Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 417/16

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 sierpnia 2016 roku

Sąd Rejonowy w Rawie Mazowieckiej I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:

SSR Jarosław Janeczek

Protokolant:

stażysta Ewelina Gawłowska

po rozpoznaniu w dniu 23 sierpnia 2016 roku w Rawie Mazowieckiej

na rozprawie

sprawy z powództwa

(...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki (...) akcyjnej spółki jawnej w W.

przeciwko

E. S.

o zapłatę

oddala powództwo.

SSR Jarosław Janeczek

Sygn. akt I C 417/16

UZASADNIENIE

W dniu 7 kwietnia 2016 roku powód – (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa - akcyjna Spółka jawna z siedzibą w W. wystąpił do Sądu Rejonowego Lublin - Zachód w Lublinie o wydanie nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym i zasądzenie na jego rzecz od pozwanej E. S. kwoty 3664,85 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego.

Uzasadniając swoje żądanie powód podał, że (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. zawarła z pozwaną umowę elastycznej pożyczki ratalnej, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość. Pozwana dokonała rejestracji za pomocą formularza zamieszczonego na stronie internetowej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., jednocześnie akceptując warunki umowy pożyczki oraz Regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną. Ponadto pozwana potwierdziła warunki umowy poprzez dokonanie przelewu kwoty 0,01 zł ze swojego rachunku bankowego na rachunek bankowy pożyczkodawcy. Po dokonaniu weryfikacji pożyczkodawca w dniu 12 marca 2015 roku przelał na rachunek pozwanej kwotę 2000 zł tytułem zawartej umowy pożyczki.

E. S. zobowiązała się zwrócić kwotę pożyczki wraz z należnymi odsetkami i prowizjami (w wysokości 50% kwoty udzielonej pożyczki) za jej udzielnie do dnia 12 kwietnia 2015 roku. Pozwana zobowiązała się także w wypadku opóźnienia z zapłatą do uiszczenia odsetek za zwłokę w wysokości czterokrotnej wysokości stopy kredytu lombardowego NBP oraz kosztów czynności windykacyjnych w postaci monitów do zapłaty przesyłanych drogą pocztową, sms- ową oraz telefoniczną.

Następnie powód wyjaśnił, że w dniu w dniu 6 marca 2015 roku pożyczkodawca, jako wspólnik powoda, na podstawie umowy spółki jawnej zawartej w dniu 10 lutego 2015 roku wniósł wkład w postaci pakietu wierzytelności z tytułu zawartych umów pożyczek. Każda z wniesionych wierzytelności składała się z kapitału niespłaconej kwoty pożyczki, opłat za wykonanie czynności windykacyjnych, odsetek umownych za opóźnienie liczonymi od kwoty kapitału niespłaconej pożyczki.

W dniu 1 grudnia 2015 została zawarta umowa sprzedaży pomiędzy powodem a pożyczkodawcą, której przedmiotem była sprzedaż wierzytelności przysługujących (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. z tytułu prowizji oraz odsetek od prowizji naliczanych od zawartych umów pożyczki.

Na dochodzoną pozwem należność składała się kwota 2000 zł tytułem należności głównej będącej kwotą pożyczki udzielonej zgodnie z umową numer (...) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, kwota 156,90 tytułem skapitalizowanych odsetek umownych za faktyczne opóźnienie w spłacie pożyczki w wysokości czterokrotności stopy lombardowej od udzielonej pożyczki od dnia następnego po dniu wymagalności tj. 13 kwietnia 2015 roku do dnia 30 grudnia 2015 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, kwota 38 zł tytułem opłat windykacyjnych naliczonych zgodnie z umową numer (...) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, kwota 69,95 zł tytułem prowizji od udzielonej umowy numer (...) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, kwota 1400 zł tytułem prowizji inicjalnej od udzielonej pożyczki numer umowy (...) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

Postanowieniem wydanym w dniu 12 kwietnia 2016 roku referendarz sądowy orzekający w VI Wydziale Cywilnym Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie, w sprawie sygnaturze akt VI Nc-e 562305/16, po stwierdzeniu braku podstaw do wydania nakazu zapłaty, przekazał rozpoznanie sprawy do Sądu Rejonowego w Rawie Mazowieckiej, procedując w tej mierze na podstawie art. 50533 § 1 k.p.c.

