Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 listopada 2016 roku

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Piotrkowie Trybunalskim,

Wydział V w składzie:

Przewodniczący: SSO Beata Łapińska

Sędziowie: SSO Magdalena Marczyńska (spr.)

SSO Urszula Sipińska-Sęk

Protokolant: st.sekr.sądowy Marcelina Machera

po rozpoznaniu w dniu 15 listopada 2016 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z wniosku K. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o świadczenie rehabilitacyjne

na skutek apelacji wnioskodawcy K. K. od wyroku Sądu Rejonowego

w Piotrkowie Tryb. IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 19 listopada 2015r. sygn. IV U 172/14

oddala apelację.

Sygn. akt V Ua 2/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 16 maja 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił wnioskodawcy K. K. prawa do świadczenia rehabilitacyjnego. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że ubezpieczony po wykorzystaniu 182 dni zasiłku chorobowego odzyskał zdolność do pracy.

W dniu 9 czerwca 2014 roku K. K. wniósł odwołanie od powyższej decyzji. Podniósł, że decyzja ta jest krzywdząca i niezgodna ze stanem faktycznym. Wnioskodawca wskazał, że lekarz prowadzący jego leczenie nie dopuścił go do pracy i skierował do szpitala. Zdaniem wnioskodawcy jest on nadal niezdolny do pracy.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wnosił o oddalenie odwołania.

Wyrokiem z dnia 19 listopada 2015 roku sygn. IV U 172/14 2015 Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie wnioskodawcy.

Podstawę rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sądu Rejonowego:

K. K. w dniu 18 marca 2014 roku wykorzystał 182 dniowy okres zasiłkowy. Komisja Lekarska orzeczeniem z dnia 9 maja 2014 roku stwierdziła, że wnioskodawca odzyskał zdolność do pracy.

W dniu 18 września 2013 roku wnioskodawca K. K. doznał urazu skrętnego prawego stawu skokowego. Po zdarzeniu wnioskodawca leczył się w (...), stosował rehabilitację. Obecnie K. K. skarży się na bóle okolicy kostki przyśrodkowej stawu skokowego prawego zwłaszcza przy chodzeniu. Zdaniem wnioskodawcy stosowane leczenie nie przyniosło poprawy.

Przebyte przez wnioskodawcę skręcenie stawu skokowego prawego zostało wygojone z częściowym uszkodzeniem więzozrostu piszczelowo – strzałkowego przedniego. W trakcie badania wnioskodawcy stwierdzono prawidłową funkcję statyczno - dynamiczną stawu skokowego prawego, prawidłowe obrysy stawu, prawidłowy zakres ruchomości i prawidłową stabilizację stawu. Przebyte uszkodzenie może okresowo skutkować miernymi dolegliwościami bólowymi po znacznych wysiłkach, ale nie skutkuje niezdolnością do pracy. U wnioskodawcy stwierdzono także wypukliny krążków miedzykręgowych C5/C6/C7 oraz zapoczątkowane zmiany zwyrodnieniowe na tych poziomach z okresowymi dolegliwościami bólowymi, obecnie bez objawów korzeniowych i ubytkowych oraz bez ograniczenia ruchomości kręgosłupa, przebyty uraz okolicy łokcia lewego w czerwcu 2010 roku z okresowym drętwieniem kończyny górnej. W okresie leczenia ortopedycznego po urazie stawu skokowego nie odnotowano skarg na dolegliwości bólowe kręgosłupa. Dolegliwości te były zgłaszane w 2010 roku po wypadku rowerowym i w maju 2014 roku podczas badania przez komisję lekarską ZUS. Nie stwierdzono wówczas ograniczenia w ruchomości kręgosłupa, objawów korzeniowych ani objawów ubytkowych. Od lipca 2014 roku w trakcie usprawniania w Ośrodku (...) w O. odnotowano dolegliwości ze strony kręgosłupa szyjnego z promieniowaniem do kończyny lewej górnej, objawy te ustąpiły po zastosowanym leczeniu.

Po zakończeniu w dniu 18 marca 2014, 182 dniowego okresu pobierania zasiłku chorobowego wnioskodawca nie jest nadal niezdolny do pracy i nie kwalifikuje się do świadczenia rehabilitacyjnego. Wnioskodawca był niezdolnym do pracy w okresach: od dnia 22 stycznia 2015 roku do dnia 5 lutego 2015 roku, od dnia 6 lutego 2015 roku do dnia 19 lutego 2015 roku.

