Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 920/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 grudnia 2016 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny w składzie następującym

Przewodniczący SSR Magdalena Glinkiewicz

Protokolant sekr.sąd. Ilona Szarek

Po rozpoznaniu w dniu 7 grudnia 2016 r. w Toruniu.

sprawy z powództwa

J. G. i D. G.

przeciwko:

(...) S.A. V. (...) w W.

o:

zapłatę

orzeka:

I.  zasądza od pozwanego (...) S.A. V. (...) w W. na rzecz powoda J. G. kwotę 1.875 zł (tysiąc osiemset siedemdziesiąt pięć złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 19 lutego 2013r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanego (...) S.A. V. (...) w W. na rzecz powoda D. G. kwotę 2.369 zł (dwa tysiące trzysta sześćdziesiąt dziewięć złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 19 lutego 2013r. do dnia zapłaty;

III.  oddala powództwo w pozostałej części;

IV.  zasądza od pozwanego na rzecz powodów kwotę 1.153,98 zł (tysiąc sto pięćdziesiąt trzy złote dziewięćdziesiąt osiem groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 920/16

UZASADNIENIE

Powodowie J. G. i D. G. wnieśli o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. V. (...) w W. kwoty 6.144 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 19 lutego 2013r. do dnia zapłaty, ustalenie odpowiedzialności dotyczącej powoda D. G. na przyszłość oraz zwrot kosztów procesu wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powodowie wskazali, że są współwłaścicielami motocykla K. o nr rej. (...). W dniu 8 lipca 2012r. D. G. kierując motocyklem uległ wypadkowi, w którym odniósł poważne obrażenia i szkody. W wyniku kolizji uszkodzeniu uległ motocykl marki K. o nr rej. (...). oraz rzeczy powoda D. G.: kurtka, kas, spodnie, obuwie. Sprawca zdarzenia posiadał ubezpieczenie OC u pozwanego. Pozwany przyjął odpowiedzialność cywilną za skutki zdarzenia, przy czym wypłacił jedynie kwotę 300 zł odszkodowania za zniszczone rzeczy. Powodowie wnieśli o zapłatę kwoty 6.144 zł, na którą to kwotę składa się: kwota 5.000 zł tytułem odszkodowania za zniszczony motocykl, 633 zł tytułem odszkodowania za zniszczony kask, 316 zł tytułem odszkodowania za zniszczone spodnie, 85 zł tytułem odszkodowania za zniszczone obuwie.

W piśmie z dnia 13 lipca 2016r. powodowie wnieśli o zasądzenie od pozwanego solidarnie na rzecz powodów kwoty 5.000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 19 lutego 2013r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za zniszczony motocykl oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda D. G. kwoty 1.144 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 19 lutego 2013r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za zniszczona kurtę kask, spodnie i obuwie.

W odpowiedzi na pozew pozwany zaproponował wygaszenie sporu sądowego poprzez zawarcie ugody pozasądowej, na mocy której pozwany miałby zapłacić na rzecz powodów kwotę 3.750 zł tytułem odszkodowania za szkodę w pojeździe marki K. o nr rej. (...), zwrot połowy kosztów zastępstwa procesowego oraz zwrot wszystkich kosztów sądowych. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zwrot kosztów procesu wg norm przepisanych. Przyznał fakt zawarcia umowy ubezpieczenia OC przez sprawcę szkody oraz powstanie szkody, zgłoszenie szkody oraz przyjęcia na siebie odpowiedzialności za powstałą szkodę. Wskazał, że wypłacił odszkodowanie za zniszczone mienie w kwocie 300 zł oraz zadośćuczynienie w kwocie 16.000 zł.

W przypadku odrzucenia propozycji ugody pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu wg norm przepisanych. Pozwany zakwestionował dochodzoną przez powodów kwotę odszkodowania za szkodę w pojeździe marki K. o nr rej. (...). Pozwany wskazał, że koszt naprawy pojazdu przekracza wartość pojazdu w stanie nieuszkodzonym. Pozwany ustalił, że wartość pojazdu w stanie nieuszkodzonym wynosi 4.700 zł, natomiast wartość tzw. pozostałości 950 zł. Wskazał również, że pozwany D. G. nie wykazał wysokości dochodzonego odszkodowania za uszkodzone mienie w postaci kurtki, kasku, obuwia spodni.

W piśmie z dnia 26 września 2016r. powodowi nie wyrazili zgody na zawarcie proponowanej ugody.

Pismem z dnia 20 października 2016r. powód D. G. cofnął pozew w części dotyczącej ustalenia odpowiedzialności pozwanego towarzystwa ubezpieczeń na przyszłość.

