Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII U 1948/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 listopada 2016 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Stachurska

Protokolant: Urszula Kalinowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 listopada 2016 r. w Warszawie

sprawy A. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział
w W.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania A. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W.

z dnia 20 sierpnia 2014 roku, znak: (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  przyznaje adwokatowi P. M. ze Skarbu Państwa-
kasy Sądu Okręgowego Warszawa-Praga kwotę 60 zł
(sześćdziesiąt złotych) plus VAT tytułem zwrotu kosztów
nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oraz kwotę
307,46 (trzysta siedem złotych czterdzieści sześć groszy) tytułem
zwrotu niezbędnych wydatków.

UZASADNIENIE

A. G. w dniu 11 września 2014r. złożył, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W., odwołanie od decyzji z dnia 20 sierpnia 2014r. (znak: (...)) odmawiającej przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony wskazał, że nie zgadza się z decyzją organu rentowego, podnosząc, że okres stażu pracy podany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypadający na okres od 12 lutego 2003r. do 15 kwietnia 2003r., w zaświadczeniu jest o jeden dzień dłuższy, tj. przypada od 12 lutego 2003r. do 16 kwietnia 2003r. To w konsekwencji powoduje, że łączny staż pracy wydłuża się z 4 lat, 11 miesięcy i 29 dni - jak obliczył organ rentowy- do pełnych 5 lat.

Ubezpieczony podkreślił także, że w okresie pracy pojawiły się u niego problemy z kręgosłupem, w związku z czym był poddawany prześwietleniom i zabiegom fizykoterapii. Dodatkowo został zaliczony przez Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności do stopnia niepełnosprawności lekkiego (-05-R). Niepełnosprawność, która się u niego pojawiła, ma związek z wykonywaną przez niego pracą. Z uwagi na konieczność częstych wizyt i zabiegów fizykoterapii został zwolniony z pracy, a obecnie przebywa w Zakładzie Karnym, w którym nie ma możliwości wykonywania pracy przeznaczonej dla osób z niepełnosprawnością. Ubezpieczony wskazał również, że w 2012r. przeszedł rozległy zawał serca i posiada orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS nr (...) z dnia 25 lipca 2014r. o częściowej niezdolności do pracy, orzeczonej do 31 lipca 2017r., a ponadto oczekuje na wykonanie zabiegu operacyjnego kręgosłupa (odwołanie z dnia 2 września 2014r., k. 2 – 3 a.s.).

W piśmie procesowym z dnia 18 września 2014r. zatytułowanym (...) ubezpieczony wskazał, że skarżona przez niego decyzja jest krzywdząca także z uwagi na fakt, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjął jako składkowy okres od dnia 2 lutego 2007r. do dnia 19 października 2009r., natomiast z zaświadczenia o wykonywanej pracy wynika, że okres ten jest dłuższy również o jeden dzień i przypada od 2 lutego 2009r. do 20 października 2009r. Ubezpieczony wskazał, że przy uwzględnieniu do stażu pracy pominiętych przez Zakład dni spełnia warunek 5 lat stażu pracy. Nadto wnioskodawca podniósł, że w 2012r. lub 2013r. był zarejestrowany w Urzędzie Pracy przy ul. (...) i posiada na tą okoliczność zaświadczenie (pismo procesowe ubezpieczonego z dnia 18 września 2014r., k. 4-5 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 6 października 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania na podstawie
art. 477 14 § 1 k.p.c.