Sąd Rejonowy ustalił stan faktyczny w sprawie na podstawie opinii biegłego ortopedy J. B. oraz biegłego z zakresu neurologii i rehabilitacji medycznej B. S. a także na podstawie kopii zaświadczeń lekarskich. Sąd Rejonowy uznał za nie budzące wątpliwości dowody w postaci dokumentów zebranych w aktach sprawy, dokumentów zawartych w załączonych aktach organu rentowego oraz opinii biegłych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, odnosząc się do powyższych opinii, zgodził się z wnioskami biegłych. Natomiast zastrzeżenia do opinii biegłego J. B. zgłoszone przez wnioskodawcę poskutkowały wydaniem przez biegłego opinii uzupełniających oraz dopuszczeniem dowodu z opinii przez biegłego B. S..

Sąd I instancji stwierdził, że powyższe opinie są wystarczające dla oceny stanu zdrowia wnioskodawcy oraz stanu jego zdolności do pracy. Wedle Sądu biegli szczegółowo opisali stan zdrowia wnioskodawcy i zgodnie oraz tożsamo stwierdzili, że po zakończeniu okresu pobierania zasiłku chorobowego brak jest podstaw do stwierdzenia niezdolności wnioskodawcy do pracy. Sąd Rejonowy podniósł też, że biegły J. B. przy wydawaniu opinii uzupełniających uwzględnił zarzuty wnioskodawcy, dotyczące wykonywanej przez niego pracy i wskazał, że obiektywne wyniki badań rezonansu magnetycznego nie potwierdzają dolegliwości zgłaszanych przez wnioskodawcę, co dowodzi zdolności do pracy wnioskodawcy, w tym i wykonywania pracy licencjonowanego pracownika ochrony. Twierdzenie to koresponduje z wcześniejszym wnioskiem biegłego, że przebyte uszkodzenie może okresowo skutkować miernymi dolegliwościami bólowymi po znacznych wysiłkach, ale nie skutkuje niezdolnością do pracy. Sąd I instancji odniósł się również do opinii biegłej z zakresu neurologii i rehabilitacji medycznej B. S., która tożsamo wskazała, że stwierdzone dolegliwości kręgosłupa przy braku objawów ubytkowych i korzeniowych i zachowanej ruchomości kręgosłupa umożliwiają uznanie wnioskodawcy za zdolnego do pracy.

Wedle Sądu wnioskodawca nie rozróżnia pojęć bycia chorym i bycia niezdolnym do pracy, utożsamiając je. Niezdolność do pracy jest stanem obiektywnym i istnieje wtedy, gdy stopień dolegliwości lub ich rodzaj wyłączają z powodów psychofizycznych możliwość świadczenia pracy.

W ocenie Sądu za zbędny i zmierzający do przedłużenia postępowania należało uznać wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu medycyny pracy. Wystarczające były bowiem wydane w sprawie opinie biegłych z zakresu ortopedii, neurologii i rehabilitacji medycznej.

Konstatując, Sąd Rejonowy wskazał, że biegli w sposób jednoznaczny i konsekwentny odpowiedzieli na zadane pytania, wnioski opinii są jasne i dlatego też Sąd uznał powyższe opinie za pełnoprawny środek dowodowy i istotne źródło dla ustalenia stanu faktycznego w sprawie.

Po dokonaniu powyższych ustaleń Sąd Rejonowy stwierdził, że odwołanie wnioskodawcy jest niezasadne.

Sąd Rejonowy powołał się na art. 18 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zgodnie z którym świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy. Odnosząc się do ustępu 2 powyższej regulacji Sąd wskazał, że kluczowym dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy było to, czy po 18 marca 2014 roku, to jest po zakończeniu okresu korzystania z zasiłku chorobowego, wnioskodawca był nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja mogły mu przywrócić zdolność do pracy.

Sąd, mając na uwadze treść opinii biegłych J. B. i B. S., stwierdził, że wnioskodawca po zakończeniu okresu zasiłkowego odzyskał zdolność do pracy i nie przysługuje mu prawo do świadczenia rehabilitacyjnego

Sąd Rejonowy podniósł też, że przyjęcie za zasadne twierdzeń wnioskodawcy o jego stanie zdrowia i związanej z tym niezdolności do pracy, nie pozwalałoby na uznanie, iż dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy. Roczny maksymalny okres pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez wnioskodawcę upłynąłby w marcu 2015 roku, a przedstawiony przez niego opis stanu zdrowia wskazuje na to, iż stan jego zdolności do pracy nie uległ poprawie, a wręcz dalszemu pogorszeniu.