Pozwana E. S. nie stawiła się na rozprawę i nie zajęła stanowiska merytorycznego w sprawie.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 12 marca 2015 roku pozwana E. S. dokonał wpłaty na rzecz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwoty 0,01 zł. W tytule przelewu wskazał, że potwierdza rejestrację i zgadza się na umowę pożyczki numer (...).

(dowód: wydruk potwierdzenia bankowego, k 19)

Tego samego dnia (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. dokonała przelewu na rzecz pozwanej E. S. w kwocie 2000 zł. W tytule przelewu wskazano „Z..pl umowa pożyczki (...)”.

(dowód: wydruk potwierdzenia bankowego, k. 20)

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wystawił w dniu 12 marca 2015 roku do umowy pożyczki numer (...) harmonogram spłat. Wskazano w nim, że pożyczka ma być spłacona w 12 ratach, do 12 marca 2016 roku, w łącznej kwocie 3509,96 zł w tym 2000 zł kapitału, 109,96 zł odsetek, i 1400 zł prowizji.

(dowód: harmonogram spłaty, k.16)

W dniach 28 kwietnia 2015 roku, 14 maja 2015 roku i 13 lipca 2015 roku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. sporządziła skierowane do pozwanej druki, stanowiące wezwanie do zapłaty. Druki nie zostały podpisane. Dotyczyły umowy (...).

(dowód: druki – k. 15, k.17-18)

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa - akcyjna z siedzibą w W. zawarły w dniu 10 lutego 2015 roku umowę spółki jawnej. Zgodnie z §5 powyższej umowy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. zobowiązał się do dnia 16 marca 2015 roku wnieść wkład niepieniężny w postaci pakietu wierzytelności z tytułu zawartych umów pożyczek. Lista wierzytelności wchodząca w skład wnoszonego wkładu, zawierająca indywidualny numer każdej z nich, jej wysokość oraz termin, w którym powinna zostać spłacona przez dłużnika stanowiła załącznik numer 5 do umowy spółki. Każda z wniesionych wierzytelności składała się z: kapitału niespłaconej kwoty pożyczki, opłat za wykonanie czynności windykacyjnych, odsetek umownych za opróżnienie w wysokości czterokrotnej stopy kredytu lombardowego NBP liczonych od kwoty kapitału niespłaconej pożyczki, odsetek ustawowych od opłat windykacyjnych liczonych od dnia wymagalności zobowiązania

(dowód: poświadczona za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie adwokata kserokopia umowy spółki jawnej, k. 33-35)

Na mocy uchwały nr 1 (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa - akcyjna Spółka jawna z siedzibą w W. z dnia 1 grudnia 2015 roku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. zobowiązał się wnieść dodatkowy wkład niepieniężny w postaci pakietu wierzytelności z tytułu zawartych umów pożyczek. Lista wierzytelności stanowiła załącznik numer 5a do umowy spółki. Każda z wniesionych wierzytelności składała się z: kapitału niespłaconej kwoty pożyczki, opłat za wykonanie czynności windykacyjnych, odsetek umownych za opróżnienie w wysokości czterokrotnej stopy kredytu lombardowego NBP liczonych od kwoty kapitału niespłaconej pożyczki, odsetek ustawowych od opłat windykacyjnych liczonych od dnia wymagalności zobowiązania

(dowód: poświadczona za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie pełnomocnika kserokopia protokołu z posiedzenia wspólników spółki, k.27-32)

W dniu 1 grudnia 2015 roku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. zawarła z (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa - akcyjna Spółka jawna z siedzibą w W. umowę sprzedaży, której przedmiotem był pakiet niespornych i wymagalnych wierzytelności przysługujących sprzedającego z tytuły zawartych z dłużnikami umów pożyczek. Wykaz wierzytelności stanowić miał załącznik numer 1 do powyższej umowy, który miał zawierać dane finansowe odnośnie wierzytelności w tym w szczególności: numer pożyczki, kwotę prowizji, kwotę odsetek za opóźnienie, datę wymagalności świadczenia.

