Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 października 2016 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Kazimierz Kostrzewa

Protokolant: protokolant sądowy Marta Bartusiak

po rozpoznaniu w dniu 18 października 2016 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania J. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 24 lutego 2015 roku nr (...)oraz

z dnia 22 lutego 2016 roku nr (...)

w sprawie J. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o przeliczenie kapitału początkowego

I.  zmienia zaskarżoną decyzję z dnia 22 lutego 2016 roku w ten sposób, że ustala odwołującej J. G. wysokość kapitału początkowego na kwotę 83.792,28 zł;

II.  odrzuca odwołanie od decyzji z dnia 24 lutego 2015 roku.

Sygn. akt IV U 230/16

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 18 października 2016 r.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. decyzją z dnia 24.02.2015 r. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz.1440 z późn. zm. ) odmówił J. G. ponownego ustalenia wysokości kapitału początkowego na dzień 01.01.1999 r., ponieważ przedłożone dowody nie powodują zmiany wartości kapitału początkowego. Okres zatrudnienia od 15.11.1988 r. do 01.03.1991 r. nie został wystarczająco udowodniony - brak możliwości ustalenia, czy podczas wykonywania umowy agencyjnej została osiągnięta co najmniej połowa najniższego wynagrodzenia przez okres 6 kolejnych miesięcy.

Niniejszą decyzję zaskarżyła na rozprawie w dniu 09.08.2016 r. J. G. zarzucając, iż organ rentowy nie wykonał prawomocnej decyzji z dnia 09.11.2015 r. (k.25).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. decyzją z dnia 22.02.2016 r. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz.1440 z późn. zm. ) odmówił J. G. ponownego ustalenia wysokości kapitału początkowego na dzień 01.01.1999 r., ponieważ zgodnie z decyzją z dnia 24.02.2015 r. Oddział odmówił już przeliczenia kapitału początkowego uznając, że okres zatrudnienia od 15.11.1988 r. do 01.03.1991 r. nie został wystarczająco udowodniony. Od tej decyzji J. G. wniosła odwołanie do sądu. Prawomocnym postanowieniem z dnia 26.11.2015 r. Sąd Okręgowy w Tarnowie umorzył postępowanie w sprawie, a tym samym decyzja z dnia 24.02.2015 r. stała się prawomocna. Obecnie nie przedłożono nowych dowodów, które miałyby wpływ na wysokość kapitału początkowego, dlatego postanowiono jak w sentencji decyzji.

J. G. wniosła odwołanie od decyzji z dnia 22.02.2016 r. zarzucając jej nierozpoznanie istoty sprawy, gdyż rozstrzygniecie ZUS nie odnosi się do tego, co było przedmiotem wniosku z dnia 18.02.2016 r. na podstawie art. 114 ust. 2 pkt. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS zarzuciła organowi rentowemu nie wydanie decyzji o przeliczeniu emerytury w zw. z ostateczną decyzją z dnia 9 listopada 2015 r. oraz bezczynność. Domagała się zmiany zaskarżonej decyzji poprzez uwzględnienie treści decyzji z dnia 09.11.2015 r.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. wniósł o jego oddalenie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

J. G. urodzona w dniu (...) w okresie od 15.11.1988 r. do 01.03.1991 r. pracowała w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowym (...) na podstawie umowy agencyjnej. Zgodnie z umową zawartą z tym przedsiębiorstwem (...) prowadziła na podstawie umowy agencyjnej punkt sprzedaży detalicznej i osiągała wynagrodzenie ustalone na warunkach prowizyjnych, które wynosić miało 3,5% obrotu. Wykonywanie umowy agencyjnej potwierdzają także dokumenty poświadczające zakup towarów na poczet prowadzonego przez odwołująca punktu sprzedaży. W spornym okresie dochody J. G. z tytułu wynagrodzenia prowizyjnego zdecydowanie przewyższały przeciętne wynagrodzenie. Zakład rozliczał się z ZUS na podstawie deklaracji bezimiennych bez imiennego wykazu ubezpieczonych i bez informacji o składnikach wynagrodzenia tych osób. Dokumentacja pracownicza została zniszczona, a pracodawca zlikwidowany.

