Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

  Dnia 9 grudnia 2016 r.

  Sąd Okręgowy w Gliwicach, X Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący Sędzia SO Leszek Guza

Sędzia SO Iwona Wańczura (spr.)

Sędzia SR (del.) Rafał Baranek

Protokolant Grzegorz Kaczmarczyk

po rozpoznaniu 9 grudnia 2016 r. w Gliwicach

na rozprawie sprawy

z urzędu

przy udziale:

1.  wierzyciela M. G. (1)

2.  wierzyciela J. G.

3.  dłużnika P. G.

4.  Komornika Sądowego Małgorzaty Głąb przy Sądzie Rejonowym w Gliwicach

o wpis do Rejestru Dłużników Niewypłacalnych

na skutek apelacji wniesionej przez dłużnika

od postanowienia Sądu Rejonowego w Gliwicach

z 14 marca 2016 r.

sygn. akt GL. X Ns. – Rej. KRS 23988/15/928

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie i sprawę przekazać Sądowi Rejonowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania.

SSO Iwona Wańczura SSO Leszek Guza SSR (del.) Rafał Baranek

Sygn. akt X Ga 278/16

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 4 września 2015r, sygn. akt Gl. X. Ns.-Rej. KRS 15308/15/889 referendarz sądowy wpisał do Rejestru Dłużników Niewypłacalnych dane dłużnika P. G., dane dotyczące podstawy wpisu – wpis dłużnika, o którym mowa w art. 1086 § 4 kpc, informacje o tytule wykonawczym – Sąd Rejonowy w Gliwicach Wydział IV Rodzinny
i Nieletnich, IVRC 420/13, 25.08.2014, kwota wierzytelności – zaległości za okres dłuższy niż sześć miesięcy: 12.008,16 zł oraz dane wierzycieli – J. G. i M. G. (1).

W dniu 28 września 2015r. dłużnik P. G. złożył skargę na powyższe postanowienie, wnosząc o wykreślenie jego osoby z Rejestru Dłużników Niewypłacalnych ze względu na nieprawdziwość informacji. Podniósł, że nie zalega z należnościami wobec wierzycieli, na dowód czego przedłożył kopię protokołu wysłuchania dłużnika przez komornika i wniósł
o dopuszczenie dowodu z akt sprawy sygn. akt II Co 3176/15 oraz wezwanie wierzycieli do wskazania, za jaki okres i w jakiej kwocie ich ewentualne roszczenia są zasadne.

Odpisy skargi doręczono wierzycielom i komornikowi. Komornik podtrzymał swoje stanowisko i wskazał, że podstawą wpisu do rejestru dłużników niewypłacalnych jest art. 1086 § 4 kpc i wniosek jest składany przez komornika
z urzędu. W przedmiotowej sprawie na dzień wystąpienia przez komornika do Sądu o wpis dłużnika do rejestru dłużników niewypłacalnych posiadał dłużnik zaległości, o których mowa w przytoczonym wyżej przepisie. Dopiero po złożeniu wniosku o wpis na wniosek wierzyciela umorzono postępowanie egzekucyjne, ale dotyczące alimentów bieżących na rzecz jednego z wierzycieli - M. G. (1), począwszy od 1 czerwca 2015 r, w pozostałym zakresie postanowieniem z dnia 5 stycznia 2016 r. postępowanie egzekucyjne zawieszono. Wskazał dalej komornik, że na dzień wystąpienia do Sądu o wpis do rejestru dłużników niewypłacalnych wniosek ten był zasadny, gdyż uzasadniały go okoliczności potwierdzone w aktach sprawy. Wierzyciele nie zajęli stanowiska na skargę dłużnika.

Zaskarżonym postanowieniem z 14 marca 2016 r. Sąd I instancji utrzymał
w mocy postanowienie referendarza sądowego z dnia 4 września 2015 r.
i dokonany na jego podstawie wpis w całości oraz stwierdził, że koszty postępowania z wniesionej skargi ponosi w całości uczestnik P. G..

Sąd I instancji zważył, że zgodnie z art. 55 pkt 5 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym „do rejestru dłużników niewypłacalnych wpisuje się z urzędu: dłużników, o których mowa w art. 1086 § 4 Kodeksu postępowania cywilnego.” Zgodnie zaś z art. 1086 § 4 kpc „w razie powstania zaległości za okres dłuższy niż 6 miesięcy komornik z urzędu składa wniosek do Krajowego Rejestru Sądowego o wpis dłużnika do rejestru dłużników niewypłacalnych. Wniosek komornika nie podlega opłacie sądowej.”

W oświadczeniu z dnia 22.05. 2015r., sygn. akt KMP 54/13, Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Gliwicach Małgorzata Głąb wskazała, że zaległość dłużnika P. G. przekracza 6 miesięcy i wynosi na dzień złożenia wniosku, tj. 22 maja 2015r. kwotę 12 008,16 zł, a powstała na podstawie tytułu wykonawczego – wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach Wydział
IV Rodzinny i Nieletnich, IVRC 420/13 z dnia 25.08.2014r.