(dowód: poświadczona za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie pełnomocnika kserokopia umowy sprzedaży, k. 39-41)

Sąd Rejonowy dokonał następującej oceny materiału dowodowego:

Sąd ustalił stan faktyczny w sprawie na podstawie wskazanych powyżej dokumentów oraz kserokopii dokumentów.

Wprawdzie większość złożonych przez stronę powodową „dokumentów” to tylko kserokopie, których zawodowy pełnomocnik powoda nie poświadczył za zgodność z oryginałem, to jednak ich treść nie była kwestionowana przez stronę pozwaną.

Jak trafnie wskazał, Sąd Najwyższy z unormowania art. 129 k.p.c. wynika, że jeżeli strona powołuje się w pozwie na dowód z dokumentu, musi się liczyć z tym, że będzie obowiązana złożyć w sądzie oryginał dokumentu i to nie tylko wtedy, gdy nie złożyła jego odpisu, ale także wtedy, gdy jego odpis był załącznikiem pisma. Obowiązek ten powstaje z chwilą zgłoszenia przez stronę przeciwną żądania złożenia dokumentu w oryginale. Jeżeli strona przeciwna nie wystąpi z żądaniem przedstawienia dokumentów zgłoszonych w pozwie, jako środki dowodowe, to nie powstał obowiązek procesowy ich przedłożenia i należy przyjąć, że twierdzenia w nim zawarte są niesporne (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2008 roku, I CSK 62/08, LEX nr 470020)

Przy czym należy podkreślić, że na podstawie dokumentów o charakterze prywatnym, Sąd ustalił jedynie, że autorzy tych dokumentów złożyli oświadczenia zawarte w treści tych dokumentów, a nie to, że oświadczenia te opisują rzeczywisty stan rzeczy (art. 245 k.p.c.).

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo okazało się bezzasadne i jako takie zasługiwało wyłącznie na oddalenie.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do kwestii dotyczącej formy wydanego orzeczenia.

Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie zaszły podstaw do wydania wyroku zaocznego. Zgodnie, bowiem z art. 339 §1 k.p.c. jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się nie bierze udziału w rozprawie, sąd wyda wyrok zaoczny. Jednakże, pomimo niestawiennictwa pozwanego na rozprawie sąd nie może wydać wyroku zaocznego, jeżeli: pozwany żądał przeprowadzenia rozprawy w swej nieobecności albo składał już w sprawie wyjaśnienia ustnie lub na piśmie (art. 340 k.p.c.), albo sąd stwierdzi nieprawidłowość w doręczeniu wezwania albo jeżeli nieobecność pozwanego jest wywołana nadzwyczajnym wydarzeniem lub inną znaną sądowi przeszkodą, której nie można przezwyciężyć (art. 214 § 1 k.p.c.).

Pozwana w żaden sposób nie wdała się w spór, co do istoty sprawy, nie stawiła się na rozprawę, pomimo, iż była o jej terminie prawidłowo zawiadomiona, nie złożyła też odpowiedzi na pozew ani w żaden inny sposób nie zajęła stanowiska w sprawie. Nie wniosła również o przeprowadzenie rozprawy w swojej nieobecności.

Okoliczności sprawy nie wskazują także, aby zaistniały jakieś szczególne przeszkody uniemożliwiające jej stawiennictwo na wezwanie Sądu.

Zatem w świetle powyższych okoliczności zachodziły podstawy do wydania wyroku zaocznego.

W myśl art. 339 §2 k.p.c. wydając wyrok zaoczny, Sąd przyjmuje za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

Powyższy przepis wprowadza swoiste domniemanie zgodności twierdzeń powoda z rzeczywistym stanem rzeczy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 1997 r., I CKU 87/97, Prok. i Pr. 1997 - wkładka, Nr 10, poz. 44).

