Sygn. akt III U 556/16
Dnia 10 października 2016 r.
Sąd Okręgowy w Przemyślu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący SSO Anna Kicman
Protokolant st. sekretarza sądowy Agnieszka Radochońska
po rozpoznaniu w dniu 10 października 2016 r. w Przemyślu
na rozprawie
sprawy T. Ż.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.
o emeryturę
na skutek odwołania T. Ż.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R.
z dnia 27 lipca 2016 r. nr (...)
o d d a l a odwołanie.
Sygn. akt III U 556/16
wyroku z dnia 10 października 2016 r.
Decyzją z dnia 27 lipca 2016 r., znak: (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił wnioskodawcy T. Ż. prawa do emerytury.
W podstawie prawnej decyzji powołano ogólnie przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016, poz. 887) oraz rozporządzenia Rady Ministrów
z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.).
W uzasadnieniu organ rentowy powołał się na treść art. 184 ustawy emerytalnej w związku z § 4 powołanego rozporządzenia, z których wynika,
iż ubezpieczonemu urodzonemu po dniu 31 grudnia 1948 r. emerytura przysługuje, jeżeli spełnił łącznie następujące warunki:
- osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn,
- nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego albo złożył wniosek
o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem zakładu, na dochody budżetu państwa,
- w dniu wejścia w życie przepisów ustawy emerytalnej, tj. 1 stycznia 1999 r. osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 25 lat dla mężczyzn,
w tym okres zatrudnienia w szczególnych warunkach, wykonywanego stale
i w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku pracy, wynoszący co najmniej 15 lat.
Organ rentowy wyjaśnił, że odmówił przyznania emerytury, bowiem wnioskodawca nie udowodnił 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach. Zakład wskazał, że wnioskodawca nie przedłożył żadnego świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych.
Na dzień 1 stycznia 1999 r. Zakład przyjął za udowodnione okresy nieskładkowe w wymiarze 4 miesięcy i 14 dni oraz składkowe w wymiarze 26 lat i 8 dni, tj. łącznie 26 lat, 4 miesiące i 22 dni.
Wnioskodawca T. Ż. w dniu 10 sierpnia 2016 r. złożył odwołanie od powyższej decyzji wnosząc o jej zmianę.
W uzasadnieniu podał, że w okresie zatrudnienia w Zakładzie Rolnym (...) w M. od 16 lutego 1977 r. do 31 maja 1992 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował
w warunkach szczególnych.
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.
W uzasadnieniu Zakład podniósł, iż wnioskodawca nie przedłożył żadnych dokumentów potwierdzających wykonywanie pracy w szczególnych warunkach. Przedłożona dokumentacja w tym świadectwo pracy, z okresu zatrudnieni w PGR Zakładzie Rolnym (...), nie zawiera adnotacji
o zatrudnieniu w warunkach szczególnych w spornym okresie.
Wynika z niego jedynie, że w okresie od 16 lutego 1977 r. do 31 maja 1992 r. wnioskodawca zajmował stanowisko montera instalacji wod-kan i co.
Dlatego też, brak było podstaw do uwzględnienia żądania wnioskodawcy i przyznania mu prawa do emerytury.
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
Wnioskodawca T. Ż., urodzony dnia (...),
z zawodu monter instalacji wod.-kan., co. i gaz, w dniu 18 lipca 2016 r. złożył wniosek o emeryturę, w którym oświadczył, że jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego i wniósł jednocześnie o przekazanie zgromadzonych na rachunku środków, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.
We wniosku powołał się na dokumentację zamieszczoną w aktach kapitałowych, a nadto dołączył dodatkowe dokumenty potwierdzające okresy składkowe i nieskładkowe.
Decyzją z dnia 27 lipca 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury, bowiem nie został udowodniony wymagany 15 - letni okres pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Zakład przyjął za udowodnione okresy nieskładkowe w wymiarze 4 miesięcy i 14 dni oraz składkowe
w wymiarze 26 lat, 4 miesięcy i 22 dni, tj. łącznie 26 lat, 4 miesiąc i 22 dni.
Dowód:
- wniosek o emeryturę z dnia 18.07.2016 r.,
- dokumenty potwierdzające okresy składkowe i nieskładkowe,
- decyzja ZUS O/R. z dnia 27.07.2016 r.
w aktach organu rentowego.
Sąd ustalił, że wnioskodawca T. Ż. w okresie od 16 lutego 1977 r. do 31 maja 1992 r. był zatrudniony w Państwowym Gospodarstwie Rolnym M. na stanowisku montera instalacji wod.-kan. i co.
