Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 2425/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25 lipca 2014 roku - znak (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. z urzędu przeliczył emeryturę J. J. od dnia
24 października 2013 roku, tj. od dnia nabycia uprawnień do emerytury. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia od dnia 1971 roku do 1994 roku. Wskaźnik podstawy wymiaru wyniósł 87,53 %. Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 87,53% przez kwotę bazową 3080,84 zł wyniosła 2.696,66 zł.

/decyzja - k. 109 - 110/

Odwołanie od ww. decyzji w dniu 18 sierpnia 2015 roku złożył pełnomocnik J. J., podnosząc, że zaskarżona decyzja została ubezpieczonemu doręczona w dniu 17 lipca 2015 roku. Pełnomocnik ubezpieczonego wniósł o jej zmianę poprzez dokonanie przeliczenia emerytury z 20 najkorzystniejszych lat przy przyjęciu do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne zarobków osiąganych przez ubezpieczonego w okresie pracy
w U. oraz w (...), a wyliczonych w oparciu o dokumenty przedłożone przez ubezpieczonego, a w szczególności o angaże z lat 1969-1977.

/ odwołanie - k. 2 - 4/

W odpowiedzi na odwołanie, złożone w dniu 16 września 2015 roku, organ rentowy wniósł o jego odrzucenie, podnosząc, że zostało odwołanie wniesione zostało po upływie miesiąca od dnia jego doręczenia, w związku z czym decyzja z dnia 25 lipca 2014 roku jest prawomocna. Organ rentowy wskazał, że decyzją z dnia 31 marca 2014 roku ponownie ustalił dla J. J. emeryturę od dnia 24 października 2013 roku, tj. od daty nabycia prawa do emerytury. Od decyzji tej wnioskodawca złożył odwołanie do sądu. W trakcie postępowania sądowego toczącego się pod sygn. akt VIII U 1967/14, wobec złożenia nowych dokumentów została wydana decyzja z dnia 25 lipca 2014 r. przeliczająca zaskarżoną decyzję z dnia
31 marca 2014 roku. Sąd na postępowaniu niejawnym umorzył zatem postępowanie postanowieniem z dnia 12 stycznia 2015 roku. Uzasadnienie tego postanowienia zawiera informację o decyzji z dnia 25 lipca 2015 r. Postanowienie to wraz z uzasadnieniem zostało doręczone w dniu 10 lutego 2015 roku pełnomocnikowi ubezpieczonego - adw. G. S., który reprezentuje go również w niniejszej sprawie. Zdaniem organu rentowego pełnomocnik najpóźniej w tym dniu dowiedział się zatem o decyzji z dnia 25 lipca 2014 roku.

/odpowiedź na odwołanie - k. 6 - 7/

W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie. Pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie, a pełnomocnik ZUS wniósł o jego odrzucenie.

/stanowiska stron - e-protokół z dnia 9 listopada 2016 roku - 00:25:10 - 00:27:24 - płyta
- k. 40/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją z dnia 24 października 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 1 października 2013 roku przyznał J. J. emeryturę od dnia 24 października 2013 roku.

/okoliczność bezsporna - a nadto: decyzja k. 51 - 54 akt ZUS/

Decyzją z dnia 31 marca 2014 roku - znak (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 21 stycznia 2014 roku przeliczył emeryturę J. J. od dnia 24 października 2013 roku, tj. od dnia nabycia uprawnień do emerytury.

/okoliczność bezsporna - a nadto: decyzja k. 93 - 96 akt ZUS/

W dniu 8 maja 2014 roku odwołanie od decyzji organu rentowego z dnia 31 marca 2014 roku, doręczonej ubezpieczonemu w dniu 7 kwietnia 2014 roku, wniósł pełnomocnik J. J. - adw. G. S., wnosząc o jej zmianę poprzez dokonanie przeliczenia emerytury z 20 najkorzystniejszych lat przy przyjęciu do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne zarobków osiąganych przez ubezpieczonego w okresie pracy w U. oraz w (...), a wyliczonych w oparciu o dokumenty przedłożone przez ubezpieczonego, a w szczególności o angaże z lat 1969-1977.

/okoliczność bezsporna - a nadto: odwołanie - k. 2 - 5 załączonych akt VIII U 1967/14/

Pismem procesowym z dnia 3 września 2014 roku złożonym w sprawie
o sygn. akt VIII U 1967/14 organ rentowy poinformował Sąd, że decyzją z dnia 25 lipca 2014 roku ponownie ustalono wysokość emerytury w oparciu o kartę zasiłkową zawierającą dane o wypłaconych zasiłkach chorobowych za okresy od 23 stycznia 1973 roku oraz od 7 lipca 1976 roku.