W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wskazał, że ubezpieczony został skierowany na badanie do komisji lekarskiej ZUS, która orzeczeniem z dnia 25 lipca 2014r. uznała go za częściowo niezdolnego do pracy od 30 sierpnia 2012r. do 31 lipca 2017r., jednak nie został spełniony drugi z warunków uregulowanych w art. 57 i 58 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013r., poz. 1440 ze zm.) uprawniających wnioskodawcę do świadczenia. Ubezpieczony w dziesięcioleciu przed zgłoszeniem wniosku, a więc w okresie od 3 czerwca 2004r. do 2 czerwca 2014r. nie udokumentował wymaganego 5 letniego okresu składkowego i nieskładkowego. W okresie od 3 czerwca 2004r. do 2 czerwca 2014r. udokumentował 4 lata, 9 miesięcy i 27 dni okresów składkowych i nieskładkowych, natomiast w dziesięcioleciu przed dniem powstania niezdolności do pracy, tj. w okresie od 30 sierpnia 2002r. do 29 sierpnia 2012r. udokumentował 4 lata, 11 miesięcy i 29 dni. Wobec powyższego organ rentowy w dniu 20 sierpnia 2014r. wydał decyzję znak: (...), odmawiającą ubezpieczonemu prawa do świadczenia. Organ rentowy odniósł się również do pisma procesowego A. G. z dnia 18 września 2014r. wskazując, że okresy zatrudnienia wynikają z dokumentacji ubezpieczonego, tj. z poświadczenia z dnia 7 sierpnia 2014r. potwierdzającego zatrudnienie wnioskodawcy w „Areszcie Śledczym – W. B.” w okresie od 12 lutego 2003r. do 15 kwietnia 2003r. oraz z poświadczenia z dnia 10 czerwca 2014r., z którego wynika, że ubezpieczony zatrudniony był w Drukarni (...) w okresie od 2 lutego 2007r. do 19 października 2009r. (odpowiedź na odwołanie z dnia 6 października 2014r., k. 6 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. G., urodzony (...), z zawodu technik poligraf, od 2001 roku odbywa wyrok 15 lat pozbawienia wolności (kwestionariusz oceny stanu zdrowia - dokumentacja lekarska, k. 1). W okresie od 12 lutego 2003r. do 15 kwietnia 2003r. został skierowany do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności w Areszcie Śledczym W. B. w W. świadcząc pracę w wymiarze 7/8 etatu w charakterze pracownika fizycznego i w związku z tym w tym czasie był zgłoszony do ubezpieczeń społecznych (poświadczenie z dnia 7 sierpnia 2014r., k. 53-55 a.r., pismo z dnia 11 lutego 2016r., k. 189 a.s., (...), k. 93 a.s., (...), k. 94 a.s., (...), k. 95 a.s.). Za wykonywaną pracę otrzymał wynagrodzenie w wysokości:

- za luty 2003r. - 445,00 zł brutto;

- za marzec 2003r. - 704,47 zł brutto;

- za kwiecień 2003r. - 280,84 zł brutto.

Za wskazany okres pracy ubezpieczonego zostały odprowadzone od wynagrodzenia składki na ubezpieczenie emerytalne w łącznej kwocie 139,60 zł oraz na ubezpieczenie rentowe w wysokości 92,97 zł (pismo z dnia 12 marca 2015r., k. 105 a.s.).

W trakcie zatrudnienia w okresie od 12 lutego 2003r. do 15 kwietnia 2003r. ubezpieczony zaczynał pracę od godziny 7:00. Do jego obowiązków należało wykonywanie czynności między innymi w warsztacie, kotłowni czy też w hydroforni. Były to głównie czynności pomocnicze, w zależności od potrzeb realizowane na różnych stanowiskach pracy (zeznania ubezpieczonego A. G., skrócony protokół rozprawy z dnia 28 listopada 2016r., k. 305 - 307 a.s., płyta CD, k. 308 a.s.; zeznania świadka A. Ś. (1), skrócony protokół rozprawy z dnia 15 czerwca 2016r., k. 227 - 228 a.s., płyta CD, k. 229 a.s.). W dniu 15 kwietnia 2003r. A. G. świadczył pracę po raz ostatni. W tym dniu oddalił się z wyznaczonego stanowiska pracy i przy warsztacie usiłował wykonać nóż z pleksi. Warsztat ten znajdował się nieco na uboczu hali pracowniczej. Około godziny 12:00 ubezpieczony został zauważony przez funkcjonariusza Aresztu Śledczego podczas szlifowania noża. W związku z tym incydentem został karnie wyprowadzony z miejsca pracy i decyzją Dyrektora Aresztu Śledczego z dnia 16 kwietnia 2003r. został wycofany z zatrudnienia. Po tym zdarzeniu został przeniesiony na inny oddział (zeznania ubezpieczonego A. G., skrócony protokół rozprawy z dnia 28 listopada 2016r., k. 305 - 307 a.s., płyta CD, k. 308 a.s.; zeznania świadka A. Ś. (1), skrócony protokół rozprawy z dnia 15 czerwca 2016r., k. 227 - 228 a.s., płyta CD, k. 229 a.s.; pismo z Aresztu Śledczego W.B. z dnia 11 lutego 2016r., k. 189 a.s.; rejestr zatrudnienia osadzonego, k. 220 a.s.; pismo z dnia 10 sierpnia 2016r., k. 255 a.s.).

