Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 grudnia 2016r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 grudnia 2016r. w S.

odwołania M. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 14 grudnia 2015 r. Nr (...)- (...)

w sprawie M. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala prawo M. K. do stałej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od
01 listopada 2015r.

Sygn. akt: IV U 11/16 UZASADNIENIE

Decyzją z 14 grudnia 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.57 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych odmówił M. K. od 1 listopada 2015r. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy wskazując, że u ubezpieczonego nie stwierdzono niezdolności do pracy.

Odwołanie od w/w decyzji złożył M. K. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu stanowiska wskazał, że jest niezdolny do pracy z powodu przepukliny kręgosłupa, niedowładu prawej nogi, padaczki, a także z powodu schorzenia psychicznego (odwołanie k.1 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wskazując że zaskarżona decyzja wydana została na podstawie orzeczenia komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 20 listopada 2015r., która nie stwierdziła u ubezpieczonego niezdolności do pracy, a odwołanie nie wnosi do sprawy żadnych nowych dowodów faktycznych lub prawnych, które uzasadniałyby zmianę tej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.2-3 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony M. K. od 8 września 2011r. uprawniony był do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, początkowo na okres do 31 października 2014r., a następnie do 31 października 2015r. (pierwsza decyzja z 10 listopada 2011r. o ustaleniu prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres do 31 października 2014r. k.37-38 akt rentowych oraz decyzja z 29 października 2014r. o ustaleniu prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres do 31 października 2015r. k.49 akt rentowych). W dniu 9 września 2015r. ubezpieczony wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres (wniosek k.50 akt rentowych). Rozpoznając wniosek organ rentowy skierował ubezpieczonego na badanie przez lekarza orzecznika ZUS, który w orzeczeniu z 22 października 2015r. ustalił, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy (orzeczenie lekarza orzecznika z 22 października 2015r. k.53 akt rentowych). Na skutek sprzeciwu ubezpieczonego od powyższego orzeczenia lekarza orzecznika ubezpieczony skierowany został na badanie przez komisję lekarską ZUS, która w orzeczeniu z 20 listopada 2015r. ustaliła, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy (sprzeciw ubezpieczonego od orzeczenia lekarza orzecznika k.49 akt rentowych – tom dokumentacji medycznej i orzeczenie komisji lekarskiej k.55 akt rentowych). Na podstawie powyższego orzeczenia, zaskarżoną decyzją z 14 grudnia 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres (decyzja z 14 grudnia 2015r. k.56 akt rentowych).

Ubezpieczony ma 40 lat i wykształcenie zawodowe – stolarz. Ubezpieczony pracował w swoim zawodzie w okresie 3-letniej praktycznej nauki zawodu w Zakładzie (...) w W. (świadectwo pracy za okres od września 1993r. do sierpnia 1996r. k.4 akt rentowych). Po ukończeniu nauki zawodu ubezpieczony podjął zatrudnienie jako wykwalifikowany stolarz najpierw w Zakładzie Produkcyjno-Usługowym (...) w W., gdzie pracował w okresach: od 1 lutego 1997r. do 31 marca 1998r., od 11 sierpnia 1998r. do 31 grudnia 1998r., od 6 kwietnia 1999r. do 31 grudnia 1999r., od 2 maja 2001r. do 10 maja 2002r., od 2 września 2002r. do 31 grudnia 2002r. i od 1 września 2003r. do 29 lutego 2004r. (świadectwa pracy k.7-9 i 11-13 akt rentowych), a następnie w Zakładzie Produkcyjno-Handlowym (...) w W., gdzie pracował od 1 października 2004r. do 28 czerwca 2010r. (świadectwo pracy k.14 akt rentowych). Zakłady, w których pracował ubezpieczony produkowały meble. W okresie zatrudnienia w tych zakładach ubezpieczony pracował jako pilarz na maszynie do cięcia drewna, a później płyt, za wyjątkiem ostatnich 2 lat zatrudnienia u ostatniego pracodawcy ,tj. R. K., kiedy to z uwagi na stan zdrowia i nadużywanie alhoholu ubezpieczony został przesunięty na stanowisko pomocnika pilarza i zajmował się odbieraniem od pilarza pociętych płyt (wywiad zawodowy z 10 sierpnia 2010r. sporządzony przez pracodawcę ubezpieczonego R. K. k.3 akt rentowych – tom dokumentacji medycznej za zaświadczeniem o stanie zdrowia z 2 sierpnia 2010r., kwestionariusz kwalifikacji zawodowych z 8 października 2015r. sporządzony przez ubezpieczonego k.36 akt rentowych – tom dokumentacji medycznej w teczce, wyjaśnienia ubezpieczonego k.25-25v akt sprawy oraz zeznania ubezpieczonego k.47v akt sprawy).