Oznacza to, że sąd wydając wyrok zaoczny nie dokonuje weryfikacji prawdziwości twierdzeń o faktach przytoczonych przez powoda, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

Powyższa regulacja stanowi specyficzną sankcję za naruszenie ciężaru procesowego – wdania się w spór co do istoty sprawy (art. 221 k.p.c.), zrównują w skutkach brak zajęcia stanowiska przez pozwanego z przyznaniem przez niego okoliczności faktycznych (art. 230 k.p.c.)

Twierdzenia pozwu uznaje się za budzące uzasadnione wątpliwości, m.in. w sytuacji, gdy dowody i twierdzenia przedstawione przez powoda są niekompletne, pozostawiają wątpliwości co do okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sporu, nie przedstawiają pełnego obrazu rzeczywistości, wskazują na brak legitymacji procesowej powoda lub pozwanego itp.

W takiej sytuacji wydając wyrok sąd nie może oprzeć się wyłącznie na twierdzeniach powoda i należy przeprowadzić postępowanie dowodowe celem wyjaśnienia powstałych wątpliwości (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 sierpnia 1972 r., III CR 153/72 OSNCP 1973 z. 5, poz. 80, a także A. Zieliński, Komentarz do kodeksu postępowania cywilnego, opublikowana w systemie informacji prawnej Legalis w wersji elektronicznej).

W sprawie niniejszej pozwana, co prawda nie zaprzeczyła istnieniu wierzytelności, bowiem nie zajęła w ogóle stanowiska w sprawie, to jednakże w ocenie Sądu przytoczone przez powoda okoliczności faktyczne budzą uzasadnione wątpliwości co uniemożliwiało przyjęcie za prawdziwe twierdzeń faktycznych pozwu i wydanie w oparciu o nie wyroku zaocznego uwzględniającego roszczenie.

Dla zastosowania art. 339 §2 k.p.c. w pierwszej kolejności konieczne jest zawarcie w pozwie lub dalszych pismach procesowych samych twierdzeń faktycznych, a powód w ocenie Sądu tego nie zrobił, a przynajmniej nie zrobił w takim zakresie, który pozwoliłby dokonać materialoprawnej zasadności zgłoszonego powództwa.

Należy wskazać, że przyjęcie za prawdziwe twierdzeń faktycznych powoda w trybie art. 339 §2 k.p.c. nie zwalania Sądu od oceny, że przytoczone twierdzenia faktyczne uzasadniają zgłoszone roszczenie z punktu widzenia prawa materialnego (por. wyrok SN z dnia 15 września 1967 r., III CRN 175/67, OSNC 1968, nr 8-9, poz. 142; wyrok SN z dnia 31 marca 1999 r., I CKU 176/97, Prok. i Pr. 1999, nr 9, s. 30).

Tym samym twierdzenia faktyczne powoda winny podawać wszelkie fakty niezbędne dla oceny roszczenia.

Należy podkreślić, iż twierdzenia faktyczne w rozumieniu art. 339 §2 k.p.c. muszą być wskazane przez samego powoda w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, a nie wynikać ze złożonych dokumentów (tzn. Sąd nie może stosując art. 339 §2 k.p.c. uzupełniać stanu faktycznego wskazanego przez powoda analizując przestawione dowody, gdyż takie zachowanie Sądu jest faktycznym prowadzeniem postępowania dowodowego).

Twierdzeniami faktycznymi w rozumieniu art. 339 §2 k.p.c. nie jest sama kwota żądania. Kodeks postępowania cywilnego wyraźnie odróżnia żądanie pozwu (art. 187 §1 pkt 1 k.p.c.) od okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie (art. 187 §1 pkt 2 k.p.c.).

