprawę na zasadach ogólnych, mając na uwadze powyższe uwagi oraz uwzględniając zmiany w stanie prawnym wprowadzone przez ustawę z dnia 27 września 2013 roku o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw ( uchylająca art. 178a § kk ).