Ubezpieczony cierpi na padaczkę z rzadkimi napadami toniczno-klonicznymi, nawracające bóle kręgosłupa C i L/S na podłożu zmian dyskopatycznych bez upośledzenia jego ruchomości, utrwalony niedowład wiotki stopy prawej bez istotnej dysfunkcji chodu, napadowe zaburzenia rytmu serca w trakcie diagnostyki oraz zespół zależności alkoholowej w fazie deklarowanej abstynencji. Powyższe schorzenie kręgosłupa oraz niedowład wiotki stopy prawej ubezpieczonego stanowią przeciwwskazanie do ciężkiej pracy fizycznej oraz do dźwigania dużych ciężarów. Aktualny stan układu krążenia ubezpieczonego, nie dający objawów klinicznych, nie powoduje u ubezpieczonego niezdolności do pracy, podobnie jak objawy psychopatologiczne związane z uzależnieniem od alkoholu, leczonym w 2010r. stacjonarną terapią odwykową. Natomiast rozpoznana u ubezpieczonego padaczka z rzadkimi napadami toniczno-klonicznymi (ostatni około 2 lata temu) oraz okresowymi lewostronnymi napadowymi połowiczymi bólami głowy skutkuje trwałą niezdolnością ubezpieczonego do wykonywania pracy na stanowisku stolarza w kontakcie z maszynami w ruchu i z koniecznością używania ostrych narzędzi (opinia biegłych ortopedy, neurologa, kardiologa, psychiatry i psychologa k.7-9 i 12 akt sprawy oraz uzupełniające opinie tych biegłych k.27-28 i 31 akt sprawy).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego M. K. podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art.57 ust. 1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015r., poz.748 ze zm.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki: jest niezdolny do pracy, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, a niezdolność do pracy powstała w czasie zatrudnienia, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania zatrudnienia, przy czym ostatniego wymogu nie stosuje do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy. W myśl art.12 ust.1, 2 i 3 ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, a częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Rozstrzygnięcie o zasadności odwołania ubezpieczonego od decyzji organu rentowego odmawiającej mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy wymagało ustalenia, czy u ubezpieczonego istnieje w dalszym ciągu niezdolność do pracy, a jeżeli tak to jakiego stopnia. W tym celu Sąd zasięgnął opinii specjalistów z zakresu ortopedii, neurologii, kardiologii, psychiatrii i psychologii. Sporządzona na tę okoliczność opinia zespołu biegłych dała podstawy do ustalenia, że ubezpieczony jest nadal ,tj. od 1 listopada 2015r. osobą częściowo niezdolną do pracy, przy czym niezdolność ta z uwagi na charakter schorzenia, które ją powoduje ,tj. padaczki z napadami toniczno-klonicznymi ma charakter trwały. W tym miejscu wskazać należy, że w części C opinii podstawowej zawierającej wnioski, biegli wskazali, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy (opinia k.12 akt sprawy), jednakże w opinii uzupełniającej - odpowiadając na pytanie Sądu dotyczące zdolności ubezpieczonego do wykonywania pracy w zawodzie stolarza - biegli ortopeda, neurolog i kardiolog stwierdzili, że ubezpieczony jest niezdolny do pracy jako stolarz z użyciem maszyn w ruchu i ostrych narzędzi (opinia uzupełniająca k.28 akt sprawy), a w dalszym uzupełnieniu opinii (na k.31 akt sprawy) doprecyzowali, że jest to niezdolność trwała. Analizując powyższą opinię biegłych Sąd doszedł do przekonania, że opinia ta daje podstawę do oparcia na niej rozstrzygnięcia, ale w kształcie po jej uzupełnieniu, w którym biegli odnieśli się do zdolności ubezpieczonego do wykonywania pracy zgodnej z posiadanymi przez niego kwalifikacjami, a zatem na stanowisku stolarza. Sąd pominął natomiast te ustalenia biegłych, w których biegli stwierdzają, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy, ale czynią to bez odniesienia się do kwalifikacji ubezpieczonego albo wskazują, że ubezpieczony z racji młodego wieku i rzadkich napadów padaczkowych może wykonywać proste prace fizyczne na poziomie „O” (opinia podstawowa k.12 i ostatni akapit opinii uzupełniającej k.28 akt sprawy). Nie ulega wątpliwości, że poza kompetencjami biegłych leży ustalenie jakie prace może wykonywać ubezpieczony, a także wnioskowanie o istnieniu bądź nie niezdolności do pracy bez uwzględnienia kwalifikacji ubezpieczonego. Zauważyć bowiem należy, że ustawodawca przewidział dwa stopnie niezdolności do pracy, przy czym „lżejszy” stopień ,tj. częściowa niezdolność do pracy istnieje, jeżeli dana osoba w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji – art.12 ust.3 ustawy emerytalnej. Okoliczność, że ubezpieczony może wykonywać proste prace fizyczne bez użycia ostrych narzędzi i na poziomie „O” nie oznacza, że jest zdolny do wykonywania pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami, a zatem pracy na stanowisku stolarza, co ostatecznie biegli stwierdzili w opinii uzupełniającej (na k.28 i 31 akt).

