Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 września 2016 r.

Sąd Rejonowy w Gorlicach I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR Magdalena Penar
Protokolant:	Radosław Wędrychowicz

po rozpoznaniu w dniu 13 września 2016 r. w Gorlicach

sprawy z powództwa K. T.

przeciwko (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. na rzecz powoda K. T. kwotę 7 000 zł (siedem tysięcy złotych) wraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 września 2014r. do dnia zapłaty,

II.  w pozostały zakresie powództwo oddala,

III.  zasądza od pozwanego (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. na rzecz powoda K. T. kwotę 1 705 zł tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu.

SSR Magdalena Penar

ZARZĄDZENIE

(...)

G., (...)

Sygn. akt I C 154/16

UZASADNIENIE

Powód K. T. w pozwie skierowanym przeciwko (...) spółka z o.o. z siedzibą w W. domagał się zapłaty kwoty 9 000 zł. wraz odsetkami ustawowymi od dnia 1.09.2014 r. do dnia zapłaty tytułem częściowego zadośćuczynienia za naruszenie jego dóbr osobistych.

Uzasadniając swoje żądanie wskazał, że prawomocnym wyrokiem z dnia 22.09.2015 r. w sprawie I C (...)Sąd Rejonowy w Gorlicach stwierdził, że doszło do naruszenia jego dóbr osobistych, w tym dobrego imienia, nietykalności mieszkania, prawa do spokoju, wolności od nękania, prawa do prywatności, wskutek kierowania przez pozwanego pism wzywających go do zapłaty nieistniejącego długu i zważywszy na ich treść oraz częstotliwość ich wysyłania i zasądził kwotę 1 000 zł. Twierdził, że dochodzi obecnie pozostałej części zadośćuczynienia, które w łącznej wysokości 10 000 zł., spełnia funkcję kompensacyjną, jest adekwatne do stanu majątkowego sprawcy, a także realizuje społeczne poczucie sprawiedliwości. Podniósł, że dolegliwość działań pozwanego była dla niego tym większa, że był osobą młodą, posiadającą teoretyczną wiedzę prawniczą, jednak nie posiadającą praktyki zawodowej, stąd mając świadomość, jak dotkliwe mogą być skutki prawne zgłaszanego roszczenia, które zresztą nigdy nie istniało, nie potrafił samodzielnie podjąć środków zaradczych na zaistniałą sytuację. Twierdził, że pozwany poprzez kierowanie licznych pism, podsycał u niego stan niepewności i stresu. Podał, że dochodzone zadośćuczynienie jest adekwatne do stopnia winy pozwanego, który prowadził działania windykacyjne w sposób arogancki, lekceważąc decyzję UOKiK stwierdzającą, że naruszają one zbiorowe interesy konsumentów, a także zgodne jest ze społeczną oceną czynu.

W dniu 28.01.2016 r. do sygn. I Nc (...)Sąd Rejonowy w Gorlicach wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym w całości uwzględnił roszczenie powoda.

Pozwany (...) spółka z o.o. z siedzibą w W. w sprzeciwie od nakazu zapłaty wniósł o oddalenie powództwa. Twierdził, że zasądzona już na rzecz powoda kwota 1 000 zł. w całości zrekompensowała poniesioną przez niego krzywdę związaną z otrzymaniem 13 listów, z czego 5 nie pochodziło od pozwanego, a od podmiotu trzeciego tj. (...) 1 (...). Wskazał, że wbrew ocenie powoda, poprzez wydanie wyroku w sprawie I C (...)Sąd nie przesądził zasady odpowiedzialności pozwanego, a uznał, że działania te naruszyły dobra osobiste powoda i z tego tytułu należy mu się kwota 1 000 zł. Zakwestionował, by w następstwie jego działań w ogóle doszło na naruszenia jakichkolwiek dóbr osobistych powoda, jak też, by wysyłanie wezwań do zapłaty było działaniem bezprawnym. Zarzucił, że powód nie wykazał, by poziom jego krzywdy uzasadniał zasądzenie dalszej kwoty zadośćuczynienia, które powinno być zindywidualizowane i uwzględniać okoliczności konkretnej sprawy. Twierdził, że niezrozumiałym jest, iż powód skoro bał się infamii, zwrócił się o pomoc do swoich przełożonych, dzięki którym złożył skutecznie sprzeciw, co świadczy o tym, że jest osobą potrafiącą walczyć o swoje prawa. Wskazywał, że nie rozgłaszał publicznie żadnych wiadomości o powodzie, a pisma były wysyłane za pośrednictwem Poczty Polskiej S.A., a tym samym jego sąsiedzi nie mogli dowiedzieć się, co było przedmiotem tej korespondencji. Zarzucił, że skoro pisma były kierowane na nazwisko (...), powód nie powinien ich odbierać.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) spółka z o.o. z siedzibą w W. pismem z dnia 5.07.2012 r. zawiadomiła K. T. (w piśmie błędnie wskazano jego nazwisko jako T.) o cesji wierzytelności, jaka miała przysługiwać spółce względem niego na rzecz (...) 1 (...) z siedzibą w W..