/ okoliczność bezsporna, a nadto: pismo procesowe - k. 28 załączonych akt VIII U 1967/14/

Postanowieniem z dnia 12 stycznia 2015 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt VIII U 1967/14, Sąd Okręgowy w Łodzi VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych umorzył postępowanie w sprawie z odwołania J. J. od decyzji ZUS z dnia 31 marca 2014 roku - znak (...). W uzasadnieniu postanowienia Sąd wskazał, że w toku postępowania, na podstawie złożonych nowych dowodów, wskazujących wysokość uzyskiwanego przez wnioskodawcę wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, organ rentowy decyzją z dnia 25 lipca 2014 roku uwzględnił żądanie wnioskodawcy i dokonał przeliczenia wysokości świadczenia. Sąd na podstawie art. 477 13 k.p.c. umorzył zatem postępowanie w sprawie.

/okoliczność bezsporna, a nadto: postanowienie wraz z uzasadnieniem - k. 32 - 32 verte załączonych akt VIII U 1967/14/

Powyższe postanowienie wraz z uzasadnieniem zostało doręczone pełnomocnikowi ubezpieczonego - adw. G. S. - w dniu 10 lutego 2015 roku.

/okoliczność bezsporna, a nadto: potwierdzenie odbioru - 34 - 34 verte załączonych akt VIII U 1967/14/

Decyzją z dnia 25 lipca 2014 roku - znak (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. z urzędu przeliczył emeryturę J. J. od dnia
24 października 2013 roku, tj. od dnia nabycia uprawnień do emerytury. Na decyzji znajduje się adnotacja: „wysłano dnia 28 lipca 2014 roku”.

/decyzja - k. 110/

W dniu 26 czerwca 2015 roku adw. G. S. działając jako pełnomocnik J. J. wniósł do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. pismo
o doręczenie ubezpieczonemu decyzji wydanej w toku postępowania o sygn. akt VIII U 1967/14.

/okoliczności bezsporne, pismo - k. 109 - 110 akt ZUS/

W dniu 15 lipca 2015 roku organ rentowy przesłał wnioskodawcy kserokopie decyzji z dnia 25 lipca 2014 roku.

/okoliczności bezsporne; a nadto: notatka - k. 111 -112/

J. J. mieszka przy ul. (...) w Ł.. Adres ten był również podany do wiadomości organu rentowego i na ten adres kierowana była korespondencja z ZUS. Wnioskodawca otrzymywał z ZUS korespondencję wysłaną zwykłym listem. Skrzynka pocztowa wnioskodawcy znajduje się na zewnątrz domku rodzinnego, w którym mieszka. Nigdy nie uległa zniszczeniu.

/ okoliczności bezsporne, a nadto: zeznania wnioskodawcy - e-protokół z dnia 9 listopada 2016 roku - 00:22:14 - 00:25:10 - płyta - k. 40 w zw. z e-protokół z dnia 6 kwietnia 2016 roku - 00:05:50 - 00:13:38 - płyta - k. 25; zeznania świadka T. J. - e-protokół z dnia
6 kwietnia 2016 roku - 00:18:54 - 00:26:12 - płyta - k. 25/

J. J. nie zgłaszał Poczcie Polskiej S.A. zastrzeżeń co do doręczanych przesyłek. Nie informował również placówki oddawczej, właściwej dla miejsca zamieszkania o uszkodzeniu skrzynki pocztowej i niedoręczaniu korespondencji.

/pismo - k. 27/

Decyzje i inne dokumenty otrzymywane z ZUS wnioskodawca przekazuje swojemu pełnomocnikowi - adw. G. S..

/zeznania świadka T. J. - e-protokół z dnia 9 listopada 2016 roku - 00:11:19 - 00:18:43; 00:18:43 - 00:20:41 płyta - k. 40/

Tak ustalony stan faktyczny w przeważającej części nie był sporny pomiędzy stronami.

W szczególności nie były kwestionowane okoliczności wydania zaskarżonej
w niniejszym postępowaniu decyzji. Decyzja ta wydana została w toku postępowania toczącego się przed tut. Sądem pod sygn. VIII U 1967/14. Sąd oparł się zatem również na dokumentach znajdujących się w aktach tej sprawy oraz na dokumentacji znajdującej się w aktach niniejszego postępowania, w tym w aktach ZUS.

Bezspornym jest również, że Sąd uzasadniając postanowienie o umorzeniu postępowania o sygn. akt VIII U 1967/14 na podstawie art. 477 13 k.p.c. wyjaśnił, co oczywiste, że przyczyną jego umorzenia było wydanie przez ZUS w dniu 25 lipca 2014 roku decyzji uwzględniającej żądanie ubezpieczonego.

