Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 października 2016 r.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Adrianna Mongiałło

Protokolant: star. sekr. sądowy Klaudia Treter

po rozpoznaniu w dniu 18 października 2016 r. w Legnicy

sprawy z wniosku F. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o emeryturę pomostową

na skutek odwołania F. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 8 lipca 2016 r.

znak (...)

I.  zmienia decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 8 lipca 2016 r. znak (...) w ten sposób, że przyznaje wnioskodawcy F. K. prawo do emerytury pomostowej od 20 maja 2016 roku,

II.  stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za opóźnienie w przyznaniu prawa do świadczenia,

III.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. na rzecz wnioskodawcy kwotę 360 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt V U 846/16

UZASADNIENIE

Decyzją z 8 lipca 2016r., znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych - po rozpatrzeniu wniosku F. K. z 20 maja 2016r. - odmówił wnioskodawcy przyznania prawa do emerytury pomostowej.

W uzasadnieniu organ rentowy powołując się na treść przepisu art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych wskazał, że wnioskodawca nie udowodnił, że w okresie od 15 kwietnia 2016r. do 17 maja 2016r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach. Organ rentowy wskazał, że zebrane dowody dotyczące zatrudnienia wnioskodawcy oraz zakresu prowadzenia działalności przez pracodawcę są niewystarczające do uznania, że pracodawca w swojej działalności utworzył stanowiska pracy, na których wykonywana jest w pełnym wymiarze praca w szczególnych warunkach. Tym samym nie można uznać, że we wskazanym okresie ubezpieczony taką pracę wykonywał.

Od powyższej decyzji odwołanie złożył F. K. domagając się zmiany zaskarżonej decyzji poprzez przyznanie mu prawa do emerytury pomostowej od dnia zgłoszenia wniosku o to świadczenie, tj. od 20 maja 2016r. W ocenie wnioskodawcy organ rentowy błędnie ustalił, że we wskazanym okresie zatrudnienia nie wykonywał on pracy w warunkach szczególnych. W okresie zatrudnienia u F. S. pracował bowiem w pełnym wymiarze czasu pracy przy zrywce drewna w lesie, na stanowisku zrywkarz-traktorzysta. Spełnił więc wszystkie warunki do przyznania emerytury pomostowej.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację przedstawioną w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

F. K. urodził się (...) W dniu (...). ukończył 60 lat. Na dzień złożenia wniosku o emeryturę pomostową wnioskodawca wykazał 38 lat, 2 miesiące i 21 dni okresów składkowych i nieskładkowych. Organ rentowy uwzględnił wnioskodawcy staż pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 19 lat, 7 miesięcy i 21 dni. Organ nie uwzględnił jako okresu pracy w szczególnych warunkach od 15 kwietnia 2016r. do 17 maja 2016r.

(bezsporne)

F. S.prowadzi od 1997r. działalność gospodarczą - Usługi (...), w ramach której wykonuje głównie zrywkę drewna na terenie nadleśnictwa G.. Prace wykonuje jako podzlecenia na rzecz firm mających podpisane umowy z nadleśnictwem. Posiada ciągniki i sprzęt leśny niezbędny do wykonywania zrywki. Prace wykonuje sam lecz z uwagi na problemy ze zdrowiem - nadciśnieniem, w 2016r. poszukiwał pracownika do pracy. Ofertę zatrudnienia przekazywał znajomym.

F. K., który po 9 latach wrócił z pracy w N. i poszukiwał zatrudnienia, od znajomego dowiedział się o ofercie F. S.. Rodzice wnioskodawcy mieli las, więc znał on charakter prac leśnych, pracował przy wycince drzewa. Ubezpieczony posiada prawo jazdy kat. T od 28 marca 1975r. Z uwagi na to, że praca przy zrywce jest pracą ciężką, wymagającej dobrej sprawności fizycznej F. S.zatrudnił wnioskodawcę na podstawie umowy o pracę na okres próbny od 15 kwietnia 2016r. do 17 maja 2016r., w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisko zrywkarza-traktorzysty, za wynagrodzeniem 1850 zł miesięcznie. Wnioskodawca odbył szkolenie BHP i szkolenie stanowiskowe. Do obowiązków wnioskodawcy należało dokonywanie zrywki i przemieszczanie drewna, wyciąganie drewna z terenów trudnodostępnych. Wnioskodawca wykonywał pracę w godzinach od 7-ej do 15-tej. Do lasu przyjeżdżał razem z pracodawcą i obaj wykonywali prace przy zrywce drewna. Wnioskodawca wyciągał drzewo - dłużyce ciągnikiem do drogi, a F. S.wywoził ciągnikiem z wózkiem drewno stosowe. F. S.nie przedłużył umowy z wnioskodawcą, gdyż nie wykonywał on pracy tak sprawnie i w takiej ilości, jak pracodawca oczekiwał. Strony umowy w całości rozliczyły stosunek pracy.

