Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 września 2014 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie X Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Wanda Jankowska- Bebeszko

Sędziowie: SO Krzysztof Chmielewski

SO Agnieszka Zakrzewska (spr.)

Protokolant:starszy sekretarz sądowy Michał Zborowski

przy udziale Prokuratora Waldemara Pawłowskiego

po rozpoznaniu w dniu 2 września 2014 r.

sprawy M. U.

oskarżonej o przestępstwo z art. 305 ust. 3 ustawy z 30 czerwca 2000r. Prawo własności przemysłowej

na skutek apelacji wniesionych przez pełnomocników oskarżycieli posiłkowych (...) SA

od wyroku Sądu Rejonowego w Piasecznie

z dnia 1 października 2013 r., sygn. akt II K 1372/12

orzeka:

zaskarżony wyrok uchyla i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Piasecznie do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt XKa 406/14

UZASADNIENIE

M. U. została oskarżona o to, że w dniu 25 lutego 2012 roku z samochodu dostawczego marki (...) o nr rej. (...), przy bramie wjazdowej na teren parkingu -przy (...) w W.- miejsca handlu hurtowego i detalicznego, usiłowała dokonać obrotu towarem w postaci 1.394 sztuk wyrobów kosmetycznych o pojemnościach 20 ml, 50ml, 75ml, 90ml, 100ml, 125ml, 150ml oznaczonych podrobionymi, zastrzeżonymi znakami towarowymi (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...) (...), (...), (...), (...) (...), (...), (...), (...), (...), czyniąc sobie z popełniania przestępstwa stałe źródło dochodu, tj. 305 ust. 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 roku Prawo własności przemysłowej w zw. z art. 13 § 1 kk.

Sąd Rejonowy w Piasecznie wyrokiem z dnia 1 października 2013 roku (sygn. akt II K1372/12):

I.  oskarżoną M. U. uniewinnił od popełnienia zarzucanego jej czynu;

II.  na podstawie art. 632 pkt. 2 k.p.k. ustalił, iż koszty sądowe ponosi Skarb Państwa w całości.

Apelację od powyższego wyroku wnieśli pełnomocnicy oskarżycieli posiłkowych.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego (...) SA- radca pr. E. R. zaskarżył powyższy wyrok w całości na niekorzyść oskarżonej M. U.. Wyrokowi temu zarzucił:

1.  obrazę przepisów prawa materialnego, tj. art. 13 § 1 kk. poprzez jego błędną (zawężającą) wykładnię polegającą na przyjęciu, że oskarżona nie wyczerpała swoim zachowaniem znamion usiłowania udolnego z uwagi na fakt, że jej działania nie poprzedzały bezpośrednio wprowadzenia do obrotu towarów i zostały wobec tego uznane przez sąd meriti za przygotowanie, podczas gdy usiłowanie obejmuje całość zachowań wiodących wprost do popełnienia czynu zabronionego, a nie tylko ostatnie z zachowań, poprzedzające dokonanie czynności sprawczej;

2.  naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art. 4 k.p.k. poprzez nieobiektywne przyjęcie, że w niniejszej sprawie zaistniały niedające się usunąć wątpliwości jakie poczytano na korzyść oskarżonej, pomimo, że rozważna ocena zgromadzonego materiału dowodowego, przeanalizowanie go z uwzględnieniem zasad logiki i doświadczenia życiowego pozwalały w pełni na zajęcie przez Sąd stanowiska i uznanie racji oskarżyciela posiłkowego.

W związku z powyższym pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego wnosił o:

1)  uzupełnienie opisu czynu ujętego w akcie oskarżenia w sposób następujący „oskarżona M. U. w dniu 25 lutego 2012 roku z samochodu dostawczego m-ki (...) o nr rej. (...), przy bramie wjazdowej na teren parkingu przy (...) w W.- miejsca handlu hurtowego i detalicznego, usiłowała dokonać obrotu towarem (specyfikacja towarów bez ^- zmian) czyniąc sobie" z popełnionego przestępstwa stałe źródło dochodu z tym, że zamierzonego celu nie osiągnęła z uwagi na zatrzymanie towaru przez funkcjonariuszy Służby Celnej";

2)  wydanie orzeczenia reformatoryjnego, tj. uznanie oskarżonej winną zarzucanego jej czynu i wymierzenie jej kary pozbawienia wolności w górnych granic zagrożenia ustawowego zwiększonego o połowę, mając przede wszystkim na uwadze fakt, że uczyniła ona sobie z przestępstwa źródło stałego utrzymania, oraz orzeczenie tejże kary bez warunkowego zawieszenia jej wykonania z uwagi na notoryczność przestępnych zachowań oskarżonej jakie stanowią o negatywnej prognozie kryminologicznej;

3)  ewentualne uchylenie zaskarżonego wyroku oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji;

4)  rozstrzygnięcie o kosztach procesu stosownie do regulacji art. 627 w zw. z art. 634 k.p.k.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego (...) (...)- adw. W. S. zaskarżył powyższy wyrok w całości na niekorzyść oskarżonej M. U.. Wyrokowi temu stosownie do art. 427 § 2 k.p.k. na podstawie art. 438 pkt. 1 k.p.k. zarzucił:

1. obrazę przepisów prawa materialnego, tj. art. 305 p.w.p. w zw. z art. 13 § 1 kk. polegającą na przyjęciu, że prawidłowo ustalone w toku postępowania działanie M. U. nie wyczerpywało znamion „dokonywania obrotu" w rozumieniu norm art. 305 p.w.p. lub co najmniej usiłowania popełnienia ww. przestępstwa.