Wnioskodawca zaskarżył powyższy wyrok apelacją, zarzucając mu:

I. naruszenie prawa procesowego, które miało wpływ na wynik sprawy:

- art. 278 § 1 k.p.c. w związku z art. 227 k.p.c. w związku z art. 217 § 1 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku dowodowego w postaci opinii biegłego z zakresu medycyny pracy na okoliczność niezdolności ubezpieczonego do wykonywania dotychczasowej pracy w konsekwencji którego Sąd nie wyjaśnił okoliczności mających istotne znaczenia dla sprawy, polegających na ocenie stanu zdrowia ubezpieczonego przez biegłego lekarza medycyny pracy w odniesieniu do możliwości wykonywania przez niego dotychczasowej pracy, jako licencjonowanego pracownika ochrony, po zakończeniu okresu pobierania zasiłku chorobowego;

- art. 278 § 1 k.p.c. w związku z art. 233 § 1 k.p.c. poprzez oparcie rozstrzygnięcia na opinii biegłego z zakresu ortopedii J. B., która zawierała wnioski wzajemnie sprzeczne oraz nieznajdujące oparcia w okolicznościach faktycznych, a także w zakresie opinii uzupełniającej podtrzymywała jedynie wnioski poprzednio wskazane przez biegłego, bez odniesienia do zgłoszonych przez ubezpieczonego zastrzeżeń i uzasadnienia tychże wniosków, stąd istniała uzasadniona konieczność powołania innego biegłego tejże specjalności w celu wyjaśnienia wątpliwości i niejasności wynikających z opinii biegłego J. B. w świetle zastrzeżeń ubezpieczonego oraz okoliczności faktycznych w postaci niedopuszczenia ubezpieczonego do pracy przez lekarza zakładowego oraz dolegliwości odczuwanych przez ubezpieczonego;

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez błędną i sprzeczną z zasadami logicznego rozumowania ocenę materiału dowodowego w postaci zeznań samego ubezpieczonego, polegającą na przyjęciu założenia, że aktualny stan zdrowia ubezpieczonego i odczuwane przez niego dolegliwości wskazują, iż przyznanie świadczenia rehabilitacyjnego byłoby niecelowe ze względu na brak perspektywy odzyskania przez ubezpieczonego zdolności do pracy podczas, gdy oczywiste jest zgodnie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, iż wskutek braku przyznania ww. świadczenia ubezpieczony został faktycznie pozbawiony możliwości poprawy stanu zdrowia i odzyskania zdolności do pracy, a aktualny stan zdrowia i odczuwanych dolegliwości pozwala wskazać na pogorszenie jego sytuacji zdrowotnej w stosunku do stanu zdrowia istniejącego po zakończeniu okresu zasiłkowego, ze względu na odmowę prawa do świadczenia rehabilitacyjnego, na dokończenie procesu leczenia.

II. Naruszenie prawa materialnego:

- art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa poprzez jego niezastosowanie, skutkujące odmową przyznania ubezpieczonemu prawa do świadczenia rehabilitacyjnego podczas, gdy po wyczerpaniu przez niego zasiłku chorobowego w dniu 18 marca 2014 roku, nadal nie był zdolny do wykonywania dotychczasowej pracy na stanowisku licencjonowanego pracownika ochrony, zaś dalsze leczenie i rehabilitacja umożliwiły odzyskanie zdolności do pracy dotychczas wykonywanej, wobec czego przyznanie świadczenia było zasadne.

Wnioskodawca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i przyznanie mu prawa do świadczenia rehabilitacyjnego od dnia 19 marca 2014 roku na okres 12 miesięcy oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje według norm przepisanych. Wniósł także o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego ds. medycyny pracy na okoliczność niezdolności ubezpieczonego do wykonywania dotychczasowej pracy po zakończeniu pobierania okresu zasiłku chorobowego.

Na rozprawie apelacyjnej pełnomocnik powoda poparł apelację, poparł również zgłoszony w piśmie procesowym wniosek o wydanie opinii uzupełniającej przez biegłego z zakresu medycyny pracy oraz wniosek o powołanie innego biegłego z zakresu ortopedii.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jest nieuzasadniona.