dowód: - akta emerytalne wnioskodawcy;

- akta osobowe wnioskodawcy z okresu zatrudnienia u F. S. ;

- zeznania świadka A. P., e-protokół z 18.10.16r., od 00:02:46-00:15:47;

- zeznania świadka F. S. , e-protokół z 18.10.16r., od 00:15:47-00:26:48;

- przesłuchanie wnioskodawcy, e-protokół z 19.10.16r., od 00:26:48-00:37:22;

W dniu 20 maja 2016r. ubezpieczony złożył wniosek o emeryturę pomostową. Nie pozostaje w stosunku pracy.

dowód: - akta emerytalne wnioskodawcy;

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne.

Warunki nabywania prawa do emerytury pomostowej uregulowane zostały w ustawie z 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych ( Dz.U. z 2008r. nr 237 poz. 1656), która weszła w życie 1 stycznia 2009r.

Zgodnie z przepisem art. 3 ust. 1 pracami w szczególnych warunkach są prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku; wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy. Art. 3 ust. 3 określa, że pracami o szczególnym charakterze są prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się; wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik nr 2 do ustawy.

Za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach uważa się : pracowników wykonujących po dniu wejścia w życie ustawy, w pełnym wymiarze czasu pracy, prace, o których mowa w ust. 1 ( art. 3 ust. 4 ), a także osoby wykonujące przed dniem wejścia w życie ustawy prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS
( art. 3 ust. 7).

Zgodnie z art. 4, prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5 - 12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;

2)ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3)osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4)ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5 - 9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5)przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6) po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

7)nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Wskazane wyżej przesłanki warunkujące nabycie prawa do emerytury pomostowej muszą zostać przez ubezpieczonego spełnione łącznie.

W sprawie poza sporem pozostawało, że wnioskodawca spełnia przesłanki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 ww. ustawy. Ubezpieczony urodził się po dniu 31 grudnia 1948r. oraz ukończył 60 lat w dniu 23 lutego 2016r., spełnia warunek posiadania okresu składkowego i nieskładkowego wynoszącego dla mężczyzn co najmniej 25 lat - legitymuje się bowiem ogólnym stażem pracy wynoszącym według wskazań organu rentowego - 38 lat, 2 miesiące i 21 dni., nie kontynuuje zatrudnienia. Spełniony został również warunek określony w art. 4 pkt. 5 ustawy. Warunek ten dotyczy wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub prac w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przy czym ustawa wymaga w aby ubezpieczony wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub prace o szczególnym charakterze w okresie poprzedzającym wejście w życie reformy systemu ubezpieczeń społecznych (tj. przed dniem 1 stycznia 1999r.). Ze wskazania organu rentowego wynika, że wnioskodawca wykonywał taką pracę w szczególnych warunkach w wymiarze
19 lat, 7 miesięcy i 21 dni.

W ocenie organu rentowego F. K. nie spełnił przesłanki określonej w art. 4 pkt. 6, gdyż w sposób niedostateczny wykazał, iż praca w szczególnych warunkach była przez niego wykonywana podczas zatrudnienia u F. S.w okresie od 15 kwietnia 2016r. do 17 maja 2016r. Jak wynika z akt ubezpieczeniowych, organ rentowy sugerował, że zatrudnienie to było tylko okazjonalne, nie stałe, a umowa zawarta została w celu uzyskania przez wnioskodawcę prawa do świadczenia.

