Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I C 74/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

W., dnia 11 grudnia 2015 r.

Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Małgorzata Pawlikowska

Protokolant: stażysta Paulina Kruk

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 grudnia 2015 r. w W.

sprawy z powództwa: (...)w W.

przeciwko: K. S.

- o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej K. S.na rzecz powoda (...) w W.kwotę 40.795,02(czterdzieści tysięcy siedemset dziewięćdziesiąt pięć 02/100) złotych wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi od tej kwoty za okres od dnia 05.10.2012r. do dnia zapłaty;

II.  należność zasądzoną powyżej w pkt I wyroku rozkłada na 156 miesięcznych rat, w tym pierwsze 155 rat w kwotach po 263(dwieście sześćdziesiąt trzy) złotych oraz ostania w wysokości 30,02(trzydzieści 02/100) złotych, płatne do dnia 10–tego każdego miesiąca, poczynając od miesiąca następnego od tego, w którym wyrok się uprawomocni, z ustawowymi odsetkami na wypadek uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat;

III.  nie obciąża pozwanej kosztami procesu.

Sędzia

Małgorzata Pawlikowska

Sygn. akt I C 74/15

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 05.10.2012r. wniesionym do Sądu Rejonowego L.VI Wydział Cywilny w elektronicznym postępowaniu upominawczym, powód (...)w W.wystąpił o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanych R. S.i K. S.solidarnie kwoty 40.795,02 zł wraz z odsetkami ustawowymi od tej kwoty za okres od dnia 05.10.2012r. do dnia zapłaty oraz zasądzenia zwrotu kosztów sądowych – 510zł, 2.400 zł kosztów zastępstwa procesowego oraz innych kosztów w kwocie 9,94 zł.

Uzasadniając swój pozew powód powołał się na zawarcie w dniu 26.04.2011r. umowy cesji z (...) Bankiem S.A., w oparciu o którą nabył m.in. wierzytelność wynikającą z umowy bankowej nr (...), zawartej z R. S. i K. S., z której następnie pozwani nie wywiązali się. Powód wskazał, że na dzień 05.10.2012r. przedmiotowa wierzytelność wynosiła 40.795,02zł, w tym 28.195,49zł z tytułu należności głównej i 12.609,53zł z tytułu skapitalizowanych odsetek i jest w pełni wymagalna. Ponadto powód domagał się zasądzenia dalszych odsetek ustawowych od wskazanej kwoty za okres od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty.

W dniu 23.10.2013r. w Sądzie Rejonowym L.w sprawie VI Nc-e (...) został wydany nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym uwzględniono w całości żądanie powoda zawarte w pozwie.

W sprzeciwie od wskazanego nakazu zapłaty pozwana nie kwestionowała zasadności roszczenia powoda, lecz wskazała, że z uwagi na swoja trudna sytuację finansową nie jest w stanie spłacać miesięcznej raty kredytu w pełnej wysokości. Ponadto podniosła okoliczność zgonu pozwanego R. S..

Postanowieniem z dnia 05.12.2012r. sprzeciw pozwanej został odrzucony, jako wniesiony po terminie, a następnie postanowieniem z dnia 05.12.2012r. na podstawie art. 505[34] § 1 kpc uchylono nakaz zapłaty z dnia 23.10.2012r. w całości i przekazano rozpoznanie sprawy do tut. Sądu.

Postanowieniem Sądu z dnia 15.04.2014r., na podstawie art. 199§1 pkt 3 kpc, pozew w stosunku do pozwanego R. S. został odrzucony.

W odpowiedzi na pozew pozwana reprezentowana przez pełnomocnika, wniosła o oddalenie pozwu w całości, podnosząc zarzut przedawnienia roszczenia oraz o zasądzenie kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Uzasadniając swoje stanowisko pozwana wskazała, że skoro umowa kredytowa została wypowiedziana pozwanej w dniu 30.09. 3008r., to 3-letni termin przedawnienia roszczenia upłynął z dniem 01.10.2011r., natomiast powód wystąpił z pozwem dopiero w dniu 05.10.2012r.