Postanowieniem z dnia 24 października 2016r. tut. Sąd umorzył postępowanie w części, tj. co do roszczenia powoda D. G. o ustalenie odpowiedzialności pozwanego za skutki zdarzenia na przyszłość.

Na rozprawie w dniu 7 grudnia 2016r. pełnomocnik powodów ostatecznie sprecyzował żądanie pozwu i wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz każdego z powodów kwotę po 2.500 zł wraz z odsetkami, nadto na rzecz powoda D. G. kwotę 1.144 zł wraz z odsetkami.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 8 lipca 2012r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ motocykl marki K. o nr rej. (...) należący do D. G. i J. G.. Nadto uszkodzeniu uległa odzież, w którą w czasie wypadku ubrany był D. G. w postaci spodni, kurtki, nadto uszkodzeniu uległo obuwie i kask.

Bezsporne (zdjęcia k. 34-39)

Sprawca kolizji posiadał obowiązkowe ubezpieczenie OC w (...) S.A. V. (...) w W..

Bezsporne.

Pismem z dnia 18 stycznia 2013r. pozwany potwierdził przyjęcie zawiadomienia o szkodzie.

Bezsporne.

W dniu 29 października 2012r. została sporządzona kalkulacja naprawy, w której wskazano, iż koszt naprawy pojazdu wynosi 19.881,60 zł brutto, wartość pojazdu przed szkodą ustalono na kwotę 4.700 zł, wartość tzw. pozostałości na kwotę 950 zł

Bezsporne.

Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego ubezpieczyciel ostatecznie nie wypłacił powodom odszkodowania za szkodę na pojeździe, wypłacił jedynie kwotę 300 zł z tytułu odszkodowania za zniszczone rzeczy w postaci kasku, spodni, kurki i obuwia.

Bezsporne.

Powodowie kupili motocykl w dniu 18 sierpnia 2011r. za kwotę 5.000 zł.

Bezsporne.

Po wypadku motocykl został zezłomowany w W..

Niezaprzeczone.

Po wypadku powód D. G. kupił spodnie za kwotę 110 zł, obuwie za kwotę 85 zł., kask za kwotę 316.

Dowód: paragon k. 70-72

Sąd zważył, co następuje:

Okoliczności faktyczne istotne dla niniejszego postępowania Sąd ustalił na podstawie zgodnych oświadczeń stron, przedłożonych dokumentów, opinii biegłego oraz na podstawie art. 230 k.p.c.

Sąd w pełni dał wiarę dowodom w postaci dokumentów zgromadzonych w toku procesu, albowiem były kompletne i jasne, wraz z pozostałymi dowodami tworzyły dokładny stan faktyczny sprawy. Ich prawdziwość nie budziła w ocenie Sądu jakichkolwiek wątpliwości. Nadto żadna ze stron nie kwestionowała ich prawdziwości.

Spór sprowadzał się do ustalenia wartości należnego powodom odszkodowania za szkodę na motocyklu, kasku, obuwiu, spodniach i kurtce.

W myśl art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Natomiast zgodnie z art. 36 ust. 1 zd. 1 Ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych /Dz. U. z 2003 r., Nr 124, poz. 1152 ze zm./ odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Odpowiedzialność posiadacza lub kierującego pojazdem w ruchu kształtuje się na zasadach ogólnych, czyli na zasadzie winy /art. 436 § 2 k.c./, a przy rozstrzygnięciu o odszkodowaniu ubezpieczeniowym przy ubezpieczeniu OC koniecznym jest sięgnięcie do ogólnych reguł Kodeksu cywilnego odnoszących się do zakresu odszkodowania, w szczególności do przepisu art. 361 § 1 i 2 k.c., w którym zostały określone reguły nakazujące przestrzeganie zasady pełnego odszkodowania w granicach adekwatnego związku przyczynowego.

Szkoda jest uszczerbkiem w prawnie chronionych dobrach wyrażającym się w różnicy między stanem dóbr, jaki istniał i jaki mógłby następnie wytworzyć się w normalnej kolei rzeczy, a stanem, jaki powstał na skutek zdarzenia wywołującego zmianę w dotychczasowym stanie rzeczy, z którym to zdarzeniem ustawodawca wiąże powstanie odpowiedzialności odszkodowawczej. Samo jednak wyznaczenie rozmiaru szkody nie przesądza jeszcze o rozmiarze odszkodowania; każdorazowo granice obowiązku naprawienia szkody wyznaczane są przez tzw. normalny związek przyczynowy pomiędzy zdarzeniem wywołującym uszczerbek a szkodą. Ponadto, muszą być też uwzględnione okoliczności ograniczające zasadę pełnego odszkodowania wynikające np. ze szczególnej regulacji prawnej /tak z uzasadnienia wyroku SN z 7.08.2003, IV CKN 387/01, Lex 141410/.