(dowód: zeznania odwołującej – k. 25 as,

umowa z dnia 17.10.1988 r., rachunki i faktury VAT –k.48-52 ar I, 66-67 ar czIII ).

Sąd Okręgowy w Tarnowie w sprawie sygn. akt IV U (...) z odwołania J. G. od decyzji organu rentowego z dnia 24.02.2015 r. o wysokość kapitału początkowego zobowiązał organ rentowy do hipotetycznego wyliczenia wysokości kapitału początkowego z uwzględnieniem za okres od 15.11.1988 r. do 31.12.1990 r. za podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne najniższe wynagrodzenie , a za okres od 01.01.1991 r. do 01.03.1991 r.za podstawę odpowiadająca 60% przeciętnego wynagrodzenia. Organ rentowy wykonując zarządzenie Sądu dokonał hipotetycznego wyliczenia kapitału początkowego decyzją z dnia 09.11.2015 r. Po przeliczeniu hipotetyczna wysokość kapitału początkowego wynosi 83792,28 zł. Sąd w sprawie IV U (...) zwrócił się do J. G. o oświadczenie się czy decyzja z dnia 09.11.2015 r. zaspokaja jej roszczenia i czy w związku z tym cofa odwołanie. J. G. oświadczyła, że decyzja z dnia 09.11.2015 r. zaspokaja jej roszczenia i cofa odwołanie. Sąd Okręgowy w Tarnowie postanowieniem z dnia 26 listopada 2015 r. sygn. akt (...) umorzył postępowanie w sprawie z odwołania J. G. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z dnia 24.02.2015 r. Postanowienie uprawomocniło się z dniem 16.12.2015 r.

(dowód: akta sprawy T. Sadu sygn. akt IV U (...)).

Sąd zobowiązał organ rentowy do wyliczenia kapitału początkowego J. G. z uwzględnieniem za okres od 15.11.1988 r. do 31.12.1990 r. za podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne najniższe wynagrodzenie , a za okres od 01.01.1991 r. do 01.03.1991 r.za podstawę odpowiadająca 60% przeciętnego wynagrodzenia. Organ rentowy wykonując zarządzenie Sądu dokonał przeliczenia i wskazał, że hipotetyczna wysokość kapitału początkowego wynosi 83792,28 zł.

(dowód: pismo ZUS z dnia 26.08.2016 r. z załącznikiem -k. 30-31 as)

Powyższe okoliczności Sąd ustalił w oparciu o dokumenty urzędowe, stanowiące stosownie do art. 244 § 1 k.p.c. dowód tego co zostało w nich urzędowo zaświadczone, dokumenty te nie były nadto w żaden sposób kwestionowane przez strony dlatego też zostały w całości uznane przez Sąd za wiarygodne i prawdziwe.

Sąd uznał zeznania odwołującej słuchanej w niniejszej sprawie w charakterze strony za wiarygodne jednakże odwołująca nie posiadała istotnych informacji z uwagi na upływ czasu i brak dokumentacji z tego okresu zatrudnienia w tym dokumentacji płacowej, ale na ich podstawie Sąd ustalił, że w spornym okresie jej dochody zdecydowanie przewyższały przeciętne wynagrodzenie.

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie J. G. od decyzji z dnia 22.02.2016 r. zasługiwało na uwzględnienie.

Przedmiotem postępowania było ustalenie, czy organ rentowy prawidłowo odmówił przeliczenia wysokości kapitału początkowego z uwzględnieniem okresu zatrudnienia od 15.11.1988 r. do 01.03.1991 r., kiedy to była zatrudniona w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowym (...) w charakterze agenta punktu sprzedaży detalicznej, a wynagrodzenie było ustalone na warunkach prowizyjnych.