Sporne natomiast były okoliczności doręczenia zaskarżonej decyzji. Korespondencja kierowana przez organ rentowy do wnioskodawcy odbywała się zawsze listem zwykłym.
W aktach ZUS znajduje się jednak adnotacja, że decyzja z dnia 25 lipca 2014 roku została wysłana w dniu: „wysłano dnia 28 lipca 2014 roku”.

Sąd ustalając stan faktyczny tylko częściowo oparł się na zeznaniach wnioskodawcy
i świadka - jego żony, T. J.. Zeznania te były dość chaotyczne i wewnętrznie sprzeczne. Zeznający zasłaniali się niepamięcią, nie potrafili sprecyzować, jakie dokumenty otrzymywali z ZUS. Raz stwierdzali, że otrzymali kilka decyzji oraz inne pisma z ZUS, a na kolejnej rozprawie, podnosili, że pierwsza decyzja, jaka do nich dotarła to właśnie decyzja z dnia 25 lipca 2014 roku doręczona w dniu 17 lipca 2015 roku, kiedy wrócili z urlopu. Jednocześnie świadek T. J. zeznała na rozprawie w dniu 6 kwietnia 2016 roku, że niniejsza sprawa jest pierwszą, jaka się toczy, zapominając o postępowaniu o sygn. akt VIII U 1967/14, które toczyło się z odwołania od decyzji z dnia 31 sierpnia 2014 roku - doręczonej, jak wskazał w tym odwołaniu sam pełnomocnik, w dniu 7 kwietnia 2014 roku.

Wnioskodawca i jego żona zeznali jednak, że całą dokumentację otrzymywaną z ZUS przekazywali adw. G. S.. Reprezentujący ich pełnomocnik oświadczył natomiast na rozprawie w dniu 9 listopada 2016 roku, że wnioskodawca otrzymał zaskarżoną decyzję w lipcu 2015 roku, dlatego odwołanie zostało złożone w sierpniu 2015 roku w terminie. Oświadczył również, że informacje o tym, że wydana została decyzja z dnia 25 lipca 2014 roku uzyskał od wnioskodawcy i jego żony, ale nie wie skąd oni taką informację powzięli. Po chwili jednak sprecyzował, że sam otrzymał uzasadnienie postanowienia o umorzeniu postępowania o sygn. akt VIII U 1967/14 i z jego treści dowiedział się o wydaniu decyzji.

Bezspornym jest, że ten sam pełnomocnik, który występuje w niniejszej sprawie, występował również w postępowaniu o sygn. akt VIII U 1967/14. W aktach tamtego postępowania znajduje się potwierdzenie odbioru z dnia 10 lutego 2015 roku postanowienia wysłanego pełnomocnikowi wraz z uzasadnieniem. Najpóźniej w tej dacie miał on zatem wiedzę na temat treści zaskarżonej decyzji, co sam przyznał w toku niniejszego postępowania.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył co następuje:

Odwołanie wnioskodawcy podlega odrzuceniu.

Zgodnie z art. 477 9 § 1 k.p.c. odwołanie od decyzji organów rentowych wnosi się na piśmie do organu, który wydał decyzję lub do protokołu sporządzonego przez ten organ,
w terminie miesiąca od doręczenia odpisu decyzji.

W myśl art. 477 9 § 3 k.p.c. Sąd odrzuci odwołanie wniesione po upływie terminu, chyba że przekroczenie terminu nie jest nadmierne i nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się.

Z okoliczności rozpoznawanej sprawy wynika, że odwołanie zostało wniesione po upływie roku od dnia doręczenia decyzji, co niewątpliwe oznacza przekroczenie miesięcznego terminu do wniesienia odwołania i stanowi podstawę do jego odrzucenia zgodnie z powołanymi przepisami.

W odrębnym postępowaniu w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych postępowanie o przywrócenie terminu w odniesieniu do odwołania, czyli pisma wszczynającego postępowanie, nie jest stosowane. Sąd dokonuje oceny, czy przekroczenie terminu było nadmierne oraz czy nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się. Sąd może potraktować spóźnione odwołanie tak, jakby zostało wniesione w terminie, pod warunkiem jednoczesnego spełnienia się obu przesłanek: przekroczenie terminu nie może być nadmierne, zaś jego przyczyna musi być niezależna od odwołującego się ( tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 21 marca 2006 r., sygn.. akt III UK 168/05, Legalis nr 179355).

Za przyczyny niezależne od ubezpieczonego w złożeniu spóźnionego odwołania uważa się zwykle chorobę, nieporadność, brak właściwej porady i opieki, czy wprowadzenie w błąd przez organ rentowy. Stosownie do oceny tych okoliczności odwołanie podlega odrzuceniu albo nadaje mu się bieg. W niniejszej sprawie tego rodzaju okoliczności jednak nie zaszły.