W judykaturze przyjmuje się, iż obowiązek naprawienia szkody, powstałej wskutek wypadku komunikacyjnego, przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawiać / vide: wyrok SA w Poznaniu z dnia 22.02.2007, I ACa 1179/06, Lex 298601, wyrok SN z 7.08.2003, IV CKN 387/01, Lex 141410, uzasadnienie uchwały SN z dnia 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01, OSPiKA 2002, nr 7-8, poz. 103, orzeczenie SN z dnia 27 czerwca 1988 r., I CR 151/88, niepubl./.

Zgodnie z art. 363 § 1 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego /restytucja naturalna/, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Zamierzonym skutkiem wyboru przez poszkodowanego restytucji naturalnej jako formy odszkodowania jest zamiar odzyskania takiej samej sytuacji w dobrach i interesach prawnie chronionych, jak ta, która istniała przed wyrządzeniem szkody. Dlatego zasadnie można przyjmować, iż cechą charakterystyczną tej formy odszkodowania jest dążność do naprawienia poszczególnego naruszonego dobra lub interesu, w przeciwieństwie natomiast do rekompensaty pieniężnej, która pozwala wyrównać szkodę rachunkową w całym majątku /zob. T. Dybowski, System pr. cyw., t. III, cz. 1, s. 288, za K. Zagrobelny [w] E. Gniewek, Kodeks cywilny komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2006, str. 549/.

W przypadku likwidacji szkód komunikacyjnych z OC sprawcy szkoda może zostać zakwalifikowana jako szkoda częściowa bądź całkowita.

Szkoda całkowita występuje wówczas, gdy pojazd uległ zniszczeniu w takim stopniu, że nie nadaje się do naprawy, albo gdy koszty naprawy przekroczyłyby wartość pojazdu w dniu likwidacji szkody. Szkoda częściowa zaś ma miejsce wówczas, gdy uszkodzony pojazd nadaje się do naprawy, a koszt naprawy nie przekracza wartości w dniu ustalenia przez zakład ubezpieczeń tego odszkodowania. W przypadku wystąpienia szkody częściowej zakład ubezpieczeń jest zobowiązany do pokrycia kosztów dokonanej naprawy.

W przedmiotowej sprawie bezspornym było, iż szkodę na motocyklu należało zakwalifikować jako szkodę całkowitą, albowiem koszt naprawy pojazdu przewyższał jego wartość w stanie nieuszkodzony,

Powodowie żądali zapłaty po 2.500 zł na rzecz każdego z nich tytułem odszykowania za szkodę na motorze. Nadto powód D. G. dochodził zapłaty kwoty 1.144 zł tytułem odszkodowania za zniszczenie kurtki, kasku, spodni i obuwia.

Jak już wyżej wspomniano pozwany nie kwestionował swojej odpowiedzialności w granicach odpowiedzialności sprawcy szkody, natomiast sporna była wysokość odszkodowania.

Postępowanie cywilne jest de lege lata kontradyktoryjne i obowiązuje w nim zasada prawdy formalnej. W konsekwencji rola sądu ogranicza się do oceny dowodów przeprowadzanych z inicjatywy stron. Wprawdzie z art. 232 zd. 2 k.p.c. stanowi, że sąd może dopuścić dowód niezawnioskowany przez strony, jednak w kontekście art. 3 w brzmieniu nadanym mu ustawą z dnia 1 marca 1996r. ( Dz. U. Nr 46, poz. 189 ) ma on charakter wyjątkowy i nie może stanowić podstawy do zastępowania przez Sąd inicjatywy dowodowej stron. Dopuszczanie dowodów z urzędu oznaczałoby bowiem, że sąd działa na korzyść jednej ze stron sporu a zatem przeciwko drugiej. ( I. secundum allegata et probata partiom iudicare debet).

W przedmiotowej sprawie, aby ustalić wysokość szkody – należne powodom odszkodowanie za zniszczony motocykl wymagana była wiedza specjalne w postaci opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej. Obie strony były reprezentowane przez profesjonalnych pełnomocników, jednak żadna z nich wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego nie złożyła. Sąd nie znalazł podstaw, aby działać w tym zakresie w urzędu. Ciężar wykazania powstania i wysokości szkody spoczywał na stronie powodowej.

Storna powodowa nie wykazała, że należy jej się odszkodowanie za zniszczony motocykl w kwocie 5.000 zł (po 2.500 zł dla każdego z powodów). Fakt, że taką kwotę powodowie zapłacili za motocykl w 2011r. nie oznacza, że tyle był on wart w dniu szkody w 2012r.