Odnosząc powyższe do niniejszej sprawy, należy wskazać, że po pierwsze z treści pozwu wynika, że porozumienie pozwanego i pierwotnego wierzyciela zostało zawarte w drodze porozumiewania się na odległość (co jest oczywiście dopuszczalne w świetle przepisów wskazanych przez powoda) a wyrazem zawartego porozumienia, co do warunków umowy pożyczki było dokonanie przez pozwanego przelewu w kwocie 0,01 zł na rachunek (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. z adnotacją, że potwierdza rejestrację i zgadza się na warunki pożyczki.

Jeśli jednak spojrzymy na załączony przez powoda dokument przelewu z dnia 12 marca 2015 roku (k. 19) z łatwością zauważymy, że pozwana wcale nie zgodziła się na warunki pożyczki numer (...) będącej przedmiotem postępowania.

Powód nie przedstawił żadnych twierdzeń faktycznych dotyczących tej oczywistej rozbieżności, w szczególności nie wskazywał, że dochodzona pozwem pożyczka to np. kolejna pożyczka udzielona pozwanej i nie wskazywał okoliczności zawarcia tej umowy.

Po drugie złożone przez powoda „dokumenty” podważają twierdzenia faktyczne pozwu w zakresie terminu, w jakim pożyczka miała być spłacona. Powód wskazał, że miał to być dzień 12 kwietnia 2015 roku. Natomiast złożył wydruki – przez nikogo nie podpisane (umowę elastycznej pożyczki ratalnej i harmonogram spłat) – z których wynika, iż termin płatności ostatniej raty pożyczki to 12 marca 2016 roku.

Po trzecie kwota prowizji za udzielenie pożyczki zgodnie z twierdzeniami pozwu miała wynosić maksymalnie 50 % udzielonej pożyczki. Natomiast w innym miejscu powód wskazuje, iż kwota tej prowizji wynosiła 1400 zł. Jest to suma znacznie przekraczająca należność, na jaką umówiły się strony umowy (2000 zł x 50% = 1000 zł)

Po czwarte wedle twierdzeń pozwu przejście wierzytelności na rzecz powoda miało nastąpić w dniu 6 marca 2015 roku a wiec jeszcze przed datą zawarcia samej umowy pożyczki – 12 marca 2015 roku – co jest oczywiście niemożliwe.

Reasumując, tę część rozważań Sąd uznał twierdzenia faktyczne pozwu, w świetle dokumentów załączonych przez powoda oraz z uwagi na ich wewnętrzną sprzeczność (termin przejścia uprawnień z umowy), za budzące uzasadnione wątpliwości i wobec tego niemogące być podstawą ustaleń faktycznych w sprawie.

Wobec uznania, iż okoliczności faktyczne przytoczone w pozwie budzą uzasadnione wątpliwości Sąd Rejonowy w Rawie Mazowieckiej zobligowany był do przeprowadzenia postępowania dowodowego.

Materialno – prawnej podstawy żądania pozwu upatrywać należy w brzmieniu art. 720 §1 k.c., po myśli którego przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego przedmiot pożyczki, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W niniejszej sprawie znajdą również zastosowanie przepisy art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (tj. - Dz. U. z 2014 r., poz. 1497 z późn. zm.), bowiem zgodnie z przepisem art. 2 ust. 1 wyżej wskazanej ustawy przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę, na mocy, której przedsiębiorca w zakresie swojej działalności, zwany dalej „kredytodawcą”, udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi kredytu w jakiejkolwiek postaci.

Wedle przepisu ustępu 2 punktu 1 wyżej wskazanego artykułu za umowę o kredyt konsumencki uważa się również umowę pożyczki. Umowa o kredyt konsumencki winna zostać zawarta w formie pisemnej.

Umowa powinna być sformułowana w sposób jednoznaczny i zrozumiały (art. 29 ust. 1 i 3).

