Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt I C 667/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 11 września 2015 r. powód (...) Bank S.A. we W. wniósł o zasądzenie od pozwanych A. S. oraz Z. J. (1) kwoty 2.558,34 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 2.472,19 zł od dnia 12 sierpnia 2015 r. do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania. Powód wskazał, że dochodzona pozwem kwota stanowi niespłaconą wierzytelność z tytułu umowy kredytu udzielonej Z. J. (2) w dniu 15 czerwca 2009r. Pozwana zmarła w dniu 18 marca 2011r. w związku z czym powód zobowiązał do zapłaty pozwanych A. S. oraz Z. J. (1), będących spadkobiercami dłużniczki. Wierzytelność nie została zaspokojona.

W dniu 24 września 2015 r. Sąd Rejonowy w Legnicy w sprawie o sygnaturze VII Nc 3098/15 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwani zaskarżyli nakaz zapłaty w całości i wnieśli o oddalenie powództwa, podnosząc zarzut przedawnienia. Ponadto pozwani wskazali, iż żądanie pozwu jest sprzeczne z art. 5 k.c. wobec zawarcia przez Z. J. (2) ubezpieczenia kredytu na wypadek śmierci.

Postanowieniem z dnia 25 maja 2016r. Sąd zawiesił postępowanie w stosunku do pozwanego Z. J. (1) ze względu na jego śmierć 03 kwietnia 2016r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Z. J. (2) w dniu 15 czerwca 2009r. zawarła z (...) Bank S.A. we W. umowę kredytu o nr KGP (...). Kredytobiorczyni zobowiązała się do spłaty kredytu w kwocie 4.639,37 zł w 48 miesięcznych ratach po 143,66 zł każda (z wyjątkiem ostatniej raty wyrównawczej) płatnych miesięcznie od dnia 15 lipca 2009r. Ostatnia rata wyrównawcza miała zostać uiszczona do dnia 14 czerwca 2013r. Zgodnie z pkt 11 umowy bank miał prawo wypowiedzieć umowę z zachowaniem 30- dniowego okresu wypowiedzenia w przypadku zwłoki kredytobiorcy z zapłatą dwóch pełnych rat. Spłata rat kredytu odbywała się zgodnie z ustalonym harmonogramem. Strony ustaliły, że oprocentowanie od zadłużenia przeterminowanego wynosi czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP.

Z. J. (2) zawierając umowę kredytu przystąpiła do ubezpieczenia na wypadek zgonu, inwalidztwa, poważnego zachorowania zawartej pomiędzy (...) Bank S.A. a (...) S.A.

dowód:

- umowa kredytu z dnia 15.06.2009r., k. 5-8,

- harmonogram spłat k. 9,

- umowa ubezpieczenia k, 77-116.

Z. J. (2) zmarła 18 marca 2011r. Na podstawie ustawy spadek po niej nabyły dzieci A. S. oraz Z. J. (1), którzy spadek przyjęli wprost. Pozwany Z. J. (1) zmarł 03 kwietnia 2016r. Nie zostało przeprowadzone po jego śmierci postępowanie w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku.

okoliczność bezsporna.

Z. J. (2) pozostawiła niespłaconą wierzytelność z tytułu umowy kredytu o nr KGP (...), która na dzień 11 sierpnia 2015r. wynosiła 2.472,19 zł z tytułu niespłaconej należności głównej oraz 86,15 zł z tytułu odsetek umownych naliczonych od dnia 16 czerwca 2009r. do dnia 11 sierpnia 2015r. Do dnia swojej śmierci kredytobiorczyni dokonywała terminowej spłaty należności. Po śmierci Z. J. (2) w dniu 08 października 2013 r. na poczet kredytu została zaliczona nadpłacona składka ubezpieczeniowa w kwocie 519,29 zł oraz kwota 1,42 zł.

dowód:

- wyciąg z ksiąg bankowych k. 4,

- pismo z dnia 04.02.2016r., k.56,

- pismo z dnia 21.04.2016r., k. 120.

(...) S.A. obecnie C. Towarzystwo (...) S.A. w W. odmówiła wypłaty sumy ubezpieczenia po śmierci Z. J. (2) z uwagi na to, że śmierć ubezpieczonej nastąpiła w wyniku chorób istniejących w dacie zawarcia umowy.

dowód:

- pismo z dnia 08.04.2016 r., k. 75,

- pismo z dnia 20.09.2013r., k.76,

- akta szkody nr EU/13/566.KB.