Powód w swoim piśmie procesowym z dnia 16.10.2015r. podniósł, że umowa kredytu z dnia 29.08.2007r. została wypowiedziana w dniu 30.09.2008r., w dniu 10.12.2009r. bank wystawił (...) o nr (...), któremu następnie została nadana klauzula wykonalności na mocy postanowienia Sądu z dnia 01.02.2010r. Przywołując treść art. 123§1 kc, powód wskazał, że bieg terminu przedawnienia roszczenia został przerwany z chwilą złożenia przez bank wniosku o nadanie klauzuli wykonalności (...), a następnie wskutek nadania klauzuli wykonalności przez Sąd.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

w dniu 29.08.2007r. pozwani K. S. i R. S. zawarli z (...) Bankiem S.A. w W. „Umowę kredytu gotówkowego mBanku” o nr (...). Z uwagi na brak spłaty kredytu (...) Bank S.A. w W. w dniu 30.09.2008r. wypowiedział pozwanym umowę, natomiast 10.12.2009r. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) stwierdzający, że K. S. i R. S. są zobowiązani do zapłaty na rzecz tego banku z tytułu umowy kredytu gotówkowego mBanku nr (...) z dnia 29.08.2007r., kwoty 34.191,27 zł, na którą składały się: należność główna – 28.051,49zł, odsetki umowne 20,00% za okres od 06.10.2008r. do 28.11.2008r. w kwocie 872,19zł, odsetki za opóźnienie w spłacie kredytu 20,00% naliczone od 06.10.2008r. do dnia wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego w kwocie 5.267,59zł. Ponadto wskazano, że wierzycielowi przysługują odsetki za opóźnienie w spłacie kredytu 20% naliczane od tej kwoty za okres od dnia 11.12.2009r. do dnia zapłaty. Całość roszczenia objętego bankowym tytułem egzekucyjnym była wymagalna.

Postanowieniem z dnia 01.02.2010r. Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie w sprawie I Co (...)nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu wystawionemu przez wspomniany bank przeciwko pozwanym K. S.i R. S., z tytułu zobowiązania wynikającego z zawartej umowy, z ograniczeniem odpowiedzialności dłużników do kwoty 59.850zł

W dniu 26.04.2011r. (...) Bank S.A.w W.zawarł z (...)w W.umowę sprzedaży wierzytelności, którą Bank przeniósł na Fundusz wierzytelności określone w załączniku nr 1 do umowy. W załączniku tym wskazana została wierzytelność (...) Banku S.A.w W.wynikającą z produktu bankowego „kredyt ratalny-kredyt gotówkowy” o numerze (...)o łącznej wysokości 39.000,79 złotych, w tym kapitał kredytu w kwocie 27.334,55 złotych i odsetki kredytu w kwocie 10.815,30 złotych, wobec R. S.i K. S..

W dniu 07.09.2011r. nabywca wierzytelności wezwał pozwanych do zapłaty należności w kwocie 40.795,02 złotych, informując równocześnie, że nieuregulowanie zadłużenia spowoduje skierowanie pozwu o zapłatę. Wezwanie to doręczono pozwanej w dniu 16.12.2013r.

Według stanu na dzień 05.10.2012r. w księgach rachunkowych (...)w W.figurowała wierzytelność w stosunku do R. S.i K. S.w łącznej wysokości: 40.795,02 złotych, w tym należność główna w kwocie 28.185,49 złotych i odsetki w kwocie 12.609,53 złotych.

W dniu 28.11.2011r. R. S. zmarł.

K. S. ma 65 lat, utrzymuje się z renty w wysokości 993,60zł miesięcznie, jest osobą schorowaną.

okoliczności bezsporne, ponadto

dowody: umowa kredytu gotówkowego (...) k.151-156, bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) k.146, wniosek o nadanie klauzuli wykonalności k.147, odpis postanowienia w sprawie I Co (...) Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie k.148, wyciągi z rachunku bankowego do obsługi umowy kredytu k. 85-111 umowa sprzedaży wierzytelności wraz z załącznikiem nr 1 do umowy k.58-80, przedsądowe wezwania do zapłaty k.81-84, wyciąg nr (...) (...) z 05.10.2012r. z ksiąg rachunkowych funduszu inwestycyjnego k.57, kserokopia odpisu skróconego aktu zgonu k.17, kserokopia karty zgonu k.15, kserokopia karty statystycznej k.13, dowód z przesłuchania w charakterze strony pozwanej K. S. k.175-175v, decyzja (...), k.169, karta informacyjna leczenia szpitalnego k.171)

Wskazany stan faktyczny Sąd oparł na okolicznościach bezspornych, dowodowi z przesłuchania pozwanej K. S. w charakterze strony, a także dowodach z dokumentów, które zostały dołączone w formie kserokopii poświadczonych za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie radcę prawnego. Sąd uznał, że wszystkie przedłożone dokumenty zasługują na danie im wiary, ponieważ ich treść jest zrozumiała i nie budzi wątpliwości, ponadto wzajemnie się one uzupełniają, tworząc łącznie spójną całość. Sąd nie znalazł podstaw do podważenia miarodajności któregokolwiek z wyżej wymienionych dowodów. Niektóre z dokumentów nie były oryginałami lecz nieuwierzytelnionymi kserokopiami (np. k.146, k.147 akt). Z tego powodu nie mogły być uznane za dokumenty w rozumieniu kpc. Jeśli jednak żadna ze stron nie zaprzeczała treści i prawdziwości takich pism, to okoliczności zawarte w ich treści uznano za niekwestionowane.