Następnie ubezpieczony przebywając w Areszcie Śledczym W.M. w okresach:

- od 9 grudnia 2005r. do 5 czerwca 2006r.;

- od 2 lutego 2007r. do 31 grudnia 2007r.

zatrudniony był w „Drukarni (...) przy ulicy (...) w W. w wymiarze pełnego etatu. Od 1 stycznia 2008r. do 29 lutego 2008r. u powyższego pracodawcy wykonywał pracę w wymiarze ¼ etatu, z kolei w okresie od 1 marca 2008r. do 19 października 2009r. świadczył pracę w wymiarze ¾ etatu. Ubezpieczony zakończył pracę w dniu 19 października 2009r. (poświadczenie z dnia 10 czerwca 2014r., k. 45 – 48 a.r., zaświadczenie o wykonywaniu pracy z dnia 19 czerwca 2013r., k. 13 a.r., pismo Zakładu Karnego w Ż. –z dnia 7 marca 2016r. oraz zestawienie miesięcznego zarobku, k. 190 – 191 a.s., (...), k. 192 a.s., (...), k. 193 a.s., rejestr zatrudnienia osadzonego, k. 220 a.s.).

W okresie od 20 stycznia 2010r. do 30 czerwca 2010r. oraz od 1 lipca 2010r. do 30 sierpnia 2011r. A. G. ponownie świadczył pracę w wymiarze ¾ etatu. Ubezpieczony w „Drukarni (...) zatrudniony było jako pracownik fizyczny (poświadczenie z dnia 10 czerwca 2014r., k. 45 – 48 a.r., zaświadczenie o wykonywaniu pracy z dnia 19 czerwca 2013r., k. 13 a.r., rejestr zatrudnienia osadzonego, k. 220 a.s.).

Z racji zatrudnienia u wymienionego pracodawcy odprowadzane były składki na ubezpieczenia społeczne (dokumentacja ZUS, k. 97 – 104 a.s.).

W dniu 3 czerwca 2014r. ubezpieczony złożył wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy wraz z informacją dotyczącą okresów składkowych i nieskładkowych, załączając dokumentację potwierdzającą te okresy (wniosek wraz załącznikami, k. 1 – 13 a.r.).

W dniu 10 lipca 2014r. zostało wydane orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS, który uznał A. G. za częściowo niezdolnego do pracy do dnia 31 lipca 2017r., natomiast data powstania częściowej niezdolności została oznaczona na dzień 9 sierpnia 2013r. (orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS, k. 22 a.r.).

W dniu 11 lipca 2014r. Z-ca Głównego Lekarza Orzecznika ZUS zgłosiła zarzut wadliwości orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 10 lipca 2014r., podnosząc, iż zastrzeżenia budzi data orzeczonej niezdolności do pracy w świetle dokumentacji medycznej ubezpieczonego. Wobec powyższego sprawa została przekazana do Komisji Lekarskiej Zakładu (pismo z dnia 11 lipca 2014r., k. 25 a.r.).

W dniu 25 lipca 2014r. zostało wydane orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS nr (...), która podtrzymała ustalenia zawarte w orzeczeniu Lekarza Orzecznika ZUS, wskazując odmiennie jedynie datę powstania częściowej niezdolności do pracy wskazując, iż przypada ona na 30 sierpnia 2012r. (orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS nr (...) z dnia 25 lipca 2014r., k. 33 a.r.).

