Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 maja 2014 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie X Wydział Karny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Beata Wehner – spr.

Sędziowie: SO Agnieszka Zakrzewska

SR (del.) Iwona Strączyńska

Protokolant: sekr. sąd. Elżbieta Łopacińska

Przy udziale Prokuratora Wiesława Siepierskiego

po rozpoznaniu w dniu 13 maja 2014 roku

sprawy M. J. oskarżonego z art. 278 § 1 kk

na skutek apelacji prokuratora od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa z dnia 30 grudnia 2013 roku, sygn. akt III K 776/12

1) zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- uchyla orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania kary z punktu II oraz o oddaniu oskarżonego pod dozór kuratora z punktu III;

- łagodzi orzeczoną karę pozbawienia wolności do 6 (sześciu) miesięcy;

2) utrzymuje w mocy wyrok w pozostałej części;

3) zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokat (...) 420,00 (czterysta dwadzieścia) złotych puls VAT tytułem zwrot kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

4) zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych postępowania odwoławczego, obciążając wydatkami w nim poniesionymi Skarb Państwa.

Sygn. akt. X Ka 186/14

UZASADNIENIE

M. J. został oskarżony o to, że w okresie od 27 do 31 stycznia 2012 r. przy ul. (...) w W. dokonał kradzieży pieniędzy oraz materiałów papierniczych o łącznej wartości 800 zł na szkodę T. M., to jest o czyn z art. 278 § 1 k.k.

Wyrokiem z dnia 30 grudnia 2013 roku Sąd Rejonowy dla Warszawy – Mokotowa (w sprawie o sygn. akt III K 776/12) uznał oskarżonego M. J. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu z tym, że ustalił, iż oskarżony dopuścił się tego czynu w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary za podobne przestępstwo umyślne, to jest występku z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 278 § 1 k.k. wymierzył mu karę 2 lat pozbawienia wolności, której wykonanie na podstawie art. 69 § 1 k.k. warunkowo zawiesił ustalając w myśl art. 70 § 1 pkt 1 k.k. okres próby na 5 lat i oddając oskarżonego w tym czasie pod dozór kuratora na podstawie art. 73 § 1 k.k. Sąd Rejonowy orzekł również o kosztach postępowania.

Apelację od wyroku złożył prokurator, który zaskarżył orzeczenie na niekorzyść oskarżonego w zakresie rozstrzygnięcia o karze.

Prokurator zarzucił zaskarżonemu wyrokowi błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mogący mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku polegający na uznaniu, iż w stosunku do oskarżonego M. J. zachodzą przesłanki do warunkowego zawieszenia wykonania wymierzonej mu kary pozbawienia wolności, podczas gdy postawa sprawcy, jego właściwość i warunki osobiste, dotychczasowy sposób życia oraz zachowanie się po popełnieniu przestępstwa wskazują, że warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności nie spełni celów kary, a w szczególności nie zapobiegnie powrotowi do przestępstwa, a oskarżonemu winna być wymierzona kara pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania.

Podnosząc powyższy zarzut skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w części dotyczącej rozstrzygnięcia o karze poprzez orzeczenie wobec M. J. kary pozbawienia wolności w wymiarze 8 miesięcy pozbawienia wolności.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora była zasadna i skutkowała zmianą zaskarżonego wyroku poprzez uchylenie orzeczenia o warunkowym zawieszeniu wykonania kary i oddaniu oskarżonego M. J. pod dozór kuratora, a także złagodzenie orzeczonej kary pozbawienia wolności do 6 miesięcy.

Na wstępie należy zauważyć, iż Sąd I instancji przeprowadził przewód sądowy zgodnie z wymogami procedury karnej, nie dopuścił się żadnych podlegających uwzględnieniu z urzędu uchybień, które skutkowałyby koniecznością uchylenia zaskarżonego wyroku niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów, stosownie do wymogów art. 439 k.p.k. czy art. 440 k.p.k.

Przechodząc do zarzutu apelacji, należy wskazać, iż Sąd I instancji, wymierzając oskarżonemu karę, prawidłowo rozważył istnienie okoliczności obciążających jak i łagodzących. I tak, słusznie Sąd Rejonowy uwzględnił przyznanie się oskarżonego do popełnienia zarzucanego mu czynu i naprawienie szkody w całości, zaś w zakresie okoliczności obciążających wziął pod uwagę wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu oraz winy, jak również wielokrotną karalność oskarżonego, w tym za przestępstwa przeciwko mieniu. Sąd Rejonowy dokonał jednak nietrafnej oceny, że realiach tej sprawy zachodzą przesłanki do warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary, jak o tym mowa w art. 69 kk na co słusznie zwrócił uwagę prokurator w apelacji.