Pozwana A. S. i Z. J. (2) mieszkały wspólnie, zajmowały oddzielne części domu, komunikowały się ze sobą np. w zakresie rachunków, które opłacały wspólnie.

dowód:

- przesłuchanie pozwanej, k. 116-117.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Wobec zawieszenia postępowania wobec pozwanego Z. J. (1) spór w niniejszej sprawie sprowadza się do ustalenia czy powód zasadnie żąda zasądzenia od pozwanej K. S. kwoty 2.558,34 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 2.472,19 zł od dnia 12 sierpnia 2015r. do dnia zapłaty w obliczu podniesionego przez pozwaną zarzutu przedawnienia oraz naruszenia art. 5 k.c.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 922 k.c. z chwilą śmierci zmarłego przechodzą na jego spadkobierców wszystkie prawa i obowiązki majątkowe zmarłego. Wyjątkiem są prawa i obowiązki związane ściśle z osobą zmarłego, jak również prawa które z chwilą śmierci przechodzą na inne osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami (art. 922 ust. 2 k.c). Niewątpliwie, obowiązek spłaty udzielonego kredytu ma charakter majątkowy i tym samym nie mają do niego zastosowania regulacje opisane w art. 922 k.c. Tym samym obowiązek spłaty kredytu zaciągniętego przez zmarłą kredytobiorczynię przechodzi na jej spadkobierców. Obowiązek spłaty zadłużenia dotyczy zarówno miesięcznych rat wymagalnych przed śmiercią kredytobiorcy jak i po jego śmierci – obejmuje tym samym całą kwotę kredytu. Spłata kredytu odbywa się na warunkach dotychczasowych, tj. nie ulega zmianie w szczególności harmonogram spłat i wysokość raty, a także warunki wypowiedzenia umowy. Śmierć kredytobiorcy i wstąpienie w jego miejsce spadkobierców nie powoduje modyfikacji treści stosunku cywilnoprawnego.

Poza sporem pozostawało, iż pozwana Z. J. (2) zawarła z powodem umowę kredytu, jak również to iż jej spadkobierczynią jest pozwana. Pozwana mimo iż była reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, nie sprostała obowiązkowi płynącemu z dyspozycji art. 6 k.c tj., nie wykazała zasadności swoich zarzutów sprowadzających się do braku obowiązku spłaty zadłużenia. Sąd nie podzielił w tym zakresie zarzutu przedawnienia oraz zaspokojenia wierzyciela z umowy ubezpieczenia zawartej przez kredytobiorczynią ocenianego przez pryzmat art. 5 k.c.

Na podstawie umowy kredytu, harmonogramu spłaty oraz zestawienia wpłat Sąd zweryfikował wysokość aktualnego zadłużenia pozwanej, która w ocenie Sądu została prawidłowo wyliczona przez stronę powodową. W tym zakresie wątpliwości nie wzbudza kwota kapitału głównego pozostałego do zapłaty, jak również sposób oraz wysokość naliczonych odsetek. W ocenie Sądu również zarzut przedawnienia nie zasługiwał na uwzględnienie. Do przedmiotowej umowy znajduje zastosowanie treści art. 118 k.c. W przedmiotowym przypadku nie ulega wątpliwości, iż profesjonalny przedsiębiorca, jakim jest powód, dochodzi roszczeń w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej od osoby nie będącej profesjonalistą. Wobec czego zgodnie z utrwalonym zapatrywaniem orzecznictwa, termin biegu przedawnienia roszczeń banku, wobec osoby niebędącej przedsiębiorcą wynosi trzy lata (tak przykładowo Sąd Najwyższy w wyrokach: z dnia 10.10.2003 r. o sygn. II CK 113/02, OSP 2004/11/141 oraz z dnia 30.01.2007 r. o sygn. IV CSK 356/06, LEX nr 276223). Zważywszy na datę ostatniej wpłaty z tytułu spłaty zadłużenia oraz brak wypowiedzenia umowy przez powoda przyjąć należało, iż w sprawie nie doszło do przedawnienia roszczeń.

Na uwzględnienie nie zasługiwał również zarzut naruszenia art. 5 k.c. Wprawdzie kredytobiorczyni dokonała ubezpieczenia kredytu na wypadek śmierci nie mniej w niniejszej sprawie zwolnienie pozwanej z obowiązku spłaty powstałego zadłużenia zaktualizowało by się dopiero z momentem zaspokojenia roszczeń wierzyciela przez ubezpieczyciela. W przedmiotowej sprawie z uwagi na wyłączenie odpowiedzialności ubezpieczyciela do takiej sytuacji nie doszło. W związku z tym, iż ubezpieczyciel odmówił wypłaty jakiejkolwiek kwoty powód jest uprawiony do żądania zaspokojenia swoich roszczeń od spadkobierców dłużnika na podstawie w.w przepisów. Bez znaczenia w tej sytuacji pozostaje wysokość składki ubezpieczeniowej opłacanej przez kredytobiorczynię bowiem uprawienie wierzyciela wynika wprost z charakteru przedmiotowej umowy zobowiązaniowej. Przez umowę kredytu bowiem bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się m.in. do zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Jak wynika z akt postępowania likwidacyjnego, wbrew twierdzeniom pozwanej, rodzina pozwanej miała wiedzę o zaciągniętym kredycie oraz ubezpieczeniu na wypadek śmierci, gdyż już w kwietniu 2011 r. P. S. (mąż pozwanej) stawił się w banku prowadzonym przez stronę powodową. Pozwana mimo tego nie podjęła żadnych kroków w celu weryfikacji zobowiązań kredytobiorczyni, decyzji ubezpieczyciela.

Zważywszy na powyższe oraz brak majątku spadkowego, a zatem i konieczności prowadzenia postępowania w przedmiocie działu spadku, zasądzając kwotę 1.279,17 zł Sąd miał na uwadze wysokość udziału spadkowego pozwanej.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c.