W związku z powyższym na zasadzie art. 437 k.p.k. wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Na rozprawie w dniu 2 września 2014 roku:

- pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego (...) (...) popierał wniesioną apelację, zarzuty i wniosek w niej zawarty. Przyłączył się również do apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego (...) SA w zakresie wniosku końcowego o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania;

-

prokurator pozostawił apelacje do uznania sądu oświadczając, iż prokurator nie składał apelacji;

-

obrońca wnosił o nieuwzględnienie obu apelacji, uznanie ich za oczywiście bezzasadne wobec wadliwie postawionych zarzutów i utrzymanie zaskarżonego wyroku w mocy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacje wniesione przez oskarżycieli posiłkowych są zasadne i jako takie zasługują na uwzględnienie.

Dokonując kontroli instancyjnej materiału dowodowego oraz ustaleń faktycznych, jak również oceny i interpretacji przepisów prawa dokonanej przez sąd I instancji, sąd odwoławczy w znacznej części podzielił zarzuty oskarżycieli posiłkowych i w związku z powyższym uchylił zapadły wyrok przekazując sprawę sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że niezależnie od kwestii winy oskarżonej błędny jest drugi wniosek apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego (...) S.A., bowiem zgodnie z treścią art. 454 § 2 k.p.k. wyrażającego regułę ne peius sąd odwoławczy co do zasady nie może skazać oskarżonego, który był uniewinniony wyrokiem sądu I instancji.

Sąd odwoławczy przychyla się do ustaleń Sądu Rejonowego w zakresie stanu faktycznego sprawy oraz faktu niedania wiary wyjaśnieniom oskarżonej co do celu przewiezienia towarów pod halę targową, a także co do kontaktu ze wspomnianą M. i faktu, że posiadany w samochodzie towar był jej towarem, jak również do innych podanych przez nią szczegółów zdarzeń z wyjątkiem ustalenia, że została ona zatrzymana do kontroli w wyżej wspomnianym miejscu na terenie parkingu, gdzie odbywał się handel oraz że jej auto było zamknięte i cały zakwestionowany towar znajdował się w jego wnętrzu.

M. U. zapewne nieprzypadkowo o tak późnej porze znalazła się pod halą, w której dokonuje się transakcji sprzedaży towarów, w które był bogato zaopatrzony jej samochód. Sąd Rejonowy prawidłowo nie dał wiary w zakresie kontaktu oskarżonej ze wspomnianą M., gdyż nie ma ku temu żadnych dowodów, wykazów rozmów telefonicznych , ani nawet sama oskarżona nie znała rzekomego numeru telefonu do M., tłumacząc to w sposób sprzeczny z przyjęciem tezy

prowadzenia przez M. handlu, gdyż to oznaczałoby przecież brak możliwości kontaktu z nią ze strony potencjalnych klientów. Mając na uwadze obowiązek wynikający z art. 7 k.p.k. Sąd oceniając powyższe zeznania z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego nie mógł obdarzyć ich walorem wiarygodności.

W tle oceny postępowania oskarżonej i jej wyjaśnień pozostaję wcześniejsza karalność oskarżonej, która co prawda nie może mieć wpływu na ocenę winy w tej sprawie, ale poniekąd rzuca światło na tendencję oskarżonej do takiego sposobu zarabiania pieniędzy.

Istotą rozważań w kontekście obu apelacji jest ustalenie czy czyn popełniony przez oskarżoną można rozstrzygać w kontekście przygotowania czy usiłowania dokonania czynu w oparciu o art. 305 p.w.p.