Podstawę uwzględniania okresów składkowych i nieskładkowych dla potrzeb ustalania prawa do świadczeń emerytalno-rentowych stanowi art. 5 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który w ust. 1 stanowi, że przy ustalaniu prawa do emerytury i renty i obliczaniu ich wysokości uwzględnia się, z zastrzeżeniem ust. 2-5 okresy składkowe, o których mowa w art. 6 pkt 1 i okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 2. Zgodnie z art. 6 ust. 2 pkt 13 ustawy

za okresy składkowe uważa się również przypadające przed dniem 15 listopada 1991 r. następujące okresy, za które została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne albo za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne pracy na obszarze Państwa Polskiego wykonywanej na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia oraz współpracy przy wykonywaniu takiej umowy:

a)objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego i okresy kontynuowania tego ubezpieczenia, za które opłacono składkę na to ubezpieczenie lub w których występowało zwolnienie od opłacania składki,

b)wykonywanej przed dniem 1 stycznia 1976 r., jeżeli umowa odpowiadała warunkom ubezpieczenia obowiązującym w tym dniu.

zaliczenie okresu wykonywania po dniu 1 stycznia 1976 r. umów cywilnoprawnych w tym umowy agencyjnej uzależnione jest od faktu opłacania składek.

W myśl przepisów ustawy z dnia 19 grudnia 1975 r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz. U. Nr 45, poz. 232) obowiązkowe ubezpieczenie społeczne obejmowało osoby wykonujące stale i odpłatnie pracę na podstawie umowy zlecenia zawartej z jednostkami gospodarki uspołecznionej. pracę tę uważało się za wykonywana stale, jeżeli trwała nieprzerwanie , co najmniej 6 miesięcy. Składkę na ubezpieczenie społeczne opłacało się za każdy miesiąc, w którym istniało ubezpieczenie. Zgodnie z art. 27 ust. 1 powołanej ustawy jeżeli po upływie roku kalendarzowego okażę się, że w ciągu roku przeciętny miesięczny dochód z wykonywania umowy nie osiągnął połowy najniższego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej, składki opłacane za ten rok podlegają zwrotowi, a tego roku nie wlicza się do okresu ubezpieczenia wymaganego do uzyskania świadczeń na podstawie ustawy. Stosownie do § 10 Rozporządzenia Ministra Pracy, Płacy i Spraw Socjalnych z dnia 14 lutego 1976 r. w sprawie trybu postępowania w zakresie ubezpieczenia społecznego osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz. U. Nr 6 poz. 33), po upływie roku kalendarzowego jednostka gospodarki uspołecznionej sprawdza, czy łączna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie była niższa od sześciokrotnej kwoty najniższego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce uspołecznionej, jednostka gospodarki uspołecznionej zwraca ubezpieczonemu opłaconą przez niego część składki na ubezpieczenie, pomniejszoną o wypłacone w tym okresie zasiłki chorobowe, macierzyńskie, porodowe i rodzinne. Stosownie do treści § 24 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 stycznia 1990 r. w sprawie w sprawie wysokości i podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, zgłaszania do ubezpieczenia społecznego oraz rozliczania składek i świadczeń z ubezpieczenia społecznego (t. jedn. Dz. U. z 1993 r. Nr 68 poz. 330), w okresie kontynuowania ubezpieczenia składkę na ubezpieczenie społeczne opłaca w całości ubezpieczony w wysokości i od podstawy wymiaru składki za okres ostatniego miesiąca kalendarzowego, w którym istniał obowiązek ubezpieczenia, nie niższej jednak od kwoty odpowiadającej 60% przeciętnego wynagrodzenia.