Treść umowy o kredyt konsumencki została uregulowana w art. 30 ust. 1 ustawy, zgodnie, z którym umowa powinna określać m. in. rzeczywistą roczną stopę oprocentowania oraz całkowitą kwotę do zapłaty przez konsumenta ustaloną w dniu zawarcia umowy o kredyt konsumencki wraz z podaniem wszystkich założeń przyjętych do jej obliczenia (pkt 7), informację o innych kosztach, które konsument zobowiązany jest ponieść w związku z umową o kredyt konsumencki, w szczególności opłatach, prowizjach, marżach oraz kosztach usług dodatkowych, jeżeli są znane kredytodawcy oraz warunki na jakich koszty te mogą ulec zmianie (pkt 10), skutki braku płatności (pkt 12), sposób zabezpieczenia i ubezpieczenia spłaty kredytu, jeżeli umowa je przewiduje (pkt 14).

Wreszcie, skoro powód opiera swe roszczenie na zawartej umowie cesji, podstawę tą stanowią również przepis art. 509 §1 k.p.c., stosownie do którego wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew) chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania

Jednakże stosownie do art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na stronie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.

Stosownie zaś do art. 232 k.p.c., strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne, stąd też – co do zasady – w postępowaniu cywilnym to powód powinien udowodnić istnienie dochodzonej wierzytelności, okoliczności jej powstania oraz wysokość.

Sąd nie ma obowiązku przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy 232 k.p.c.

Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na tej stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 1996 roku, I CKU 45/96, OSNC 1997/6-7/poz. 76).

Jeżeli chodzi o rozkład ciężaru dowodu, to powód powinien udowodnić fakty pozytywne, które stanowią podstawę jego powództwa tj. okoliczności prawo tworzące, a pozwana, jeżeli faktów tych nie przyznaje, ma obowiązek udowodnienia okoliczności niweczących prawo powoda.

Innymi słowy mówiąc ten, kto występuje z roszczeniem powołując się na przysługujące mu prawo obowiązany jest udowodnić okoliczności uzasadniające to żądanie, a ten, kto odmawia uczynienia zadość temu żądaniu musi udowodnić fakty wskazujące na to, że takie uprawnienie żądającemu nie przysługuje (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2007 roku, II CSK 332/07, LEX nr 623796, wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 3 czerwca 2009 roku, I ACa 444/09 LEX nr 799912).

Przenosząc powyższe rozważania na realia przedmiotowej sprawy należy stwierdzić, iż to powód winien dowieść, że po pierwsze powstała wierzytelność przysługująca wcześniejszemu wierzycielowi oraz jej wysokość, a po drugie, iż skutecznie nabył tę wierzytelności od poprzednika prawnego.

W ocenie Sądu powód nie dowiódł w sposób nie budzący wątpliwości, że doszło do skutecznych czynności przenoszących jakkolwiek wierzytelności posiadaną prze pierwotnego wierzyciela wobec pozwanej na stronę powodową.

Strona powodowa podniosła, iż nabyła dochodzoną pozwem należność w drodze wniesionego przez pierwotnego wierzyciela wkładu niepieniężnego w postaci pakietu wierzytelności z tytułu zawartych umów pożyczek. Umowa ta została zawarta w dniu 6 marca 2015 roku.

Jednak sam ten dokument potwierdza jedynie fakt cesji nieokreślonych bliżej wierzytelności. Nie stanowi one jednak dowodu na okoliczność, iż doszło do cesji konkretnej wierzytelności obejmującej zobowiązanie pozwanej z tytułu umowy elastycznej pożyczki ratalnej.

Tym bardziej, iż umowa ta została zawarta w dniu 6 marca 2015 roku. Natomiast powódka uzyskała pożyczkę od strony pozwanej dopiero w dniu 12 marca 2015 roku. Zatem trudno przypuszczać, aby przedmiot pożyczki był objęty powyższym przelewem.

Poza tym dane poszczególnych wierzytelności miał zawierać załącznik numer 5 do umowy spółki. Jednakże istnieje rozbieżność pomiędzy kwotą jaką miała by zwrócić pozwana. W treści harmonogramu do umowy pożyczki numer (...) jest to kwota 3509,96 zł, a z załącznika wynika, iż jest to kwota 2193,53 zł.