Sąd Okręgowy odnosi się do dokonanej przez sąd I instancji analizy dotyczącej wyczerpania znamion czynu zabronionego art. 305 § 3 p.w.p., z którą to oceną nie sposób się zgodzić. Dla uzasadnienia tego stanowiska rozróżnia dwie formy popełnienia czynu zabronionego i wskazuje przesłanki dla każdej z nich, tj.: „usiłowanie" oraz „przygotowanie". Przez „usiłowanie" popełnienia czynu zabronionego zgodnie z art. 13 § 1 kk. należy rozumieć takie zachowanie sprawcy, które bezpośrednio zmierza do dokonania czynu zabronionego, które jednak nie następuje. Innymi słowy sprawca dokonuje wszelkich czynności, aby zamierzony cel osiągnąć, natomiast z przyczyn nieprzewidzianych i niezależnych od swojej woli jego zamierzenia nie dochodzą do skutku. „Przygotowanie" natomiast zgodnie z art. 16 § 1 kk. zachodzi tylko wówczas, kiedy sprawca w celu popełnienia czynu zabronionego podejmuje czynności mające stworzyć warunki do przedsięwzięcia czynu zmierzającego bezpośrednio do jego dokonania. Ma rację skarżący twierdząc, że w odniesieniu do oskarżonej nie można mówić o niepodlegającym ukaraniu przygotowaniu do czynu z art. 305 p.w.p. w oparciu o zebrany materiał dowodowy. W ocenie sądu odwoławczego w chwili przewiezienia na targowisko towarów oznaczonych podrobionymi znakami towarowymi zachowanie oskarżonej przekroczyło stadialną postać przygotowania i osiągnęło postać usiłowania. Nie można bowiem mówić o przygotowaniu do popełnienia przestępstwa wówczas, kiedy sprawca wypełnia wszystkie znamiona czynu zabronionego, a zamierzonego celu nie osiąga jedynie na skutek interwencji osób trzecich. Należy zauważyć, że za

wyjątkiem przekroczenia bramy targowiska i dokonania ostatecznej, faktycznej transakcji sprzedaży oskarżona nie mogła już uczynić niczego więcej, aby wypełnić znamiona czynu zabronionego. M. U. nabyła w nieznanych okolicznościach towary oznaczone podrobionymi znakami towarowymi, zapakowała je do samochodu i przewiozła pod bramę parkingu tzw. (...) w W., będącym jednym z najsłynniejszym miejsc zbytu ww. towarów.

Ustosunkowując się do interpretacji Sądu Rejonowego wykładni art. 305 p.w.p. należy zauważyć, że zgodnie z nowelizacją ustawy o prawie własności przemysłowej, która weszła w życie z dniem 31 sierpnia 2007 r. do znamion czynu zabronionego z art. 305 p.w.p. nie należy już pojęcie: „wprowadzenie do obrotu", gdyż zostało ono zastąpione terminem: „dokonywanie obrotu". Interpretacja pełnomocnika jednego z oskarżycieli posiłkowych owego zagadnienia jest prawidłowa. Właściwa wykładnia tegoż artykułu po nowelizacji opiera się o sprzedaż, handel i szereg czynności poprzedzających ich sprzedaż, w tym ich zamówienie, nabycie i wszystkie inne czynności prowadzące do zbycia towaru. Idąc w ślad za rozumowaniem Sądu Najwyższego wyrażonego w orzeczeniu z dnia 19 kwietnia 2012 roku (III KK 53/12) należy stwierdzić, że nowelizacja umożliwiła organom postępowania penalizację każdego etapu obrotu towarem. W związku z powyższym w przypadku zarzutu z art. 305 p.w.p. nie można pominąć żadnych elementów czynu zabronionego mieszczących się w zakresie jego wykładni.

Ponadto, trzeba zauważyć, że nowelizacja ustawy o prawie własności przemysłowej, w tym art. 305 p.w.p. weszła w życie dużo wcześniej, aniżeli oskarżona dopuściła się zarzucanego jej czynu, bowiem przedmiotowe zdarzenie miało miejsce dnia 25 lutego 2012 roku. To oznacza, że ocena jej odpowiedzialności niepodważalnie powinna zostać podjęta w oparciu o nowy stan prawny. Nie ulega zatem wątpliwościom, że Sąd Rejonowy choć prawidłowo ustalił stan faktyczny, to dopuścił się rażącego naruszenia prawa procesowego orzekając na podstawie nieaktualnego stanu prawnego.

Odnosząc się do punktu 2. wniosku oskarżyciela posiłkowego (...) SA, Sąd Okręgowy uznał go za bezzasadny, nadmieniając, że może on być zasadny dopiero przy ponownym rozpoznawaniu sprawy przed sądem I instancji, bowiem w zaistniałej sytuacji prawnej nie mieści się to w kompetencji Sądu odwoławczego.

Zdaniem Sądu Okręgowego materiał dowodowy zebrany w toku postępowania przygotowawczego oraz sądowego przy uwzględnieniu zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia jest wystarczający do wydania prawidłowego rozstrzygnięcia w sprawie.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy powinien dokładnie ocenić zgromadzony materiał dowodowy i ocenić zachowanie oskarżonej pod kątem tego czy dopuściła się ona usiłowania czynu dokonania obrotu podrobionymi kosmetykami posiadanymi w samochodzie, jak również ocenić prawidłowo jej zamiar i winę w zakresie zarzuconego oskarżonej czynu z art. 13 § 1 kk. w zw. z art. 305 § 3 p.w.p.

Istotnym jest także, że Sąd Rejonowy ponownie rozpoznając sprawę może rozstrzygać jedynie odnośnie produktów firm (...) S.A. oraz (...) (...), gdyż pełnomocnicy pozostałych marek towarów nie wnieśli apelacji od zapadłego wyroku.

Z uwagi na powyższe orzeczono jak w części dyspozytywnej wyroku.