Zgodnie z art. 71 a ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych ( t. j. Dz. U. z 2016 roku, poz. 963 ze zm.) ZUS może przesyłać pisma i decyzje listem zwykłym, jednak w razie sporu ciężar dowodu doręczenia pisma lub decyzji, o których mowa w ust. 1, spoczywa na Zakładzie.

Jednym dowodem na potwierdzenie wysłania wnioskodawcy decyzji z dnia 25 lipca 2014 roku tuż po jej wydaniu, jest adnotacja w aktach ZUS: „wysłano dnia 28 lipca 2014 roku”.

ZUS podniósł jednak, że przed Sądem toczyło się już wcześniej postępowanie
z odwołania J. J. od decyzji z dnia 31 marca 2014 roku. Postępowanie to zakończyło się umorzeniem na podstawie art. 477 13 k.p.c. właśnie w związku z wydaniem decyzji z dnia 25 lipca 2014 roku uwzględniającej roszczenie wnioskodawcy.

Wnioskodawca był wówczas reprezentowany przez adw. G. S., który jest jego pełnomocnikiem również w niniejszym postępowaniu. Słusznie zatem podnosi ZUS, że pełnomocnik z treści uzasadnienia postanowienia Sądu Okręgowego w Łodzi o umorzeniu postępowania wydanego w dniu 12 stycznia 2015 roku w sprawie o sygn. akt VIII U 1967/14 dowiedział się o istnieniu decyzji z dnia 25 lipca 2014 roku.

Pełnomocnik nie wniósł zażalenia na postanowienie z dnia 12 stycznia 2015 roku. Musiał zatem znać treść decyzji zmieniającej zaskarżoną decyzję z dnia 31 marca 2014 roku, zgadzając się ze stanowiskiem Sądu, że roszczenie wnioskodawcy zostało uwzględnione.

Wnioskodawca oraz jego żona zgodnie zeznali, że wszystkie sprawy związane z ZUS przekazywali swojemu pełnomocnikowi adw. G. S.. Zdaniem Sądu brak jest w niniejszej sprawie okoliczności wskazujących na to, że korespondencja wysyłana nawet listem zwykłym mogła nie dotrzeć do ubezpieczonego. Jak już wcześniej wskazano wnioskodawca oraz świadek nie mają pełnego rozeznania w przedmiocie toczących się postępowań zarówno przez ZUS jak i przed Sądem, nie mają też precyzyjnej wiedzy
o dokumentacji otrzymywanej z ZUS na przestrzeni ostatnich lat. Strona jest jednak reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, który z kolei nie może zasłaniać się nieznajomością istotnych okoliczności sprawy, a tym bardziej nieznajomością prawa.

Zdaniem Sądu wnioskodawca otrzymał decyzję z dnia 25 lipca 2014 roku. Trudno zrozumieć bowiem, dlaczego w przeciwnym razie pełnomocnik nie domagał się doręczenia spornej decyzji już wcześniej, tj. tuż po zapoznaniu się z treścią uzasadnienia postanowienia z dnia 12 stycznia 2015 roku wydanego w sprawie o sygn. akt VIII U 1967/14.

W ocenie Sądu złożenie dopiero w dniu 26 czerwca 2015 roku wniosku o doręczenie decyzji z dnia 25 lipca 2014 roku, miało na celu jedynie usprawiedliwienie uchybienia miesięcznemu terminowi do wniesienia odwołania.

Sąd nie dopatrzył się przy tym spełnienia przesłanek do potraktowania spóźnionego odwołania tak, jakby było wniesione w terminie. Nie można bowiem przyjąć, że przyczyna przekroczenia terminu była niezależna od odwołującego się, skoro był reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, który nawet jeśli z jakiegoś powodu nie otrzymał decyzji doręczonej swojemu mocodawcy, to znał jej treść najpóźniej w dniu 10 lutego 2015 roku
(tj. w dacie doręczenia postanowienia z dnia 12 stycznia 2015 roku) i już wtedy powinien był podjąć stosowane kroki prawne w razie braku akceptacji dla treści wydanej decyzji, bądź uznania, że decyzja rzeczywiście nie została doręczona. Zrobił to jednak po upływie pół roku od tej daty.

Przekroczenie terminu jest zatem nadmierne, a jego przyczyna zależna jest od strony odwołującej się. Zgodnie z art. 477 9 § 3 k.p.c. odwołanie wnioskodawcy podlega odrzuceniu jako spóźnione.

Mając powyższe na uwadze, Sąd na podstawie art. 477 9 § 3 k.p.c. orzekł jak
w sentencji postanowienia.

ZARZĄDZENIE

Odpis postanowienia doręczyć pełnomocnikowi ubezpieczonego.

Dnia 7 grudnia 2016 roku

M.U.