Jedynie zatem wykazanie przez dłużnika w niniejszym postępowaniu skargowym, że nie zalegał on przez 6 miesięcy wobec wierzyciela z zapłatą kwoty alimentów, co wiązałoby się z wydaniem oświadczenia przez Komornika, że zaległość dłużnika nie przekraczała 6 miesięcy albo, że nie istniała w ogóle podstawa prawna do płacenia alimentów wobec wierzyciela, byłoby podstawą do uchylenia orzeczenia referendarza sądowego i dokonanego na jego podstawie wpisu dłużnika do Rejestru Dłużników Niewypłacalnych. Dłużnik jednak tej okoliczności w żaden sposób nie udowodnił. Nadto, jak wskazał Sąd Najwyższy: „Sąd rejestrowy w postępowaniu o wpis do rejestru dłużników niewypłacalnych (art. 55 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym, nie bada przyczyn niewypłacalności dłużnika. W związku
z tym twierdzenia skarżącego, wskazane w skardze, że nie posiada zaległości wobec wierzycieli, na dowód czego przedłożył kserokopię protokołu wysłuchania przez komornika z 25 września 2015r, w którym zawarto oświadczenie dłużnika, że dokonał wpłat na konto wierzycieli na łączną kwotę 15 875,45 zł, jednak nie wynika, kiedy dokonano tych wpłat i czy obejmowały one kwotę oraz okres należności objętych podstawą wpisu do rejestru dłużników niewypłacalnych. Natomiast okoliczności wskazane w skardze, dotyczące akt wynikających ze sprawy II Co 3176/15, które dopuścił Sąd
z urzędu, sporządzając odpisy z tych akt i dołączając je do akt niniejszej sprawy, nie mają znaczenia dla oceny zasadności wpisu dłużnika do RDN, ponieważ w niniejszej sprawie podstawą wpisu nie jest postanowienie
o nakazaniu wyjawienia majątku – z art. 55 pkt 3 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym lecz podstawą wpisu jest podstawa – art. 1086 § 4 Kodeksu postępowania cywilnego, czyli zaleganie ze świadczeniem alimentacyjnym za okres powyżej sześciu miesięcy – art. 55 pkt 5 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym.

Wystarczającym dokumentem na podstawie, którego dokonywany jest wpis dłużnika do RDN jest oświadczenie komornika, w którym komornik wskazuje podstawę wniosku, wysokość zaległości dłużnika, jej tytuł i okres zaległości . Nie jest możliwe wykreślenie dłużnika z RDN nawet po całkowitym spełnieniu przez niego świadczenia, co podkreśla sankcyjny charakter wpisu do tego rejestru. Jedyną podstawą wykreślenia wpisu z RDN jest art. 59 ust. 1 ustawy o KRS, zgodnie z którym sąd rejestrowy z urzędu wykreśla wpisy
z rejestru dłużników niewypłacalnych w razie uchylenia lub zmiany postanowienia, na którego podstawie wpisy były dokonane oraz jego ust. 2, zgodnie z którym sąd rejestrowy z urzędu dokonuje wykreślenia wpisów, gdy uchylono orzeczenie o ogłoszeniu upadłości, albo na wniosek osoby wpisanej do rejestru dłużników niewypłacalnych, gdy tytuł wykonawczy, który stanowił podstawę wpisu, został prawomocnym orzeczeniem sądu pozbawiony wykonalności. Nadto stosownie do art. 60 ust. 1 ustawy o KRS: „Wpisy dokonane w rejestrze dłużników niewypłacalnych podlegają wykreśleniu
z urzędu po upływie 10 lat od dokonania wpisu. Jeżeli w orzeczeniu sądu prowadzącego postępowanie upadłościowe został oznaczony krótszy termin zakazu, wykreślenie może nastąpić na wniosek dłużnika po upływie tego terminu. Wpisy wykreślone w całości nie podlegają ujawnieniu.”

Z uwagi zatem na fakt, iż z oświadczenia z 22 maja 2015 r, sygn. akt KMP 54/13, Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Gliwicach M. G. (2) wynika, że zaległość dłużnika P. G. przekracza 6 miesięcy
i wynosi na dzień złożenia wniosku, tj. 22 maja 2015 r. kwotę 12 008,16 zł,
a nadto podtrzymała komornik swoje stanowisko w odpowiedzi na skargę dłużnika pismem z dnia 28 stycznia 2016r. wskazując, że istniały na dzień złożenia wniosku o wpis zaległości dłużnika powyżej sześciu miesięcy uzasadniające dokonanie wpisu, Sąd był zatem zobowiązany do dokonania wpisu dłużnika do Rejestru Dłużników Niewypłacalnych z urzędu na podstawie art. 55 pkt 5 ustawy o KRS. Orzeczenie Sąd I instancji uzasadnił przepisem art. 55 pkt 5 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym i art. 518(1) § 3a kpc a o kosztach w postaci opłaty sądowej od wniesionej skargi orzekł na podstawie art. 694 (8)§1 k.p.c.