W dniu 20 sierpnia 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. wydał decyzję znak (...), którą odmówił A. G. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że ubezpieczony nie posiada wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, tj. 5 lat, które powinny przypadać w dziesięcioleciu przed dniem powstania niezdolności do pracy lub w dziesięcioleciu przed dniem złożenia wniosku. Organ rentowy wyliczył, że ubezpieczony legitymuje się stażem wynoszącym 4 lata, 11 miesięcy i 29 dni. Do tego okresu zostały zaliczone następujące okresy składkowe:

- od 12 lutego 2003r. do 15 kwietnia 2003r.;

- od 9 grudnia 2005r. do 5 czerwca 2006r.;

- od 2 lutego 2007r. do 19 października 2009r.;

- od 20 stycznia 2010r. do 30 sierpnia 2011r.;

- od 12 września 2011r. do 12 września 2011r.

(decyzja ZUS z dnia 20 sierpnia 2014r., znak: I/20/045048146, k. 65 a.r.).

Ubezpieczony odwołał się od powyższej decyzji (odwołanie z dnia 2 września 2014r., k. 2 a.s.).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach sprawy oraz na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach rentowych . Ich autentyczność, zdaniem Sądu nie budziła żadnych zastrzeżeń, choć w dokumentacji organu rentowego i zaświadczeniu o wykonywaniu pracy z dnia 19 czerwca 2013r. (k. 13) zachodzi rozbieżność odnosząca się do długości okresu zatrudnienia. Zaświadczenie o wykonywaniu pracy wykazuje 3 różnice w stosunku do danych, które wynikały z dokumentacji organu rentowego. A mianowicie różnił się okres pracy w Areszcie Śledczym W.B., który w ocenie organu rentowego przypadał w okresie od 12 lutego 2003r. do 15 kwietnia 2003r., natomiast ubezpieczony twierdził, że zatrudnienie trwało 1 dzień dłużej. Kolejna różnica dotyczyła okresu zatrudnienia w Areszcie Śledczym W.M., który zgodnie z zaświadczeniem o wykonywaniu pracy trwał od 9 stycznia 2006r. do 5 czerwca 2006r., natomiast organ rentowy wskazał, iż początek zatrudnienia przypadał na dzień 9 grudnia 2005r., a więc zatrudnienie było o miesiąc dłuższe. Tego jednak ubezpieczony nie kwestionował. Kolejnym okresem zatrudnienia, stanowiącym drugi okres sporny był okres zatrudnienia w Areszcie Śledczym W.M., w którym to ubezpieczony wykonywał pracę od 1 marca 2008r. do 19 października 2009r. zgodnie ze stanowiskiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Natomiast w ocenie ubezpieczonego i przedstawionej przez niego dokumentacji zatrudnienie to było o 1 dzień dłuższe.

Sąd oceniając w/w dowody oraz zeznania ubezpieczonego i świadka A. Ś. (1), przyjął, że prawidłowe są dane wynikające z dokumentacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, co będzie przedmiotem szczegółowej analizy w dalszej części.

Zeznania świadka A. Ś. (1) oraz ubezpieczonego A. G. w zakresie w jakim pokrywają się z dokumentacją, którą Sąd zaaprobował, zostały ocenione jako wiarygodne. Dotyczy to m. in. faktu świadczenia pracy przez A. G. podczas pobytu w AŚ W.B., rodzaju wykonywanych tam czynności oraz przebiegu zdarzenia, które skutkowało wycofaniem ubezpieczonego z zatrudnienia. W tym zakresie zeznania i dokumenty nie były rozbieżne. Sąd uznał, iż zasadnicza rozbieżność, istotna z punktu widzenia zaistniałego sporu, dotyczy daty, w której ubezpieczony zaprzestał pracy podczas pobytu w AŚ W.B. w kwietniu 2003 roku. W tym zakresie zeznaniom i świadka i A. G. Sąd nie dał wiary z powodów, które zostaną wskazane.