Sąd zważył, co następuje:

powództwo okazało się zasadne. Powodowy Fundusz wykazał, iż przysługiwała mu wierzytelność, którą dochodził w toku postępowania sądowego w niniejszej sprawie od pozwanej. Pozwana na rozprawie przed Sądem nie kwestionowała swojego zadłużenia, w toku swojego przesłuchania w charakterze strony potwierdziła, że zawarła z bankiem umowę kredytową, aby uzyskać środki finansowe na leczenie swojego męża.

W oparciu o dołączoną przez powoda dokumenty, w tym m.in. umowę przelewu wierzytelności, Sąd uznał, że powodowy Fundusz wykazał, iż nabył w drodze cesji wierzytelność wynikającą z „Umowy kredytu gotówkowego (...)” o nr (...).

Zgodnie z art. 509 §1 kc, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W realiach niniejszej sprawy, zarówno przepisy ustawy, postanowienia umowne, jak i właściwość zobowiązania nie sprzeciwiały się przelewowi wierzytelności, jaką w drodze cesji nabył powodowy Fundusz. Umowa kredytu gotówkowego z dnia 29.08.2007r., stanowiąca źródło wierzytelności należnej stronie powodowej, nie wyłączała możliwości sprzedaży wierzytelności przysługującej wobec kredytobiorcy, na przeszkodzie nie stała również właściwość zobowiązania.

W świetle z art. 92a ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 1376, ze zm.), bank może zawrzeć z towarzystwem funduszy inwestycyjnych tworzącym fundusz sekurytyzacyjny albo z funduszem sekurytyzacyjnym: 1) umowę przelewu wierzytelności; 2) umowę o subpartycypację.

W orzecznictwie słusznie podnosi się, iż jeżeli dłużnik banku będący kredytobiorcą nie dotrzymuje warunków udzielenia kredytu, bank może dokonać przelewu wierzytelności na rzecz funduszu sekurytyzacyjnego bez zgody zarówno tego dłużnika, jak i dłużnika banku z tytułu zabezpieczonego kredytu. ( vide: wyrok SN z 13.05.2010r., OSNC 2010/12/168, LEX nr 602305, Biul.SN 2010/9/10, M.Pr.Bank. 2011/5/12-15, wyrok SN z 12.01.2011r., LEX nr 950420, M.Pr.Bank. 2012/3/9-12).

W tej sytuacji Sąd uznał, iż bank przeniósł na powoda wierzytelność przysługującą względem pozwanej z tytułu umowy kredytu. Powód wstąpił zatem w tym zakresie w sytuację prawną poprzedniego wierzyciela. Dotyczy to zarówno należności głównej, jak i skapitalizowanych odsetek, które również obejmował przelew wierzytelności. Dokumenty zgromadzone w sprawie stanowiły wystarczającą podstawę do stwierdzenia zasadności i wysokości roszczenia powoda.

Odnosząc się do podniesionego przez pozwaną zarzutu przedawnienia, Sąd uznał, iż nie jest on zasadny. Pozwana słusznie wskazała, że termin przedawnienia roszczenia banku wobec osoby niebędącej przedsiębiorca wynosi 3 lata, jej stanowisko jednak abstrahuje od okoliczności, iż po wypowiedzeniu umowy, w dniu 10.12.2009r. bank wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr (...), a następnie 04.01.2010r. wystąpił do Sądu z wnioskiem o nadanie klauzuli na (...).

Zgodnie z art. 123 § 1 pkt 1 kc, bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub organem powołanym do egzekwowania roszczeń danego rodzaju przedsięwziętą bezpośrednio w celu zaspokojenia tego roszczenia, a w sytuacji, gdy przerwanie biegu przedawnienia faktycznie nastąpiło - od kiedy rozpoczęło ono bieg na nowo (art. 124 kc). Powód wskazał (a pozwana temu nie zaprzeczyła, wobec czego uznać należy tę okoliczność za przyznaną), że datą, od której rozpoczął bieg termin przedawnienia jest 30.09.2008r, tj. dzień wypowiedzenia umowy kredytu przez bank. Bieg terminu przedawnienia roszczenia został następnie przerwany złożeniem wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu w sprawie I Co (...), tj. 04.01.2010r. Skoro powód wystąpił do Sądu z pozwem w dniu 15.10.2012r., należy stwierdzić, że uczynił to przed upływem 3-letniego terminu przedawnienia roszczenia.