Warunkiem niezbędnym do nabycia prawa do emerytury pomostowej, określonym w art. 4 pkt 6 ustawy o emeryturach pomostowych, jest w przypadku wnioskodawcy wykonywanie po dniu 31 grudnia 2008r. prac w szczególnych warunkach lub prac o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Wykaz prac w szczególnych warunkach został zawarty w załączniku nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych. W ocenie Sądu, z zebranego materiału dowodowego jednoznacznie wynika, że wnioskodawca prace takie wykonywał w spornym okresie - podczas zatrudnienia u F. S.. Wnioskodawca wykonywał bowiem w pełnym wymiarze czasu pracy prace bezpośrednio przy zrywce drzewa, tj. prace wymienione w załączniku nr 1 do ustawy - pod pozycją nr 34.

Oceniając zakwestionowany przez organ rentowy okres zatrudnienia wnioskodawcy u F. S.- Usługi (...) wskazać należy, że zarówno z akt osobowych wnioskodawcy, jak i zeznań świadków : A. P.i F. S.oraz przesłuchania wnioskodawcy wynika jednoznacznie, że wnioskodawca sporne prace wykonywał w pełnym wymiarze czasu pracy. Świadek A. P.- pracownik firmy, na rzecz której F. S.wykonywał zrywkę podał, że w ramach swoich obowiązków kontroluje stan wykonania robót leśnych przez podwykonawców bezpośrednio w lesie. Podczas dokonywanych kontroli świadek kilkukrotnie widział wnioskodawcę wykonującego pracę przy zrywce. Jego zeznania korespondują z zeznaniami świadka - pracodawcy wnioskodawcy, który podał, że prace wykonywali obaj - każdy osobnym ciągnikiem. Jak wskazał świadek, praca przy zrywce jest pracą ciężką, wymaga zejścia i wejścia na ciągnik kilkaset razy w ciągu dnia oraz uwagi przy zaczepianiu drewna i wyciąganiu go z lasu. Trudno jest znaleźć dobrego zrywkarza. Umowa z wnioskodawcą została zawarta na okres próbny właśnie dlatego, aby sprawdzić, czy poradzi on sobie z takim obciążeniem fizycznym. W ocenie F. S.wnioskodawca nie wykonywał jednak pracy tak sprawnie, jak tego oczekiwał. Nie stać go natomiast było aby nadal zatrudniać wnioskodawcę pracującego w wolniejszym tempie pracy. Zatrudnienie pracownika miało bowiem na celu znacznie przyspieszyć pracodawcy wykonanie zleceń i odciążenie go w pracy.

W ocenie Sądu brak jest argumentów przeciwko wiarygodności zeznań świadków i wnioskodawcy. W świetle wszystkich dowodów wnioskodawca w okresie od 15 kwietnia 2016r. do 17 maja 2016r. niewątpliwie wykonywał prace bezpośrednio przy zrywce drzewa. Spełnia więc warunek określony w art. 4 ust. 6 ustawy o emeryturach pomostowych. Na marginesie wskazać należy, że dla oceny przesłanek określonych w art. 4 nie ma znaczenia, czy umowa o pracę została zawarta w celu uzyskania świadczenia. Istotne jest bowiem jedynie, czy praca taka była wykonywana - taka bowiem jest przesłanka nabycia prawa. W świetle obowiązujących przepisów, wykonywanie pracy wymienionej w załączniku nr 1 lub 2 do ustawy o emeryturach pomostowych po dniu 31 grudnia 2008r. choćby przez 1 dzień, daje uprawnienie do nabycia prawa do świadczenia z ustawy.

Mając zatem na uwadze powyższe ustalenia i rozważania uznać należy, że wnioskodawca spełnia wszystkie warunki określone w art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych. Tym samym Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję
i przyznał wnioskodawcy prawo doświadczenia od dnia złożenia wniosku o świadczenie - zgodnie z żądaniem odwołania.

W rozpoznawanej sprawie okoliczności niezbędne do przyznania wnioskodawcy prawa do żądanego świadczenia zostały wyjaśnione na etapie postępowania sądowego. Dopiero bowiem w wyniku przesłuchania świadków i wnioskodawcy oraz analizy dokumentacji zawartej w aktach sprawy, aktach osobowych i aktach ZUS możliwe było dokonanie oceny charakteru pracy wykonywanej przez skarżącego w spornym okresie zatrudnienia. Nie było zatem podstaw do obciążania organu rentowego odpowiedzialnością za opóźnienie w przyznaniu świadczenia (art. 118 ust. 1a ustawy emerytalnej).

O kosztach procesu Sąd orzekł na postawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.