Odwołująca w toku niniejszego postępowania nie była w stanie przedłożyć dodatkowej dokumentacji z okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Produkcyjno-Handlowym (...) na podstawie umowy agencyjnej. Dokumentacja pracownicza została zniszczona, a pracodawca zlikwidowany, a ponadto Przedsiębiorstwo składało deklaracje bezimienne bez imiennego wykazu ubezpieczonych i bez informacji o składnikach wynagrodzenia tych osób. Odwołująca dysponuje jedynie umową agencyjną oraz posiada część rachunków i faktur VAT potwierdzających fakt prowadzenia punktu sprzedaży. J. G. prowadziła na podstawie umowy agencyjnej punkt sprzedaży detalicznej i osiągała wynagrodzenie ustalone na warunkach prowizyjnych, które wynosiło 3,5% obrotu. Zakład rozliczał się z ZUS na podstawie deklaracji bezimiennych, dokumentacja pracownicza została zniszczona, a pracodawca zlikwidowany. W spornym okresie dochody J. G. z tytułu wynagrodzenia za prowadzenie punktu sprzedaży zdecydowanie przewyższały przeciętne wynagrodzenie. Sąd w oparciu o dostępny materiał dowodowy ustalił, że zarobki odwołującej w spornym okresie zdecydowanie przewyższały sześciokrotność kwoty najniższego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce uspołecznionej w poszczególnych latach w okresie od 15.11.1988 r. do 31.12.1990 r, a za okres od 01.01.1991 r. do 01.03.1991 r. jej dochody wynosiły co najmniej 60 % przeciętnego wynagrodzenia. z uwagi na powyższe cały sporny okres od 15.11.1988 r. do 01.03.1991 r. podlegał doliczeniu do okresów zatrudniania i wynagrodzenie uzyskane w tym okresie winno zostać doliczone przy ustalaniu wysokości kapitału początkowego. Organ rentowy wykonując zarządzenie Sądu dokonał hipotetycznego

wyliczenia kapitału początkowego J. G. i ustalił jego hipotetyczna wysokość kapitału początkowego wynosi 83792,28 zł. Sąd uwzględniając odwołanie zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego z dnia 22.02.2016 r. w ten sposób, że ustalił wysokość Kapitału początkowego odwołującej na kwotę 83792,28 zł.

Wobec powyższych okoliczności, na mocy powołanych wyżej przepisów prawa materialnego i art. 477 ¹⁴§ 2 k.p.c., należało orzec jak w pkt. I wyroku.

J. G. w toku niniejszego postępowania wniosła również odwołanie od decyzji organu rentowego z dnia 24.02.2015 r. odmawiającej ponownego ustalenia wysokości kapitału początkowego na dzień 01.01.1999 r., ponieważ przedłożone dowody nie powodują zmiany wartości kapitału początkowego. Okres zatrudnienia od 15.11.1988 r. do 01.03.1991 r. nie został wystarczająco udowodniony - brak możliwości ustalenia, czy podczas wykonywania umowy agencyjnej została osiągnięta co najmniej połowa najniższego wynagrodzenia przez okres 6 kolejnych miesięcy.

Zgodnie z art. 199 §1 pkt 2 k.p.c. Sąd odrzuci pozew jeżeli o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami sprawa jest w toku albo została prawomocnie zakończona. Odwołująca zaskarżyła przedmiotową decyzję i sprawa toczyła się w Tut. Sądzie pod sygn. akt IV U (...). Sąd Okręgowy w T. w sprawie z odwołania od decyzji z dnia 24.02.2015 r. zobowiązał organ rentowy do hipotetycznego wyliczenia wysokości kapitału początkowego z uwzględnieniem za okres od 15.11.1988 r. do 31.12.1990 r. za podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne najniższe wynagrodzenie , a za okres od 01.01.1991 r. do 01.03.1991 r.za podstawę odpowiadająca 60% przeciętnego wynagrodzenia. Organ rentowy wykonując zarządzenie Sądu dokonał hipotetycznego wyliczenia kapitału początkowego decyzją z dnia 09.11.2015 r. Po przeliczeniu hipotetyczna wysokość kapitału początkowego wynosi 83792,28 zł. Sąd w sprawie IV U (...) zwrócił się do J. G. o oświadczenie się czy decyzja z dnia 09.11.2015 r. zaspokaja jej roszczenia i czy w związku z tym cofa odwołanie. J. G. oświadczyła, że decyzja z dnia 09.11.2015 r. zaspokaja jej roszczenia i cofa odwołanie. Prawomocnym postanowieniem z dnia 26.11.2015 r. Sąd Okręgowy w T. umorzył postępowanie w sprawie, a tym samym decyzja z dnia 24.02.2015 r. stała się prawomocna.

Z tych względów postanowiono jak w pkt II wyroku – na podstawie art. 199 §1 pkt 2 k.p.c.