Zdaniem Sądu na wiarę nie zasługiwały zeznania ubezpieczonego także w tej części, w której opisywał w jakiej dacie i z jakiej przyczyny został wycofany z zatrudnienia w Drukarni Nr (...) w październiku 2009r. W tej części to co ubezpieczony wskazał nie znajduje potwierdzenia w innych dowodach, a nawet więcej, dokumenty, a szczególnie zestawienie miesięcznego zarobku (k. 191), potwierdzają, że w dacie 20 października 2009r. A. G. pracy nie wykonywał. Dzień 19 października 2009r. był ostatnim dniem jego pracy. W dacie 20 października 2009r. został już wyrejestrowany w ZUS od tego właśnie dnia, zatem nie było podstaw, aby jego zeznania prezentujące inną wersję zdarzeń, ocenić jako wiarygodne. Wprawdzie, rejestr zatrudnienia osadzonego (k. 220) jako datę wycofania z zatrudnienia podaje dzień 20 października 2009r., ta daty nie przeczy jednak temu, że ostatnim dniem pracy mógł być dzień wcześniejszy. W dacie 20 października 2009r. mogła zapaść formalnie decyzja o wycofaniu z zatrudnienia, jednak – jak pokazuje wcześniej przywołany dokument – ostatnim dniem pracy ubezpieczonego był 19 października 2009r.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Odwołanie A. G. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. z dnia 20 sierpnia 2014r., znak:(...), jako bezzasadne podległo oddaleniu.

W myśl art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2016r., poz. 887 ze zm.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit.
a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-3, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu
18 miesięcy od ustania tych okresów.

W myśl art. 57 ust. 2 przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub
25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Wskazane warunki muszą być spełnione łącznie. Pierwszy z nich, tj. niezdolność do pracy, jest kategorią ubezpieczenia społecznego łączącą się z całkowitą lub częściową utratą zdolności do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu bez rokowania jej odzyskania po przekwalifikowaniu (art. 12 ustawy). Przy ocenie stopnia i trwałości tej niezdolności oraz rokowania co do jej odzyskania uwzględnia się zarówno stopień naruszenia sprawności organizmu, możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, jak i możliwość wykonywania pracy dotychczasowej lub podjęcia innej oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne ubezpieczonego (art. 13 ust. 1 ustawy) (wyrok Sądu Najwyższego – Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 28 stycznia 2004 roku, II UK 222/03, OSNAPiUS rok 2004, Nr 19, poz. 340.).

Kolejna przesłanka, o której mowa w art. 57 ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej, wiąże się z treścią art. 58. Wskazany przepis określa w ust. 1, że warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust. 1 pkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:

1)1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat;

2)2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat;

3)3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat;

4)4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat;

5)5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

Okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej.

Jeśli chodzi zaś o trzeci z warunków z art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy emerytalnej, to wiąże się on z okresami, w czasie których powinna powstać niezdolność do pracy (bądź w ciągu 18 miesięcy od ich ustania), aby ubezpieczony mógł skorzystać z prawa do renty.

W rozpatrywanej sprawie kwestią sporną nie była niezdolność ubezpieczonego do pracy, albowiem orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 25 lipca 2014r., a wcześniej orzeczeniem Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 10 lipca 2014r., A. G. został uznany za częściowo niezdolnego do pracy do dnia 31 lipca 2017r. Ostatecznie data powstania tej niezdolności do pracy, której ubezpieczony nie kwestionował, została oznaczona przez Komisję Lekarską ZUS na dzień 30 sierpnia 2002r. Okolicznością sporną było jednakże to, czy ubezpieczony, którego niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat, spełnia wymóg związany z okresem składkowym i nieskładkowym, który w jego przypadku winien wynosić 5 lat i przypadać albo w dziesięcioleciu przed dniem zgłoszenia wniosku, albo w dziesięcioleciu przed dniem powstania niezdolności do pracy. Dziesięciolecie przed datą złożenia wniosku to okres od 3 czerwca 2004r. do 2 czerwca 2014r. Natomiast dziesięciolecie przed dniem powstania niezdolności do pracy obejmuje okres od 30 sierpnia 2002r. do 29 sierpnia 2012r. Zarówno w jednym, jak i drugim wariancie ubezpieczony nie wykazał wymaganego 5 letniego okresu składkowego i nieskładkowego.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyliczając okresy składkowe i nieskładkowe ubezpieczonego w obu wskazanych dziesięcioleciach prawidłowo przyjął okresy wynikające z dokumentacji. Ubezpieczony kwestionował dwie z dat zakończenia pracy świadczonej podczas osadzenia, bowiem w tym zakresie zachodziła rozbieżność pomiędzy zaświadczeniem o wykonywaniu pracy z dnia 19 czerwca 2013r. (k. 28), na jakie się powoływał, a dokumentami, na których oparł się Zakład.