/dowód: pismo z 5.07.2012 r. k.19,20/

(...) spółka z o.o. z siedzibą w W. od dnia 5.07.2012 r. wysyłała do K. T. korespondencję wzywającą go spłaty zadłużenia nabytego na mocy cesji przez (...) 1 (...) z siedzibą w W.. Pisma te także zawierały błędne oznaczenie nazwiska adresata jako T.. Były to następujące pisma:

1.  dług kupiony wezwanie do zapłaty (5.07.2012 r.) – podano w nim, że wierzyciel może zgłosić dane dłużnika do Biura (...), co może skutkować utrudnieniem w zakupie sprzętu na raty, zaciągnięciu pożyczki, umów z operatorami telefonii itp.,

2.  zawiadomienie o wizycie inspektora terenowego (13.07.2012 r.) - podano, w nim, że działania operacyjne podejmowane przez takiego inspektora związane są z wizytami w siedzibie dłużnika odbywającymi się w godzinach 7.00-21.00, zmierzającymi do windykacji wymagalnej należności, zaś w przypadku braku wcześniejszego ustalenia wizyty, może ona mieć charakter niezapowiedziany,

3.  wniosek o osobiste stawiennictwo (20.07.2012 r.) – podano w nim, że brak kontaktu potraktowany będzie jako potwierdzenie dokonania płatności we wskazanym terminie,

4.  propozycja ugody, spłata w ratach (27.07.2012 r.) – podano w nim, że sprawie został nadany tryb postępowania przedsądowego i spełnienie zaproponowanych warunków spowoduje wstrzymanie tego postępowania,

5.  wezwanie przedprocesowe (3.08.2012 r.) – podano w nim, że brak wpłaty może skutkować realizacją zapowiedzianych w poprzednim piśmie czynności, w konsekwencji których dojdzie do egzekucji komorniczej obarczonej ustawowymi kosztami,

6.  informacja (13.08.2012 r.) – podano w nim, że spółka prowadzi działalność w zakresie usług detektywistycznych i w związku z tym, jeśli dojdzie do postępowania egzekucyjnego, w celu pozyskania informacji niezbędnych do dalszego prowadzenia działań, rozważona zostanie obsługa sprawy przez detektywa, który będzie miał za zadanie: ustalenie numerów rachunków bankowych oraz innych składników majątkowych celem wskazania ich komornikowi, przeprowadzenie działań w terenie takich jak obserwacja i wykonanie zdjęć majątku, stąd ukrywanie się przed wierzycielem jest bezcelowe,

7.  stracona szansa (23.08.2012 r.) – zawierające stwierdzenie: „Nie musisz sobie pomagać. Informujemy, że postępowanie sądowe i ewentualna egzekucja komornicza rozwiąże tę sprawę”,

8.  sprawa w sądzie (9.10.2012 r.) – poinformowano w nim o skierowaniu pozwu w trybie elektronicznym do (...) sądu,

9.  wezwanie do zapłaty (7.11.2012 r.) – przypomniano w nim o skierowaniu przez wierzyciela sprawy na drogę postępowania sądowego i poinformowano o możliwości spłaty zadłużenia dobrowolnie, bez dodatkowych kosztów związanych z postępowaniem egzekucyjnym,

10.  odpocznij od długu (10.12.2012 r.) - w związku z nadchodzącymi świętami Bożego Narodzenia zaproponowano w nim zawarcie porozumienia, zachęcając do tego słowami: „odpocznij od swojego zadłużenia do końca 2012 roku, poczuj magię tych Ś.”,

11.  wezwanie do zapłaty (2.01.2013 r.) – podano w nim, że w związku z wydaniem nakazu zapłaty, wzywa się adresata do natychmiastowej spłaty długu, zaś dalsze uchylanie się od zapłaty może narazić na dotkliwe konsekwencje prawne oraz finansowe,

12.  sąd wydał nakaz zapłaty będzie komornik (8.02.2013 r.) – podano w nim, że w związku z wydaniem nakazu zapłaty, nadal możliwa jest spłata zadłużenia w ratach, co pozwoli na uniknięcie postępowania egzekucyjnego.