Nie oznacza to jednak, że Sąd nie mógł ustalić należnego powodom odszkodowania w oparciu o inne dowody znajdujące się w aktach sprawy.

Strona powodowa przedłożyła do akt sprawy kalkulację z dnia 29 października 2012r. (na którą również powołuje się pozwany), zgodnie z którą koszt naprawy pojazdu wynosił 19.881,60 zł brutto, wartość pojazdu przed szkodą ustalono na kwotę 4.700 zł, wartość tzw. pozostałości na kwotę 950 zł. Tym samym w oparciu o rzeczoną kalkulację można było wyliczyć należne powodom odszkodowanie za uszkodzony motocykl na kwotę 3.750 zł (po 1.875 zł dla każdego z powodów).

Z materiału dowodowego jednoznacznie wynika, że w wyniku wypadku uszkodzeniu uległy rzeczy, które D. G. miał na sobie w chwili zdarzenie: kask, kurtka, spodnie i obuwie. Pozwany za zniszczone mienie wypłacił odszkodowanie w kwocie 300 zł. Powód D. D. przedłożył dowody, z których jednoznacznie wynika, że po wypadku musiał kupić nowe buty za kwotę 85 zł. nowe spodnie za kwotę 110 zł oraz kask za kwotę 299 zł. Sumy te nie są wygórowane, spodnie i obuwie, które uległo zniszczeniu nie było przeznaczone do jazdy na motocyklu i powód dochodzi zapłaty jedynie za zwykłe spodnie i za zwykłe obuwie. Nadto powód wykazał, że zasadna jest również dochodzona przez niego kwota za zniszczony kas w kwocie 299 zł. Jest to również niewygórowana kwota, cena kasków motylkowych często przekracza kwotę 1.000 zł. Powód D. G. przedłożył do akt sprawy dowód zapłaty za przesyłkę z dnia 18 stycznia 2012r. kwoty 633 zł, Z pokwitowania nie wynika co było w przesyłce, nie jest to z pewnością wystarczający dowód na to, że jest to potwierdzenie zakupu kurtki motocyklowej za kwotę 633 zł, która uległa zniszczeniu w wyniku wypadku. Niemniej jednak również w tym miejscu należy zaznaczyć, że odzież na motocykl nie jest tania, przy czy w ocenie Sądu uiszczona przez pozwanego kwota 300 zł powinna wystarczyć na zaspokojenie roszczeń powoda z tytułu uszkodzonej kurtki.

Natomiast pozwany winien zwrócić powodowi D. G. koszty zniszczonego obuwia w kwocie 85 zł, zniszczonych spodni w kwocie 110 zł i zniszczonego kasku w kwocie 299 zł, łącznie 494 zł.

Mając powyższe na uwadze Sąd zasadził od pozwanego na rzecz powoda J. G. kwotę 1.875 zł, natomiast od pozwanego na rzecz powoda D. G. kwotę 2.369 zł (1.875 zł plus 494 zł). Sąd oddalił roszczenie w pozostałej części.

Przechodząc do roszczenia powoda w przedmiocie odsetek należy uznać jego zasadność. Zgodnie z art. 481 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego wierzyciel może żądać odsetek za okres opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności za które wierzyciel nie odpowiada. Pozwany pismem z dnia 18 stycznia 2013r. potwierdził przyjęcie zawiadomienia o szkodzie. Wyliczenie należnego powodom odszkodowania nie powinno nastręczać problemów, sprawa nie była skomplikowana. Wypłata odszkodowania powinna nastąpić w terminie 30 dni od zgłoszenia szkody. Powodowie dochodzą zapłaty odsetek po upływie 30 dni od dnia przyjęcia zawiadomienia o szkodzie. Zgodnie z żądaniem pozwu termin 30 dni minął z dniem 17 lutego 2013r. , powodowie dochodzili zapłaty odsetek od dnia 19 lutego 2013r.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. Powodowie wygrali sprawę w 69%, pozwany wygrał sprawę w 31%.

W skład kosztów poniesionych przez powodów wchodzą: wynagrodzenie pełnomocnika 2.400 zł, opłata od pozwu 308 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictw 34 zł, co daje kwotę 2.742 zł. Tym samym pozwany winien zwrócić powodom koszty procesu w kwocie 1.891,98 zł (2.742 zł x 69% = 1.891,98 zł).

W skład kosztów poniesionych przez pozwanego wchodzą: wynagrodzenie pełnomocnika 2.400 zł. Tym samym powodowie winni zwrócić pozwanemu koszty procesu w kwocie 744 zł (2.400 zł x 31% = 744 zł).

Po kompensacie pozwany winien zapłacić na rzecz powodów kwotę 1.153,98 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. (1.891,98 zł – 744 z = 1.153,98 zł).