Zdaniem Sądu, dokument o jakim mowa, który wedle ubezpieczonego ma kluczowe znaczenie w sprawie, nie jest w pełni wiarygodnym i niepodważalnym źródłem informacji o okresach ubezpieczenia A. G. podczas osadzenia. Rozbieżność między tym dokumentem a innymi zgromadzonymi w sprawie dotyczy nie tylko dat 16 kwietnia 2003r. i 20 października 2009r., ale również okresu, który w zaświadczeniu został oznaczony datami 9 stycznia 2006r. – 5 czerwca 2006r., podczas gdy faktycznie okres zatrudnienia był dłuższy i przypadał w okresie od 9 grudnia 2015r. do 5 czerwca 2006r. Już więc choćby z tej przyczyny temu dokumentowi nie można przyznać prymatu nad innymi dowodami i uznać na jego podstawie, jak w odwołaniu wskazywał ubezpieczony, że jego okresy składkowe w istocie były dłuższe o 2 dni w stosunku do tego co przyjął Zakład. Z tego względu Sąd prowadził czynności wyjaśniające celem wyjaśnienia zaistniałych rozbieżności. W tym miejscu podkreślenia wymaga, że ciężar dowodu spoczywał na ubezpieczonym. To ubezpieczony, dla którego został ustanowiony pełnomocnik z urzędu celem pomocy w realizacji jego praw procesowych, powinien wykazywać inicjatywę dowodową i przedstawić dowody potwierdzające, że dni 16 kwietnia 2003r. oraz 20 kwietnia 2009r. były dniami jego pracy, kiedy podlegał ubezpieczeniom społecznym. Zdaniem Sądu, ubezpieczony z tego obowiązku nie wywiązał się, ponieważ nie przedstawił wystarczająco przekonujących dowodów potwierdzających jego stanowisko, a dokumenty, które Sąd uzyskał działając z urzędu, wskazują okoliczności przeciwne niż te, które strona odwołująca powoływała w toku procesu.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do daty 20 października 2009r. wskazać należy, iż w tej dacie, co było omówione w ramach oceny zeznań, ubezpieczony nie świadczył pracy. Wprawdzie w zeznaniach twierdził przeciwnie, wskazywał, że 20 października 2009r. pracował i karnie w związku z tzw. kipiszem, został wycofany z zatrudnienia. Żadne dowody potwierdzające taką wersję zdarzeń nie zostały jednak przedstawione. Pełnomocnik ubezpieczonego nie przejawiał w tym zakresie jakiejkolwiek inicjatywy, a jeśli chodzi o działania Sądu z urzędu, to Sąd ocenił, iż nie były one Sądowi nakazane biorąc pod uwagę dotychczasowe czynności podejmowane za stronę, niewielką aktywność dowodową strony i jej pełnomocnika, a nadto zarzuty formułowane przez ubezpieczonego wobec Sądu w ramach skargi na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki.

Jak było sygnalizowane rejestr zatrudnienia osadzonego (k. 220) wskazuje jako dzień wycofania z zatrudnienia 20 października 2009r., jednakże inne dokumenty – przekazane przez Drukarnię Nr (...) do ZUS, pismo ZK w Ż. z dnia 7 marca 2016r. oraz zestawienie miesięcznego zarobku – nie potwierdzają, aby w dacie 20 października 2009r. była realizowana praca. Formalnie decyzja o wycofaniu z zatrudnienia mogła zapaść w w/w dniu, to jednak nie oznacza, że był to dzień pracy ubezpieczonego, tak jak wynika z jego zeznań.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, okresami składkowymi są między innymi okres ubezpieczenia. Ustalając zaś okresy ubezpieczenia należy odwołać się do ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( tekst jednolity Dz. U. z 2016r., poz. 963 ze zm.), która w art. 6 wymienia kto podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. W ust. 1 pkt 8 tenże przepis wskazuje osoby wykonujące odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania. W myśl art. 13 pkt 8 ustawy obowiązek ubezpieczenia takich osób trwa od dnia rozpoczęcia wykonywania pracy do dnia zakończenia wykonywania tej pracy.