W zakresie wymiaru kary Sąd odwoławczy uznał, iż wymierzona kara 2 lat pozbawienia wolności jest zbyt surowa. Kara 6 miesięcy pozbawiania wolności jest zgodna z dyrektywami wymiaru kary określonymi w art. 53 k.k. Sąd odwoławczy łagodząc karę baczył, aby pozostała ona w granicach przewidzianych przez ustawę oraz by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy. Przy wymiarze kary Sąd II instancji uwzględnił stopień społecznej szkodliwości czynu oraz wziął pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Sąd odwoławczy uwzględnił zarówno okoliczności łagodzące jak i obostrzające. Kara 6 miesięcy pozbawienia wolności, bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, będzie wystarczająco dolegliwa w stopniu wymaganym do uświadomienia oskarżonemu, że postąpił w sposób sprzeczny z porządkiem prawnym i jednocześnie powstrzyma go od kolejnych naruszeń porządku prawnego.

W ocenie Sądu odwoławczego brak było podstaw do warunkowego zawieszenia wykonania kary i przyjęcia, iż sama świadomość realnego zagrożenia zarządzenia wykonania kary pozbawiania wolności stanowić będzie dla oskarżonego wystarczającą przestrogę. Trafny był więc postulat prokuratora zawarty w apelacji, że wobec oskarżonego zachodzi konieczność wymierzenia bezwzględnej kary pozbawiania wolności, gdyż - jak wynika z uprzedniej karalności oskarżonego - jedynie odpowiednia kara bezwzględnego pozbawiania wolności może przekonać go do przestrzegania porządku prawnego. Oskarżony jest osobą kilkakrotnie karaną, w tym za przestępstwa przeciwko mieniu. Pomimo wcześniejszego odbywania kary w warunkach izolacji więziennej oskarżony ponownie popełnił przestępstwo.

Zdaniem Sądu II instancji brak było podstaw do przyjęcia pozytywnje prognozy kryminologicznej wobec oskarżonego, a tym samym warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności. Podkreślania wymaga wspomniany wyżej fakt wielokrotnej uprzedniej karalności oskarżonego. Jak zatem należy wnioskować, dotychczasowy sposób życia oskarżonego nie wskazuje, iż zastosowanie wobec niego warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawiania wolności będzie wystarczające dla osiągnięcia celów kary, w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa.

W ocenie Sądu odwoławczego również postawa sprawcy, właściwości i warunki osobiste jak też dotychczasowy sposób życia nie przemawiają za zastosowaniem wobec oskarżonego warunkowego zawieszenia wykonania kary. W zakresie postawy podkreślenia wymaga fakt, iż M. J. działał umyślnie w zamiarze bezpośrednim, zaś stopień jego winy był znaczny. Nie sposób zlekceważyć w szczególności tej okoliczności, że oskarżony okradł swojego pracodawcę, który go zatrudnił i obdarzył zaufaniem. Sam fakt naprawienia szkody na etapie postępowania sądowego nie wpłynął na inną od nagannej ocenę zachowania oskarżonego względem pracodawcy.

Te okoliczności, że oskarżony podjął obecnie pracę zarobkową oraz że ma chorą matkę nie wpływają w żadnej mierze na uznanie, iż apelacja prokuratora mogłaby być uznana za nietrafną. Zaistnienie w przyszłości ewentualnej potrzeby sprawowania opieki na matką (w przypadku braku innych osób bliskich) może stanowić przesłankę do ubiegania się o odroczenie wykonania kary, lecz pozostaje bez wpływu na zasadność orzeczenia kary pozbawienia wolności o charakterze bezwzględnym.

Z tych powodów apelacja prokuratora okazała się zasadna w stopniu oczywistym, stąd decyzja Sądu Okręgowego o uchyleniu orzeczenia o warunkowym zawieszeniu wykonania kary i oddaniu oskarżonego pod dozór kuratora oraz o złagodzeniu kary pozbawienia wolności mającej obecnie charakter bezwzględny.

O kosztach postępowania przed Sądem odwoławczym orzeczono zgodnie z art. 634 k.p.k. w zw. z art. 624 k.p.k. i z uwagi na sytuację rodzinną, majątkową oraz wysokość dochodów oskarżonego zwolniono go od obowiązku ich ponoszenia, obciążając wydatkami w nim poniesionymi Skarb Państwa.

Na podstawie § 19 w zw. z § 14 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy oskarżonego kwotę 420 złotych powiększoną o należny podatek VAT tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu w II instancji.