/dowód: pismo z 5.07.2012 r. k.18, pismo z 13.07.2012 r. k.21, pismo z 20.07.2012 r. k.22, pismo z 27.07.2012 r. k.23, pismo z 3.08.2012 r. k.24,25, pismo z 13.08.2012 r. k.26, pismo z 23.08.2012 r. k.27, pismo z 9.10.2012 r. k.28, pismo z 7.11.2012 r. k.29, pismo z 10.12.2012 r. k.30, pismo z 2.01.2013 r. k.31, pismo z 8.02.2013 r. k.32/

Pisma te odbierali rodzice K. T., mieszkający w M., gdyż on w związku ze studiami przebywał w K.. Na tym tle doszło do pogorszenia relacji pomiędzy powodem i jego rodzicami. Rodzice namawiali bowiem syna do zapłaty, gdyż obawiali się plotek i reakcji sąsiadów, gdyby pojawiły się w ich miejscu zamieszkania osoby (inspektor terenowy, czy detektyw) obserwujące ich majątek, tym bardziej, że w lokalnym środowisku cieszyli się dobrą opinią i byli osobami szanowanymi. Powód zaś przekonywał ich, że nie ma żadnego zadłużenia. Denerwował się, kiedy przychodziły kolejne pisma. Ze względu na to, że studiował prawo, dysponując pewną wiedzą teoretyczną, ale nie mając doświadczenia, obawiał się, czy problemy z firmą windykacyjną mu nie zaszkodzą. Dlatego zdecydował się skorzystać z porady w kancelarii prawnej, gdzie odbywał praktykę studencką u opiekuna praktyk. Był potem w związku z tym narażony na żartobliwe uwagi osób pracujących w kancelarii. O jego problemach wiedzieli też jego współlokatorzy.

/dowód: zeznania św. S. T. protokół rozprawy z 13.09.2016 r. 00:09:56-00:23:46, zeznania powoda K. T. protokół rozprawy z 13.09.2016 r. 00:23:46-00:33:54/

(...) 1 (...) z siedzibą w W. wniósł przeciwko K. T. pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym, w efekcie czego Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie wydał w dniu 6.12.2012 r. do sygn. VI (...) nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (w pozwie i nakazie błędnie podano nazwisko pozwanego T.). Na skutek sprzeciwu sprawa ta była następnie rozpoznawana przez Sąd Rejonowy w Gorlicach, który wyrokiem z dnia 21.03.2014r., I C (...)oddalił powództwo. W wyroku tym podano nazwisko pozwanego T..

/dowód: akta I C(...): pozew k.2-5, nakaz zapłaty k.6, sprzeciw k.7-9, wyrok z uzasadnieniem k.102,107-110/

K. T. pismem z dnia 23.07.2014r. wezwał (...) spółka z o.o. z siedzibą w W. do zapłaty zadośćuczynienia za naruszenie jego dóbr osobistych wskutek podejmowania wobec niego działań windykacyjnych w kwocie 10 000 zł.

/dowód: pismo z 23.07.2014 r. wraz z dowodem nadania k.42,43/

W pozwie z dnia 6.08.2014 r. powód domagał się zasądzenia od (...) spółka z o.o. z siedzibą w W. kwoty 1 000 zł. wraz z ustawowymi odsetkami do dnia wniesienia pozwu tytułem częściowego zadośćuczynienia za naruszenie jego dóbr osobistych. Prawomocnym wyrokiem z dnia 22.09.2015 r. w sprawie I C (...)powództwo zostało w całości uwzględnione.

/ dowód: akta I C (...): pozew k.3-9, wyrok z 22.09.2015 r. z uzasadnieniem k.70,75-81, wyrok z 30.12.2015 r. z uzasadnieniem k.106,116-119/

W dniu 4.07.2015 r. K. T. skierował do Sądu Rejonowego dla (...) M. w W. wniosek o zawezwanie do próby ugodowej, wzywając (...) spółka z o.o. z siedzibą w W. do zapłaty kwoty 9 000 zł. jako pozostałej części zadośćuczynienia za naruszenie jego dóbr osobistych.