W świetle powyższego istotne jest w jakim okresie osoba odbywająca karę pozbawienia wolności bądź tymczasowo aresztowana wykonywała pracę i pobierała za to wynagrodzenie. W przypadku A. G., w spornym okresie pracy w Drukarni Nr (...), miało to miejsce do 19 października 2009r., choć formalne wycofanie z zatrudnienia mogło nosić datę 20 października 2009r. Niemniej jednak z uwagi na brzmienie cytowanych przepisów, obowiązek ubezpieczenia obejmował okres do kiedy pracy była świadczona, a więc w tym wypadku do 19 października 2009r. Za dzień następny ubezpieczony, choć jak twierdzi jeszcze pracował, nie otrzymał wynagrodzenia, co wskazuje zastawienie miesięcznego zarobku, a zatem także i z tego powodu uwzględnienie tego dnia jako okresu składkowego, nie mogło mieć miejsca.

Analizując drugi ze spornych okresów pracy w Areszcie Śledczym, Sąd wbrew stanowisku ubezpieczonego, przyjął, że praca realizowana była do dnia 15 kwietnia 2003r. Potwierdzają to dokumenty w postaci pisma z dnia 11 lutego 2016r. (k. 189), pisma z dnia 10 sierpnia 2016r. (k. 255), notatki służbowej z dnia 15 kwietnia 2003r. (k. 262) oraz dokumenty wyrejestrowujące A. G. z ubezpieczeń społecznych. Wprawdzie z zeznań ubezpieczonego i świadka A. Ś. (1) można wyprowadzić inne wnioski, Sąd jednak tym zeznaniom nie dał wiary. Zdaniem Sądu pozostają one w sprzeczności między sobą oraz w sprzeczności z treścią notatki z dnia 15 kwietnia 2003r. Ta notatka w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości potwierdza, że zajście związane z przygotowywaniem noża przez A. G. miało miejsce w dniu 15 kwietnia 2003r. W tej dacie ubezpieczony z całą pewnością świadczył pracę, ale oddalił się z miejsca wyznaczonego i próbował przygotować nóż. Wedle relacji A. Ś. (1) w tym dniu, kiedy miało to miejsce ubezpieczony został karnie sprowadzony z pracy z tym, że A. Ś. (1) podał, że była to data 16 kwietnia 2003r. Zdaniem Sądu, z uwagi na treść notatki z dnia 15 kwietnia 2003r., to co zeznał świadek oznaczając datę zdarzenia, nie odpowiadało prawdzie, bowiem całe zajście nastąpiło dzień wcześniej. Uwzględniając zatem opis zdarzeń podany przez A. Ś. (1) z korektą daty zdarzenia na dzień 15 kwietnia 2003r., ubezpieczony został karnie sprowadzony w dniu 15 kwietnia 2003r., a więc w dacie gdy przygotowywał nóż i zostało to dostrzeżone. A. Ś. (1) nie wskazywał, aby w dniu następnym po zajściu (a więc po 15 kwietnia 2003r., który to dzień został błędnie oznaczony przez świadka jako 16 kwietnia 2003r.) ubezpieczony jeszcze świadczył pracę. Nie podawał również, że decyzja o sprowadzeniu ubezpieczonego karnie była podjęta w innej dacie niż data opisywanego zajścia. Wręcz przeciwnie, z tego co świadek pamiętał wynikało, że nastąpiło zajście i w tej dacie była od razu reakcja służby więziennej. Formalnie decyzja o wycofaniu z zatrudnienia mogła być podjęta w dniu następnym, jednakże – tak jak w przypadku zdarzeń z października 2009r., które były analizowane – nie musi to oznaczać, że ubezpieczony w dacie podjęcia tej decyzji jeszcze pracował.