Sąd odwoławczy rozpoznaje sprawę w granicach apelacji, o czym stanowi przepis art. 378 k.p.c. Powyższe oznacza zakaz wykraczania przez sąd drugiej instancji poza te granice oraz nakaz rozważenia wszystkich podniesionych w apelacji zarzutów i wniosków.

Zarzuty naruszenia prawa procesowego podniesione w apelacji sprowadzają się do kwestionowania prawidłowości ustalenia Sądu Rejonowego, że wnioskodawca po wyczerpaniu prawa do zasiłku chorobowego nie był nadal niezdolny do pracy. Po pierwsze, skarżący twierdzi, że Sąd Rejonowy, pomijając dowód z opinii biegłego z zakresu medycyny pracy, nie wyjaśnił wszystkich okoliczności niezbędnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Po drugie, podnosi, że Sąd I instancji niewłaściwie ocenił opinię biegłego ortopedy J. B. i na jej podstawie - choć to opinia nieprawidłowa - poczynił ustalenie, że wnioskodawca po wyczerpaniu prawa do zasiłku chorobowego, nie jest nadal niezdolny do pracy.

Mając na uwadze, że wnioskodawca na rozprawie apelacyjnej w dniu 26 kwietnia 2016 roku przedstawił orzeczenie lekarza uprawnionego do wydawania orzeczeń w trybie ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 roku o ochronie osób i mienia, w którym to orzeczeniu lekarz A. S. stwierdził, iż wnioskodawca nie posiada zdolności fizycznej i psychicznej do wykonywania zadań pracownika ochrony, Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu medycyny pracy J. G.. Zlecił biegłemu wypowiedzenie się, czy wnioskodawca po wyczerpaniu prawa do zasiłku chorobowego był nadal niezdolny do pracy, lecz dalsze leczenie lub rehabilitacja rokowały odzyskanie tej zdolności.

Biegły z zakresu medycyny pracy złożył opinię pisemną, w której stwierdził, że wnioskodawca po wyczerpaniu prawa do zasiłku chorobowego nie był nadal niezdolny do pracy. Opinię tę biegły wydał po analizie dokumentacji medycznej wnioskodawcy, po dokonaniu badania podmiotowego i przedmiotowego oraz po zapoznaniu się z opiniami biegłych ortopedy i neurologa. W opinii uzupełniającej, sporządzonej w następstwie zastrzeżeń pełnomocnika wnioskodawcy do opinii podstawowej, biegły postawił jednoznaczny wniosek, że po dniu 18 marca 2014 roku wnioskodawca odzyskał zdolność do pracy jako licencjonowanego pracownika ochrony. W tym zakresie biegły, wbrew kolejnym zarzutom wnioskodawcy, powołał się nie tylko na opinię biegłego ortopedy, ale i na treść analizowanej dokumentacji medycznej. Zdaniem Sądu Okręgowego nie ma podstaw, by kwestionować tę opinię dlatego, że wydana została po niemalże trzech latach od zaistnienia wypadku wnioskodawcy. Należy podnieść, że na długość postępowania w niniejszej sprawie miało wpływ, po pierwsze, formułowanie przez wnioskodawcę kolejnych zastrzeżeń do opinii biegłych oraz, po drugie, uwzględnienie zawartego w apelacji wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego innej specjalności. Pełnomocnik wnioskodawcy musiał więc mieć świadomość, że opinia ta zostanie sporządzona w określonej odległości czasowej od zdarzenia, powodującego niezdolność wnioskodawcy do pracy, skutkującej przyznaniem mu prawa do zasiłku chorobowego. Ponadto należy wskazać, że biegły J. G. sporządził opinię nie tylko po zbadaniu wnioskodawcy, ale i na podstawie informacji zawartych w dokumentacji medycznej wnioskodawcy. I to analiza tej dokumentacji pozwoliła biegłemu na ocenę tego, jak przedstawiał się stan zdrowia wnioskodawcy po dniu 18 marca 2014 roku. Nie można także przyjąć, że biegły, jak to zarzucił pełnomocnik wnioskodawcy, niezasadnie nawiązał do opinii wydanej przez biegłego ortopedę. Przedmiotem opinii biegłego z zakresu medycyny pracy była całościowa ocena stanu zdrowia wnioskodawcy, więc biegły miał obowiązek uwzględnić opinie wydane w sprawie zarówno przez biegłego ortopedę, jak i biegłego neurologa – rehabilitanta medycznego. Mając na uwadze to, że biegły odpowiedział na pytania Sądu w sposób jednoznaczny oraz swoje stanowisko wyczerpująco uzasadnił, w tym w opinii uzupełniającej, Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do tego, by uzupełniać te opinię po raz kolejny, o co wnosił pełnomocnik wnioskodawcy.