/dowód: wniosek k.44, zawiadomienie o terminie posiedzenia k.45/

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie materiału dowodowego zawartego w aktach I C (...), I C (...)Sądu Rejonowego w Gorlicach, powołanych dokumentów, w tym korespondencji kierowanej do powoda, których treść i autentyczność nie nasuwa zastrzeżeń i nie była kwestionowana przez strony. Podzielić należało także zeznania św. S. T. oraz powoda, jako szczere i przekonujące.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest częściowo uzasadnione.

Zgodnie z art. 448 k.c. w razie naruszenia dobra osobistego, Sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznana krzywdę albo na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny.

Do przesłanek roszczeń określonych w tym przepisie należy zaliczyć:

1.  naruszenie dobra osobistego powodujące szkodę niemajątkową,

2.  czyn sprawcy mający znamiona winy w każdej postaci (tak SN w orzeczeniach powołanych w Komentarzu do Kodeksu cywilnego, Księga trzecia, Zobowiązania, tom 1, Warszawa 2011 r. , LexisNexis, str. 691),

3.  związek przyczynowy między tym czynem, a szkodą.

Ziszczenie się powyższych przesłanek w stanie faktycznym sprawy zostało potwierdzone prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Gorlicach z dnia 22.09.2015 r. w sprawie I C (...), w którym zasądzona została na rzecz powoda od pozwanego kwota 1 000 zł. tytułem zadośćuczynienia za naruszenie jego dóbr osobistych i wyrokiem tym Sąd zgodnie z art. 365 § 1 k.p.c. jest związany. W procesie tym Sąd stwierdził w szczególności, że poprzez podejmowanie bezprawnych, natarczywych działań mających na celu doprowadzenie do pozasądowego wykonania zobowiązania, w sytuacji, gdy brak było dowodów na jego istnienie, pozwany naruszył dobra osobiste powoda w postaci prawa do prywatności. Każda osoba ma bowiem prawo do tego, że nie będzie niepokojona niepotrzebnie, nawet jeśli jest dłużnikiem. Tymczasem pozwany, który nie udowodnił przed Sądem istnienia roszczenia, nie poprzestał na wezwaniach i w istocie groził niezapowiedzianymi wizytami osób, które będą oceniać majątek powoda i dokonywać obserwacji jego domu. Tym samym działania te daleko wykraczały poza dopuszczalne prawem przedsądowe próby ugodowego załatwienia spornej sprawy i miały bezprawny charakter.

Ustalając wysokość zadośćuczynienia uwzględnić należało rodzaj chronionego dobra, to że działania pozwanego naruszały prywatność powoda, pozbawiały go poczucia spokoju i bezpieczeństwa. Doszło także do naruszenia nietykalności mieszkania pojmowanego jako prawo do ochrony przed bezprawnym wtargnięciem w sferę określonego stanu psychicznego i emocjonalnego, jaki daje każdemu człowiekowi poczucie bezpiecznego i niezakłóconego posiadania własnego miejsca, w którym koncentruje swoje istotne sprawy życiowe i chroni swoją prywatność.

Uwzględnić ponadto należy rozmiar doznanego przez powoda uszczerbku. Skutkiem bezprawnych działań pozwanego był dyskomfort i stres powoda. Musiał on bowiem wielokrotnie, z uwagi na liczbę pism, tłumaczyć rodzicom, że nie zamierza spłacać zadłużenia, które według niego nie istnieje. Sprawa, czy ma spłacać sporny dług, czy nie poróżniła go też z nimi. Denerwował się, że ktoś w uporczywy sposób zarzuca mu brak spłaty zobowiązania. Nie bez znaczenia jest także okoliczność, że w okresie, kiedy miały miejsce naruszenia, powód był dopiero studentem prawa i jego ówczesnej wiedzy nie można porównywać z tą, jaką posiadają osoby z praktyką prawniczą. Posiadana przez powoda wiedza pogłębiła jego negatywne odczucia oraz spotęgowała strach związany z konsekwencjami do jakich mogą prowadzić działania pozwanego, mimo świadomości, co do ich oczywistej bezzasadności. Dlatego zdecydował się skorzystać z porady w kancelarii prawnej, gdzie odbywał praktykę studencką, przez co był później narażony na żartobliwe uwagi ze strony współpracujących z nim osób.

