Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 października 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie III Wydział Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 24 października 2012 r. w Krakowie

sprawy z wniosku (...) Spółki z o.o. z siedzibą w L.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w C.

przy udziale zainteresowanego L. D.

o ubezpieczenie społeczne

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w C.

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie Wydziału VIII Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 1 lutego 2012 r. sygn. akt VIII U 1228/11

z m i e n i a zaskarżony wyrok i oddala odwołanie.

Sygn. akt III AUa 627/12

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 24 października 2012 r.

Wyrokiem z dnia 1 lutego 2012 r. Sąd Okręgowy w Krakowie VIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych zmienił decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. z dnia 11 maja 2011 r. w ten sposób, że ustalił iż L. D. nie podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu oraz wypadkowemu w okresie od 1 lipca 2008 r. do 30 września 2008 r. z tytułu zawartej w dniu 1 lipca 2008 r. „umowy o dzieło” - zlecenia z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w L..

Sąd Okręgowy stwierdził, że stan faktyczny sprawy był bezsporny i wynikał z umowy z dnia 1 lipca 2008 r. i z dnia 1 września 2008 r. zawartej pomiędzy (...): Sp. z o.o. a L. D. oraz z zeznań L. D. i przedstawiciela odwołującej się Spółki. Przedmiotem pierwszej umowy był montaż urządzeń b. w T. w okresie od 1 lipca 2008 r. do 31 sierpnia 2008 r. za wynagrodzeniem 4.300,00 zł., natomiast przedmiotem drugiej umowy był demontaż urządzeń b. w T. w okresie od 1 września 2008 r. do 30 września 2008 r. za wynagrodzeniem 2.400,00 zł. L. D. decyzją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych uzyskał od 5 marca 2004 r. prawo do górniczej emerytury, które to świadczenie jest mu wypłacane. Po otrzymaniu emerytury L. D. był zatrudniony w (...) Sp. z o.o. w P. od 5 grudnia 2006 r. do 20 czerwca 2008 r. (w okresie od 11 czerwca 2008 r. do 20 czerwca 2008 r. przebywał na urlopie bezpłatnym) oraz od 2 kwietnia 2009 r. do 30 czerwca 2009 r. w (...) Sp. z o.o. w C..

Sąd I instancji przyznał, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych i prawnych w zakresie kwalifikacji umów z dnia 1 lipca 2008 r. i z dnia 1 września 2008 r., nie mniej jednak sama kwalifikacja umów jako umów zlecenia, nie jest jedyną przesłanką decydującą o obowiązkowym objęciu zainteresowanego ubezpieczeniem społecznym: emerytalnym, rentowym i wypadkowym. Sąd Okręgowy podniósł, że L. D. przedmiotowe umowy zawarł z pracodawcą, z którym nie pozostawał w stosunku pracy.

Zdaniem Sądu I instancji istotnym dla rozstrzygnięcia jest to, że zainteresowany pobiera emeryturę. Powołując się zatem na art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 9 ust. 4a i 4b i art. 12 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. 2007 r. Nr 11, poz. 74 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym od 24 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r., wskazał, że umowa łącząca Spółkę z zainteresowanym (bez względu, czy to była umowa zlecenia czy umowa o dzieło) nie została zawarta z pracodawcą, z który zainteresowany pozostawałby w stosunku pracy. Sąd Okręgowy wobec problemów interpretacyjnych zaistniałych na gruncie niniejszej sprawy, stwierdził, że treść art. 9 ust. 4a i 4b sprowadza się do następującego brzmienia: osoby, wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia, mające ustalone prawo do emerytury lub renty, jeżeli równocześnie nie pozostają w stosunku pracy, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, jeżeli umowa agencyjna, umowa zlecenia lub inna umowa o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowa o dzieło, została zawarta z pracodawcą, z którym pozostają równocześnie w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonują pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostają w stosunku pracy.

Sąd Okręgowy mając na uwadze treść art. 469 k.p.a. za niedopuszczalne uznał częściowe cofnięcie odwołania przez spółkę, kierując się w tym względzie interesem ubezpieczonego.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji na zasadzie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku złożył organ rentowy wnosząc o jego zmianę i oddalenie odwołania. Organ rentowy zarzucił naruszenie prawa materialnego, tj. art. 6 pkt 4, art. 9 ust. 4a i 4b i art. 12 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. Dz.U. 2007 r. Nr 11, poz. 74 ze zm. – w brzemieniu obowiązującym do 31 grudnia 2008 r.) poprzez ich błędną wykładnię. W uzasadnieniu podniesiono, że jeśli osoba posiadająca uprawnienia emerytalne i rentowe zawiera umowę zlecenia i jest to dla niej jedyny tytuł do ubezpieczeń, to podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu z tytułu wykonywania pracy na podstawie tej umowy. Od 1 stycznia 2010 r. podlega także obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna.

Istota rozstrzygnięcia niniejszej sprawy sprowadza się do dokonania właściwej interpretacji przepisów regulujących kwestię podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu oraz wypadkowemu, osób pobierających emeryturę i wykonujących pracę w ramach umowy zlecenia, bądź umowy o dzieło. Kwestię tą w sposób jednoznaczny reguluje art. 9 ust. 4a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, który stanowi, że osoby, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4, mające ustalone prawo do emerytury lub renty podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, jeżeli równocześnie nie pozostają w stosunku pracy, z zastrzeżeniem ust. 4b. Przepis ten co do zasady nie budzi żadnych wątpliwości interpretacyjnych i w sposób jednoznaczny określa sytuacje kiedy osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, podlegają ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu. Niemniej jednak w okolicznościach niniejszej sprawy Sąd Okręgowy dokonał błędnej wykładni powyższego przepisu, co bezpośrednio skutkowało wydaniem wadliwego orzeczenia. Należy wskazać, iż bezspornym w niniejszej sprawie było, iż L. D. zawarł z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w L. umowę o której mowa w art. 6ust. 1 pkt 4 cyt. ustawy oraz, że nie pozostawał z tą spółką w stosunku pracy, a zatem nie było potrzeby odwoływać się do treści art. 9 ust. 4b cyt. ustawy. Jakkolwiek ust. 4a zawiera zastrzeżenia odnoszące się do ust. 4b, to jednakże, przepis ten w okolicznościach sprawy nie znajduje zastosowania. W tym stanie rzeczy uznać należy wywiedzioną przez organ rentowy apelację za w pełni uzasadnioną. Organ rentowy w zaskarżonej decyzji trafnie stwierdził, że L. D. jako osoba wykonująca pracę na podstawie zawartej z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w L. umowy podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu oraz wypadkowemu w okresie od 1 lipca 2008 r. do 30 września 2008 r.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji orzeczenia na zasadzie art. 386§1 k.p.c.