Pełnomocnik ubezpieczonego dla potwierdzenia swego stanowiska odnośnie trwania zatrudnienia do daty 16 kwietnia 2003r., opierał się na literalnym brzmieniu notatki z dnia 15 kwietnia 2003r. i polecenia Zastępcy Dyrektora AŚ. Zdaniem Sądu tego rodzaju interpretacja ma charakter uproszczony biorąc pod uwagę inne dowody, w tym analizowane zeznania świadka oraz zeznania ubezpieczonego, które są wewnętrznie sprzeczne. Ubezpieczony inaczej opisywał przebieg zdarzeń na początku zeznań, a inaczej w dalszej ich części. Najpierw wskazywał że nóż wykonywał 15 kwietnia 2003r., potem, że miało to miejsce 16 kwietnia 2003r. Ponadto rozbieżnie, inaczej na początku zeznań i inaczej potem wskazywał datę wycofania z zatrudnienia. Raz podawał, że to było w dacie, kiedy wykonywał nóż, a potem, że dzień później. Ponadto sam wskazał, że nie wszystko pamięta.

Mając na względzie niespójne zeznania A. G., nieco inne w swej treści zeznania świadka – choć pełnomocnik wskazywał, że one potwierdzają to co wynika z notatki – Sąd przyjął, iż nie zostało dowiedzione w postępowaniu, że w dacie 16 kwietnia 2003r. ubezpieczony świadczył pracę i otrzymał za nią wynagrodzenie. Te okoliczności, które ubezpieczony powinien wykazać, są tymczasem konieczne dla uwzględniania daty 16 kwietnia 2003r. jako dnia podlegającego zaliczeniu do okresów składkowych.

Podsumowując, choć ubezpieczony jest niezdolny do pracy, prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy nie mogło być mu przyznane, gdyż nie legitymuje się 5 letnim okresem składkowym i nieskładkowym.

Mając na względzie wszystkie wskazane wyżej motywy, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c., Sąd oddalił odwołanie jako bezzasadne o czym orzekł w punkcie 1 wyroku.

O kosztach zastępstwa prawnego, Sąd Okręgowy orzekł w pkt 2 wyroku. Wysokość tychże kosztów Sąd ustalił w oparciu o treść § 12 ust. 2 w związku z § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013r., poz. 461 j.t.). Zgodnie z tymi przepisami w sprawach, w których strona korzysta z pomocy prawnej udzielonej przed adwokata ustanowionego z urzędu, opłaty za czynności adwokata z tytułu zastępstwa prawnego są podwyższane o stawkę podatku od towarów i usług przewidzianą dla tego rodzaju czynności w przepisach o podatku od towarów i usług, obowiązującą w dniu orzekania o tych opłatach. Wobec powyższego Sąd przyznał adwokatowi P. M. kwotę 60,00 zł powiększoną o stawkę podatku od towarów i usług, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego udzielonego ubezpieczonemu. Ponadto na podstawie art. 98 § 3 k.p.c. Sąd przyznał adwokatowi P. M. kwotę 307,46 zł tytułem zwrotu niezbędnych wydatków. Wypłatę wskazanej w pkt 2 kwoty Sąd polecił ze Skarbu Państwa – kasy Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie.

Zdaniem Sądu na uwzględnienie nie zasługiwał wniosek o pełnomocnika o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej w wysokości sześciokrotności stawki. Takiego rozstrzygnięcia nie uzasadniał ani stopień skomplikowania sprawy ani nakład pracy pełnomocnika. Wprawdzie pełnomocnik był zmuszony odbyć wizyty w ZK, gdzie był osadzony ubezpieczony, z tego tytułu jednak został mu przyznany zwrot wydatków. Sama zaś okoliczność, że klient jest pozbawiony wolności, nie jest okolicznością uzasadniającą przyznanie stawki podwyższonej, szczególnie, że większość czynności procesowych została przeprowadzona w postępowaniu z inicjatywy sądu i przez sąd. Udział pełnomocnika w zgłaszaniu wniosków dowodowych i wyjaśnieniu sprawy był niewielki, a w każdym razie nie taki, by zasadne było przyznanie kosztów w stawce wyższej niż minimalna.

ZARZĄDZENIE

(...)