W skład (...) wchodziło 8 zakładów rolnych. Do obowiązków wnioskodawcy należały wszelkie remonty i naprawy instalacji wodociągowych, kanalizacyjnych i centralnego ogrzewania we wszystkich zakładach rolnych. Wnioskodawca zajmował się również remontowaniem kotłów i pieców, zakładał instalacje wodne i centralnego ogrzewania. Pracował również w wykopach (1,70 m) przy zakładaniu rur, doprowadzaniu wody. Do obowiązków wnioskodawcy należało też udrażnianie studzienek kanalizacyjnych oraz naprawa mechanicznych zgarniaczy obornika zainstalowanych w oborach i chlewniach. Ponadto wymieniał
i naprawiał dojarki, grzejniki. Wnioskodawca pracował również przy spawaniu.
Dowód:
- akta osobowe z okresu zatrudnienia wnioskodawcy w PGR M.,
- zeznania świadków:
- S. M., k. 25
- T. W., k. 25
- zeznania wnioskodawcy, k. 25
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów
z dokumentów zgromadzonych w aktach organu rentowego oraz archiwalnej dokumentacji osobowej wnioskodawcy z okresu jego zatrudnienia w PGR M., których domniemanie prawdziwości wynika z art. 244 i nast. k.p.c., a ponadto ich wiarygodność nie została obalona przez żadną ze stron.
Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadków S. M.
i T. W., jako logiczne, spójne, wzajemnie się uzupełniające. Sąd dał wiarę nadto zeznaniom wnioskodawcy na okoliczność jego pracy
w PGR M.. Przesłuchani w sprawie świadkowie, z uwagi na to, iż byli współpracownikami T. Ż. mieli bezpośrednie wiadomości
o tym, w jakim charakterze pracował wnioskodawca i co należało do jego obowiązków.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Odwołanie wnioskodawcy T. Ż. należy uznać za nieuzasadnione.
Na podstawie art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U.
z 2016 r. poz. 887) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:
1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz
2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.
Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa
(ust. 2 art. 184).
Zgodnie z art. 32 ust. 1 powołanej wyżej ustawy o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa
w ust. 2 i 3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 ust. 2 i 3.
Dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa w ust. 1,
za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości
dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia (art. 32 ust. 2).
Wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych (ust. 4 art. 32).
Przepisy dotychczasowe to rozporządzenie Rady Ministrów z dnia
7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.).
Zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.
w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43
ze zm.) - pracownik, który wykonywał pracę w szczególnych warunkach określonych w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeśli osiągnął wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych.
Ponadto według § 2 ust. 1 cyt. rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych
w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach
lub w szczególnym charakterze była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.
W myśl § 3 powołanego rozporządzenia za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej "wymaganym okresem zatrudnienia", uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat
dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi
do okresów zatrudnienia.
Bezspornym jest, iż wnioskodawca T. Ż. w dniu 26 marca 2015 r. ukończył wymagany wiek 60 lat dla mężczyzn, na dzień 1 stycznia 1999 r. wykazał ogólny staż pracy wynoszący co najmniej 25 lat, a ponadto oświadczył, że jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego i wniósł
o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku na dochody budżetu państwa.
Istotą sporu w niniejszej sprawie w rezultacie była kwestia ustalenia,
czy wnioskodawca był zatrudniony co najmniej 15 lat w warunkach szczególnych.
Przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe wykazało,
że wnioskodawca T. Ż. w okresie pracy w Państwowym Gospodarstwie Rolnym M. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach.
Wskazać należy, iż wprawdzie czynności spawacza, czy roboty wodnokanalizacyjne oraz budowa rurociągów w głębokich wykopach, które wnioskodawca niewątpliwie wykonywał, mogłyby zostać uznane jako praca
w szczególnych warunkach, to jednak podkreślenia wymaga, że muszą być one wykonywane stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.
Natomiast wnioskodawca wykonywał różne prace w zależności od potrzeb. Chociażby naprawiał zgarniacze obornika, wymieniał i naprawiał dojarki, grzejniki.
Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 16 lipca 2014 r., III AUa 334/14).
Nie jest dopuszczalne uwzględnianie przy ustaleniu okresów pracy
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, wymaganych do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym, innych równocześnie wykonywanych prac w ramach dobowej miary czasu pracy, które nie oddziaływały szkodliwie na organizm pracownika.
Jednocześnie wskazać należy, że Sąd nie prowadził postępowania na okoliczność charakteru pracy wnioskodawcy w okresie od 18 sierpnia 1972 r. do 14 lutego 1977 r. w (...) Przedsiębiorstwie (...) w R., ponieważ okres ten byłby nie wystarczający do przyznania prawa do emerytury z art. 184 ustawy emerytalnej.
W konsekwencji T. Ż. nie legitymuje się na dzień
1 stycznia 1999 r. 15-letnim stażem pracy w warunkach szczególnych.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 477
14 § 1 k.p.c.
w związku z powołanymi wyżej przepisami prawa, odwołanie wnioskodawcy należało oddalić, o czym orzeczono w sentencji wyroku.