Apelację od powyższego postanowienia złożył dłużnik, zarzucając Komornikowi sądowemu nieprawdziwość danych, dotyczących wielkości zadłużenia i brak wnikliwości w badaniu stanu faktycznego – istniejącego zadłużenia oraz nieskuteczność we wzywaniu wierzycieli do potwierdzenia wpłat. Wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia. W uzasadnieniu zarzucił, że informował Komornika o płaceniu alimentów w niepełnej wysokości i obniżeniu alimentów. Przyznał, że po grudniu 2013 r. posiadał zaległości alimentacyjne, a Komornik zawiadomił o tym po maju 2015 r, kiedy dłużnik zaczął płacić pełną wartość bieżących alimentów. Podobnie spóźniony był wniosek Komornika o wyjawienie majątku.

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacja dłużnika zasługuje na uwzględnienie.

Do skargi dłużnik załączył protokół Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Gliwicach z dnia 25 września 2015 r, z którego wynika okazanie wpłaty alimentów na kwotę 15 875,45 zł . Rozpoznając sprawę na skutek skargi, Sąd uzyskał informację od Komornika, że po złożeniu zawiadomienia, na wniosek wierzyciela umorzono postępowanie egzekucyjne w zakresie alimentów bieżących na rzecz M. G. (1) począwszy od 1 czerwca 2015 r, a w pozostałym zakresie postanowieniem z 5 stycznia 2016 r. postępowanie egzekucyjne zawieszono na podstawie art. 177 § 1 pkt 6 kpc. Postępowanie z wniosku Komornika o wyjawienie majątku Sąd Rejonowy
w Gliwicach w sprawie II Co 3176/15 umorzył postanowieniem z dnia 11 stycznia 2016 r, a podczas posiedzenia w tej sprawie wierzyciel M. G. (1) oświadczył, że podjął pracę od czerwca 2015 r. i rezygnuje ze świadczeń alimentacyjnych, natomiast wierzyciel J. G. wyjaśnił, że nie istnieją w stosunku do niego żadne zaległości alimentacyjne.

W świetle tych okoliczności Sąd Okręgowy zważył, że w chwili orzekania przez Sąd I instancji nie istniały przesłanki do dokonania wpisu P. G. do rejestru dłużników niewypłacalnych.

Zgodnie z art. 316 § 1 kpc po zamknięciu rozprawy sąd wydaje wyrok, biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy,
a przepis art. 361 kpc stanowi, że do postanowień stosuje się odpowiednio przepisy o wyrokach, jeżeli kodeks nie stanowi inaczej.

Z mocy art. 13 § 2 kpc przepisy o procesie stosuje się odpowiednio do innych rodzajów postępowań unormowanych w niniejszym kodeksie, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.

O ile nawet w chwili zawiadomienia Sądu rejestrowego przez Komornika istniały przesłanki z art.55 pkt 5 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, o tyle po wniesieniu skargi Sąd I instancji winien jako podstawę rozstrzygnięcia ustalać stan faktyczny istniejący w chwili orzekania. W przypadku innych, przewidzianych art.55 powołanej ustawy przesłanek wpisu do RDN, istotnie dopiero uchylenie określonych orzeczeń sądu mogłoby spowodować niedokonanie wpisu, bądź uchylenie wcześniej dokonanego. Odnośnie natomiast do istnienia zaległości za okres sześciu miesięcy, określonych w art. 1086 § 4 kpc, celowe wydaje się uwzględniać – w przypadku podniesienia tej okoliczności przez dłużnika w skardze - czy ta zaległość istnieje w chwili orzekania, a zatem, czy dłużnik jest, a nie: był niewypłacalny. Przeciwne stanowisko skutkowałoby nadmiernym napiętnowaniem zobowiązanego do alimentacji, a w konsekwencji mogłoby utrudniać mu wywiązywanie się
z obowiązku alimentacyjnego w sytuacji, gdyby źródłem dochodów miało być prowadzenie działalności gospodarczej. Jest oczywistym bowiem brak zaufania kontrahentów do osoby, wpisanej w rejestrze dłużników niewypłacalnych.

Art. 694 ⁷ kpc stanowi, że w razie uwzględnienia środka odwoławczego od orzeczenia wydanego w postępowaniu rejestrowym, dotyczącego wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego, sąd drugiej instancji uchyla zaskarżone orzeczenie i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania sądowi rejestrowemu. Rozpoznając ponownie sprawę, sąd rejestrowy uwzględnia wskazania sądu drugiej instancji oraz aktualny stan rejestru.

Rozpoznając ponownie sprawę, Sąd rejestrowy wyjaśni, czy obecnie P. G. posiada zaległości alimentacyjne, jeśli tak, czy obejmują okres sześciu miesięcy, a w razie negatywnych ustaleń, umorzy postępowanie.

SSO Iwona Wańczura SSO Leszek Guza SSR (del.) Rafał Baranek