Z uwagi na powyższe, na podstawie art. art. 509 kc w zw. z art. 69 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2012. (...)) i art. 481 § 1 i 2 kc, Sąd orzekł jak w pkt I wyroku i zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 40.795,02 zł wraz z ustawowymi odsetkami naliczanymi za okres od dnia wniesienia pozwu (05.10.2012r.) do dnia zapłaty.

Art. 320 kpc przewiduje jedną z zasad orzekania zwaną "moratorium sędziego" i określa, że w szczególnie uzasadnionych wypadkach Sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. Przepis ten stwarza możliwość orzekania o sposobie spełnienia świadczenia w sposób bardziej dogodny dla zobowiązanego, niż wynika to z regulacji prawa materialnego. Uprawnienie Sądu do rozłożenia zasądzonego świadczenia na raty przysługuje tylko w szczególnie uzasadnionych wypadkach, a więc gdy z uwagi na stan majątkowy, rodzinny czy zdrowotny spełnienie zasądzonego świadczenia byłoby dla pozwanego niemożliwe do wykonania lub bardzo utrudnione i narażałoby go na niepowetowane szkody. Rolą omawianego rozwiązania jest wydłużenie terminu zapłaty świadczenia przez dłużnika, przy czym zarazem nie może ono naruszać praw wierzyciela i doprowadzać do jego pokrzywdzenia.

W ocenie Sądu taki przypadek ma miejsce w niniejszej sprawie. K. S. prowadzi gospodarstwo domowe razem ze swoją córką oraz synem. Pozwana utrzymuje się z renty w wysokości 993,60 zł, która stanowi jej jedyne źródło dochodu. Co miesiąc pozwana spłaca swoje zobowiązania w łącznej kwocie 248,40, ponadto wydaje kwotę 170 zł za wynajęcie samochodu niezbędnego na dojazdy do szpitala w B. w związku z konicznością przechodzenia badań specjalistycznych, natomiast środki pochodzące z kredytu bankowego wydatkowała w związku z chorobą nowotworowa swojego męża.

Stan majątkowy, rodzinny pozwanej jest taki, iż spełnienie świadczenia przez nią zasądzonego świadczenia niezwłocznie lub jednorazowo jest niemożliwe i narażać będzie ją oraz jej bliskich na niepowetowane szkody. W tej sytuacji zasądzona kwota 40.795,02zł została rozłożona przez Sąd w pkt II wyroku na 156 miesięcznych rat po 263 zł oraz ostatnią 30,02zł, płatnych do dnia 10-tego każdego miesiąca, począwszy od miesiąca następnego po tym, w którym dojdzie do uprawomocnienia się wyroku, wraz z ustawowymi odsetkami na wypadek uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat.

Zastosowanie art. 320 kpc nie sprzeciwia się dobru powoda, ponieważ roszczenie zostanie zaspokojone w formie systematycznych wpłat, przy czym rozłożenie świadczenia na raty ma ten skutek, że wierzycielowi nie przysługują odsetki od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat (vide: uchwała SN z 22.09.1970r., III PZP 11/70, OSN 1971, Nr 4, poz. 61).

Podstawę prawną rozstrzygnięcia o kosztach procesu w pkt III wyroku stanowi art. 102 kpc. Przepis ten wyraża odstępstwo od podstawowych zasad decydujących o rozstrzygnięciu w przedmiocie kosztów procesu, o ile zachodzą wypadki szczególnie uzasadnione. Do kręgu ,,wypadków szczególnie uzasadnionych” należy zaliczyć zarówno okoliczności związane z samym przebiegiem procesu, jak i leżące na zewnątrz.

Pozwana jest schorowaną 65-letnią rencistką, posiada niskie dochody, w sprzeciwie od nakazu zapłaty nie kwestionowała roszczenia powoda, lecz wskazywała wyłącznie na niemożność spłacania miesięcznej raty kredytu w pełnej wysokości i potrzebę jej dostosowania do jej możliwości finansowych, dlatego w ocenie Sądu obciążenie jej kosztami procesu powoda byłoby nie do pogodzenia z zasadami współżycia społecznego.

Sędzia

Małgorzata Pawlikowska