O wysokości zadośćuczynienia decyduje ponadto stopień winy pozwanego, któremu należy przypisać winę nieumyślną w stopniu co najmniej niedbalstwa. Przyjąć bowiem należy, że pozwany podejmując działania windykacyjne wobec powoda, nie wyobrażał sobie skutku w postaci wkroczenia w chronioną prawem sferę dóbr osobistych powoda, choć mógł i powinien je przewidzieć. Nie każde działanie wierzyciela zmierzające do odzyskania długu, legalizuje wkroczenie w sferę dóbr osobistych dłużnika. Działanie nadmierne, nakierowane na zastraszenie dłużnika, zmierzające do wywołania w nim uzasadnionej obawy o mir domowy, realizowane w oparciu o zasadę, wg której „cel uświęca środki”, nie może być oceniane inaczej, niż jako bezprawne. Nie bez znaczenia jest także forma pism sugerująca, że pochodzą od jakiegoś organu państwa, a nie od prywatnej firmy. Dotyczy to w szczególności zawiadomienia o wizycie inspektora terenowego, którego nazwa może sugerować, że jest on urzędnikiem, a nie przedstawicielem prywatnej firmy. Czynności te mogły wzbudzić u powoda błędne przekonanie, że inny podmiot, niż sąd może zmusić do ujawnienia stanu majątkowego. Także wezwanie do zapłaty z 2.01. 2013 r., czy pismo z 8.02.2013 r. sugerują, zwłaszcza dla osób niedoświadczonych, że doszło już do ostatecznego sądowego rozstrzygnięcia sprawy i zostanie ona skierowana do postępowania komorniczego.

Z drugiej strony mieć należało na względzie czas trwania naruszeń, powodujących ujemne przeżycia powoda i ich intensywność. Ograniczały się one bowiem do wysłania 12 pism w przeciągu okresu około 7 miesięcy (od 5.07.2012 r. do 8.02.2013 r.). Prowadzi to do wniosku, że działania windykacyjne podejmowane przez pozwanego nie były nadmiernie nasilone. Treść tych pism jednoznaczne wskazuje przy tym, że pochodzą one od (...) spółka z o.o. z siedzibą w W., który prowadził działania windykacyjne na rzecz (...) 1 (...) z siedzibą w W..

Uwzględnić także należało ograniczony krąg osób mających wiedzę o pismach kierowanych do powoda. Wiedzieli o tym bowiem z pewnością jego rodzice, współlokatorzy, osoby pracujące w kancelarii prawnej, gdzie odbywał praktykę studencką. Nie ma natomiast dowodu na to, że wiedza o rzekomych długach powoda dotarła do szerszego kręgu odbiorców.

Wskazać również należy, że w przypadku naruszenia wskazanych dóbr osobistych powoda, nie nastąpiły żadne nieodwracalne następstwa, jak ma to miejsce w przypadku naruszenia dóbr osobistych, wskazanych w art. 445 k.c.

Mając na uwadze te wszystkie kryteria wpływające na rozmiar zadośćuczynienia, nie umniejszając wagi naruszonego przez pozwanego dobra osobistego powoda, jako odpowiednią dla zrekompensowania doznanej przez niego krzywdy uznać należało kwotę 8 000 zł. Kwota ta nie ma przy tym charakteru symbolicznego, ale ma z pewnością odczuwalną dla powoda wartość ekonomiczną, nie będąc jednocześnie nadmierną i nieadekwatną do naruszonego dobra.

Tym samym, skoro wyrokiem w sprawie I C (...)została zasądzona na rzecz powoda kwota 1 000 zł. tytułem częściowego zadośćuczynienia, zasądzono jako uzupełnienie należnego zadośćuczynienia kwotę 7 000 zł., oddalając powództwo w pozostałym zakresie.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w pkt. I i II wyroku na podstawie powołanych przepisu.

Rozstrzygnięcie o odsetkach uzasadnia art. 481 § 1 k.c.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. Powód poniósł w sprawie koszty w łącznej wysokości 2 867 zł. w tym: 450 zł. opłata od pozwu, 17 zł. opłata skarbowa od pełnomocnictwa, 2 400 zł. koszty zastępstwa prawnego. Pozwany natomiast poniósł koszty zastępstwa prawnego wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 2 417 zł. Żądanie powoda zostało uwzględnione w 78 %, w związku z tym pozwany winien mu zwrócić 2 236 zł., zaś powód pozwanemu 170 zł. Stąd po potrąceniu tych kwot zasądzono od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1 705 zł. tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu.

SSR Magdalena Penar

1.  (...)

2.  (...)

(...)