W ocenie Sądu nie może być wątpliwości, że ubezpieczony z zawodu jest stolarzem i przez kilkanaście lat (od 1993r. - początek nauki zawodu do około 2008r.) wykonywał ten zawód pracując w zakładach produkujących meble, przy czym do jego obowiązków należało cięcie drewna lub płyt wykorzystywanych do tej produkcji. W tym zakresie Sad oparł się dowodach z dokumentów oraz spójnych zeznaniach ubezpieczonego. Ubezpieczony przyznał, że przez ostatnie dwa lata pracy nie obsługiwał już maszyn w ruchu przeznaczonych do cięcia drewna, ale wcześniej począwszy od nauki zawodu stolarza pracował z użyciem ostrych narzędzi (k.25-25v i k.47v akt sprawy). Sąd nie podzielił stanowiska organu rentowego przedstawionego w piśmie na k.39 akt sprawy, jakoby ubezpieczony nigdy nie wykonywał zawodu stolarza z użyciem ostrych narzędzi, a jedynie pracował przy montażu mebli. W tym zakresie organ rentowy powołuje się na dość lakoniczny zapis zawarty w jednostkowym dokumencie w postaci opinii konsultanta z zakresu psychologii sporządzonej w dniu 8 października 2015r. (na k.40 akt rentowych – tom dokumentacji medycznej w teczce) pomijając pozostałe dowody z dokumentów w postaci wywiadu zawodowego z 10 sierpnia 2010r. sporządzonego przez pracodawcę ubezpieczonego w osobie R. K. (na k.3 akt rentowych – tom dokumentacji medycznej za zaświadczeniem o stanie zdrowia z 2 sierpnia 2010r.), w którym w/w pracodawca wskazał, że ubezpieczony pracuje na stanowisku stolarza, czy też w postaci kwestionariusza kwalifikacji zawodowych z 8 października 2015r. wypełnionego przez ubezpieczonego (na k.36 akt rentowych – tom dokumentacji medycznej w teczce), w którym ubezpieczony wskazał, że wykonywał pracę stolarza, a precyzyjniej pilarza. Zauważyć również należy, że w opinii lekarskiej komisji ZUS z 20 listopada 2015r., stanowiącej podstawę do wydania orzeczenia komisji z tej samej daty, znajdują się zapisy oparte o wywiad z ubezpieczonym, które potwierdzają, iż ubezpieczony nie pracował przy maszynach w ruchu jedynie przez ostatnie 2 lata zatrudnienia (vide: k.52 i 53 akt rentowych – tom dokumentacji medycznej w teczce). Zapisy co do wykonywania przez ubezpieczonego zawodu stolarza znajdują się również w pierwszej opinii lekarza orzecznika wydanej w dniu 21 października 2011r. w sprawie o rentę (na k.88 akt rentowych – tom dokumentacji medycznej za zaświadczeniem o stanie zdrowia z 2 sierpnia 2010r.). Okoliczności te potwierdzają zeznania ubezpieczonego i trafność ustaleń Sądu, że ubezpieczony tak z racji zdobytego wykształcenia zawodowego, jak i z tytułu faktycznego wykonywania pracy stolarza jest z zawodu stolarzem i te kwalifikacje należy mieć na uwadze ustalając, czy ubezpieczony jest niezdolny do pracy. W ocenie Sądu fakt, iż przez ostanie 2 lata zatrudnienia ubezpieczony – ze względu na stan zdrowia - nie pracował przy użyciu ostrych narzędzi i wykonywał prostsze prace fizyczne nie podważają powyższego ustalenia i nie czynią z ubezpieczonego pracownika niewykwalifikowanego albo przekwalifikowanego do innego zawodu. Co do twierdzenia organu rentowego, że ubezpieczony jest osobą młodą i może wykonywać inne prace, które nie będą poniżej jego kwalifikacji, wskazać należy, że z opinii biegłych wynika, iż w rzeczywistości ubezpieczony może wykonywać proste prace fizyczne bez użycia ostrych narzędzi, ale jak już wskazano w sprawie o rentę z tytułu niezdolności do pracy należy brać pod uwagę kwalifikacje osoby ubezpieczonej. Co do młodego wieku ubezpieczonego podnieść należy, że analiza akt rentowych pokazuje, iż organ rentowy badał zasadność przekwalifikowania zawodowego ubezpieczonego, ale jak wynika z przytoczonej wyżej opinii konsultanta psychologa z 8 października 2015r. niskie dyspozycje funkcji poznawczych i wykonawczych na podłożu organicznego uszkodzenia centralnego układu nerwowego nie rokują u ubezpieczonego efektywności nauki nowego zawodu (opinia na k.40 akt rentowych – tom dokumentacji medycznej w teczce).

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji wyroku.