Sąd Okręgowy nie podziela także stanowiska skarżącego, że opinia biegłego ortopedy jest nieprawidłowa. Nie ma racji apelujący, że w opinii biegły zawarł wnioski wzajemnie sprzeczne. Zważywszy na treść opinii uzupełniających nie ma także podstaw do formułowania wniosku, że biegły ortopeda w opiniach tych, jak to wskazuje pełnomocnik wnioskodawcy, bezrefleksyjnie podtrzymał jedynie wnioski poprzednie, bez odniesienia do zgłoszonych przez ubezpieczonego zastrzeżeń. Należy zauważyć, że w opinii podstawowej biegły po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną wnioskodawcy oraz zbadaniu i przeprowadzeniu wywiadu wyraźnie wskazał, że przebyte skręcenie tego stawu zostało wygojone z częściowym uszkodzeniem więzozrostu. Po wykonaniu badania wnioskodawcy stwierdził jednak, że funkcja statyczno – dynamiczna prawego stawu skokowego jest prawidłowa. I to skutkowało oceną co do braku niezdolności wnioskodawcy do pracy. W opiniach uzupełniających biegły odniósł się do zastrzeżeń skarżącego i przywołał na uzasadnienie swego wniosku co do stanu zdrowia wnioskodawcy przeprowadzone badanie kliniczne, odniósł się także do wyniku badania RM. Jednoznacznie ocenił, że aktualny stan czynnościowy stawu skokowego nie uzasadnia stwierdzenia niezdolności do pracy, a uszkodzenie więzozrostu, potwierdzone badaniem RM, może jedynie powodować dolegliwości opisane w opinii pierwotnej.

Należy podkreślić, że opinia biegłego podlega, jak inne dowody, ocenie według art. 233 § 1 k.p.c., lecz co odróżnia ją pod tym względem, to szczególne dla tego dowodu kryteria oceny, które stanowią: poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania sformułowanego w niej stanowiska oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej ocen, a także zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2002 roku, V CKN 1354/00, LEX nr 77046).

Zarówno opinia biegłego z zakresu medycyny pracy, jak i biegłego ortopedy, jako jasne, pełne i szczegółowo uzasadnione spełniają kryteria opinii prawidłowych. Biegli przeanalizowali dokumentację medyczną wnioskodawcy i z informacji tam zawartych oraz na podstawie badania wyprowadził logiczne wnioski. Brak jest podstaw do tego, by wnioski ww. opinii kwestionować.

Wobec stanowczych wniosków płynących z opinii biegłych ortopedy oraz z zakresu medycyny pracy nie było potrzeby także powoływania kolejnych biegłych na okoliczności, które zostały już dostatecznie wyjaśnione. Mając na uwadze powyższe Sąd nie uwzględnił wniosku skarżącego o dopuszczenie dowodu z opinii kolejnego biegłego z zakresu ortopedii. Potrzeba powołania innego biegłego ma bowiem wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej opinii (por. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 sierpnia 1999 roku, I PKN 20/99, OSNP 2000/22/807). Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z opinii dalszych biegłych, gdy zachodzi taka potrzeba, a w szczególności, gdy przeprowadzona już opinia zawiera istotne luki, jest nieprzekonująca, niekompletna lub wadliwie przedstawia istotne okoliczności, nie odpowiada na postawione tezy dowodowe, jest niejasna, nienależycie uzasadniona lub nieweryfikowalna (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 kwietnia 2013 roku, III CSK 234/12). Taka sytuacja nie miała miejsca w odniesieniu do opinii sporządzonych przez biegłego J. B..

Mając na uwadze dokonane w niniejszej sprawie ustalenia, niezasadny jest więc zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2016 roku, poz. 372). Zgodnie z tym unormowaniem świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy. Wnioskodawca nie był niezdolny do pracy po dniu 18 marca 2014 roku.

I dlatego, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł, jak w sentencji.