Zatem reasumując powyższe rozważania istnieje duże prawdopodobieństw, iż wśród wierzytelności przelanych przez (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. nie ma wierzytelności przysługującej jej od dłużniczki E. S..

Wobec powyższego uznać należy, że powód nie wykazał, aby nabył jakąkolwiek wierzytelność wobec pozwanej, tym samym aby przysługiwał mu przymiot legitymacji procesowej czynnej.

Legitymacja procesowa stanowi podstawowy warunek materialnoprawny, dochodzonego roszczenia. Wymóg jej posiadania stanowi przesłankę merytorycznego rozpoznania sprawy, badaną przez sąd w chwili orzekania, a jej brak skutkuje oddaleniem powództwa. Podlega ona badaniu sądu z urzędu gdyż w przeciwnym razie sąd nie mógłby wydać rozstrzygnięcia co do istoty sprawy zgodnego z prawdą obiektywną (tak H. Pietrzykowski, Metodyka pracy sędziego w sprawach cywilnych, Warszawa 2014, s. 205).

Już tylko ta okoliczność przemawia za oddaleniem powództwa.

Poza tym w ocenie Sądu powód w niniejszej sprawie nie udowodnił praktycznie niczego, co pozwalałby przyjąć, że roszczenie pierwotnie w ogóle istniało.

W szczególności nie przedłożył żadnych dokumentów świadczących o tym, iż pozwana zawarła jakakolwiek umowę pożyczki (...) z pierwotnym wierzycielem oraz jakie były warunki tej umowy.

Na potwierdzenie zawarcia umowy strona powodowa przedłożyła umowę elastycznej pożyczki ratalnej.

Niemniej jednak umowa ta nie została podpisana przez pozwaną, a zatem nie sposób uznać, aby nastąpiło skuteczne nawiązanie tego stosunku prawnego, tym bardziej, jeżeli uwzględni się również treść art. 720 k.c. (zastrzegającej formę pisemną ad probationem dla umowy pożyczki przenoszącej kwotę 500 zł) oraz art. 29 ust. 1 w związku z art. 3 ust.2 pkt 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim który stwierdza, że umowa o kredyt konsumencki powinna być zawarta w formie pisemnej, chyba że odrębne przepisy przewidują inną szczególną formę. Stosownie zaś do treści art. 78 § 1 k.c., do zachowania pisemnej formy czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli.

Jak już wyżej wskazano potwierdzenie dokonania przez pozwaną przelewu kwoty 0,01 złotych na rzecz wierzyciela pierwotnego dotyczy woli akceptacji warunków innej umowy pożyczki, która nie jest przedmiotem postępowania.

Co prawda powód załączył przelew w kwocie 2000 zł na rzecz pozwanego z tytułu umowy pożyczki numer (...), ale jak już wskazano nie przedstawił żadnego dowodu na to, że pozwana wyraziła zgodę na taką pożyczkę ani dowodu na to jakie konkretne warunki rzekomej pożyczki miałby mieć miejsce.

W tym stanie rzeczy nie wiadomo czy pozwana zawarła w ogóle umowę numer (...) z (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. oraz jakie były warunki tej umowy i kiedy miała zwrócić rzekomą pożyczkę.

Powód nie przedstawił również żadnych twierdzeń faktycznych odnośnie czynności windykacyjnych – nie wskazał i nie udowodnił, że wysłał kiedykolwiek do pozwanej jakąkolwiek korespondencję (listowną, sms-ową, telefoniczną) oraz jakie były koszty przesyłek pocztowych.

Wobec zatem braku jakichkolwiek dowodów świadczących o istnieniu zobowiązania pozwanej wobec strony powodowej, jego wysokości i wymagalności brak jest podstaw do przyjęcia, iż strona powodowa sprostała ciężarowi dowodowemu opisanemu dyspozycją art. 6 k.c.

Mając na względzie powyższe Sąd oddalił powództwo, jako nieudowodnione.

SSR Jarosław Janeczek